Η Αλχημεία και το Αλχημικό έργο στην Ανατολή και τη Δύση

Η ιστορική προέλευση της Αλχημείας κατά μερικούς μελετητές θεωρείται αραβική απ’όπου και μεταδόθηκε στη Δύση κατά τη διάρκεια του μεσαίωνα, όταν οι άραβες είχαν αποικήσει στην Ευρώπη. Όμως μία πιο ολοκληρωμένη έρευνα, που έγινε από αρκετούς, δείχνει ότι παρόμοιες γνώσεις και πεποιθήσεις με αυτές της Αλχημείας καθώς και η επιδίωξη του Μεγάλου Αλχημικού Έργου βρίσκονται σ’όλο τον αρχαίο κόσμο με άλλο όνομα. Όπως εξηγεί ο Μιρσέα Ελιάντ, στο έργο του «Σιδηρουργοί και Αλχημιστές» η αλχημεία υπάρχει από τότε που ο άνθρωπος σκέφτηκε να ξαναδημιουργήσει τον κόσμο με τα χέρια του και να βοηθήσει τη φύση στην εξελικτική διαδικασία.

Η Ε.Π. Μπλαβάτσκυ, αναφέρει σ’ένα άρθρο της: «Η αρχαία Κίνα, αν και όχι σε τόσο μεγάλη κλίμακα όπως η Αίγυπτος, έχει την φήμη ότι είναι η πατρίδα της υπερβατικής Αλχημείας και πιθανόν να είναι έτσι. {…} Οι πιο εξέχουσες προσωπικότητες, όσον αφορά τις μελέτες για τις αρχαϊκές επιστήμες, και μεταξύ τους ο Ουίλιαμ Γκόντβιν, έχουν φτάσει στο συμπέρασμα ότι η αλχημεία καλλιεργούνταν σε όλες σχεδόν τις χώρες της αρχαιότητας πολύ πιο πριν από την εποχή μας, και όταν οι Έλληνες οι τελευταίοι που, όταν εμφανίστηκε ο Χριστιανισμός, άρχισαν να μελετούν, κάνοντάς την πασίγνωστη πολύ αργότερα. Αυτό όσον αφορά την μελέτη της εν γένει, γιατί οι Αντέπτο των ναών της Μεγάλης την ήξεραν από την εποχή των Αργοναυτών. Η Ευρωπαϊκή προέλευση της αλχημείας κατάγεται λοιπόν από την εποχή αυτή, όπως συνεπάγεται από την αλληγορία του Χρυσόμαλλου Δέρατος.»

Το Χρυσόμαλλο Δέρας, σύμφωνα με αυτές τις εκδοχές, ήταν ένα κομμάτι δέρματος πάνω στο οποίο ήταν γραμμές χημικές διεργασίες – συνταγές για την κατασκευή χρυσού. Η αλήθεια είναι πως οι έλληνες γνώρισαν τις Ερμητικές Επιστήμες μόλις τον 3ο-4ο μ.Χ. αι., -εκτός από τους Μύστες της- την εποχή των Νεοπλατωνικών φιλοσόφων, και από αυτούς διαδόθηκαν στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο μέσω των αραβικών κατακτήσεων. Ας έχουμε λοιπόν υπ’ όψιν μας την μεγάλη χρονική απόσταση που μας χωρίζει από τις πρωταρχικές πηγές γέννησης και διάδοσης αυτής της Τέχνης – Επιστήμης, καθώς και οι γνώσεις που χάθηκαν (δεξιά κι αριστερά) στους δρόμους που αυτή ακολούθησε για να φτάσει ως εμάς.

Το όνομα της καθαυτό, περιέχει το αραβικό άρθρο AL και το αιγυπτιακό KEM, ΧΕΜΙ, ΚΟΥΜ,…,το αρχαϊκό όνομά της χώρας της Αιγύπτου, τη Χώρα του Μαύρου χώματος, ή καλύτερα η χώρα του κοκκινόμαυρου χώματος. Το κόκκινο της ερήμου χώμα και το μαύρο, το βρεγμένο από τα νερά του Νείλου, χώμα. Έτσι η Αλχημεία ως πρακτική – εφαρμοσμένη Τέχνη – ταυτίστηκε με την Τέχνη της Γης της Αιγύπτου και εσωτερικά από την Μυθολογική άποψη, (για κάποιους μελετητές) αυτή η μαύρη γη αναφέρεται, μυστικιστικά, στο σώμα του Όσιρη καθώς και σε όλο το «Οσιρικό Δράμα».

Ο Αλχημιστής λοιπόν θα παίξει τον ανάλογο ρόλο με αυτόν της Φύσης, επιτελώντας το Αλχημικό Μεγάλο Έργο, την κατασκευή της Φιλοσοφικής Λίθου (είδος καταλύτη) και μ’αυτήν την μεταστοιχείωση των αγενών μετάλλων σε Ευγενή.

Ο Αλχημιστής, όπως και η Φύση, δε δημιουργεί, δεν γεννά κάτι το νέο, απλά συνεργεί στο σκοπό της Ύπαρξης, την Εξέλιξη, τη μόνη οδό που οδηγεί προς το Θείο Αρχέτυπό της, που είναι και το αληθινό νόημα της Ζωής. Έτσι η Αλχημεία γίνεται μία Ιερή Μυστηριακή Τέχνη που συμβάλει στο μεγάλο μυστήριο του Γάμου, ενώνοντας με ιερά δεσμά τη Ζωή & το Θάνατο, τον Ουρανό & Γη.

Η Αλχημεία λοιπόν είναι «παιδί» των Μεγάλων Μυστηρίων (της Ζωής χωρίς το Θάνατο) και σαν τέτοια η ηλικία της είναι πολύ μεγαλύτερη από την ιστορική Αλχημεία. Πολύ πριν εμφανιστούν οι φιλόσοφοι καθώς και οι διάφορες φιλοσοφικές σχολές ανά τον κόσμο, υπήρξαν οι μυημένοι στα μυστήρια της Φύσης, οι Μύστες, των διαφόρων μυητικών σχολών σ’ όλη την υδρόγειο και που συνέχισαν να υπάρχουν και μετά την εμφάνιση των μή μυημένων φιλοσόφων. Μυημένους φιλοσόφους με γνώσεις Αλχημείας επίσης θα συναντήσουμε σε διαφορετικούς χρόνους και τόπους. Έτσι μόνο οι μυημένοι στα Μυστήρια εμφανίζονται με αυτές τις απόκρυφες -για τους αμύητους- γνώσεις τις οποίες κατά πως φαίνεται, φύλαξαν καλά, με μία «Ερμητική» στεγανότητα και που δεν άφησαν να διαρρεύσει τίποτα προς τα έξω, από τη Σοφία του Ερμή, του φυσικού Ιδρυτή και εμπνευστή αυτής της Σοφίας, στον οποίο αποδίδονται 36.000 έργα, (πολλοί αλχημιστές υπέγραφαν τα έργα τους με αυτό το όνομα) μεταξύ των οποίων το πιο σημαντικό απ’ αυτά που διασώζονται είναι ο Σμαράγδινος Πίνακας, ένα έργο μικρό σε μέγεθος, με αινιγματικές εντολές. Ένα κείμενο που στη συνέχεια αποτέλεσε το πιστεύω των δυτικών αλχημιστών.

ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΑΛΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΕΕΣ :

Το Αλχημικό Έργο δεν περιορίζονταν απλά και μόνο στην πραγματοποίηση ενός απλού καταλύτη, για την μεταστοιχείωση των μέταλλων και στη συνέχεια την παραγωγή χρυσού, αλλά πρόκειται για την κατασκευή ενός είδους Συμπαντικού διαλύτη με τον οποίο πραγματοποιείται το τριπλό Μ. Έργο. Διαμέσου αυτού (του Συμπαντικού Διαλύτη) όλα τα σύνθετα σώματα επανέρχονται στην ομοιογενή ουσία από την οποία πηγάζουν, τον συμβολικό Χρυσό ή Καθολική αγνή Ύλη. Αυτός ο κοσμικός διαλύτης είναι η γνωστή Φιλοσοφική Λίθος. Όπως λέει ο Κορνήλιος Αγρίππας, ένας από τους γνωστότερους αλχημιστές: «Είναι ένα δημιουργημένο πράγμα που ενώνει τους ουρανούς με τη γη. Είναι ένα σύνθετο των ζωικών, φυτικών και ορυκτών βασιλείων. Είναι το ουσιαστικό θεμέλιο, γνωστό σε πολύ λίγους, οι οποίοι το έχουν ονομάσει με το αληθινό του όνομα, που δεν είναι κανένα όνομα.»

Σε άλλη αναφορά (πάνω στο ίδιο θέμα) διαβάζουμε σ’ένα απόσπασμα από το «Εγχειρίδιο των Αλχημιστών» : «Τώρα θέλω να σε κάνω να καταλάβεις την ουσιαστική φύση της Φιλοσοφικής Λίθου καλυμμένη από ένα τριπλό πέπλο. Πέτρα που αποκαλύπτει όλα τα μυστικά, θαύμα στη Φύση, που μόνο λίγοι μπορούν να το γνωρίσουν. Πρόσεξε καλά αυτό που σου ανακοινώνω και θυμήσου ότι καλύπτεται κάτω από ένα τριπλό όνομα: Σώμα, Ψυχή και Πνεύμα». Με άλλα λόγια αυτή η «πέτρα» εμπεριέχει : το μυστικό της μετάλλαξης των μετάλλων, το ελιξήριο της μακροζωίας και το ελιξήριο της «Συνειδητής Αθανασίας». Ο κόσμος για τους Αλχημιστές είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης Πνεύματος και ύλης. Τα τέσσερα στοιχεία Φωτιά, Αέρας, Νερό και Γη σχετίζονται με το Πνευματικό, Νοητικό, Ψυχικό και Φυσικό επίπεδο της ανθρώπινης ύπαρξης που το καθένα έχει μέσα του μία τριπλή σύσταση:

σταθερή = Άλας, μεταβλητή = Υδράργυρος, πτητική = Θείο.

Οι τρεις Αρχές : Θείο, Υδράργυρος & Άλας

Το Θείο είναι εκείνη η Ουράνια Φωτιά που ενυπάρχει στους κόλπους κάθε ύπαρξης και με την δόνηση του οποίου κάνει να εκδηλωθεί η εσωτερική μορφή της ύλης.

Ο Υδράργυρος, είναι η υγρή ουσία, τα πρωταρχικά νερά, η παρθένα ύλη στους κόλπους της οποίας βρίσκονται κρυμμένες όλες οι μορφές της εκδηλωμένης ζωής. Είναι το φιλοσοφικό νερό.

Το Άλας, είναι το αποτέλεσμα της Ένωσης των δύο παραπάνω Αρχών.

Τα τέσσερα Στοιχεία Γη, Νερό, Αέρας, Φωτιά είναι τα ενδύματα με τα οποία ντύνεται η Φύση. Κάθε τι το εκδηλωμένο περιέχει σε αναλογίες διαφορετικές και τα τέσσερα αυτά στοιχεία. Αυτή η διαφορά αναλογίας αυτών των βασικών στοιχείων είναι που κάνει και τις μορφές διαφορετικές. Θεωρούν πως πίσω από αυτά υπάρχει μία βασική πρώτη «Ύλη».

Όπως διδάσκει η «Μυστική Διδασκαλία» -που μας μετέφερε η Ε.Π. Μπλαβάτσκυ- όλα όσα υπάρχουν στον κόσμο τον εκδηλωμένο έχουν τρία χαρακτηριστικά, μία τριπλή σύνθεση των 7 αρχών: δηλαδή κάθε τι έχει φτιαχτεί με τρεις βασικές αρχές και τέσσερις όψεις της εκδηλωμένης φύσης, όπως είναι η 7πλή σύνθεση του ανθρώπου, που συντελούν μία ενότητα. Μία ενότητα σε τρεις σφαίρες: του Σώματος, της Ψυχής και της Νόησης.

Η βασικότερη Αρχή της αλχημείας είναι αυτή της Ενότητας του κόσμου, ενός κόσμου που δεν περιορίζεται στην φυσική εκδήλωση και μόνο. Ένας κόσμος που βρίσκεται σε μία συνεχόμενη ροή (ανοδικής- καθοδικής) κυκλικής εξέλιξης, αρχές οι οποίες αποδόθηκαν στην αλχημική παράδοση με το σύμβολο του Ουροβόρου Όφι και μέσα γραμμένη η φράση «ΕΝ ΤΟ ΠΑΝ».

Ο Όφις, η Αρχική Πνευματική γονιμοποιητική ώθηση, η Πουρούσα των Ινδών, ο Κνεφ των Αιγυπτίων, που μέσα στην αγκαλιά του ζεσταίνει και εκκολάπτει με την πνοή του το αυγό του Κόσμου, σύμβολο της πρωταρχική Αγνής Ύλης, της λανθάνουσας Υλικής ουσίας, της μεγάλης Μητέρας, το «κέντρο» Λάγια, … είναι η γενεσιουργός Αρχή. Στη συνέχεια το αυγό θα ανοίξει στα δύο δημιουργώντας δύο κοίλα δοχεία, ένα πάνω, ο Ουρανός και ένα κάτω, η Γη, – «Όπως είναι επάνω, έτσι είναι και κάτω»-, και ανάμεσα σ’ αυτά βρίσκεται ο Σου, ο Χώρος της διαφοροποίησης, η ατμόσφαιρα, η Ψυχή του Κόσμου, η εκδηλωμένη Ζωή.

Όλο το Μεγάλο έργο παιρνούσε από τέσσερις φάσεις – σταθμούς που περιγράφονταν συμβολικά και πρακτικά με χρώματα. Στο έργο του για την Αλχημεία, ο Σέργιος Υτέν περιγράφει τέσσερεις σταθμούς:

Προκαταρκτικά

Προετοιμασία της ύλης της Λίθου

Ψήσιμο του φιλοσοφικού Αυγού

Προετοιμασία της φιλοσοφικής Λίθου.

