Παρατηρήσεις από την ακμή και παρακμή του Ελληνισμού Από την 19η Ιουνίου ως την 23η Ιουνίου πραγματοποιήσαμε ένα ενδιαφέρον ταξίδι με το Γραφείο Γενικού Τουρισμού COSMOPOLIS με την συμμετοχή του δικηγορικού Συλλόγου Δράμας στις ιδιαίτερες Πατρίδες των πάππων και προπάππων μας στα παράλια της Μικράς Ασίας: στα Δαρδανέλια – Τροία -Αϊβαλί Πέργαμος, την χιλιό-τραγουδημένη Σμύρνη Έφεσο Κουσάντασι Προύσα και Κωνσταντινούπολη.
Σίγουρα θα ασχοληθώ προσεχώς με μία ανιχνευτική ιστορική περιγραφή, προσπαθώντας να φωτίσω διαγνωστικά τον ασθενή και τα πάθη και λάθη του, ώστε να βγάλουμε τα θετικά αποτελέσματα και από την αρνητική μας εμπειρία και τα γενικά αίτια της συμφοράς μας, ώστε να μπορέσουμε να δώσουμε κουράγιο στην τραυματισμένη μας ψυχή, τον μελαγχολικό και αθεράπευτο πόνο καθώς και την ψυχολογική και την εθνική καταστροφή της ταυτότητάς μας.
Με τα θέματα της Μεγάλης Ελλάδας ασχολήθηκα με δημοσιεύσεις σε πολλά ελληνόφωνα περιοδικά και εφημερίδες και του εσωτερικού και των τριών Ηπείρων Ευρώπης, Αμερικής και Αυστραλίας καθώς επίσης και σε πολλαπλές ιστοσελίδες. Τα πολλαπλά ανιχνευτικά ταξίδια μου στην Μεγάλη Ελλάδα, Μικρά Ασία και τη Σικελία είχαν σκοπό την μελέτη όλων των αντιμαχόμενων θέσεων και την ανακάλυψη των ριζών των προγόνων μας και του πολιτισμού μας.
Και όμως ποτέ πρωτύτερα και πουθενά οι Έλληνες δεν έφτασαν τόσο πλησιέστερα στην αυταπάτη μιας αυτοκρατορίας, που για πολύ χρόνο θα μπορούσε να κυριαρχήσει στη Μεσόγειο, περίπου το 415 π.χ. και γενικά την προ Χριστού εποχή. Και όμως δώρισαν αυτήν την πιθανότητα ευκαιρίας σε άλλους, εξαιτίας των μακροχρόνιων φιλονικιών και αγώνων δύναμης μεταξύ τους και με άλλους.
Την 29. Μαίου 1453 κυριεύουν οι Τούρκοι την Πόλη την Μητρόπολη της Ανατολικής Ρώμης. ΄0ταν πέθανε ο Μουράτ το 1451 από καρδιακή εμπλοκή, αφήνει το διάδοχό του τον Μεχμέτ 19 ετών, που μιλούσε απταίστως ελληνικά, αραβικά, Λατινικά, Περσικά και Εβραϊκά και είχε γνώσεις φυσικών επιστημών και ισλαμικής και ελληνικής φιλοσοφίας. 0ι εφημερίδες τον περιγράφουν ως ψυχρό και ως συγκρατημένο, μόνο όταν μεθούσε έχανε τον έλεγχό του.΄0ταν δέχτηκε την χήρα του πατέρα του, βιάστηκαν οι υπηρέτες του στο χαρέμι, να πνίξουν το μικρό γιο της. Δεν ήθελε με κανένα να μοιραστεί την εξουσία. Αντί για ένα ένα εκατομμύριο άνθρωποι από τον 12. αιώνα ζούσαν στην πόλη ίσως εκατό χιλιάδες άνθρωποι. Μόνο τα ερείπια από τις χριστιανικές καταστροφές ήτανε ευδιάκριτα και μόνο η Αγία Σοφία ως προφύλαξη της Πόλης ήτανε ευδιάκριτα αισθητή. Επίσης και το εμπόριο δεν έφερνε πλέον τα πλούτη.
Η Πόλη έπρεπε να παραδώσει παραγωγικά ,κερδοφόρα και προνομιούχα εμπορικά στους Γενουέζους, που είχανε καταλάβει την απέναντι πλευρά του Χρυσού Κεράτου, την περιοχή του Πέραν, που είχαν αναγείρει το εμπορικό τους κέντρο. Στην Κωνσταντινούπολη υπήρχε επίσης μία Βενετσιάνικη αποικία, έμποροι από την Ανγκόνα, Φλωρεντία και Ραγκούσα, την σημερινή πόλη Ντουμπρόβνικ, διατηρούσαν δικές τους οδούς, έμποροι διαφορετικών δογμάτων από Ισπανούς και Αρμενίους υπολογίζονται ακόμα σε αυτούς. Αλλά τα κέρδη δεν ρέουν πλέον στον προϋπολογισμό της Πόλης.
