Η γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού

Το 1908 αποφασίζεται από την τριάδα Ενβέρ, Ταλάατ και Τζεμάλ στη Θεσσαλονίκη το απάνθρωπο σχέδιο εξοντώσεως των χριστιανών της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το κίνημα των Νεότουρκων, το 1908 αποτελεί την αντεπανάσταση των Τούρκων ενάντια στα προοδευτικά κινήματα. Οι Νεότουρκοι αρνιούνται πως υπάρχει εθνικό ζήτημα στην Τουρκία και επιλέγουν την πολιτική βίαιης αφομοίωσης των πληθυσμών. Εκτός των Τούρκων όλα τα άλλα στοιχεία να εξοντωθούν, άσχετα σε ποία θρησκεία ή πίστη ανήκουν, είναι επιταγή των Νεότουρκων. Το 1915 από τους πέντε τουρκικούς συλλόγους για την ένοπλη αντίσταση εναντίον των μειονοτήτων οι τρεις ήτανε προσανατολισμένοι εναντίον των Ελλήνων και οι δύο εναντίον των Αρμενίων…

Πόντιοι αντάρτες .

To απάνθρωπο σχέδιο επεκτείνεται και στους ελληνορθόδοξους ποντίους σε αντίποινα του απελευθερωτικού κινήματός τους και της συμμαχίας τους με την Ρωσία ως προστάτιδας των Χριστιανών της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και με τις δυνάμεις της Αντάντ στον Α παγκόσμιο πόλεμο. Κατά τον Γ. Χόρτον σ.31 από το 1822-19Ο4 έσφαξαν οι Τούρκοι 328.477 Χριστιανούς.

Η εφαρμογή του σταθερού προγράμματος εξόντωσης της χριστιανοσύνης από όλο το μήκος και το πλάτος της παλιάς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, της εξολόθρευσης δηλαδή ενός αρχαίου χριστιανικού πολιτισμού, ο οποίος είχε ξεκινήσει μια θαυμαστή ανάπτυξη και μία πνευματική ανανέωση, αρχίζει να εντείνεται από το 1911 και φθάνει σε πλήρη έξαρση μέχρι τη συνθήκη του Μούδρου το 1918 και επανεμφανίζεται και πάλι μετά τα συνέδρια του Ερτζερούμ και της Σεβάστειας το 1919, παίρνοντας μέχρι το 1922 την έκταση της γενοκτονίας, που σήμερα είναι γνωστή ως ολοκαύτωμα των Ποντίων.( το 1916 άρχισε η γενοκτονία των Ελλήνων στον Πόντο με 350.000 νεκρούς ως το 1924, ενώ στις περιοχές τους δεν έγινε ποτέ πόλεμος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας).

Εκτελεστές του σχεδίου εξοντώσεως των Ποντίων ήταν αρχικά τα στελέχη των Ιττπιχάτ: Ενβέρ, Ταλαάτ Πασάς και Τζεμάλ Πασάς και μετέπειτα ο πιστός φίλος και συνεργάτης του Κεμάλ Τοπάλ Οσάλ . Ιδίως με το λεγόμενο Σεφερπεγλίκ το 1914, επιστρατεύεται και όλος ο άρρενες, μη μουσουλμανικός πληθυσμός του Πόντου και κυρίως ΄Ελληνες και Αρμένιοι που στέλνονται στα τάγματα και εκεί πεθαίνουν από την πείνα δίψα και τις κακουχίες. Οι μη καταταγέντες απαγχονίζονται.

Διατάσσεται η εκτόπιση από πόλεις και χωριά χιλιάδων γυναικόπαιδων και η εξορία τους σε άγνωστους τόπους, ακόμη και η εκκένωση ολόκληρων πόλεων. Οι αποστολές αυτές εννέα και πλέον τον αριθμό γυναικόπαιδων (σεφκιάτ) οδηγούνται μέσα σε παγετώνες κάτω από φρικιαστικές συνθήκες από τόπο σε τόπο, επιβιώνοντας ελάχιστοι από αυτούς από τις κακουχίες, τους βιασμούς και επιθέσεις των Τούρκων. Οι οργανωμένες και αυθόρμητες βιαιότητες, οι βιασμοί και οι δολοφονίες με μεγάλη βαρβαρότητα ήταν στην ημερήσια διάταξη.