Στα προκαταρκτικά- προετοιμασία του υλικού και εγκατάσταση του εργαστηρίου – περιλαμβάνεται επίσης η περίοδος αναμονής για την κατάλληλη στιγμή εκκίνησης του έργου. Συνήθως η αρχή του έργου τοποθετείται την άνοιξη, την πιο ευνοϊκή στιγμή, γιατί η Φύση ήταν ολόκληρη γεμάτη από το Πνεύμα του Κόσμου, και επομένως κατάλληλη για σύληψη και τεκνοποιία. Άλλωστε έπρεπε να λαμβάνουν υπ’όψιν τα άστρα, γιατί έπρεπε να είναι ευνοϊκά σε αυτή τη σύλληψη. Η αστρολογία ήταν πάντα στενά δεμένη με την αλχημεία με την ίδια αρχή της αντιστοιχίας, που ήθελε τα επτά μέταλλα, σταθμούς της μεταμόρφωσης, να βρίσκονται, το καθένα από αυτά σε σχέση με τον καθένα από τους επτά πλανήτες.

Στη συνέχεια έχουμε την προετοιμασία της ύλης του Μ. Έργου που θα επιτρέψει τον σχηματισμό του καινούργιου Corpus (σώματος) με την ένωση δύο αντιθέτων αρχών. Αυτή η χαοτική γη, φορέας όλων των σπερμάτων,σχετίζεται στην Αίγυπτο, με τη Θεά Νουτ, την έναστρη Νύχτα, πρωταρχική ύλη, που είναι φορέας όλων των μορφών ζωής, των άστρων. Οι μύθοι της κοσμογονίας βάζουν σε λειτουργία όλους τους πρωταγωνιστές του κοσμικού δράματος. Το ανεξάτμιστο και το εξατμιστό, ο βασιλιάς και η βασίλισσα, το Αυτό του κόσμου, ο κοσμικός κλίβανος, όλα είναι εκεί· όλα περιλαμβάνονται. Η αυλαίαμπορεί να σηκωθεί και το δράμα ν’αρχίσει.

Κι αυτό το δράμα συμβολίζει το ψήσιμο της ύλης μέσα στο φιλοσοφικό αυγό, που είναι με τη σειρά του τοποθετημένο στον κλίβανο.:

Μόλις άναβε η φωτιά, το λεγόμενο Μ. Έργο, έρχιζε: διάφορα φαινόμενα ονομαζόμενα «επιδράσεις» παράγονταν (κρυσταλλοποίηση, εξατμίσεις αερίων που στη συνέχεια συμπηκνώνονταν κλπ.) στη διάρκεια αυτών των επιδράσεων και τα χρώματα του Έργου που διακρίνονταν σε κύρια χρώματα (μαυρο, άσπρο, κόκκινο) και σε συμπληρωματικά (Γκρι, πράσινο, κίτρινο, του ουράνιου τόξου), που χρησίμευαν απλά για μετάβαση από το ένα κύριο χρώμα σε άλλο.

Μετά το «φιλοσοφικό γάμο» εμφανιζόταν το μαύρο χρώμα. Είναι η φάση που προσδιορίζεται με το όνομα σήψη και συμβολίζεται με ένα πτώμα, ένα σκελετό, ένα κοράκι.

Μετά η Λίθος γινόταν σταδιακά άσπρη· ήταν η ανάσταση, που έδινε αφορμή για πολλές αλληγορίες (ο Μπαζίλ Βελεντέν μιλάει για τον σπόρο που χαλάει μέσα στην γη, μετά ξαναγεννιέται από το σώμα που αποσυντίθεται, μετά επαναφέρεται μέχρι την τελική κρίση· σύγκριση προορισμένη να εξηγήσει την έννοια της ύλης που κλεισμένη μέσα στο Αυγό, πεθαίνει, μαυρίζει και μετά «ξαναγεννιέται»). Το άσπρο χρώμα συμβολιζόταν κυρίως με τον κύκνο. Αν σταματούσαν το Έργο σ’αυτό το σημείο, αποκτούσαν την άσπρη Λίθο, ικανή να μετατρέψει τα μέταλλα σε ασήμι.

Τέλος η Λίθος, αφού περνούσε απ’όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου, έπαιρνε ένα κόκκινο εκτυφλωτικό χρώμα: αυτή ήταν η ρουμπινοποίηση που συμβολιζόταν με το Φοίνικα, τον πελεκάνο ή ένα νεαρό εστεμμένο βασιλιά, κλεισμένο στο φιλοσοφικό Αυγό.

Αυτή η φιλοσοφική Λίθος αφού είχε υποστεί ειδική προετοοιμασία γινόταν μιά εκτυφλωτικά κόκκινη σκόνη, αρκετά βαριά και λαμερή. Και είχε τις ακόλουθες ιδιότητες: να κάνει χρυσό, να γιατρεύει το ανθρώπινο σώμα απ’όλες τις αρρώστιες και να το κάνει γερό.

Η πράξη μετατροπής ενός ευτελούς μετάλλου σε χρυσό ονομαζόταν προβολή· ζέσταιναν ένα μέταλλο, συνήθως κοινό υδράργυρο και το «πρόβαλλαν» στη χοάνη μ’ένα κομμάτι της Λίθου που προηγουμένως το είχαν τυλίξει σε κερί. Σύμβολο της πεμπτουσίας, είχε ιατρική λειτουργία και ο Αρνώ ντε Βιλλενέβ λέει γι’ αυτήν: «ότι έδινε στους γέρους τη νεότητα.»»

Ανακεφαλαιόνοντας τις φάσεις του Μ. Έργου, έχουμε:

1ο Έργο: είναι αυτό που πραγματώνεται στο φυσικό χώρο, και αποβλέπει στον εξευγενισμό των ορυκτών και του φυσικού επιπέδου γενικά.

2ο Έργο: πραγματώνεται στην ενδιάμεση σφαίρα του ψυχισμού, του ατμοσφαιρικού ουρανού , που αποβλέπει στην αναγέννηση του ανθρώπου, μέσω της απόσταξης, την εξαγωγή του θεού που κρύβεται μέσα στον ανθρώπινο ψυχισμό και

3ο Έργο: εκτελείται στον Θείο – Αρχετυπικό κόσμο αναζητώντας να γνωρίσει ο Άνθρωπος την ουσία των Αρχών.

Όντας ο Αθάνωρας (ο φούρνος-κλίβανος των Αλχημιστών) ο ίδιος ο άνθρωπος σαν μία μικρογραφία όλου του κόσμου.

Βλέπουμε πως η «κλασική» επιστήμη της αλχημείας ενεργούσε σε όλα αυτά τα επίπεδα της φύσης, γνώση που στη συνέχεια χάθηκε και έτσι περιορίστηκε στην παραδοχή ενός μόνο φυσικού- υλικού κόσμου. Ο ψηλότερος στόχος του Μεγάλου έργου είναι να επιστρέψει ο άνθρωπος στην πνευματική του πατρίδα-Αρχή, «ν’ αποκαταστήσει την πρωταρχική του αξιοπρέπεια», νά ξυπνήσει την Ιδέα που κοιμάται μέσα του.

Ο ίδιος ο Ιδρυτής της Αλχημείας, (σύμφωνα πάντοτε με τα ιστορικά αρχεία που διασώζονται) ο Ερμής ο Τρισμέγιστος, είναι ο πρώτος που ολοκλήρωσε το Μ. Έργο στα τρία επίπεδα, γι’αυτό και είναι Τρισμέγιστος (τρεις φορές Μέγας).