Ένας χριστιανός κατασκευάζει για τους Τούρκους την μητέρα όλων των κανονιών Και όμως ακόμα η ζωή στο Βόσπορο είναι ζωηρή από ότι πρωτύτερα στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Έλληνες φιλόσοφοι θέτουν τα θεμέλια για την αναγέννηση της Ευρώπης, την νέα άνθιση της Ρώμης. Εκεί επιδρούσε ο πάπας Νικόλαος ο πέμπτος, ένας έμπειρος διπλωμάτης και μορφωμένος ανθρωπιστής. Αυτός δημιουργεί την βιβλιοθήκη του Βατικανού, θαυμάζει τους Έλληνες δασκάλους και προσπαθεί για μία φραστική, δημιουργία μίας χριστιανικής Ένωση εναντίον της απειλής των Τούρκων? Και αυτή η προσπάθεια γινότανε μεγαλύτερη, όσο η Κωνσταντινούπολη επιτέλους ξαναγύρισε στην ορθόδοξη πίστη. Η παλιά φιλονικία για την συμπλήρωση της λέξης «και τον γιο» filioque ξαναζωντάνεψε και με αυτό, αν το ψωμί στο βραδινό δείπνο θα πρέπει να είναι ξινό ή άξυνο και το οποίο επίσημα έχει διευθετηθεί.
Τότε ήτανε ένα θαρραλέο και μάλιστα έκαναν βήματα από την απελπιστική θέση, όταν ο Αυτοκράτορας της Ιωάννης ο Τρίτος μαζί με τον Παλαιολόγο και με τον Πατριάρχη τους μετέβησαν στη Σύνοδο της Φλωρεντίας, και μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις να συνομολογήσουν για την Ένωση των δύο εκκλησιών.Και όμως οι Δυτικές χώρες δεν πείθονται από τον πάπα για μια στρατιωτική συμμαχία. Έχουν πολλά προβλήματα μεταξύ τους και η Βενετία βρίσκεται σε πόλεμο με την Λομπαρδία.
Η Γένουα δίνει εντολή στην αντιπροσωπεία τους στο Πέραν, να παραμείνουν ουδέτεροι, αν γίνει επίθεση στην Πόλη και στην απέναντι πλευρά. Η Ρανγκούσα παραμένει αναμένοντας , και ο Αλφόνζο, ο βασιλιάς της Νεάπολης, στέλνει κατ΄ αρχάς με έξοδα του πάπα ένα στόλο, τον προσκαλεί όμως σύντομα πίσω, διότι στον ενδιάμεσο χρόνο συμμαχεί με τους Βενετσιάνους στον πόλεμο εναντίον του Μιλάνου. Και η χριστιανική Ουγγαρία μετά από αλλεπάλληλες ήττες εναντίον των 0θωμανών είναι κουρασμένη.
Στην Κωνσταντινούπολη έχει πραγματοποιηθεί η αλλαγή εξουσίας. Ο Ιωάννης πεθαίνει το 1451 και ο Κωνσταντίνος ο ένατος Παλαιολόγος ακολουθεί των ηλικιωμένο αδελφό του στον αμφιταλαντευόμενο θρόνο. Είναι 47 ετών και θεωρείται ο ικανότερος από όλους τους αδελφούς του. Και όμως στην πόλη έχει να αντιμετωπίσει στην κρίσιμη αυτή στιγμή ανυπέρβλητα προβλήματα. Διότι σχεδόν όλοι οι κληρικοί βγήκαν στους δρόμους εναντίον της Ένωσης των δύο εκκλησιών. Λαμβάνουν χώρα μεγάλες αντιλατινικές βιαιοπραγίες.
Εντωμεταξύ ο σουλτάνος επεκτείνει το αγαπημένο του οικοδόμημα.
Στην στενότερη πλευρά του Βοσπόρου κατασκευάζει ένα φρούριο που με βαριά κανόνια ελέγχει τα στενά της θάλασσας. Ο στρατός εφοπλίζεται . 0ι ελληνικές πηγές αναφέρουν 300 000 ως 400 000 χιλιάδες άνδρες, που μάζεψε ο Μεχμέτ στην Κωνσταντινούπολη, ενώ άλλοι υπολογίζουν τις δυνάμεις σε 80 000 χιλιάδες κανονικός στρατός συν 20 000 συμμαχικοί μισθοφόροι-Baschi-Bazuks και μερικές χιλιάδες κόσμου. 0ι Τούρκοι φέρνουν ένα ογκώδη κανόνι, που το τραβούν 15 βόδια και είναι το έργο ενός Χριστιανού.
