Η Μετενσάρκωση στην Ανατολή και στην Δύση

Η διδασκαλία της Μετενσάρκωσης διατυπώθηκε άριστα από τον Κρίσνα καθώς μιλάει στον Αρζούνα για το θέμα αυτό, στο βιβλίο “Μπαγκαβάτ Γκιτά” .

Είπαν οι σοφοί, φθαρτά είναι τα σώματα και μόνο
Η ψυχή τους είναι άφθαρτη και αμέτρητη
Που ανθρώπου νους δεν νοιώθει
Γιατί αυτή είναι απεριόριστη.

Και εκείνος που νομίζει πως σκοτώνει η ψυχή
και ο άλλος που πιστεύει πως σκοτώνεται αυτή
και οι δύο τίποτε δεν ξέρουν
γιατί η άφθαρτη ψυχή ούτε φθείρεται ούτε φθείρει

Δεν γεννιέται δεν πεθαίνει ούτε και ξαναγεννιέται
Μια που δεν γεννήθηκε ποτέ.
Είναι αγέννητη και αρχαία και παντοτινή και αιώνια
Κι ούτε ποτέ λιγοστεύει, ούτε και μπορεί να αλλάξει,
Ούτε αν σκοτωθεί το σώμα, χάνεται κι αυτή μαζί τυ.

Την ψυχή όποιος πιστεύει πως είναι άφθαρτη και αιώνια,
Πως ποτέ δεν γεννηθεί, ούτε και άλλαξε ποτέ,
Πως μπορεί πια να νομίζει πως αυτός θα τη σκοτώσει
Η πως θα σταθεί αιτία του χαμού μιανής ψυχής.

Όπως κάθε άνθρωπος αφήνει
τα φορέματα του τα παλιά
για να πάρει άλλα καινούργια
Έτσι και η ψυχή πετάει τα παλιά τα σώματα της
Και άλλα ντύνεται καινούργια,

Την ψυχή σπαθί δεν κόβει, ούτε φωτιά την καίει.
Νερό δεν την μαλακώνει, ούτε την ξεραίνει αγέρας,
Για αυτό τη λένε άκοπτη, άκαφτη και αμαλάκωτη,
Αμάραντη και αχάλαστη, και ολούθε πως περνάει
Αναρχη και αμετάβλητη,
Αόρατη, ανείπωτη, απάτητη
Τέτοια σαν ξέρεις την ψυχή δεν πρέπει να λυπάσαι”

Η Μετενσάρκωση είναι μια διδασκαλία που εμφανίζεται στη φιλοσοφική σκέψη πολλών θρησκειών, όπως στον Μανιχαϊσμό, στον Γνωστικισμό, Βουδισμό, Ταοϊσμό και γενικότερα στην Κίνα, στην Ινδία στην Αίγυπτο και στην Ιαπωνία. Επίσης σε μερικές παλιές θρησκείες της Λεκάνης της Μεσογείου όπως στον Ορφισμό κλπ Αν μελετήσουμε βαθιά στο χρόνο θα δούμε ότι η θεωρία της Μετενσάρκωσης αγκαλιάζει για μερικές χιλιάδες χρόνια την ανθρώπινη φυλή, κάνοντας μια κοιλιά για λίγα χρόνια, στα πλαίσια κυρίως της Ευρώπης όπου η θεωρία της μετενσάρκωσης αποκοιμήθηκε. Τα σημάδια των καιρών δείχνουν ότι βρισκόμαστε στο κλείσιμο αυτής της κοιλιάς.

Στους αρχαίους Έλληνες ο Ορφισμός υποστήριζε ότι μια προϋπάρχουσα ψυχή επιβιώνει του σωματικού θανάτου και μετενσαρκώνεται αργότερα στο σώμα κάποιου ανθρώπου. Υποστηρίζει ότι υπάρχουν πολλές τέτοιες ενσαρκώσεις έως ότου η ψυχή δεν θα χρειαστεί πλέον να ξαναενσαρκωθεί καθώς θα ενωθεί με την παλαιότερη καθαρή της κατάσταση.

Ο Πλάτων που έζησε τον 4ο -5ο αιώνα πίστευε στην αθανασία της ψυχής επίσης θεωρώντας ότι αυτή μετέχει σε επαναλαμβανόμενες ενσαρκώσεις.

Στην αρχαία Αίγυπτο επίσης η προσωρινότητα του σώματος και ταυτόχρονα η αθανασία της ψυχής ήταν κάτι δεδομένο. Στην Αιγυπτιακή Βίβλο των Νεκρών αναφέρεται αναλυτικά το ταξίδι της ψυχής.