Κάποιοι από τους προσωκρατικούς φιλοσόφους όρισαν σαν πρώτη ύλη ένα από αυτά τα 4 στοιχεία. Όμως τη θεωρία περί των τεσσάρων πρωταρχικών στοιχείων με τα οποία είναι δομημένος όλος ο κόσμος, την εντοπίζουμε και στον «Τίμαιο» του Πλάτωνα, γνώσεις καθαρά «Αλχημικές». Είναι ένα εντελώς ξεχωριστό ως προς το θέμα του διαλόγου από όλους τους υπόλοιπους του Πλάτωνα όπου από το ύφος διακρίνουμε τη γνώση που είχε αυτός ο Μύστης και την οποία αναφέρει όχι και τόσο με τη μορφή διαλόγου που κάνει στα υπόλοιπα έργα του.

« Όταν λοιπόν ο Θεός άρχισε να φτιάχνει το σώμα του Σύμπαντος, χρησιμοποίησε φωτιά και χώμα. Δεν είναι όμως δυνατόν να ενωθούν καλά δύο σώματα χωρίς τη μεσολάβηση και κάποιου τρίτου, γιατί ανάμεσα στα δύο πρώτα πρέπει να υπάρχει κάτι που θα τα συνδέει. Καλύτερος δεσμός είναι αυτός που ενώνει τον εαυτό του τέλεια με εκείνα τα πράγματα που συνδέει σε ένα ενιαίο. Η εργασία αυτή γίνεται με αποτελεσματικό τρόπο από τη φυσική σχέση των αναλογιών. {…} Για τον λόγο αυτό ο Θεός ανάμεσα στη φωτιά και το χώμα έβαλε το νερό και τον αέρα με την ίδια αναλογία, δηλαδή ο αέρας να αναλογεί με το νερό όσο η φωτιά με τον αέρα και το νερό με το χώμα όσο ο αέρας με το νερό, φτιάχνοντας έναν κόσμο ορατό και απτό. Με αρμονική λοιπόν αναλογία αυτών των τεσσάρων στοιχείων, που είναι τέτοιου είδους, δημιουργήθηκε το σώμα του κόσμου.»

Τα τέσσερα αυτά στοιχεία σχηματίζονται από ορθογώνια τρίγωνα (ισοσκελή και σκαληνά) από τα οποία δημιουργούνται τα λεγόμενα Πλατωνικά στερεά. Στον κύβο αντιστοιχεί η Γη, στο τετράεδρο η Φωτιά, στο οκτάεδρο ο Αέρας και στο εικοσάεδρο το Νερό. Το πενταγωνικό δωδεκάεδρο «ο Θεός το χρησιμοποίησε όταν σχεδίασε την τελική διευθέτηση του Σύμπαντος.» Με βάση αυτά υπάρχει η δυνατότητα της μεταλλαγής του ενός στοιχείου σε άλλο, αρκεί να αναλυθούν σε έναν ορισμένο αριθμό τριγώνων και στη συνέχεια να συνθέσουν ένα διαφορετικό. Επίσης αναφέρει και τις ποσοτικές αναλογίες των στοιχείων που περιέχονται μέσα σε ένα από αυτά. « {…} Το νερό όμως, όταν διασπαστεί από τη φωτιά ή τον αέρα, μετατρέπεται σε ένα σώμα φωτιάς και δύο αέρα, όταν ενωθούν και πάλι τα στοιχεία του.»

Τις περισσότερες από αυτές τις ιδέες του Πλάτωνα τις συναντούμε και στην Αλχημεία, αν και πολύ αλλαγμένες από την επίδραση του Αριστοτέλη, ο οποίος όχι μόνο δεν είχε τη γνώση των μαθηματικών του Πλάτωνα αλλά το κυριότερο για το γεγονός ότι δεν ήταν μυημένος στα Μυστήρια. Παρόλα αυτά η επίδραση του Αριστοτέλη δεν μπορεί ν’αγνοηθεί ακόμα και στον χώρο της Αλχημείας. Ο Αριστοτέλης δεν αποδίδει ως πρώτη ύλη κάποιο από τα τέσσερα στοιχεία διότι είναι υλικά, αλλά θεωρούσε ότι αυτό που είναι πρωτογενές δεν μπορεί να είναι παρά μία ποιοτική εκδήλωση που εκφράζεται με δυαδικό -όχι όμως υλικό- τρόπο. Έτσι υπάρχουν μόνο δύο τέτοια ζεύγη: θερμό – ψυχρό και ξηρό – υγρό. Μ’ αυτόν τον δυαδικό συνδυασμό καθορίζονται τα τέσσερα στοιχεία ως εξής:

Φωτιά = θερμό + ξηρό,

Αέρας = θερμό + υγρό,

Νερό = υγρό + ψυχρό,

Γη = ψυχρό+ ξηρό.

Αυτή τη θεωρία την ανάγει ο Αριστοτέλης στον Εμπεδοκλή και τονίζει ότι οι διαφορές που υφίστανται τα διάφορα υλικά πράγματα οφείλονται στις αναλογίες των δύο ζευγών που προαναφέραμε και όχι όπως θεωρούσε ο δεύτερος ή ο Πλάτωνας στην αναλογία των τεσσάρων στοιχείων. Η Αριστοτελική αυτή θεώρηση είναι αποδεκτή και εφαρμόσιμη από τους Αλχημιστές.

Οι πάπυροι της Λυών είναι τα παλαιότερα ντοκουμέντα (400 μ.Χ.) και αποδίδονται στον Ζώσιμο Πανοπολίτη, τον αρχαιότερο μεταξύ των Χυμευτών της αλεξανδρινής εποχής της Αιγύπτου. Αυτός αναφέρει την ύπαρξη ενός βιβλίου που το αποδίδει στον Ερμή τον Τρισμέγιστο, με το όνομα Chema (Koumou) δηλ. Χημεία. Σε αυτό αναφέρεται η κάθοδος αγγέλων (οι «επαναστάτες άγγελοι» σύμφωνα με τις εσωτερικές παραδόσεις) οι οποίοι ερωτεύτηκαν τις γυναίκες της γης στις οποίες δίδαξαν τα μυστικά της Φύσης (τη διδασκαλία του Φωτός) προδίδοντας τα μυστικά των Θεών και έτσι εξορισμένοι για πάντα από την ουράνια κατοικία του «δέθηκαν» σε μία δυνατή καρμική αλυσίδα με την ανθρωπότητα. Από αυτήν τη πράξη γεννήθηκε το γένος των Γιγάντων.

Η Χημεία λοιπόν είναι η Γνώση των μυστικών της Φύσης (έννοια ανάλογη με την Φυσική των Ελλήνων) που δόθηκε στους ανθρώπους από τους Αγγέλους που αγάπησαν και πόνεσαν την ανθρωπότητα. Είναι η Τέχνη βάση της οποίας ο άνθρωπος μπορεί να σκαρφαλώσει στην Ουράνια Αρχή του.

Η Αλχημεία στην Αλεξάνδρεια.

Στην Αίγυπτο είχαν γραφτεί πολλά βιβλία γύρω από τις ιδιότητες και τα μυστικά κατεργασίας αυτού του πολύτιμου μετάλλου (του χρυσού) καθώς και του ασημιού που σύμφωνα με τον Ιωάννη της Αντιόχειας κάηκαν από τον Διοκλητιανό γύρω στο 290 μ.Χ.