Πληθυσμοί ολόκληρων πόλεων και χωριών, όπως της Πάφρας, της Τριπόλεως, της Σάντας κ.α. ξεκληρίζονται ολοκληρωτικά. Εκτελούνται άρχοντες (πρόκριτοι),βουλευτές, δημοσιογράφοι, καθηγητές, δάσκαλοι, ακόμα και μαθητές γυμνασίων και κληρικοί, πυρπολούνται πόλεις και χωριά και γίνονται ομαδικές σφαγές, πολιορκούνται και λεηλατούνται μοναστήρια και εκκλησίες. Υπήρχε η εφαρμογή πολιτικής βίας ενάντια στις γυναίκες, την αρπαγή γυναικών και τον εγκλεισμό σε χαρέμια των τούρκων, βίαιο εξισλαμισμό, μαζικούς βιασμούς και μαζικές εγκυμοσύνες.

Είχαμε σφαγή εγκύων γυναικών, αρπαγή παιδιών, βρεφών από τις τουρκικές οικογένειες. Είχαμε μαζική διακόρευση κοριτσιών ηλικίας από 6 ως 1Ο ετών, τη σφαγή μικρών παιδιών. Το σύνολο των θυμάτων της γενοκτονίας υπολογίζεται σε 3ΟΟ.ΟΟΟ – 35Ο.ΟΟΟ περίπου. ΄Οπως αναφέρει και ο Ενεπεκίδης, η γενοκτονία αλλά Τούρκα είναι βουβή, πονηρή, ανατολίτικη δεν έχει θεωρητικά βάση, αλλά μάλλον πρακτικά, πλιατσικολογικά. Οι καλούμενες εντοπίσεις, εξορίες των κατοίκων ολόκληρων χωριών, οι εξοντωτικές κείνες οδοιπορίες μέσα στο χιόνι των γυναικόπαιδων και των γερόντων – οι άνδρες βρίσκονται ήδη στα καταναγκαστικά τάγματα εργασίας ή στο στρατό – δεν οδηγούν φυσικά σε κανένα Auschwitz με τους διαβολικά οργανωμένους μηχανισμούς της φυσικής εξόντωσης του ανθρώπου και είναι όμως ένα φρικιαστικό Auschwitz εν ροή, οι άνθρωποι πέθαιναν καθ΄ οδό, δεν περπατούσαν για να φτάσουν κάπου, περπατούσαν από υποχρέωση για να πεθαίνουν από τις κακουχίες, την παγωνιά, τον εξευτελισμό της ανθρώπινης τιμής και αξιοπρέπειας.

Δεν υπήρχε στο τέρμα κανένα γιατί για τους περισσότερους δεν υπήρχε τέρμα. Ένα μέρος του Ελληνορθόδοξου πληθυσμού του Πόντου εξαναγκάζεται σε εξισλαμισμό. Παρά τις συστηματικές επιχειρήσεις αφελληνισμού ζούσαν μέχρι το 1922 στην ευρύτερη περιοχή του Πόντου και της Νότιας Ρωσίας περίπου 1.5ΟΟ.ΟΟΟ ΄Ελληνες πόντιοι. Οι ΄Ελληνες στη Μικρά Ασία ( Πόντο, Ιωνία και Καππαδοκία ) και στην Ανατολική Θράκη ήταν 2.601.312 πριν από το 1914 με βάση τις οθωμανικές στατιστικές, τη στιγμή που ο συνολικός πληθυσμός μόλις πλησίαζε τα 9.5 εκατομμύρια. Η επόμενη καταμέτρησή τους έγινε στην Ελλάδα το 1928, ως προσφύγων αυτή τη φορά, και βρέθηκαν να είναι 1.221.849.

Οπως προαναφέραμε η μοίρα τους είχε προδιαγραφεί από το 1908, μετά το κίνημα των Νεότουρκων. Οι Νεότουρκοι αρνήθηκαν ότι υπήρχε εθνικό ζήτημα στην Τουρκία και επέλεξαν την πολιτική της βίαιης αφομοίωσης των εθνικών κοινοτήτων. Το 1911 αποφάσισαν σε συνέδριό τους την εξόντωση των μη τουρκικών εθνοτήτων. Οι ανθελληνικοί διωγμοί Η συστηματική επιδιωκόμενη εξόντωση των Ελλήνων ενετάθηκε κυρίως τις παραμονές και κατά τη διάρκεια του πρώτου παγκόσμιου πολέμου. Ή από τις αρχές του 1914 άρχισε κατ΄ εντολή του Κεντρικού Κομιτάτου των Νεότουρκων της ΄Ενώσεως και προόδου, που είχε την έδρα του στην Κωνσταντινούπολη, ο εμπορικός αποκλεισμός κατά του ελληνικού εμπορίου.

