Το ρήμα : Αφορώ (σε)

Λεξικά:

Αν ανοίξουμε κάποιο λεξικό ίσως και να μη διαφωτιστούμε. Αλλού (π.χ. Μπαμπινιώτης) παρατηρούμε και τις δύο συντάξεις και μάλιστα σε ένα πλαίσιο σχολιάζεται η διπλή σύνταξη του ρήματος, ενώ αλλού (π.χ. Τριανταφυλλίδης) διαβάζουμε τη σύνταξη μόνο με αιτιατική.

Σημασία:

Η αρχική σημασία του ρήματος, όπως προκύπτει και από την ετυμολογία του, είναι (από + ορώ) “προσηλώνω το βλέμμα μου κάπου, στρέφω το ενδιαφέρον μου, αποβλέπω”.
Με αυτήν τη σημασία και με λογιότερη χρήση του ρήματος (που ακολουθεί την αρχαία του σύνταξη), προτιμάται η σύνταξη με την πρόθεση “σε”.

Το ρήμα είναι αμετάβατο και συμπληρώνεται από τον εμπρόθετο προσδιορισμό (σε + αιτιατική).

Π.χ. α. Όσον αφορά στις μετρήσεις που έγιναν, τα αποτελέσματα ήταν τα εξής.

β. Σε ό,τι αφορά στην πληρωμή σου, να απευθυνθείς στο λογιστήριο.

γ. Το ζήτημα αφορά στην ευτυχία μου, δε θα το παρακολουθήσω προσωπικά ;

Ωστόσο, το ρήμα απέκτησε και δεύτερη (παρεμφερή) σημασία: αυτή του “με ενδιαφέρει” και κατ’ αναλογία το ρήμα (ιδιαίτερα όταν συντάσσεται με προσωπική αντωνυμία) συντάσσεται: “με αφορά” και όχι “αφορά σ’ εμένα”. Έτσι προέκυψε και η (απλοποιημένη και περισσότερο καθημερινή) χρήση: αφορά + αιτιατική. Το ρήμα είναι μεταβατικό και παίρνει αντικείμενο (την αιτιατική). Π.χ.

α. Μας αφορά όλους το ζήτημα.

β. Τα στατιστικά αυτά στοιχεία αφορούν κάθε επενδυτή.

γ. Όσον αφορά τη στάση σου, θα τη συζητήσουμε αργότερα.

Συνοψίζοντας:

Πρόκειται για δύο διαφορετικές συντάξεις (ρήμα αμετάβατο – μεταβατικό), με διαφορετική χροιά στο λόγο (η μια είναι λογιότερη, η άλλη περισσότερο καθημερινή) και ελαφρώς διαφορετική σημασία. Θα συμβούλευα να ελέγχεται η σημασία πρώτα : αν το ρήμα μέσα στην πρόταση μάς παραπέμπει στη σημασία “αποβλέπω, αποσκοπώ” και επιπρόσθετα ο λόγος μας θέλουμε να ακούγεται πιο προσεγμένος και λογιότερος, τότε να χρησιμοποιείται η πρώτη σύνταξη (αφορώ σε).
Αν πάλι το ρήμα μάς παραπέμπει στη σημασία “με ενδιαφέρει”, είναι τριτοπρόσωπο και μιλάμε σε πλαίσιο καθημερινής και πιο απλής επικοινωνίας, τότε να χρησιμοποιείται η δεύτερη σύνταξη (αφορά + αιτιατική).
Αυτά βέβαια αν θέλουμε να είμαστε λεπτολόγοι και εμμένουμε στις λεπτομέρειες, γιατί για λεπτομέρεια πρόκειται. Και, φυσικά, μπορούμε πάντα να ακολουθήσουμε τη γραμμή του λεξικού Τριανταφυλλίδη που παραβλέπει τελείως τη μια από τις δυο συντάξεις και σημειώνει μόνο την ευρύτερα χρησιμοποιούμενη “αφορά + αιτιατική”