Υπάρχει όμως ένα κείμενο το οποίο αποτέλεσε (όπως ήδη προαναφέραμε) το πιστεύω των Αλχημιστών και που η χρονολογική του τοποθέτηση καθώς και ο συγγραφέας αυτού αγνοούνται. Κάποιες εκδοχές αποδίδουν την συγγραφή του στον Απολλώνιο τον Τυανέα, κάτι μάλλον απίθανο. Η πιθανότερη εκδοχή αυτής της άποψης είναι για να δείξουν το Νεοπλατωνικό ύφος που υπάρχει σ’αυτό το βιβλίο. Πρόκειται για τον "Σμαραγδένιο Πίνακα", κείμενο στο οποίο βασίστηκε όλη η Αλχημεία και όπως το εξέφρασε ο Ελιφάς Λεβί: «Αυτός ο Σμαράγδινος Πίνακας είναι το σύνολο της μαγείας σε μια σελίδα.»

1. Δεν είναι φαντασίες, είναι βεβαιωμένο και αληθινό.

2. Ό,τι είναι κάτω μοιάζει με εκείνο που είναι πάνω και ό,τι είναι πάνω μοιάζει με αυτό που είναι κάτω, προς εκπλήρωση του θαυμάσιου εκείνου πράγματος.

3. Και όπως όλα τα πράγματα δημιουργήθηκαν μέσω του λόγου του ενός Όντος, έτσι όλα τα πράγματα γεννήθηκαν από εκείνο το πράγμα μέσω προσαρμογής.

4. Πατέρας του είναι ο ήλιος, μητέρα του η σελήνη, ο άνεμος το κυοφόρησε, η γη είναι η τροφός του.

5. Είναι ο πατέρας της τελείωσης σ’όλο τον κόσμο.

6. Η δύναμή του είναι μεγάλη, αν μετατραπεί σε γη.

7. Χώρισε τη γη από τη φωτιά, το λεπτό από το παχυλό, ενεργώντας συνετά και με κρίση.

8. Ανέβα με τη μεγαλύτερη σύνεση από τη γη στον ουρανό και μετά κατέβα πάλι στη γη, και συνδύασε τις δυνάμεις των ανωτέρων και κατωτέρων πραγμάτων. Έτσι θα κατακτήσεις τη δόξα όλου του κόσμου, και η σκοτεινιά θα απομακρυνθεί από σένα.

9. Είναι πιο δυνατό από την ίδια τη δύναμη, γιατί υπερνικά το λεπτοφυές και διαπερνά το κάθε στερεό.

10. Έτσι δημιουργήθηκε ο κόσμος.

11. Έτσι εφάρμοσε τις θαυμάσιες υποδείξεις που γίνονται εδώ.

12. Γι’ αυτό ονομάστηκα Ερμής ο Τρισμέγιστος, κατέχοντας τρία μέρη της φιλοσοφίας όλου του κόσμου.

13. Πράγματι αυτό που εξέθεσα για το έργο του ήλιου είναι πλήρες.

*Σημ. Υπάρχουν πολλές διαφορές στις μεταφράσεις του Σμαραγδένιου Πίνακα που έγιναν κατά καιρούς από τους μελετητές και Αλχημιστές. Αυτή που παραθέτουμε εδώ δεν είναι επιλεγμένη ως την καλύτερη ή γνησιότερη.

Παράλληλα με την σταδιακή εξαφάνιση του θεσμού των Μυστηρίων και συγχρόνως τον όλο και μεγαλύτερο περιορισμό της διάδοσης αυτής της μυστικής Τέχνης, ο Θεοδόσιος κλείνει την Αλεξανδρινή Σχολή το 380 και, φιλόσοφοι και αλχημιστές καταφεύγουν στην Αθήνα και στη Ρώμη, όπου εκεί είχαν αργότερα, το κυνήγι του Ιουστινιανού το 529. Αυτοί που κατάφεραν να γλιτώσουν έφυγαν στο Ιράν. Έτσι ο Ερμητισμός γίνεται αποδεκτός από τον Οίκο των Σασσανιδών χωρίς να συναντήσει εμπόδια προς την ανάπτυξή του σ’αυτά τα μέρη. Όμως και στον ευρωπαϊκό κόσμο δεν χάθηκαν όλες αυτές οι γνώσεις, απλά περιορίστηκαν. Όπως αναφέρει ο συγγραφέας Ζ.Ε. Μono – Erzen του βιβλίου "Η Αλχημεία στη Μεσόγειο": « Ο νικητής του ελληνικού μυστικισμού, ο νεαρός χριστιανισμός, πολύ συχνά συνδεδεμένος με την άγνοια και τη βαρβαρότητα, δεν ήταν σε θέση να ικανοποιήσει όσους αναζητούσαν ένα υποκατάστατο του ενθουσιασμού των Μυστηρίων: οι Άγιοι φιλόσοφοι, όπως ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, δεν ήταν λαϊκοί δάσκαλοι. Εξακολουθούσε να υπάρχει ένα κενό στη συνείδηση μιας «ελίτ» που είχε μορφωθεί με την ελληνική σκέψη, την επιστήμη του Θωθ-Ερμή και την έκταση του Πλωτίνου και του Πορφύριου.»

Οι ερμητιστές της Αλεξάνδρειας που εγκαταστάθηκαν λοιπόν στη Συρία μετέφρασαν πολλά έργα και όταν το Ισλάμ το 635 κατάκτησε τη Συρία, οι άραβες μυήθηκαν σε αυτή την τέχνη και μεταφράστηκαν τα έργα φιλοσόφων και αλχημιστών στην αραβική γλώσσα καθώς επίσης έγιναν συγγραφές έργων στη γλώσσα αυτή.

ΑΡΑΒΙΑ

Ο άνθρωπος που ξεχωρίζει μέσα στον αραβικό κόσμο για τις αλχημικές του γνώσεις και ικανότητες γενικά είναι ο Τζαμπίρ ιμπν Χαγιάμ (γεν. 721) γνωστός ως Τζαφφάρ για τους Βυζαντινούς και Geber (Γκέμπερ) για τους Λατίνους. Ονομάζονταν «ο Μεγάλος Διδάσκαλος της Τέχνης» και ιδρυτής αυτής της φιλοσοφικής σχολής. Μέσω των έργων του εισάχθηκε στη Δύση και διαδόθηκε ξανά η αλχημική τέχνη. Του αποδίδονται εκατοντάδες ή χιλιάδες συγγραφικά έργα (όπως και με τον Ερμή τον Τρισμέγιστο) αλλά γνήσια δικά του θεωρούνται πολύ – πολύ λιγότερα, ίσως μόνο ένα: το Βιβλίο του Ελέους