Αυτόν όμως τον αποκλεισμό τον ματαίωσαν οι εντόπιοι τούρκοι έμποροι της Τραπεζούντας, γιατί φοβήθηκαν αντίποινα των ελληνικών εμπορικών και τραπεζικών οίκων και σε περίπτωση αλλαγής καθεστώτος. Όταν όμως άρχισε ο πόλεμος, οι Τούρκοι, υποκινούμενοι και από τους φίλους τους Γερμανούς, οι οποίοι τους ενέπνεαν τον κίνδυνο, το οποίον διέτρεχε η ασφάλεια των παραμεθορίων και παραλίων περιοχών της Τουρκίας, άρχισαν και εφάρμοζαν τους ομαδικούς εκτοπισμούς των Ελλήνων προς τα εσωτερικά της χώρας.

Οι γονείς και ο παππούς μου που προερχότανε από τα παράλια της Προύσας είχαν εκτοπιστεί το 1911 ως το 1914 και από το 1914 ως το 1918 προς τα εσωτερικά της χώρας. Εκείνη την εποχή και σε όλη την Μικρά Ασία και στον Πόντο, επεκτάθηκαν και οι σφαγές εναντίον των Αρμενίων, κατά τη διάρκεια των οποίων ο μητροπολίτης της Τραπεζούντας Χρύσανθος ως και πολλοί πρόκριτοι ΄Ελληνες, ενήργησαν με κάθε τρόπο, όπως σώσουν όσους Αρμενίους ήτανε δυνατόν. Κατά τη διάρκεια μάλιστα του Απριλίου 1916 της κατάληψης της Τραπεζούντας από το Ρωσικό στρατό, ο Τούρκος γενικός διοικητής, όταν αναχώρησε, άφησε τη διοίκηση της χώρας σε προσωρινή μικτή κυβέρνηση κάτω από την προεδρία του μητροπολίτη. ΄

Οταν την 5η Απριλίου του 1918 από την Ανατολική πλευρά εισήλθε στις περιοχές του Πόντου ο ρωσικός στρατός στην Τραπεζούντα, η ορθόδοξος εκκλησία αυτής της επαρχίας μερίμνησε , ώστε να μην μείνει η χώρα ακυβέρνητη, αλλά να μπορέσει να συνταχθεί ως αυτόνομο κράτος, και να διοικείται από ΄Ελληνες και Μουσουλμάνους. Μετά όμως τη ρωσική επανάσταση, αντιλήφτηκαν οι Τούρκοι, ότι ο ρωσικός στρατός δεν επρόκειτο να πολεμήσει και εξαπέλυσαν εναντίον των Ρώσων στην Τραπεζούντα ομάδες άτακτων «Τσέτηδων» , όπου εναντίον των οποίων αντεπεξήλθαν τα ελληνικά χωριά της Τραπεζούντας. Μετά την αποχώρηση των Ρώσων οι τουρκικές αρχές εγκαταστάθηκαν εκ νέου στην Τραπεζούντα.

Η αποχώρηση του ρωσικού στρατού έδωσε το σύνθημα σε ανθελληνικούς διωγμούς, αν και κατά τη διάρκεια της ρωσικής κατοχής ο Έλληνας μητροπολίτης Τραπεζούντας Χρύσανθος είχε προστατεύσει και υπερασπιστεί και Τούρκους, οι οποίοι και το ανεγνώρισαν και μετά ευγνωμοσύνης. Οι διωγμοί αυτοί εντάθηκαν κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων της ελληνικής Μικρασιατικής εκστρατείας. ΄Οταν στο τέλος του Οκτωβρίου του 1918 κλείστηκε ανακωχή μεταξύ των συμμάχων και της Τουρκίας, η εκκλησία της Τραπεζούντας πίστευε ακόμα στις δοθείσες επαγγελίες προ του πολέμου από μέρους της Αγγλίας και Αμερικής καθώς επίσης και στις προκηρύξεις του Προέδρου των ηνωμένων Πολιτειών Ουίλσον, και εξακολουθούσε να πιστεύει σε μία καλύτερη τύχη του ελληνικού λαού του πόντου.