Το καλοκαίρι του 1452 είχε προσφέρει ο Ούγγρος Urban τεχνικός όπλων στον Αυτοκράτορα τις υπηρεσίες του, και όμως εκείνος δεν μπορούσε ούτε να τον πληρώσει ούτε και να τον προμηθεύσει το απαιτούμενο υλικό. Πήγε τότε λοιπόν στον Σουλτάνο, και κατασκεύασε την Μητέρα όλων των κανονιών που εξείχε με οχτώ μέτρα μπρούντζο και διάμετρο 20,3 εκατοστά. Τα βλήματα ζύγιζαν 600 κιλά, εκτοξεύονταν σε ενάμισι χιλιόμετρο απόσταση και όταν έπεφταν σκορπίζονταν σε χίλια κομμάτια. Τα δυνατά τείχη ήτανε 22 χιλιόμετρα και οι άνδρες που τα προφύλαγαν απελπιστικά λίγοι.
΄0ταν ο Αυτοκράτορας μέτρησε τους αρχηγούς των δυνάμεών του έχει σοκαριστεί. Δεν ήτανε ούτε 7 000 άνδρες, 4983 ΄΄Έλληνες και περίπου 2000 χιλιάδες ξένοι, Βενετσιάνοι, Καταλάνοι, Γενουέζοι, που έφθασαν με δικής τους πυγμή, για να βοηθήσουν τους πολιορκημένους. Ένας, ο Giovanni Giustiniani Longo, έφερε μαζί του 700 καλά οπλισμένους στρατιώτες. Γι΄ αυτό έγινε και ο υπεύθυνος στρατηγός για την άμυνα του τείχους προς τη στεριά. Η πολιορκία αρχίζει. Το κανόνι του Ουρμπάν σχίζει με βαθιές τομές τα τείχη. ΄0λην την νύχτα προσπαθούν οι πολιορκημένοι να επιδιορθώσουν τα κατεστραμμένα τείχη να βάλλουν προχώματα. Η πολιορκία μεταβάλλεται σε έναν πόλεμο των τειχών και των μαραγκών. Καταστροφή, θραύση, ξανά ανοικοδόμηση, μέρα για μέρα επιτίθενται οι Τούρκοι, χωρίς επιτυχία. Οι ζημιές των Τούρκων είναι μεγάλες. 0ι πολιορκημένοι θριαμβολογούν.
Bλέπε πηγές : Προηγούμενα και μελλοντικά άρθρα μου, επίσης : Emanuel Ekardt: Halbmond über dem Goldenen Horn, Konstantinopel ist tot, es lebe Instanbul: Am 29. Mai 1453 erobern die Türken Ost-Roms alte Metropole, in: DIE ZEIT, Hamburg, 28. Mai 2003, S. 82. , Georg Ostrogorsky: Geschichte des byzantinischen Staates, Beck, München 1980
Παρόλα που έχω την υποψία, πως ο Νεοέλληνας δεν διαβάζει, δεν προβληματίζεται, δεν λαμβάνει τις συνέπειες των πράξεών του, επιθυμώ να τονίσω και να επισημάνω, ότι πολλές φορές δεν πρέπει να αποκρύπτουμε τα ευκόλως εννοούμενα και τα δυσάρεστα, αν θέλουμε να επουλώσουμε τις αρνητικές μας εμπειρίες παραγωγικά. Και ακόμα και με την αναγνώριση της Γενοκτονίας από μέρος της Τουρκίας, ευδιάκριτα εννοώ, ότι όποιος αποκρύπτει την αλήθεια είναι χειρότερος από ότι ένας δολοφόνος .
Προλεγόμενα
1. Αρμένιοι
Η προέλευση των περιοχών ήτανε τα αρμενικά υψίπεδα που ανήκαν μετά τις κατακτητικές επιδρομές από τον 16. αιώνα τα 9/10 το οθωμανικό-τουρκικό σουλτανάτο. Μόνο οι περιοχές των υπερκαυκάσιων περιοχών που βρισκότανε κατά το 1/10 έξω από τα τουρκικά κυριαρχικά εδάφη μπόρεσε να σχηματιστεί τον 20. αιώνα ένα ανεξάρτητο κράτος. Απεναντίας οι Αρμένιοι που ζούσαν κάτω από την τουρκική κατοχή έπεσαν ως θύματα το 1915-1916 μίας κρατικής προγραμματισμένης και οργανωμένης μαζικής εξόντωσης. Κατά τις εκτιμήσεις της γερμανικής πρεσβείας της Κωνσταντινούπολης έπεσαν συνολικά ως θύματα 2,5 εκατομμύρια αρμενικού πληθυσμού στο οθωμανικό σουλτανάτο.
Σήμερα ζουν σε όλον τον κόσμο εννιά εκατομμύρια Αρμενίων, περίπου έξι εκατομμύρια σε 102 χώρες όλου του κόσμου. 0ι μεγαλύτερες πληθυσμιακές ομάδες βρίσκονται στην ομοσπονδία της Ρωσίας με δύο εκατομμύρια και στις ΗΠΑ με ένα εκατομμύριο. Στο Βερολίνο είναι δραστηριοποιημένες μία αρμενική κοινότητα και μια εκκλησιαστική κοινότητα με την αρμενική αποστολική εθνική εκκλησία. Στην αρμενική εθνική εκκλησία ανήκουν πάνω από 90% του αρμενικού παγκόσμιου πληθυσμού. Οι υπόλοιποι Αρμένιοι ανήκουν στην αρμενική εκκλησία των ούνων καθώς επίσης και στην ευαγγελική εκκλησία.
