asxetos.gr 15 χρόνια χρηστικό περιεχόμενο
Οι φυσικές του ιδιότητες (μεγάλη αντίσταση στη θερμότητα και τις χημικές ουσίες), σε συνδυασμό με το χαμηλό του κόστος, κατέστησαν τον αμίαντο ως το κορυφαίο βιομηχανικό προϊόν του 20ού αιώνα.
Σήμερα έπειτα από πολύχρονες έρευνες, ο αμίαντος θεωρείται ένα από τα πιο επικίνδυνα υλικά που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος, και παρόλο που η χρήση του έχει μειωθεί στις χώρες της Ε.Ε. και τις ΗΠΑ, συνεχίζει να χρησιμοποιείται σε μεγάλη κλίμακα στις οικονομικά αναπτυσσόμενες χώρες. Παρόλο που σύμφωνα με οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η εμπορία και χρήση όλων των τύπων αμιάντου θα σταματήσει οριστικά την 1/1/2005 στις χώρες μέλη της Ε.Ε., ο αμίαντος θα συνεχίσει να μας απασχολεί για πολλές δεκαετίες ακόμα, ως υλικό που είναι εγκατεστημένο σε κτίρια, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, κατοικίες, σωληνώσεις ύδρευσης, σχολεία, κ.λ.π.
Ποιες οι επιπτώσεις του αμίαντου στην υγεία ;
Έρευνες που έγιναν τα τελευταία 50 χρόνια έχουν αποδείξει ότι οι ίνες αμιάντου μπορεί να προκαλέσουν πολυάριθμες και συχνά θανατηφόρες παθήσεις στους πνεύμονες. Οι ίνες του αμίαντου διαθέτουν την ιδιότητα να επιπλέουν στο νερό και μπορούν να μεταφερθούν σχεδόν οπουδήποτε μέσω του αέρα, προκαλώντας σοβαρές οργανικές βλάβες σε όποιον τις εισπνεύσει. Οι ασθένειες που ενδέχεται να προσβάλλουν τον άνθρωπο (πνευμονοκονίαση, καρκίνος των πνευμόνων, μεσοθηλίωμα) εκδηλώνονται έπειτα από χρονικό διάστημα 10 έως 40 ετών.
Ποιοι διατρέχουν κίνδυνο ;
Υψηλότερο κίνδυνο διατρέχουν άτομα που εκτίθενται επανειλημμένα στον αμίαντο: ανθρακωρύχοι, οικοδόμοι, ναυπηγοί και διάφοροι μηχανικοί που λόγω του επαγγέλματός τους έρχονται σε επαφή με τον αμίαντο, καθώς και εργαζόμένοι που έρχονται σε επαφή με αμίαντο κατά τη διάρκεια της εργασίας τους χωρίς να το γνωρίζουν (υδραυλικοί, ξυλουργοί, σοβατζήδες κ.λ.π.).
Συνήθως η ύπαρξη αμιάντου στα οικοδομικά υλικά ενός σπιτιού δεν εγκυμονεί άμεσο κίνδυνο για τους ενοίκους του, ή για όσους ζουν στη γύρω περιοχή. Όμως αναπόφευκτα, η διάβρωση των υλικών που προκαλείται από τα καιρικά φαινόμενα, αλλά και οι μηχανικές αναταράξεις, απελευθερώνουν μεγάλο αριθμό ινών αμιάντου στην ατμόσφαιρα.
Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι και η χρήση αμιάντου σε οικοσκευές (π.χ. μαγειρικά σκεύη), αφού υπάρχει ο κίνδυνος απόσπασης μικροσκοπικών μορίων αμιάντου από αυτά, προσκόλλησή τους στις τροφές και κατανάλωσή τους από τον άνθρωπο.
Πώς μπορεί ο αμίαντος να απομακρυνθεί σωστά ;
Η παρουσία του αμιάντου στα δομικά υλικά αποτελεί ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα για τους ειδικούς, καθώς η απομάκρυνσή του είναι δύσκολη και πολυδάπανη, ενώ η διαχείριση του (συντήρηση ή αφαίρεση) απαιτεί τον εντοπισμό του, την καταγραφή και τη λήψη ειδικών μέτρων.
Ο αμίαντος πρέπει να αφαιρείται από ειδικά εκπαιδευμένους και εξοπλισμένους εργάτες που ξέρουν να χειρίζονται το υλικό με το σωστό τρόπο, έτσι ώστε ούτε αυτοί να εκτίθενται στον αμίαντο, αλλά ούτε να ελευθερώνονται στο περιβάλλον οι επιβλαβείς του ίνες.
§ Οι εργαζόμενοι που χειρίζονται υλικά που περιέχουν αμίαντο πρέπει να προστατεύονται με ειδικές στολές και να έχουν αναπνευστικές συσκευές. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή για να μην μεταφερθούν ίνες σε άλλους χώρους.