Η Προέλευση των ΄Αγγλων ανάγκασε τους Τούρκους να συνθηκολογήσουν. Ο αφοπλισμός όμως του τουρκικού στρατού, ετέθη ατυχώς στον στρατηγό Μουσταφά Κεμάλ, ο οποίος είχε στασιάσει κατά της κυβέρνησης του σουλτάνου στην Κωνσταντινούπολη. Γύρω στις αρχές του 1919 ο μητροπολίτης Χρύσανθος εκλήθη στο Παρίσι, όπως εργαστεί σε μία Επιτροπή με αντιπροσώπους του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την ευόδωση των πόθων του αλύτρωτου Ελληνισμού.

Όλες οι ενέργειες που έγιναν από την Επιτροπή δεν απέκλειε κατά την Ισοπολιτεία σύμπραξη και Συνδιοίκηση του Πόντου με το ως τότε αποτυχών σχέδιο Αρμενίας υπό τον τύπο ομοσπονδίας. Στη συνέχεια αυτών των σχεδίων, όταν επέστρεψε ο Χρύσανθος στην Κωνσταντινούπολη, τον Σεπτέμβριο του 1919, δεν αρνήθηκε να διαπραγματευθεί με τους Τούρκους γνωστών του, του πρώην Βαλή της Τραπεζούντας Νετζμή βέη και άλλων για την ισοτιμία Ελλήνων και Μουσουλμάνων αυτονομίας του Πόντου ή και όλης της Τουρκίας…

Σε αυτές τις συζητήσεις συμμετείχαν και ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας Ιζζέμ πασάς και ο Καρά Βασήφ βέης, αμφότεροι εκ των σπουδαιότερων συνεργατών του Μουσταφά Κεμάλ πασά. Οι όροι της συνεννόησης έγιναν μετά από έγκριση του υπευθύνου χειριζόμενου τις τύχες του ελληνικού έθνους Ελευθερίου Βενιζέλου και προέβλεπαν:

1. Στην υπόλοιπη Τουρκία μετά την ειρήνη θα γίνει δεκτή η εντολή της κοινωνίας των εθνών,

2. θα δοθεί ελευθερία της ανάπτυξης των εθνοτήτων,

3. οι δίκες επί προσωπικών καταστάσεων θα υπάγονται στο οικείο δικαστήριο κάθε κοινότητας,

4. τα πολιτικά και ποινικά δικαστήρια θα απαρτίζονται εξ ημισείας από μουσουλμάνους και ΄Ελληνες,

5. η εκλογή των βουλευτών θα γίνεται αναλογικά κλπ. ΄Οταν το Δεκέμβριο του 1919 επανήλθε ο Χρύσανθος στην Τραπεζούντα, μετέβη στην Τιφλίδα, πρωτεύουσα της τα τότε ιδρυθείσης δημοκρατίας της Γεωργίας και μετά από εκεί στο Εριβάν, πρωτεύουσα της Αρμενικής Δημοκρατίας και μετά από μακρές διαπραγματεύσεις συνήψε την 10 / 16 Ιανουαρίου 1920 με την κυβέρνηση της Αρμενίας συμφωνίας περί Πόντο / Αρμενικής Ομοσπονδίας, την οποία επακολούθησε σύναψη στρατιωτικής συμφωνίας, ότι όταν τα ελληνικά στρατεύματα θα αποβιβαζότανε στην Τραπεζούντα θα προέλαυναν μέχρι Ερζιντζάν και Ερβερούμ, όπως προστατεύσουν τους Έλληνες του Πόντου και αντιμετωπίσουν κάθε κίνδυνο, που θα προερχότανε από τα τουρκικά στρατεύματα τακτικών ή άτακτων, ενώ ο αρμενικός στρατός θα παρείχε τη συνδρομή του στα σύνορα του Καυκάσου και στο Ερζερούμ. ΄

Ολα όμως αυτά ματαιώθηκαν από τη στάση των Μεγάλων Συμμάχων Δυνάμεων, μόνο και μόνο για τα δικά τους συμφέροντα. Ενώ είχαν καθηλώσει ολόκληρες μήνες σε ακινησία τον ελληνικό στρατό, που αποβιβάστηκε στην Σμύρνη 2/15/1919, παρέλυσαν κυριολεκτικά το έργο αυτού, κατά τη στιγμή μάλιστα που ο Μουσταφά Κεμάλ οργάνωνε τον στρατό του. Εν τω μεταξύ ο αρμενικός στρατός, επιχείρησε να δράσει μόνος του και ενώ προέλαυνε προς το Ερζερούμ, συνετρίβη από τις υπερδυνάμεις της εκεί εδρεύουσας στρατιάς του Κιαζίμ Καρά Μπεκίρ πασά κατά τις μάχες που διεξήχθησαν από τον Ιούνιο μέχρι του Νοεμβρίου 1920.