2. Μικρασιάτες Έλληνες ( Πόντος, Καππαδοκία, Ιωνία)
Από τον 6ο π.Χ. αιώνα εγκαταστάθηκαν Έλληνες αρχικά στα παράλια και μετέπειτα εσωτερικά της χώρας
Η ιστορία του Ελληνισμού του Εύξεινου Πόντου, αρχίζει με το πέρασμα από το μύθο στην αλήθεια, με την Αργοναυτική εκστρατεία και τις πρώτες εγκαταστάσεις των Ελλήνων αμέσως μετά τον Τρωϊκό Πόλεμο ( 1100 π.Χ.) Από το 1100 π.Χ. έως το 1923 μ.Χ., ένα διάστημα 3.000 χρόνων, ο Πόντος υπήρξε ένα από τα σπουδαιότερα τμήματα του ελληνικού έθνους, στο οποίο ο ελληνισμός της περιοχής αυτής τόσο στα χρόνια της αρχαιότητας και τόσο του Μ. Αλεξάνδρου όσο και της ρωμαιοκρατίας και του Βυζαντίου και αυτής της τουρκοκρατίας (1461-1922) δεν έπαυσε να διατηρεί αλώβητη την εθνική του συνείδηση. Σ΄ όλη τη διάρκεια των αιώνων, ο Εύξεινος Πόντος ανέδειξε το φιλόσοφο Διογένη, τον Ηρακλείδη τον Πολιτικό, τον Διϊφιλο, το Στράβωνα, στο Μεσαίωνα το Βησσαρίωνα και τόσους άλλους και στους χρόνους τους Καρατζάδες, τους Μουρούζηδες, τους Γαβράδες, τους Υψηλάντες, τον Πασσαλίδη, τον Καπετανίδη κ.ά. Από την ομιλία του Φάνη Μαλκίδη την 19. Μαϊου 2002 στο Νταχάου της Γερμανίας.
Στις Ελληνικές αποικίες που δημιουργήθηκαν η μία μετά την άλλη στις αρχαίες και ιστορικές περιοχές της Ιωνίας, του Πόντου της μαύρης θάλασσας καθώς επίσης και στην Καππαδοκία. Οι Έλληνες έχουν επηρεάσει για διαρκή χρόνο τον πολιτισμό και την κοινωνία της Μ. Ασίας, όπου είναι απόδειξη και σήμερα ακόμα τα πλούσια αρχαιολογικά αριστουργήματα του πολιτιστικού παρελθόντος. Γύρω στα 1914 ήτανε ο αριθμός των Ελλήνων της Μ. Ασίας πάνω από 2.5 εκατομμύρια.
Στην χρονική περίοδο μεταξύ 1913 ως 1922 έγιναν θύματα, παρόμοιων βιαιοτήτων όπως και οι Αρμένιοι και κατά ένα μέρος, στην Ανατολική Θράκη και στην Ιωνία- ακόμα και προ των Αρμενίων, θύματα κρατικής βίας ( σφαγής, εξαφάνισης, ?. Μόνο μέσα σε οχτώ χρόνια από το 1914-1922 και κάτω από την ευθύνη από δύο διαδεχόμενες κυβερνήσεις έχασαν την ζωή τους το λιγότερο 751.000 Έλληνες, από αυτούς 353.000 Έλληνες του πόντου, σε σφαγές ?., μαζική εξόντωση και διώξεις ή πέθαναν από την πείνα, την αναγκαστική εργασία και την απάνθρωπη μεταχείριση.
Πάνω από 1.700.000 Μικρασιάτες Έλληνες ξέφυγαν από αυτό το έγκλημα μόνο με τη φυγή και εκκενώσεις , από αυτούς 1.400.000 στα πλαίσια της υποχρεωτικής ανταλλαγής πληθυσμών σύμφωνα με την συμφωνία της Λοζάννης του 1923. Η Ελλάδα υποδέχτηκε τους ξεριζωμένους Έλληνες της Μ. Ασίας, μαζί με 90.000 Αρμενίους φυγάδες, αλλά αυτούς τους έλειψε στον ενδιάμεσο χρόνο η υποδομή?. και η ευημερία. Πάρα πολλοί Μικρασιάτες έπρεπε για αυτό να μεταναστεύσουν και πάλι αλλού. Απόγονοι των διασωθέντων και διαφυγόντων Ελλήνων Μικρασιατών ζουν σήμερα στην Ελλάδα, κατά το μεγαλύτερο μέρος στη Βόρεια Ελλάδα καθώς επίσης και στην παγκόσμια διασπορά,, Βόρεια και Νότια Αμερική, Αυστραλία, ακόμα και στη Γερμανία με 400.000 Έλληνες . Από Μετανάστες επίσης υπάρχουν αξιόλογοι Σύλλογοι Μικρασιατών.