Η κυριότερη συνεισφορά του Γκέμπερ στην αλχημιστική θεωρία ήταν η θεωρία γνωστή σαν «Μέθοδο Ισορροπίας» που ξαναπαρουσιάστηκε στη Δύση και γρήγορα υιοθετήθηκε ως βασικό μέρος της δυτικής Αλχημείας. Ο αντικειμενικός σκοπός της «Μεθόδου» του Γκέμπερ ήταν να βασίσει την αλχημεία στο μέτρο και τον αριθμό. Ακολουθώντας έτσι τις πυθαγόρειες και πλατωνικές αντιλήψεις από την μια και του Αριστοτέλη από την άλλη, θεωρεί πως κάθε σώμα περιέχει τα τέσσερα στοιχεία που οι αναλογίες τους το καθορίζουν. Πίστευε πως μπορούσε να εξακριβώσει την ακριβή σύσταση των σωμάτων, υπολογίζοντας μαθηματικά την ακριβή ποσότητα κάθε στοιχείου που περιέχουν. Για να το πετύχει αυτό βασίστηκε στην τμηματική απόσταξη. Το μόνο που χρειάζονταν για την κατασκευή χρυσού ήταν τα κατάλληλα ελιξήρια (διαλύτες) που να ταιριάζουν στις ανάγκες του κάθε αγενούς μετάλλου. Σκοπός του Έργου λοιπόν είναι η αλλαγή στις υπάρχουσες σχέσεις ανάμεσα στις εσωτερικές – λανθάνουσες ιδιότητες των σωμάτων και στις φανερές – εκδηλωμένες. Πολλές γνώσεις της Χημείας οφείλονται στο έργο αυτού του εξαίσιου φιλοσόφου-αλχημιστή.

Με την παρακμή της αραβικής κυριαρχίας στην Ευρώπη (1200 μ.Χ.), εξαφανίζεται σιγά-σιγά η αλχημική γνώση, με την οποία ασχολείται ο χριστιανικός κόσμος, κληρικοί και κυρίως, οι μοναχοί Βενεδικτίνοι χάρη στους οποίους σώθηκαν πολλά έργα από την φωτιά των ιεροεξεταστών. Μέσα στα υπόγεια των μοναστηριών οι αλχημιστές πειραματίζονταν στο αλχημικό έργο, γράφανε έργα σε αλληγορική γλώσσα για να μην κατανοούνται από τους αμαθείς της ιερής Τέχνης. Από το κυνήγι της τέχνης μέσα στα ίδια τα μοναστήρια, τα έργα περνούν σε πανεπιστημιακά κέντρα: Παρίσι, Σαλαμάνκα, Νεάπολη, Πάδο, Τουλούζη όπου μαζί με την ιατρική διδάσκονταν και η Αλχημεία.

Αλχημιστές της εποχής αυτής: ο καταλανός Αρνόλδος ντε Βιλλανόβα ο οποίος είχε και την φήμη ενός έξοχου γιατρού με γνώσεις απόκρυφης Ιατρικής, ο Ραϋμόνδος Λούλλος μαθητής του πρώτου, ο Αλβέρτο Μάγνο, ο Θωμάς ο Ακυινάτης, ο Ρογήρος Βάκων, ο Πίκο ντε λα Μιραντόλα..

Στον 14ο αι. ξεχωρίζουν: ο γάλλος αλχημιστής Νικόλαος Φλαμέλ και ο Βασίλειος Βαλεντίνος.

Το 1493 γεννιέται στην Ζυρίχη, ένας από τους μεγαλύτερους αλχημιστές των εποχών, ο Θεόφραστος Αυρήλιος Bobast Von Hohenheim, ο γνωστός Ιατρο-Φιλόσοφος με το συμβολικό όνομα Παράκελσος, ο οποίος παίζει έναν καθοριστικό ρόλο στην ανανέωση της αλχημείας εισάγοντας την θεραπευτική Αλχημεία ή Σπαγειρία (από το σπάω = διασπώ και αγείρω = συγκεντρώνω), μία Τέχνη που βασίζεται στην γνώση των ανερμήνευτων Νόμων – Αρχών της φύσης. Ο Παράκελσος δεν ασχολήθηκε με την μεταστοιχείωση των μετάλλων, το πάρεργο, όπως τ’ ονόμαζε, αλλά τοποθέτησε όλη την προσοχή του στην θεραπεία των ασθενειών υπενθυμίζοντας στους συγχρόνους μ’αυτόν, ψευτο-αλχημιστές, το αληθινό νόημα και σκοπό της Αλχημείας: την ελευθέρωση της Πεμπτουσίας των όντων, την Παρασκευή ελιξηρίων, βαμμάτων, αρκανίων, ικανών να δώσουν στον άνθρωπο την υγεία που έχει χάσει.

Η θεραπευτική Αλχημεία ή Σπαγειρία βασίζεται στον διαχωρισμό του καθαρού (σώματος) από το ακάθαρτο, του ελαφριού από το βαρύ, του υγιές (σθένους) από το ασθενές – άρρωστο.

Με την ίδρυση των Ροδόσταυρων αναπτύχθηκε ένα ασφαλές έδαφος προς φύλαξη της ιερής αυτής τέχνης από το κυνήγι των εκκλησιαστικών αρχών και της κρατικής εξουσίας. Δύο σημαντικοί αλχημιστές – Ροδόσταυροι, ξεχωρίζουν: ο Μίκαελ Μάγιερ στην Γερμανία και ο Ρόμπερτ Φλούντ στην Αγγλία τον 16ο αι. Επίσης ο Thomas Vaughan γνωστός με το ψευδώνυμο Ειρηναίος Φιλαλήθης, ο Ελβέτιος, ο γερμανός Johan Kunkel και τέλος στην ίδια εποχή (1648) ο μοναχός Richthaucen (Ριχτχάουζεν) ο τελευταίος πραγματικός μαθητής του Ερμή και ο οποίος κατείχε την «φιλοσοφική λίθο» από την οποία έδωσε μικρή ποσότητα στον αυτοκράτορα της Αυστρίας Φερδινάνδο 3ο, με την οποία μεταστοιχειώθηκαν 3 λίβρες υδραργύρου σε 5 λίβρες καθαρού χρυσού, από τον οποίο χρυσό κόπηκαν νομίσματα.

Το 1790 ιδρύεται στην Βεστφαλία μία «Ερμητική Εταιρία» που επέζησε ως το 1819. Στην διάρκεια της γαλλικής επανάστασης, όπως αναφέρει ο Gerin Ricard, δεν υπήρχε ευγενής οικογένεια που να μην διαθέτει αλχημικό εργαστήρι.

Ο 19ος αι. επιδεικνύει συγγραφείς όπως ο Cyliani ο οποίος με βάση τα λεγόμενά του κατάφερε να πραγματοποιήσει την «προβολή». Το 1893 στο Παρίσι ιδρύεται η Αλχημική Ακαδημία της Γαλλίας. Ο Jollivet Castelot του οποίου οι αντιλήψεις απέχουν από την παραδοσιακή Αλχημεία.

ΙΝΔΙΑ

Ανάλογες αντιλήψεις και επιδιώξεις με αυτές των δυτικών αλχημιστών ανακαλύπτουμε και στην Ανατολή, στον Ταντρισμό, που αναπτύχθηκε τον 4ο μ.Χ. αι. στην Ινδία.