Αφού εγκαταλείφθηκαν μόνοι τους οι Αρμένιοι αναγκάστηκαν την νύχτα 2/3 Δεκεμβρίου να υπογράψουν με την κυβέρνηση του μουσταφά Κεμάλ την συνθήκη του Γκιουμρού, την πρώτη αυτή συναφθείσα διεθνή πράξη, κατά την οποία η Αρμενική Δημοκρατία του Καυκάσου υποχρεώθηκε να παραχωρήσει στους Τούρκους τις περιοχές Καρς και του Αρδαχάν, που είχαν κατακτηθεί από την Ρωσία κατά τις επιχειρήσεις του πολέμου του 1877/1878 Ενώ συνέβαιναν όλα αυτά και άλλα χειρότερα φαινότανε στον ορίζοντα, όπου ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής

6. Ουίλσον είχε αποστείλει ήδη από τις 2. Αυγούστου 1919 μία Επιτροπή στον Καύκασο και την Τουρκία για να μελετήσει την κατάσταση και να αναλάβει η Αμερική την εντολή για την Αρμενία και τον Πόντο. Η Επιτροπή περιόδευσε στον Καύκασο, τον Πόντο και άλλες ανατολικές περιοχές της Τουρκίας και μετά μετέβη στη Σεβάστεια, όπου συνομίλησε με τον Μουσταφά Κεμάλ, ο οποίος σε ειδική έκθεση λέει, ότι ανάπτυξε στον Πρόεδρο της Επιτροπής στρατηγό Τζαίιμς Χάρμπορντ τους σκοπούς και την οργάνωση του κινήματός του.

7. Σχεδόν συγχρόνως οι ΄Αγγλοι απέσυραν τα στρατεύματά τους από το Μερζιφούν του Πόντου και μετά από ολίγον εκκένωσαν και την Σαμψούντα και εξεδήλωσαν φιλία προς τον Μουσταφά Κεμάλ.

8. Συνέπεια αυτής της εξέλιξης της κατάστασης στη Μικρά Ασία ήταν οι απηνείς διωγμοί των ελληνικών πληθυσμών στις πόλεις του Πόντου και ο αγώνας εξοντώσεως αυτών που κατέφυγαν στα όρη του Πόντου . Βλέπε: τόμος 16., Εγκ. Λεξικό Ηλίου. Στις 15 Μαίου 1919 έγινε η αποβίβαση των ελληνικών ναυτικών δυνάμεων στο λιμάνι της Σμύρνης με την παρότρυνση και συγκατάθεση των τριών Μεγάλων Δυνάμεων, χωρίς βέβαια να τους προκαθορίσουν την περιοχή και την κατοχή της Σμύρνης. Η κατάληψη της Σμύρνης από τον ελληνικό στρατό συνετελέσθη μέσα σε ατμόσφαιρα φρενιτιωδών εκδηλώσεων ενθουσιασμού του ελληνικού πληθυσμού της πόλης.

Το διάγγελμα του μητροπολίτη της Σμύρνης Χρυσοστόμου, η άφιξη στις 22 Μαίου 1919 του ΄Ελληνα ύπατου Αρμοστή και τα συμβάντα επεισόδια των Ελλήνων στην Σμύρνη και η αρνητική διασυμμαχική έκθεση σε βάρος της Ελλάδας, έτσι ώστε από τον Μάϊο ως τον Οκτώβριο είχε αρχίσει σφοδρά διπλωματική πολεμική των εχθρικά διακειμένων Δυνάμεων και κυρίως της Ιταλίας εναντίον του Βενιζέλου. Παρουσιάστηκαν δηλαδή διενέξεις μεταξύ Ελλάδος και συμμάχων στο Παρίσι περί του καθορισμού των συνόρων της ελληνικής ζώνης και περί της ιδέας αντικατάστασης του ελληνικού στρατού δια διασυμμαχικού ή του περιορισμού αυτού μόνο στο εσωτερικό της πόλης.