3. Αραμαίοι, Ασσύριοι, Χαλδαίοι και Ασσυροχαλδαίοι
Η αρχική τους περιοχή των τεσσάρων διαφορετικών θρησκειών των Αραμαίων χριστιανών είναι η Μεσοποταμία, η περιοχή Χακκάρι καθώς επίσης και η περιοχή Ούρμια στην Περσία. Θρησκευτικά διαχωρίζονται αυτοί οι χαρακτηρισμοί των εθνών σε ένα δυτικό και σε μία ανατολική-συριακή εκκλησία, το συριακό ορθόδοξο πατριαρχείο της Αντιοχίας ενδεχομένως τους Νεστοριανούς.
΄Ένα μέρος της ανατολικής συριακής εκκλησίας είναι ενωμένη με την καθολική εκκλησία της Ρώμης, ένα μέρος της ανατολικής συριακής εκκλησίας έχουν εκχριστιανιστεί από τους ρώσους ορθόδοξους. Κατά την διάρκεια της σφαγής Μασσάκερ της αποστολικής αρμενικής εκκλησίας των χριστιανών το έτος 1895 και κυρίως προ της εξόντωσης των Αρμενίων τα έτη 1915/1916 έγιναν θύματα μισό εκατομμύριο, 75% του πληθυσμού της Αραμαϊκής ομιλούμενης γλώσσας του συνολικού πληθυσμού διαμέσου του οθωμανικού σουλτανάτου, οι σύριοι ορθόδοξοι, οι νεστοριανοί και χαλδαϊκοί, Ασσύριοι χριστιανοί θύματα κατευθείαν κρατικής εκδίωξης ενδεχομένως από το κράτος ανεχόμενων παραβιάσεων μέρος καθεδρικού πληθυσμού.
Ο σημερινός πληθυσμός βρίσκεται σήμερα περίπου στα 9 εκατομμύρια, διασκορπισμένος σε 60 χώρες. Η μεγαλύτερη ομάδα με 2,8 ενδεχομένως με 2,5 εκατομμύρια ζει σήμερα στον Λίβανο καθώς επίσης και στις ΗΠΑ. Επίσης ζουν στο Βερολίνο και στην ομοσπονδία της Γερμανίας.
Πηγή: MIT EINER STIMME SPRECHEN Gegen den Völkermord, Informations- und Kulturveranstaltung, 26-28 April 2002, Technische Universität Berlin. Siehe auch www.tuday.de .
Ανασκόπηση ιστορικών γεγονότων
Από την Κολωνία της Γερμανίας άρχισαν την 13.01.2002 και διάρκεσαν ως το Φεβρουάριο οι εκδηλώσεις της γενοκτονίας και ανάμνησης των Αρμενίων με διαλέξεις προσωπικοτήτων, όπως από τον Ralph Giordano, Edgar Hilsenrath, Hülya Engin, Yelda.., έκθεση με φωτογραφικό υλικό των γενοκτονιών, φιλμ και συζητήσεις, με αρμενική και γερμανική ποίηση .
Με αυτήν την ευκαιρία θέλησα να περιγράψω ορισμένες σκέψεις μου και για τη δική μας ιστορία του πόνου και της εκρίζωσης από τη γη των γονιών και προγόνων μας με την ευχή για ένα ερέθισμα μελέτης και περαιτέρω έρευνας και αξιολόγησης πολλαπλών και αντιμαχόμενων στοιχείων για την ανεύρεση και της δικής μας αλήθειας και ψυχολογικής και θεραπευτικής ηρεμίας.
Στην Κολωνία βρίσκεται η μεγαλύτερη αρμενική Κοινότητα στη Γερμανία, επίσης εδώ ζουν πολλοί Τούρκοι, Κούρδοι και Έλληνες, κατά ένα μέρος ήδη η δεύτερη και Τρίτη γενιά.