§ Ο αμίαντος πρέπει να αφαιρείται προσεκτικά, χωρίς να καταστρέφεται, να γίνονται τρύπες σε αυτόν ή να κονιορτοποιείται, ενώ παράλληλα πρέπει να διατηρείται υγρός έτσι ώστε να μην παρασύρονται οι ίνες του από τον άνεμο.
§ Για την ασφαλή του απόρριψή, τα υλικά που περιέχουν αμίαντο θα πρέπει να καλύπτονται με ειδικό ύφασμα, το οποίο επιτρέπει το “σφράγισμα”. Η απόρριψη των υλικών πρέπει να γίνεται σε ειδικούς χώρους κατάλληλους για επικίνδυνα απόβλητα.
§ Όταν πρόκειται να αφαιρεθεί από εσωτερικούς χώρους, ο αμίαντος πρέπει να καλυφθεί με πλαστική επένδυση. Σε εξωτερικούς χώρους είναι απαραίτητη η κατασκευή προστατευτικού καλύμματος γύρω του.
Σύμφωνα με την Οδηγία 1999/77/EC της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η εμπορία και χρήση όλων των τύπων αμιάντου θα σταματήσει οριστικά την 1/1/2005 στις χώρες μέλη. Είναι σημαντικό να εφαρμοστεί αυστηρά η οδηγία αυτή. Θα πρέπει όμως να θεσμοθετηθεί και ανάλογο νομικό πλαίσιο που θα σταματήσει την περαιτέρω εξόρυξη και κατασκευή προϊόντων αμιάντου, τα οποία θα συνεχίσουν να εξάγονται στις αναπτυσσόμενες χώρες και μετά το 2005.
Στη Δυτική Ευρώπη εκτιμάται ότι τα επόμενα 30 χρόνια θα πεθάνουν 500.000 άτομα, από ασθένειες σχετικές με τον αμίαντο. Για την Ελλάδα δεν υπάρχει κάποια αντίστοιχη μελέτη, αφού μόλις τον Δεκέμβριο του 2003, η εθνική νομοθεσία εναρμονίστηκε με την κοινοτική οδηγία περί επικινδύνων τοξικών αποβλήτων.
Ο ήδη εγκατεστημένος αμίαντος θα πρέπει σταδιακά να απομακρυνθεί ώστε να εκλείψει κάθε κίνδυνος μόλυνσης από αυτόν. Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν θεσπίσει κώδικες και διαδικασίες ασφαλούς απομάκρυνσης και ταφής του αμίαντου.
Απευθυνθήκαμε στους αρμόδιους ελληνικούς φορείς (ΥΠΕΧΩΔΕ, ΠΕΡΠΑ) για να μάθουμε τι μέτρα έχουν ληφθεί στην Ελλάδα, όμως δεν υπάρχει κανένας απολύτως σχεδιασμός, ακόμα και για την αφαίρεσή του από σχολικές αίθουσες.
Ασθένειες που προκαλούνται από την έκθεση στον αμίαντο
Πνευμονοκονίαση ή αμιαντίαση: Πρόκειται για μια εκφυλιστική νόσο, που καταστρέφει σταδιακά τους πνεύμονες. Η εκδήλωσή της εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το μέγεθος, το είδος και ο αριθμός των εισπνεόμενων μορίων σκόνης αμιάντου, καθώς επίσης και η κατάσταση υγείας του αναπνευστικού συστήματος.
Ο καρκίνος πνευμόνων: ο αμίαντος αποτελεί την κυριότερη αιτία εμφάνισης καρκίνου των πνευμόνων σε άτομα που δεν είναι καπνιστές Οι άνθρωποι που έρχονται σε επαφή με σκόνη αμιάντου, έχουν πενταπλάσιες πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου στους πνεύμονες. Εάν είναι καπνιστές (που χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη αδυναμία του ανοσοποιητικού τους συστήματος) έχουν 90 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου των πνευμόνων.
Μεσοθηλίωμα: Πρόκειται για ένα σπάνιο είδος καρκίνου, το οποίο εμφανίζεται στους ιστούς της μεμβράνης που περιβάλλει τους πνεύμονες. Ο χαρακτήρας της νόσου είναι άκρως επιθετικός και η θεραπεία τις περισσότερες φορές αναποτελεσματική. Περίπου το 75% των ατόμων που ασθενούν από μεσοθηλίωμα, πεθαίνουν μέσα σε ένα χρόνο από τη διάγνωση.
Διάφορες μορφές καρκίνου στο πεπτικό σύστημα, που προκαλείται από λήψη αμιάντου μέσω της τροφής.
Η εισπνοή ινών αμιάντου από ζώα, προκαλεί επιπλοκές παρόμοιες με αυτές που προκαλούνται στους ανθρώπους.
Για περισσότερες πληροφορίες
Η απειλή των ασθενιών από τον αμίαντο http://news.bbc.co.uk/1/hi/health/3441175.stm
Διαδικασία απομάκρυνσης αμιάντου- http://ie.osha.eu.int/good_practice/index2.stm