Στη συνδιάσκεψη της Βουλώνης η Ελλάδα εξουσιοδοτήθηκε να κινήσει τον στρατό της έξω από τη ζώνη της Σμύρνης, εντός της οποίας κρατιόνταν μέχρι τότε και να επιτεθεί κατά των Κεμαλικών. Αλλά την στιγμή εκείνη 9/22 Ιουλίου 1920 η Ιταλία κατήγγειλε τη συμφωνία Τιττόνι / Βενιζέλου, επικαλούμενη το 7ο άρθρο, το οποίο έδιδε σε αυτήν το δικαίωμα αυτό, διότι δεν είχε επιτύχει την ικανοποίηση των διεκδικήσεών της στη Μικρά Ασία. Παρόλα όμως αυτά στις 28/10 Αυγούστου 1920 υπεγράφη η συνθήκη των Σεβρών, της οποίας τα άρθρα 65/83 αφορούν την Σμύρνη και την ενδοχώρα της.

Την 18)31 Αυγούστου 1920 η Ελλάδα εγκαταστάθηκε στο Ουσάκ, στις αρχαίες Τημένου Θύρας, την Φλαβιόπολη των Βυζαντινών, 287 χιλιόμετρα από τη Σμύρνη και επί της σιδηροδρομικής γραμμής από Σμύρνη προς Αφιόν Καραχισάρ, επιμένουσα, όπως επιβάλλει την συνθήκη στον Κεμάλ. Η Γαλλία ήρθε στις 5)18 Σεπτεμβρίου σε συμφωνία με την κυβέρνηση της Αγκύρας και έδιδε διαταγή για την εκκένωση της Κιλικίας από τα γαλλικά στρατεύματα.

Αμέσως άρχισαν να φεύγουν οι Αρμένιοι για να γλιτώσουν από την εκδίκηση των Τούρκων… Δύο μέρες μετά την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών διεπράχθη απόπειρα δολοφονίας του Βενιζέλου στο σταθμό της Λυών από ανθρώπους που ανήκαν στην αντίθετη πολιτική παράταξη. Στις 25 Αυγούστου 1920 πρότεινε ο Βενιζέλος εκλογές προς ανάδειξη της Εθνικής Συνέλευσης, ώστε να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα….

Την 10ην Σεπτεμβρίου διαλύθηκε η Βουλή και στις 25 Οκτωβρίου 1920 έγιναν οι εκλογές, και ενώ οι Βενιζελικοί αναμένανε μεγάλη εκλογική νίκη, το αποτέλεσμα των εκλογών υπήρξε συντριπτικό για το Βενιζελικό κόμμα. Την παραμονή του ελληνικού δημοψηφίσματος υπέρ του βασιλέως Κωνσταντίνου οι τρεις Δυτικοί Σύμμαχοι Δυνάμεις, η Αγγλία, η Γαλλία και η Ιταλία, απεύθυναν την ιστορική διακοίνωση με ημερομηνία 3 Δεκεμβρίου 1920, που δήλωναν:

« η αποκατάστασις επί του θρόνου ηγεμόνος, ούτινος η ανειλικρινής στάσις και η διεξαγωγή έναντι των Συμμάχων κατά την διάρκειαν του πολέμου απέβησαν δι΄ αυτούς πηγή δυσχερειών και σοβαρών απωλειών, δεν ήτο δυνατόν να θεωρηθή υπ΄ αυτών άλλο τι παρά η υπό της Ελλάδος επικύρωσις των εχθρικών πράξεων του βασιλέως Κωνσταντίνου. Το γεγονός τούτο θα εδημιούργει νέαν κατάστασιν δεσμενή δια τας μεταξύ της Ελλάδος και των Συμμάχων σχέσεις, εν τη περιπτώσει δε ταύτη οι τρεις κυβερνήσεις δηλούσιν, ότι επιφυλάσσουν εις εαυτάς πλήρη ελευθερίαν ενεργείας προς διευθέτησιν της εν λόγω καταστάσεως».