Αν και η γενοκτονία σε βάρος των Αρμενίων είναι μέρος της εθνικής τουρκικής και επίσης και κουρδικής ιστορίας, μετά δυσκολίας υπάρχει κατατοπισμός γύρω από αυτό το θέμα. Αν και συμμετέχουν δέκα περίπου διεθνείς αλληλέγγυες οργανώσεις, δεν παρουσιάζεται κανένας Ελληνικός, ή ποντιακός Σύλλογος, ούτε και «Σύλλογος» Ελληνική Κοινότητα στην αλληλέγγυα προσέγγιση για την αναγνώριση των γενοκτονιών Αρμενίων, Ελληνοπόντιων και Ελλήνων και παρόλα που στην περιοχή Κολωνίας διαμένουν δώδεκα χιλιάδες περίπου Έλληνες. Αργότερα όμως λαβαίνουν μέρος και ελληνικές οργανώσεις στις εκδηλώσεις του Βερολίνου. Μετά την Κολωνία συνεχίστηκαν οι εκδηλώσεις στην Φρανκφούρτη και περαιτέρω σε άλλες πόλεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και το κεντρικό Συμβούλιο των Αρμενίων είναι της γνώμης, όσο καιρό η Τουρκία δεν αναγνωρίζει τη γενοκτονία δεν επιτρέπεται να γίνει αποδεκτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Η ιστορική έκθεση φωτογραφιών και η στρογγυλή συζήτηση στην Φρανκφούρτη και στο Βερολίνο. Η εκδήλωση και η έκθεση φωτογραφιών συνεχίστηκε τον Φεβρουάριο 2002 στη Φρανκφούρτη με τον τίτλο: «Γενοκτονία και Ανάμνηση. Αρμενία 1915». Η έκθεση των ιστορικών φωτογραφιών προερχότανε από τον ταξιδιωτικό συγγραφέα Armin T. Wegner, που τα χρόνια 1915 και 1916 υπηρέτησε ως αξιωματικός υγειονομικού στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ακριβώς εκείνα τα χρόνια, που χρονολογείται η γενοκτονία.
Υπήρξε γενοκτονία σε βάρος των Αρμενίων ναι ή όχι;
0ι ιστορικοί που δεν ακολουθούν την επίσημη τουρκική ερμηνεία, δεν την αμφισβητούν. Η Τουρκία ως διάδοχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αντίθετα έχει μία άλλη ερμηνεία των γεγονότων κατά την διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου και ομιλεί για «μετοίκηση». Ασφαλώς είναι ένα ολισθηρό θέμα που οδηγεί και σε διπλωματικές κρίσεις μεταξύ της Τουρκίας και των χωρών, που δεν αμφισβητούν τη γενοκτονία στους Αρμενίους. Με την τουρκική διπλωματία ήρθε σε αντιπαράθεση τώρα ο ιερέας Christian Stoodt. Τον έχει παρακαλέσει ευγενικά, αλλά ευδιάκριτα ο τούρκος γενικός πρόξενος στην Φρανκφούρτη, να αρνηθεί την ιστορική έκθεση φωτογραφιών στην εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης. Συγχρόνως την ίδια αξίωση προέβαλε επίσης και ο πρόεδρος της τουρκικής ισλαμικής Ένωσης, ένας τουρκικός κυβερνητικός θεσμός στην Φρανκφούρτη.
Το ότι αφορά ένα ολισθηρό θέμα του είναι συνειδητό. Η απόφαση όμως για προσφορά χώρων στην εκκλησία για τις τεκμηριωμένες φωτογραφίες δεν έλαβε χώρα χωρίς αιτία.
0ι Γερμανοί ως σύμμαχοι των Οθωμανών συμμετείχαν στη γενοκτονία, ανέφερε ο Stoodt. Διαμέσου των προξενείων του Κάϊζερ ήτανε οι Γερμανοί από την αρχή γνώστες αυτού του εγκλήματος, υπήρχαν ως 800 Γερμανοί στρατιωτικοί σύμβουλοι στον οθωμανικό στρατό, συχνά σε διευθυντικές θέσεις.
Και είναι λυπηρό, που ο τούρκος διπλωμάτης δεν αποδέχτηκε την πρόσκληση, να λάβει μέρος την Κυριακή, 10.02.02. στη συζήτηση. Αυτή η εκδήλωση είναι από μία σειρά εκδηλώσεων των Αρμενίων, και λαμβάνουν χώρα επιστήμονες και διανοούμενοι, όπου και αφιερώνεται στο ερώτημα: Δεν Υπάρχει το αρμενικό ζήτημα;, το αρμενικό πρόβλημα πλέον;» Frankfurter Rundschau: Gedenken an den Genozid in Armenien, Nr. 34, 09.02.02 και διάλεξη: Hülya Engin, Κολωνία, 13.01.02 24 Απριλίου 1915
Αυτή η ημερομηνία δεν έχει επιλεγεί τυχαίως Είναι η ημέρα ανάμνησης των Αρμενίων. Διότι στις 24 Απριλίου του 1915 έβαλε σε ενέργεια, η νεοτουρκική κίνηση, που απέκτησε δύναμη και ήρθε στην αρχή το 1908, και διεύθυνε τη σύλληψη, την εκτόπιση και την δολοφονία αρμενίων διανοουμένων στην Κωνσταντινούπολη και άρχισε με αυτά τα μέτρα την γενοκτονία ενάμισι εκατομμυρίων Αρμενίων που αποτελούσαν τα δύο τρίτα της οθωμανικής αυτοκρατορίας, που εκεί ζούσε από εκατονταετηρίδες ως χριστιανικός λαός. Το νεκρικό στρατόπεδο συγκεντρώσεως ήτανε γι΄ αυτούς η Έρημος και έχει την ίδια τρομερή σημασία, όπως το Auschwitz για τους Εβραίους. Υπάρχουν πολλοί παραλληλισμοί μεταξύ των γενοκτονιών των Εβραίων και Αρμενίων. Και οι δύο εθνικότητες δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου. Επίσης και οι Νεότουρκοι είχαν ένα εθνικό ρατσιστικό μοντέλο του έθνους και ονειρευότανε από το Turan, μίας Μεγάλης Αυτοκρατορίας από την Θράκη ως την κεντρική Ασία.