Στον Ινδουισμό η διαδικασία γέννησης του θανάτου και της επαναγέννησης πιστεύεται ότι δεν έχει τέλος παρά μόνο όταν κάποιος καταφέρει να κατακτήσει τη “μόκσα” (σωτηρία) μέσω της συνειδητοποίησης της αλήθειας. Και η αλήθεια αυτή που πρέπει να συνειδητοποιήσει μόνος του ο άνθρωπος είναι ότι η ατομική ψυχή (Ατμαν) και η απόλυτη ψυχή (Βράχμαν) ταυτίζονται. Όποιος βιώσει αυτή τη αλήθεια ξεφεύγει από το κύκλο των γεννήσεων (Σαμσάρα).

Στον Ζαινισμό, πιστεύεται ότι το κάρμα των παλιών ενσαρκώσεων που δεν έχει εξαντληθεί προσκολλάται σε αυτό των νέων ενσαρκώσεων και η ψυχή μπορεί να απελευθερωθεί από αυτό μέσω θρησκευτικών επιταγών και ειδικά μέσω της “Αχίμσα” (Μη βία).

Στο Βουδισμό στηρίζονται στη διδασκαλία της μετενσάρκωση. Η λύση που δίνεται είναι να κερδίσει κανείς την κατάσταση της πλήρους ισορροπία, μέσω πειθαρχίας και διαλογισμού, μπορεί κανείς να απελευθερωθεί από τις γεννήσεις και τους θανάτους και να φτάσει στη Νιρβάνα, στην κατάσταση δηλ. της απόσβεσης των επιθυμιών.
Σε Ιερό τους Βιβλίο το “Μπράντο Τοντόλ” (ή αλλιώς Θιβετανική Βίβλος των Νεκρών) αναφέρεται η προσωρινότητα της προσωπικότητας , δίνονται μάλιστα και συμβουλές έτσι ώστε να ταξιδέψει καλύτερα ο νεκρός από αυτούς τους κόσμους.

Στο Σιχισμό διδάσκεται η Μετενσάρκωση σαν δόγμα, όμως επιπλέον πιστεύεται ότι στην έσχατη κρίση η οποία θα υπάρξει κάποια στιγμή οι ψυχές όπου κι αν βρίσκονται (ενσαρκωμένες ή μη) θα απορροφηθούν από τον Θεό.

Η μετενσάρκωση είναι μια θεωρία η οποία στηρίχθηκε από πολλές θρησκείες και Φιλοσοφικά συστήματα και ακόμη από πολλούς διακεκριμένους ερευνητές. Αξίζει τον κόπο να ασχοληθούμε λοιπόν με μια θεωρία, η οποία έχει απασχολήσει τόσο εξαιρετικά μυαλά, στην οποία πίστεψαν και βασίστηκαν τόσοι πολλοί πιστοί στα βάθη του χρόνου.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι στη Δύση τον τελευταίο αιώνα άρχισε πάλι να μελετάται ευρέως η θεωρία της Μετενσάρκωση, και συνεχώς να κερδίζει έδαφος. Είναι γεγονός ότι στη μεσαιωνική εποχή η Ευρώπη δεν παρουσίαζε έδαφος κατάλληλο για να διατηρηθεί και να ανθίσει μια ιδέα φιλοσοφική και ακτινοβόλα όπως η μετενσάρκωση. Στην Ανατολή όμως όπου, στην εποχή που η Ευρώπη ήταν βαρβαρική υπήρχε ένας εκλεπτυσμένος πολιτισμός, υπήρχαν φιλόσοφοι και ποιητές σε έξαρση, την ίδια εποχή που στην Δύση επικρατούσε βαθιά αμάθεια. Βασίλευε απόλυτα η διδασκαλία της μετενσάρκωσης, και στη λεπτή μεταφυσική των Βραχμάνων και στην ευγενική ιδεολογία του Βούδα .

Ένα φυσικό γεγονός μπορεί να μείνει άγνωστο για ένα διάστημα σε κάποιο μέρος του κόσμου αλλά δεν μπορεί να καταστραφεί εντελώς, κάποια στιγμή θα επανέλθει, και αυτό άρχισε να διαφαίνεται καθαρά τον τελευταίο αιώνα, μας λέει η Μπέζαντ.

Η Ιστορία μας διδάσκει ότι πάντα οι μεγάλες θρησκείες της Ανατολής θεωρούσαν τη διδασκαλία της Μετενσάρκωσης σαν βασικό δόγμα. Στις Ινδίες όπως και στην Αίγυπτο για παράδειγμα η μετενσάρκωση ήταν η ρίζα της ηθικής.

Ο Γκουρού Νάνακ (Σιχισμός) λέει:

“Ο άνθρωπος μπαίνει μέσα σε μια ύπαρξη, η οποία αξιολογείται με τον ίδιο τρόπο αρνητικά και θετικά .. αρνητικά αξιολογείται μέσω του κάρμα (νόμος της δράσης και της αντίδρασης) το οποίο προέρχεται από τις δράσεις των προηγούμενων ζωών μας, και αυτές μας οδηγούν σε μια επανενσάρκωση.”