Παρόλα που υπήρχε μία τέτοια προειδοποίση των συμμαχικών δυνάμεων, το αποτέλεσμα ήτανε ένας μεγάλος θρίαμβος για τον βασιλιά Κωνσταντίνο και με αυτό όμως από την άλλη πλευρά μία μεγάλη ήττα για τον ελληνικό λαό και μία ασύλληπτη συμφορά για την επερχόμενη μικρασιατική καταστροφή. Ο μεν βασιλιάς επανήλθε στην Αθήνα, ενώ στη Γαλλία ο Τύπος άρχιζε να ερεθίζει την γαλλική κοινή γνώμη κατά του βασιλέως Κωνσταντίνου και κατά της Ελλάδας ολοκλήρου. Ήτανε μία εκδήλωση ανεξήγητου φανατισμού υπέρ των Τούρκων και ο οποίος παρέσυρε τη γαλλική κυβέρνηση σε διπλωματικά λάθη και τα οποία στράφηκαν κατόπιν κατά των οικονομικών συμφερόντων, και για τα οποία νόμιζαν, ότι αγωνίζονται. Πηγή: Τόμος 13ος Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ηλίου

Ο Κεμάλ παρακολουθούσε με ακρίβεια αυτήν την εξέλιξη και αποφάσισε να διασπάσει το μέτωπο των Δυνάμεων της συνθήκης των Σεβρών. Αρχές του 1921 πρόσφερε στην Ιταλία ενδιαφέρουσες οικονομικές παραχωρήσεις στην Νοτιοανατολική Ανατολία. Τον Μάρτιο του 1921 αποδέχεται η Ιταλία και αποσύρει τα τελευταία στρατεύματα και υπόσχεται να βοηθήσει και να υποστηρίξει διπλωματικά τον Κεμάλ για να ξανακερδίσει την Σμύρνη και τη Θράκη.

Μία χαρακτηριστική ημέρα για τον Ποντιακό Ελληνισμό 19.Μαίου 1919 0 Μουσταφά Κεμάλ πασάς, ένας εκτουρκισμένος ” ντολμέ ” εβραίος γεννημένος στη Θεσσαλονίκη και αξιωματικός του οθωμανικού στρατού, ξεκινάει για τον Πόντο, για την καταστολή του ποντιακού κινήματος με την άδεια του Σουλτάνου και την επικύρωση των ΄Αγγλων. Στις 19.Μαίου 1919, μπροστά από 83 χρόνια, πατά το πόδι του στην Σαμψούντα. Από την επαύριο της άφιξής του, οργανώνει τις τουρκικές συμμορίες με επικεφαλή το βαρκάρη Τοπάλ Οσμάν, ενάντια στο ποντιακό απελευθερωτικό κίνημα.

Η 19η Μαίου 1919 είναι ημέρα σημαδιακή για τον ποντιακό ελληνισμό και θεωρείται ως απαρχή της μεγάλης γενοκτονίας των Ποντίων που ακολούθησε. Οι Πόντιοι μάταια είχαν ζητήσει την αποστολή ελληνικής μεραρχίας στον Πόντο. Ακόμα και η επικράτηση των Μπολσεβίκων ήτανε εξ ολοκλήρου καταστροφική για τον Ελληνισμό. Οι εγκληματίες ως υποστηριχτές της Πολιτείας Αμέσως μετά την ανακωχή τον Νοέμβριο του 1918 σχηματίστηκαν παντού στη χώρα Σύλλογοι για την προφύλαξη των δικαιωμάτων, (Müdafa-i Hukuk),που όφειλαν να γίνουν φορείς του εθνικού αγώνα. Σε λίγο φανερώθηκαν όμως, ότι είχαν ως στόχο την περιφρόνηση. Ο κύριος στόχος των Συλλόγων ήτανε να καταπολεμήσει τους παραμείναντες ΄Ελληνες και να εμποδίσει του Αρμενίους στην επιστροφή τους.

Γι΄ αυτό τον λόγο δημιουργήθηκαν Σύλλογοι, εκεί, όπου υπήρχε μία «αρμενική ή ελληνική απειλή». Ο πολύ ενωρίς δημιουργούμενος «Σύλλογος της προφύλαξης του εθνικού δικαιώματος της Τραπεζούντας» έγραφε στο καταστατικό του ευδιάκριτα «την ένοπλη αντίσταση εναντίον των μειονοτήτων» ίσα, ίσα σε εκείνη την πόλη Τραπεζούντα, οι εγκληματίες της γενοκτονίας το 1915 άσπλαχνα δολοφόνησαν περισσότερο, από όπου αλλού. Από τους πέντε Συλλόγους οι τρεις ήτανε προσανατολισμένοι εναντίον των Ελλήνων και οι δύο εναντίον των Αρμενίων.