Η 24 Απριλίου είναι η απαρχή εκείνων των γεγονότων, που αργότερα επεκράτησε με την σύμπτυξη του χαρακτηρισμού των φρικιαστικών γεγονότων σε βάρος των Αρμενίων. Η 24 Απριλίου είναι μία συμβολική ημερομηνία. Εκείνη την νύχτα από την 24. στην 25. Απριλίου καθώς επίσης και τις επακόλουθες ημέρες συνελήφθηκαν στην μητρόπολη Κωνσταντινούπολη, όπου βρισκότανε η πιο δραστηριοποιημένη πολιτιστική και πολιτική αρμενική Κοινότητα, 600 αρμενικές, ηγετικές προσωπικότητες, από όπου διασώθηκαν από το έγκλημα μόνο δεκαπέντε. Τυπικά έπρεπε να αρχίσει η γενοκτονία ήδη την 15 Φεβρουαρίου 1915.
Ήδη από τις αρχές του 1914 έπρεπε η οθωμανική κυβέρνηση να αρχίσει με τις μεταρρυθμίσεις για χάρη των χριστιανών, που είχε υποσχεθεί στους Ρώσους. Αυτό θα πει μετά την σταθεροποίηση της δύναμής τους, πέρασαν οι Νεότουρκοι στην αποφασιστική ιδεολογική σκέψη του σωβινισμού και ρατσισμού. Μία τουρκική εθνική πολιτεία ως την κεντρική Ασία έπρεπε να αντικαταστήσει την Αυτοκρατορία και με γλώσσα την τουρκική ως γλώσσα ενότητας και το Ισλάμ περισσότερο ως πολιτιστική και μετά θρησκευτική βάση. Την φορτσαρισμένη εισδοχή των οπαδών του Ittihad στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο στην πλευρά των Κεντρικών Δυνάμεων προμήθευσε στους Τούρκους την εξωτερική αφορμή να βγάλει « τα πολιτικά δεσμά» του εξωτερικού και να εκδιώξει τις «πέντε κολόνες» , έτσι επίσης και εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες από την Δυτική Ανατολία
Η στρατιωτική κρούση στις τουρκικές φυλές «αδελφών λαών» στην Ανατολή απέτυχε όμως οικτρά στην περιοχή του Καρς, όχι τελευταία εξαιτίας των αγωνιζόμενων Αρμενίων στην πλευρά των Ρώσων., που ήτανε αφορμή να ισχυριστούν οι Νεότουρκοι, ότι δεν είναι πλέον η μειονότητα για προφύλαξη κατά το πνεύμα των ισλαμιστών-0θωμανών, αλλά κατά την λογική της εθνικής Πολιτείας μία διαχωριστική και τεμαχισμένη Δύναμη, μία ανταγωνίστρια, που δεν μπορεί να νοηθεί καμία συμβίωση μαζί της
Η κλιμάκωση εναντίον των Αρμενίων συνεχίστηκε, όταν οι δυτικές Δυνάμεις διαμέσου της προώθησης στα Δαρδανέλια φαινότανε, ότι είχαν τραντάξει την οθωμανική Αυτοκρατορία με το τελειωτικό χτύπημα. ΄0μως ως πρόγευση για μελλοντικές βιαιότητες είχανε ήδη φανεί το φθινόπωρο του περασμένου χρόνου, όπου δολοφονικές σπείρες διέσχιζαν αρμενικά χωριά και άρχιζαν με την καταστροφή: 0ι Αρμένιοι άνδρες υποχρεωνότανε στις υπηρεσίες μεταφορών βαριών φορτίων και άλλες βοηθητικές εργασίες κάτω από απάνθρωπες συνθήκες, κάτοικοι των χωριών τρομοκρατούνταν αυθαίρετα με έρευνες οικιών και βίαιες πράξεις.
Τις τελευταίες ημέρες του Φεβρουαρίου του 1915 σε άπαντες τους Αρμένιους υπαλλήλους των κρατικών υπηρεσιών είχαν χορηγήσει άδεια και όλοι οι στρατιώτες αρμενικής καταγωγής είχαν αποσυρθεί από το στράτευμα και ήδη αφοπλιστεί, ένα μέρος των αξιωματικών είχε συλληφθεί και βρέθηκαν μετά μπροστά στο πολεμικό δικαστήριο και εκτελέστηκαν. αλλοι είχαν τοποθετηθεί ως εξαναγκαστικοί εργάτες, και έπρεπε να εργάζονται σε δύσκολες καταναγκαστικές εργασίες κατασκευής δρόμων, κυρίως την κατασκευή του σιδηροδρόμου του Βερολίνου-Βαγδάτη, ένα γερμανικό μεγάλο έργο στο 0θωμανικό σουλτανάτο, άλλοι πάλι πέθαναν από ζούριασμα, ατροφία ή δολοφονήθηκαν με βαρβαρότητα. Μετά από αυτό επακολούθησε μία οργανωμένη σφαγή και εξόντωση των ανυπεράσπιστων αμάχων πολιτών.