Στην Ινδία κάτω από την Βουδιστική διδασκαλία:

Η κοινή πεποίθηση των ινδών είναι ότι ο άνθρωπος ξαναγεννιέται και υφίσταται τις συνέπειες των καλών και των κακών του πράξεων από τις προηγούμενες ενσαρκώσεις. Αυτή η θέση είναι τόσο ακλόνητη που και ένας Βούδας δεν θα μπορούσε να την κλονίσει. Η θεωρία ότι κάθε πράξη φέρνει πίσω της μια αντίδραση είτε σε τούτε είτε στην επόμενη ζωή είναι μια Βουδιστική θέση.

Στην Κίνα επίσης:

Πίστευαν για τον Λάο Τσε (μεγάλος διδάσκαλος και ιδρυτής του Ταοισμού) ότι στις προηγούμενες ζωές του ήταν δάσκαλος όλων των σοφών ανθρώπων – ηγεμόνων της αρχαιότητας. Θεωρούν επομένως και αυτή δεδομένη την ύπαρξη άλλων ζωών.

Από τους Εβραίους την παραδέχονται οι Φαρισαίοι (ο Ιωσήφ (Antig XVIII I & 3) λέει ότι ο ενάρετος “θα μπορεί να αναστηθεί και να ζήσει και πάλι”).
Το Ζοχάρ θεωρεί ότι “όλες οι ψυχές είναι υποκείμενες στην ανακύκλωση – μετεμψύχωση, αλλά οι άνθρωποι δεν ξέρουν τις οδούς (τις προθέσεις) του Κυρίου, και αυτό είναι ευτύχημα.”

Ονομαστοί πατέρες της Εκκλησίας δίδαξαν την μετενσάρκωση . Ο Ρουφίνος δηλώνει ότι οι πρώτοι πατέρες της Εκκλησίες πίστευαν γενικά στη μετενσάρκωση, ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε τον Ωριγένη και τον Μποναβεντούρα .

Οι Γνωστικοί και οι Νεοπλατωνικοί την θεωρούσαν αναπόσπαστο μέρος της διδασκαλίας τους. Ο Πυθαγόρας συνήθιζε να μιλάει για την εαυτό του με τον παρακάτω τρόπο ” Κάποτε είχα υπάρξει σαν Εύφορβος και τραυματίστηκα από τον Μενέλαο στην άλωση της Τροίας και πέθανα. Σε εκείνη τη ζωή συνήθιζε να λέει ότι πριν ήταν ο Αιθαλίδης και είχε λάβει σαν δώρο από τον Ερμή την μνήμη των ενσαρκώσεων του?.” (Η ζωή του Πυθαγόρα, Διογένης Λαέρτιος)

Ο Απουλήιος που έζησε τον 2ο αιώνα έλεγε “η ανθρώπινη ψυχή είναι ένας αθάνατος θεός. Η ψυχή γεννιέται σε τούτο το κόσμο, αφήνοντας τη ψυχή του κόσμου όπου προϋπήρχε. Έτσι οι θεοί που βλέπουν όλες τις διαδοχικές ενσαρκώσεις ξεχωριστές και σαν σύνολο τιμωρούν αυτή μερικές φορές για αμαρτίες που διέπραξε κάποιος σε παλιότερη ζωή” (Ο Θεός του Σωκράτη)

Ο Βιργίλιος (70-19π.χ.) έλεγε “όλες αυτές οι ψυχές μετά την πάροδο χιλιάδων χρόνων συγκεντρώνονται από τις πιο θεϊκές σε σειρά στον Ληθαίο ποταμό?. Έτσι με αυτό τον τρόπο ξεχνούν την προηγούμενη ζωή και ξαναεπισκέπτονται την βασιλεία των ουρανών επιθυμώντας να ξαναγυρίσουν σε ζώντα σώματα” (Αινειάδα)
Μεγάλες προσωπικότητες όπως ο Παράκελσος ο Μπέμε ο Σβέτεμποργκ την παραδέχθηκαν. Επίσης στην Ιταλία ο Μπρούνο και ο Καμπανέλα. Τα φιλοσοφικά συστήματα του Καντ και του Σέλινγκ έχουν κοινά σημεία με αυτήν.

Ο Έλμοντ ο νεώτερος στο βιβλίο του “De revolutione animarum” αναφέρει διακόσια προβλήματα και όλα τα επιχηρήματα που μπορεί να επικαλεστεί κανείς για την υποστήριξη της ιδέας της Μετενσάρκωσης, σύμφωνα με τις Ιουδαϊκές δοξασίες. Από τους Αγγλους διανοητές οι Πλατωνικοί του Κέμπριτζ την υποστήριξαν με μεγάλη ζωηρότητα και επιστημονικότητα. Ο Ερρίκος Μουρ ήταν ο λαμπρότερος υπερασπιστής της.