Σε αυτήν την προσπάθειά τους ακολούθησαν τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, που στο επίσημο έγγραφο παραίτησης άνοιξε «τον εθνικό αγώνα» με τον στόχο «να μην θυσιάσουν τη χώρα στις αρμενικές και ελληνικές σκευωρίες». Αν και ο Κεμάλ Ατατούρκ έδινε την εντύπωση, ότι ήτανε αντίπαλος των Νεότουρκων, και όμως αυτό απευθυνότανε και ήτανε μόνο και μόνο απέναντι στους Γάλλους, ΄Αγγλους και Αμερικάνους, που δεν θα μπορούσε κατά κανένα τρόπο να αντεπεξέλθει σε μία νέα πολεμική σύρραξη με αυτούς….siehe: Taner Akcam, Baskin Oran, W. Gust.

Στο εσωτερικό είχε την υποστήριξη των οπαδών των Νεότουρκων, συμπεριέλαβε ο Ατατούρκ όλους τους δολοφόνους των Αρμενίων και των Ελλήνων σε βασικά και τιμητικά πολιτικά πόστα. Ο Ατατούρκ ήρθε γρήγορα σε επικοινωνία με τον διαφυγόντα στη Γερμανία αρχηγό των Νεότουρκων Ταλάατ, όπου εκείνος έθεσε στη διάθεση του Ατατούρκ το εσωτερικό κατασκοπευτικό δίχτυο από πιστούς μελών του Ittihad, όπου και ο Μουσταφά τον ευχαρίστησε γραπτώς.

Στην εξωτερική πολιτική καταπολεμούσε ο πατέρας του έθνους όλα τα προγράμματα, που είχανε ως στόχο την ανεξαρτησία της Αρμενίας και ήτανε μάλιστα πανέτοιμος να δεχθεί ένα αμερικανικό μαντάτο πάνω από όλη την Τουρκία, μόνο και μόνο για να εμποδίσει την αποχώρηση αρμενικών εδαφών. Ο πόλεμος εναντίον της Ελλάδας, του έδωσε τότε τη δυνατότητα, κατ΄ αρχάς να καταδαμάσει ή να κερδίσει με το μέρος του, τους Ιταλούς, μετά τους Γάλλους και τελικά τους Βρετανούς και αμερικανούς .βλέπε: Gust, W.:Der Völkermord an den Armeniern,1993. Ο Mustafa Kemal Pascha (Atatürk : 1881-1938) και ενεργή συμμετοχή στο πραξικόπημα των Νεότουρκων από το 1908. 1917

Αρχηγός του στρατού στο μέτωπο του Καυκάσου. Κάτω από το σύνθημα « κανένα δάκτυλο παραχώρησης γης στους Αρμενίους», σχημάτισε από τον υπόλοιπο οθωμανικό στρατό και από οπαδούς των Νεότουρκων άτακτες μονάδες εναντίον των ειρηνικών διακανονισμών των συνθηκών των Σεβρών του 1920. Αυτός απέρριπτε κάθε ιδέα μίας ανεξάρτητης Αρμενίας και οδήγησε σε αποφασιστικό αγώνα με τις ομάδες του εναντίον της Δημοκρατίας της Αρμενίας το φθινόπωρο του 1920.

΄Οταν το 1923 ανακηρύχτηκε η Τουρκία σε Δημοκρατία, επέλεξε ο λαός τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ σε πρώτο πρόεδρό του. Ο Κεμάλ και οι διάδοχοί του συνέχισαν την πολιτική του εκτουρκισμού. Μετά την εκδίωξη και εξόντωση των Αρμενίων Ελληνοπόντιων και Ελλήνων κατευθύνθηκε τώρα κυρίως εναντίον των κούρδων, που από εδώ και μπρος ήτανε και σχημάτιζαν την μεγαλύτερη μη τουρκική πληθυσμιακή ομάδα. Αν και αγωνίστηκαν στη πλευρά του Ατατούρκ εναντίον των Αρμενίων και Ελλήνων άρχισε ο Κεμάλ αμέσως κιόλας μία βάρβαρη καταπιεστική και υπόδουλη πολιτική εναντίον των Κουρδων…