Γι΄ αυτόν τον σκοπό αρμόδια ειδική υπηρεσία ήτανε η Teskilati Mahsusa, αυτή ήτανε μία δολοφονική σπείρα από Κούρδους, φυγάδες από τα Βαλκάνια και από τον Καύκασο καθώς επίσης για αυτό τον σκοπό έλαβαν αμνηστία βαρείς εγκληματίες.
0ποιοι δεν είχαν δολοφονηθεί στον ίδιο τόπο και θέση, έχασαν τη ζωή τους στην οδοιπορία των εκτοπισμών διαμέσου της ερήμου, της πείνας, της δίψας, του βιασμού ή των κακουχιών. Κατά προσεχτικούς υπολογισμούς δολοφονήθηκαν μεταξύ 1.200.000 1.500.000 Αρμένιοι. ΄0σοι Αρμένιοι διασώθηκαν είχαν εξισλαμιστεί και τις γυναίκες των Αρμένιων στρατιωτών τις πάντρευαν υποχρεωτικά με ισλαμιστές. Αυτή η βίαιη εξαφάνιση δεν είχε μόνο στόχο την ανθρώπινη ζωή, παρά επίσης και τον πολιτισμό και τη θρησκεία. Εκκλησίες και εκκλησιαστικές εγκαταστάσεις είχαν καταστραφεί. Το μεγαλύτερο μέρος της Αρμενικής Αποστολικής εκκλησιαστικής ιεραρχίας, είχε ήδη δολοφονηθεί. Η πίεση του εξισλαμισμού είχε βίαια αναπτυχθεί. 0ρφανά παιδιά κάτω των 13 είχαν εκτουρκιστεί και εξισλαμιστεί
Συνολικά 750.000 μωαμεθανοί πρόσφυγες ή και μετανάστες από τα Βαλκάνια και από άλλα μέρη της οθωμανικής Αυτοκρατορίας είχαν εποικήσει τα σπίτια και τα αγροκτήματα των εκδιωχθέντων και δολοφονημένων Αρμενίων. Οι περισσότεροι περίμεναν κατά τη διάρκεια των εγκλημάτων περιμένοντας από πίσω. Τα μεγαλύτερα όμως λάφυρα παρέλαβε η τουρκική Πολιτεία. Υπολογίζεται, ότι η κυβέρνηση δήμευσε αρμενική περιουσία στο ύψος της αξίας του ενός δισεκατομμυρίου μάρκων.
Μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο οι κυρίως αίτιοι για τον αρμενικό σφαγιασμό καταδικάστηκαν σε θάνατο, στη δίκη της Κωνσταντινούπολης, συνολικά 17 κατηγορούμενοι, έλαβαν χώρα όμως μόνο τρεις εκτελέσεις. 0ι δίκες απέδειξαν, ότι η γενοκτονία σε βάρος των Αρμενίων είχε οργανωθεί συστηματικά «από μία ενωμένη κεντρική δύναμη»το κεντρικό κομιτάτο Ittihad, δηλαδή από τον υπουργό εσωτερικών, Talaat πασά, τον υπουργό πολέμου Enver Pascha και τον Teskilati Mahsusa κάτω από την επίβλεψη του Bahaaddin Sakir. Ακόμα και το 1916 είχε αναφέρει ο υπουργός εσωτερικών Talaat Pascha σε έναν Γερμανό: La question armenienne existe plus. Και η εκδίωξη των Ελλήνων θα συνεχιστεί.
Μπροστά από ένα πολεμικό δικαστήριο, όπως αναφέραμε, καταδικάστηκαν στις 5. Ιουλίου 1919 σε θάνατο, οι υπαίτιοι, εξαιτίας της Γενοκτονίας σε βάρος των Αρμενίων. Ο πολιτικός δολοφόνος, όμως των μαζών Ταλάατ, καθότανε αυτήν την εποχή στην εξασφαλισμένη βερολινέζικη εξορία , όπου περνούσε μία ενεργή πολιτική ζωή, ώσπου στις 15. Ματίου 1921 δολοφονήθηκε από τον νεαρό Αρμένιο Soromon Tehlerjan? Παρόλα που υπάρχουν νομικά και πολλαπλά άλλα ντοκουμέντα αρνείται μέχρι σήμερα με πείσμα και ισχυρογνωμοσύνη η Τουρκική Δημοκρατία τη γενοκτονία σε βάρος των Αρμενίων, αλλά και σε βάρος των Ελληνοπόντιων και Ελλήνων και εξακολουθεί την καταπίεση των μειονοτήτων.
Συνεχίζεται …