Ο Μιρσέα Ελιάντ στο βιβλίο του: «ΓΙΟΓΚΑ» γράφει:

« Ο ταντρικός Βαζραγυάνα απέβλεπε στην Παρασκευή ενός «σώματος από διαμάντι» άφθαρτου, απαλλαγμένου από το γίγνεσθαι.» Αυτή η απάλλαξη από το γίγνεσθαι σημαίνει την πλήρη απελευθέρωση, εφόσον ολοκληρώθηκε το θείο Έργο. {…} « ο πιστός έπρεπε να παρατηρήσει τη διάλυση και τη δημιουργία του Σύμπαντος και τελικά να δοκιμάσει στον εαυτό του το «θάνατο» (=αποσύνθεση) και την «ανάσταση» (=ανα-δημιουργία) τόσο του κόσμου όσο και του λεπτότερου σώματός του. {…} Σαν τον αλχημιστή, ο γιόγκι επιφέρει μεταβολές στην «ύλη» και στην Ινδία η ύλη είναι έργο της Πρακρίτι ή της Σάκτι (ή της Μάγυα, αρχέτυπου των Μάγων). Η ταντρική Γιόγκα συνεπάγεται επομένως -μοιραία- μιαν αλχημική προέκταση: από τη μια, κατέχοντας τα μυστικά της Σάκτι, ο γιογκίν κατορθώνει να μιμηθεί τους «μετασχηματισμούς» της, έτσι, η μετάλλαξη των κοινών μετάλλων σε χρυσό πολύ γρήγορα εγγράφεται μεταξύ των παραδοσιακών σίνντι· από την άλλη, το «σώμα από διαμάντι» των βαζραγυανιστών, το σινταντέχα των χαθαγιόγκιν δεν στερείται ομοιότητας με το «σώμα της Δόξας» των δυτικών αλχημιστών. Επιτελείται η μετάλλαξη της σάρκας, κατασκευάζεται ένα θεϊκό σώμα (divya-deha), ένα «σώμα της Γνώσης» (Jnana-deha), άξιος φορέας αυτού που έχει λυτρωθεί. {…} Ο Μάρκο Πόλο μιλώντας για του γιογκίν που «ζουν 150-200 χρόνια» γράφει: «Χρησιμοποιούν ένα πολύ παράξενο ποτό, γιατί φτιάχνουν ένα υγρό παρασκεύασμα καμωμένο από κράμα θείου και υδράργυρου που πίνουν δύο φορές το μήνα. Αυτό τους δίνει, κατά πως λένε, μεγάλη μακροζωία.»

Η ινδική παράδοση είναι μεστή από αναφορές για τους αλχημιστές- γιόγκι που ακόμη και μέχρι σήμερα υπάρχει η γενική πίστη για τις ικανότητες των γιογκίν να μεταλλάζουν τα μέταλλα. Υπάρχει μία ανάλογη επιστήμη με την αλχημεία που ονομάζεται ρασαγυάνα (από το rasa=χρυσάφι). Διαβάζουμε στο ίδιο βιβλίο του Ελιάντ: «Είναι μία τέχνη που συνίσταται σε ορισμένες ενέργειες με βάση τα φάρμακα και μερικά σύνθετα ιατρικά παρασκευάσματα, παρμένα τα περισσότερα από τα φυτά. Οι ιδιότητές τους ξαναδίνουν υγεία στους ανίατα αρρώστους και ξαναφέρνουν τη νιότη στους γέροντες.»

Υπάρχει μία μορφή για την οποία έχει δημιουργηθεί μία ολόκληρη μυθολογία γύρω από τις αλχημικές του γνώσεις και κατορθώματα· ο Ναγκαρζούνα {(=ο Μεγάλος Νάγκα, ο μεγάλος Σοφός, = Σ- Όφις = Δράκος) ο οποίος έζησε το 223 π.Χ.

Από το ίδιο βιβλίο του Ελιάντ ακολουθεί ένα κείμενο από ένα σημαντικό εγχειρίδιο που αποδίδεται στον ίδιο τον Ναγκαρζούνα:

Υπάρχουν επίσης τέσσερα είδη νιρμάνα (μεταμορφώσεων):

1ο στον κόσμο των επιθυμιών, μπορούμε να μεταμορφώσουμε τις ουσίες με τα βότανα σε πολύτιμα αντικείμενα και μαγικά τεχνάσματα·

2ο τα άτομα που είναι προικισμένα με υπεργνώσεις, μπορούν να μετατρέψουν τις ουσίες με τη δύναμη της μαγικής τους δύναμης·

3ο οι Ντέβα, Νάγκα, Αζούρα κλπ. με τη δύναμη της ανταπόδοσης από τις (προηγούμενες) υπάρξεις τους μπορούν να μεταβάλλουν τις ουσίες·

4ο τα όντα που έχουν ανταμειφθεί σε κάποια κοσμική ύπαρξη του υλικού κόσμου μπορούν να μεταβάλλουν τις ουσίες με τη δύναμη της αυτοσυγκέντρωσης.

{…} Η Civa-Samhita βεβαιώνει ότι ο γιογκίν είναι ικανός να κάνει χρυσάφι από οποιοδήποτε μέταλλο τρίβοντάς το με τα περιττώματά του και τα ούρα του.»

Από τα παραπάνω (κάποια δείγματα από πάμπολλες αναφορές) συμπεραίνουμε πως κατείχαν την δυνατότητα μεταστοιχείωσης των μετάλλων τόσο με την φυσική-ορυκτή αλχημεία όσο και με την πνευματική δύναμη τη «δύναμη του Σαμάντι» που αποκτά ένας γιόγκι. Απ’όλες τις αναφορές για την συνύπαρξη ταντρισμού- Αλχημεία συμπεραίνουμε πως αυτή η πνευματική τεχνική ασχέτως ότι εργαζόταν πάνω στην ύλη, αναζητούσε πάνω απ’όλα την Πνευματική ολοκλήρωση και απελευθέρωση.

«{…} Αν αφήσουμε κατά μέρος την λαογραφία που αναπτύχθηκε γύρω από τους αλχημιστές, καταλαβαίνουμε την αναλογία που υπάρχει ανάμεσα στον αλχημιστή που επεξεργάζεται τα «κοινά» μέταλλα για να τα μεταλλάξει σε «χρυσό» και τον γιογκίν που εργάζεται πάνω στον εαυτό του, προσπαθώντας να «αποσπάσει» από την ψυχονοητική ζωή του, τη σκοτεινή και υποδουλωμένη, το ανεξάρτητο και αυτόνομο πνεύμα που έχει την ίδια υπόσταση με το χρυσό. Γιατί στην Ινδία, όπως και αλλού, «ο χρυσός είναι η αθανασία». Ο χρυσός είναι το μόνο τέλειο ηλιακό μέταλλο, και, επομένως, ο συμβολισμός του ενώνεται με τον συμβολισμό του Πνεύματος, της ελευθερίας και της πνευματικής αυτονομίας. Πίστευαν ότι θα παρατείνουν απεριόριστα τη ζωή τους απορροφώντας χρυσό. Αλλά, σύμφωνα με το αλχημικό κείμενο του Rasaratna-Samuccaya, πριν να είναι δυνατή η απορρόφησή του, έπρεπε να προηγηθεί κάθαρση και «στερέωση» με τον υδράργυρο.»