Για τον Κόντγουορθ και τον Χιούμ η μετενσάρκωση είναι η λογικότερη θεωρία της αθανασίας. Ο Γκλαίνβιλ, ο Φουριέ και ο Λερού την μνημονεύουν. Το βιβλίο του Ανδρέα Πετσάνι διαπραγματεύεται το σύστημα της μετενσάρκωσης με βασική την ιδέα του καθαρμού του Ρωμαϊκού καθολικισμού. Ο Φίχτε ο Έρντερ και ο Λέσσιγκ πιστεύουν ότι η θεωρία λύνει προβλήματα, άλυτα χωρίς αυτήν.

Ο Frederick the Great (1712-1786) είπε πριν τον θάνατο του:” Ξέρω ότι σε λίγο θα σβήσω από την επίγεια ζωή. Είμαι πεπεισμένος ότι τίποτε στη φύση δεν μπορεί να χαθεί. Ίσως να μην είμαι βασιλιάς στην επόμενη ζωή μου, τόσο το καλύτερο. Θα ζω ωστόσο μια δραστήρια ζωή.

Ο Βάγκνερ (1813-1883) στην πρωτότυπη όπερα του Rienzi που έγραψε και συνέθεσε όταν ήταν 25 ετών ο Ρωμαίος που πεθαίνει λέει: “Κουρέλια, νομίζετε ότι με καταστρέψατε; Τώρα ακούστε τις τελευταίες μου λέξεις. Όσο καιρό της Ρώμης οι επτά λόφοι υπάρχουν, όσο καιρό η αιώνια πόλη δεν χάνεται, θα δείτε τον RIENZI να επιστρέφει ξανά”.

Ο Victor Hugo (1802-1885) είπε: “Είμαι μια ψυχή . Ξέρω καλά ότι αυτό που θα αφήσω στον τάφο δεν είναι ο εαυτός μου. Αυτό που είναι ο εαυτός μου θα πάει κάπου αλλού. Γη δε είσαι η άβυσσος μου ?.. όλη η δημιουργία είναι μια συνεχής ανάβαση, από ζώο σε άνθρωπο, από άνθρωπο σε θεό. Να αφαιρέσουμε από πάνω μας όλο και περισσότερο την ύλη, και να ντυνόμαστε όλο και περισσότερο με πνεύμα, αυτό είναι ο Νόμος. Κάθε φορά που πεθαίνουμε κερδίζουμε περισσότερη ζωή.” Από την Αυτοβιογραφία του.

Ο Henry Ford (1863-1947) σε συνέντευξη του από τον G.Viereck, San Frandisco: Examiner 26 Αυγούστου. Αποδέχθηκα την θεωρία της Μετενσάρκωσης όταν ήμουν 26 ετών?. Η θρησκεία δεν μου πρόσφερε τίποτε ως προς αυτό το σημείο??..ανακάλυψα ότι ο χρόνος δεν ήταν πια περιορισμένος , δεν ήμουν πια σκλάβος του ρολογιού. ?. Η ανακάλυψη της Μετενσάρκωσης έβαλε το μυαλό μου σε ηρεμία. Θα ήθελα να μεταδώσω στον κόσμο την ηρεμία που δίνει η ιδέα μιας μακράς ζωής. Η εξυπνάδα είναι εμπειρία. Μερικοί νομίζουν ότι είναι δώρο ή ταλέντο αλλά είναι καρπός μια μακράς εμπειρίας σε πολλές ζωές. Μερικοί είναι μεγαλύτερες ψυχές από άλλους κι έτσι γνωρίζουν περισσότερα”.

Έχει λοιπόν όπως βλέπετε η θεωρία της Μετενσάρκωσης διεισδύσει στη Δύση και κορυφώνεται βαθμιαία στις συνειδήσεις του κόσμου. Ας θεωρήσουμε ότι αυτό που είναι γεγονός για πολλές χιλιάδες κόσμο στη Δύση έχει αρχίσει να γίνεται μια πολύ σοβαρή υπόθεση.

Συγγραφέας: Δώρα Παπαδημητρίου

Βιβλιογραφία:
1. Πάπυρος Λαρους Μπριτανικα
2. Μετενσάρκωση Μπέζαντ Εκδ. Θεοσοφικές
3. Η Θιβετανική Βίβλος των Νεκρών Εκδ. Πύρινος Κόσμος
4. Οι Πύλες του Θανάτου Μπέζαντ
5. Μεγάλοι Ιδρυτές Θρησκειών Εκδ. Παπαδήμα
6. Τα τρία Κέντρα του Μυστηρίου, Εκδόσεις Νέα Ακρόπολη, Γ. Α. Πλάνας