Γενικά μπορούμε να πούμε ότι αυτές οι βιοχημικές λειτουργίες του γιόγκι χρησιμεύουν ως όχημα στις φυσικο-πνευματικές ενέργειες. Το ελιξήριο του αλχημιστή αντίστοιχο με την αθανασία που επιζητά ο γιόγκι. Η εργασία του γιόγκι πάνω στο σώμα την ψυχή και το νου για να τα μετατρέψει σ’ ένα «Θείο Σώμα» αντιστοιχεί με την εργασία του αλχημιστή πάνω στην ύλη για να την μετατρέψει σε χρυσό, επιταχύνοντας έτσι το φυσικό έργο της «ολοκλήρωσης». Έτσι, υπάρχει μία στενή σχέση στην «ύλη» των αλχημιστών με το ψυχοσωματικό μας σώμα.

ΚΙΝΑ

Γράφει η Μπλαβάτσκυ: «Με βάση την ιστορία, η αλχημεία στην Κίνα μελετιόταν πάνω από 16 αιώνες πριν από την χριστιανική εποχή και ότι άνθιζε στους πρώτους αιώνες (της ιστορίας) της. Και ήταν προς το τέλος του 4ου αιώνα μ.Χ., όταν η Κίνα άνοιξε τις πόρτες της στο εμπόριο με το λατινικό στοιχείο, που η αλχημεία εισχώρησε στην Ευρώπη.»

Η αλχημεία στην Κίνα -παρόμοια κατάσταση με την Ινδία- αποτελεί το συγκρότημα των παραδοσιακών και κοσμολογικών αρχών, τους μύθους σχετικούς με το ελιξήριο της αθανασίας και τα μυστικά τα σχετικά με την παράταση της γήινης ζωής. Θεωρούσαν ότι ο χρυσός και ο νεφρίτης λίθος έχουν Γιάγκ ενέργεια και αυτό τα έκανε να συμβάλλουν στην διατήρηση των σωμάτων. Επίσης πίστευαν πως ο «κατασκευασμένος» χρυσός είναι ανώτερος από τον φυσικό διότι τον θεωρούσαν καθαρότερο, εξ αιτίας των «ακαθαρσιών» της γης.

Ο χρυσός συμβολικά, είχε αυτοκρατορικό χαρακτήρα. Βρισκόμενος στα σπλάχνα της γης συνδεότανε με το θείο τον κίτρινο υδράργυρο και τη μέλλουσα ζωή. Όπως η γη μεταμορφώνει τον ορείχαλκο σε χρυσό έτσι και ο αλχημιστής συνεργάζεται με το έργο της φύσης επιταχύνοντας την διεργασία. Ένα κείμενο του 122 π.Χ., το Huai-nantzu επιβεβαιώνει την ολοκλήρωση της μεταμόρφωσης από «ενστάλαξη μετάλλων». Το κείμενο μπορεί να είναι από την σχολή του Τσου-Γεν, πιθανού ιδρυτή της κινέζικης αλχημείας, σύγχρονος του Μένκιου.

«Η αναζήτηση του «ελιξήριου» της αθανασίας, του «αθάνατου νερού», σχετίζεται με την αναζήτηση εκείνης της γης όπου ο θάνατος έχει νικηθεί για πάντα. Είναι τα νησιά των αθανάτων, των μακάρων, το Άβαλον. Η δυνατότητα του να φτάσει κανείς σε αυτή τη Γη, ισοδυναμούσε με το να απελευθερωθεί από το ανθρώπινο δράμα, από τον κύκλο των επανενσαρκώσεων διαβαίνοντας τον ηρωικό δρόμο της νίκης του σκοτεινού δράκου που οδηγεί στην αθανασία-μακαριότητα.

Από ένα σημείο και μετά στην Κίνα παρατηρείται το φαινόμενο του διαχωρισμού της εξωτερικής αλχημείας που ασχολείται με τις συγκεκριμένες ουσίες και της εσωτερικής που ασχολείται με τις «ψυχές» αυτών των ουσιών, θέλοντας να διασώσουν το μετα-φυσικό της νόημα.

«Η εσωτερική αλχημεία αναλύεται καθαρά στο Traite sur le Dragon et le tigre του Σου Τούνγκ Πο, γραμμένο στα 1110 μ.Χ. Τα «καθαρά» μέταλλα, τα υπερβατικά, ταυτίζονται με τα διάφορα μέρη του σώματος και οι αλχημιστικές διαδικασίες, αντί να πραγματοποιούνται στο εργαστήρι, ξετυλίγονται μέσα στο σώμα και τη συνείδηση του πειραματιζόμενου.

Ο Σου Τουνγκ Πο είναι σαφής: « ο δράκοντας είναι ο υδράργυρος. Είναι σπέρμα και αίμα. Έρχεται από τα νεφρά και διατηρείται στο συκώτι {…} Ο τίγρης είναι ο μόλυβδος. Είναι αναπνοή και σωματική δύναμη. Βγαίνει από το πνεύμα και διατηρείται μέσα στους πνεύμονες {…} Όταν το πνεύμα κινείται, η αναπνοή και η δύναμη ενεργούν συγχρόνως. Όταν τα νεφρά διογκώνονται, το σπέρμα και το αίμα κυλούν συγχρόνως.

Ενώ η αλχημεία στην Ινδία έχει ενωθεί με την Ταντρική Γιόγκα, στην Κίνα έμεινε πάντοτε σχετική με τις Ταοϊστικές τεχνικές. Γι’αυτό η ρύθμιση της αναπνοής -τόσο σημαντική στους ταοϊστικούς κύκλους- αποτελεί τμήμα της πειθαρχίας του αλχημιστή.»

Σήμερα, παρατηρούμε το γεγονός πως, επιστήμονες της Πυρηνικής Φυσικής, και της Επιστήμης γενικότερα, ενώ έχουν ανακαλύψει και αυτοί με τη σειρά τους, αυτήν την βασική αλχημική αντίληψη περί της της Ενότητας της ύλης· και επίσης, ενώ η μεταστοιχείωση γι’ αυτούς είναι ένα γεγονός, τους χρειάζονται ίσως άλλα τόσα χρόνια ακόμα, μέχρι να συνειδητοποιήσουν πως το σημαντικό, είναι να ανακαλύψουν αυτές τις έννοιες, τόσο της Μεταστοιχείωσης όσο και της Ενότητας στις λεπτότερες, υψηλότερες και αγνότερες περιοχές του κάθε όντος, στις τρεις σφαίρες των τριών βασιλείων.

Αλλά, μάλλον αυτό είναι – όπως πάντοτε ήταν, είναι και θα είναι – μία Ανακάλυψη και ένα Έργο Μαθητών-Φιλόσοφων, που… με τη ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ, υψώνουν αυτήν που κοιμάται μέσα τους και προσπαθούν ν’ακολουθούν τη δική του στην αναβατική Ατραπό, με την -ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΑΓΑΠΗ- Αγάπη τους, κάνουν να φουσκώσει το ψωμί της καλοσύνης που νοιώθουν στην Καρδιά τους, με μια -από την ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΦΛΟΓΑ- Φλόγα της Πίστης τους μεταμορφώνουν την σκοτεινή ύλη σε Φώς!!!

Βιβλιογραφία: – Mircea Eliade, "ΓΙΟΓΚΑ" – J.A.Livraga, "Ο ΑΛΧΗΜΙΣΤΗΣ" – (μυθιστορηματικό), Εκδόσεις Νέα Ακρόπολη