Ο Σιναϊτικός Κώδικας στο Internet

Η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά διαθέτει μια από τις σπουδαιότερες βιβλιοθήκες χειρογράφων του κόσμου. Γι αυτό αποτελεί παγκοσμίου ακτινοβολίας κέντρο μελέτης και πολιτισμού. Υπάρχουν περισσότερα από 4.500 σε ποικιλία γλωσσών όπως Ελληνικά, Αραβικά, Ιβιρικά (Γεωργιανά), Σλαβικά, Αιθιοπικά, Λατινικά, Περσικά, Πολωνικά, Αρμενικά, Κοπτικά. Όπως είναι φυσικό τα ελληνικά είναι τα περισσότερα (άνω των 3.000).

Σελίδα του Σιναϊτικού Κώδικα στην Βρετανική Βιβλιοθήκη στο Λονδίνο.

Μεταξύ αυτών ο Σιναϊτικός Κώδικας, είναι το πολυτιμότερο χειρόγραφο στον κόσμο με ελληνικό κείμενο της Αγίας Γραφής (μέσα 4ου αι.) και ονομάστηκε «Σιναϊτικός Κώδικας» από το μέρος στο οποίο γράφτηκε. Ορισμένοι υποστηρίζουν ι ότι έχει συνταχθεί σε πενήντα αντίγραφα, κατ’ εντολή του Μεγάλου Κωνσταντίνου, όταν ασπάστηκε τον Χριστιανισμό.

Το γνήσιο έκανε «φτερά» το 1865, όταν «δανείστηκε» σταδιακά μέρη του κυρίως σώματος του χειρογράφου ο Γερμανός μελετητής Κονσταντίν φον Τίσεντορφ για λογαριασμό του Ρώσου αυτοκράτορα. Από τότε ουδέποτε επιστράφηκαν, καταλήγοντας στη Γερμανία και τη Ρωσία. Το 1933 το αγόρασε από τη Σοβιετική Ένωση (έναντι 100.000 λιρών) η Βρετανική Βιβλιοθήκη στο Λονδίνο, όπου φυλάσσονται 347 από τις 400 σελίδες του χειρογράφου. Οι υπόλοιπες σελίδες βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη της Λειψίας, στην Εθνική Πινακοθήκη της Ρωσίας στην Αγία Πετρούπολη και στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης, η οποία μέχρι σήμερα θεωρεί ότι το σπάνιο κειμήλιο έχει κλαπεί.

ο Κ.Tischendorf

Συχνά αναφέρεται και ο μύθος τον οποίο έπλασε ο Κ.Tischendorf για να δικαιολογήσει την υπεξαίρεσή του, ότι δήθεν το χειρόγραφο ήταν παρατημένο σε ένα καλάθι ή ότι οι μοναχοί χρησιμοποιούσαν ως προσάναμμα τα φύλλα του. Σημειωτέον ότι στο Αρχείο της Μονής φυλάσσεται έως σήμερα το ιδιόχειρο έγγραφο, στην ελληνική γλώσσα γραμμένο, του Κ.Tischendorf, με το οποίο δηλώνει τον προσωρινό δανεισμό του κώδικα.

Πάντως, κατά την άποψη της Μονής, ο Σιναϊτικός Κώδικας δεν ανήκει στα 50 σώματα που παρήγγειλε ο Μ. Κωνσταντίνος στον επίσκοπο Καισαρείας της Παλαιστίνης για να εφοδιάσει τους νεοΐδρυθέντες ναούς της Κωνσταντινούπολης, πρόκειται όμως για ένα άμεσο αντίγραφό τους.

Όπως μετέδωσε προ ημερών το BBC ειδικοί από τη Βρετανία, τη Ρωσία και την Αίγυπτο προετοιμάζουν τεχνικά, βελτιώνοντας την ευκρίνεια, τη δημοσίευση στο διαδίκτυο του «Σιναϊτικού Κώδικα», του χειρογράφου με το πλήρες ελληνικό κείμενο της Καινής Διαθήκης.

Η εργασία αυτή αφορά επίσης μέρος της Παλαιάς Διαθήκης, της γνωστής «Μετάφρασης των Ο’», που περιλαμβάνει βιβλία τα οποία θεωρούνται «Απόκρυφα».

Σύμφωνα με τις δηλώσεις του στο ΒΒC ο προϊστάμενος του Τμήματος Μεσαιωνικών Χειρογράφων και Χειρογράφων των Πρώιμων Χρόνων είπε: «Είναι ένα πολύ ευδιάκριτο χειρόγραφο και κανένα άλλο δεν μοιάζει με αυτό», λέγοντας στη συνέχεια ότι «σε κάθε σελίδα μεγέθους 34-37 εκατοστών βρίσκεται το ελληνικό κείμενο σε τέσσερις στήλες». Η διαδικασία προετοιμασίας για την πλήρη δημοσίευση του χειρογράφου στο Ίντερνετ θα χρειαστούν τέσσερα χρόνια.

Το αρχαιότερο Ελληνικό Ευαγγέλιο στη Βιβλιοθήκη είναι του 717 μ.Χ., τα περίφημα ιστορημένα χειρόγραφα του Ιώβ, ένας μεγαλογράμματος κώδικας γραμμένος με χρυσά γράμματα που αποδίδεται σε δωρεά του αυτοκράτορα Θεοδοσίου του Γ΄. Επίσης, υπάρχουν 13.000 τόμοι βιβλίων, μεταξύ των οποίων αρκετά αρχέτυπα (όπως η πρώτη έκδοση των κωμωδιών του Αριστοφάνη, 1498 και το Μέγα Ετυμολογικό του 1499).

Στο Σινά υπάρχει μεγάλη ποικιλία και από αρχειακό υλικό. Το σπουδαίο είναι ότι δίνει πολύτιμα στοιχεία όχι μόνο για την ιστορία της Μονής και των μετοχίων της, αλλά και για τις άλλες ορθόδοξες εκκλησίες και ξένα κράτη με τα οποία είχε και έχει επικοινωνία. Το αρχαιότερο έγγραφο είναι μια επιστολή του Οικουμενικού Πατριάρχη Γεννάδιου (15ος αι.). Στο ξενόγλωσσο και αραβικό τμήμα σώζονται τα αντίγραφα του «αχτιναμέ» του Μωάμεθ.

Το αρχαιότερο αντίγραφο είναι επικυρωμένο από τον Σελήμ τον Α΄, όταν το 1517 μ.Χ. κατέλαβε την Αίγυπτο. Αξιόλογα είναι το τουρκικό έγγραφο με διαταγή του Ιμπραήμ Πασά της Αιγύπτου και το Γαλλικό Ασφαλιστήριο έγγραφο υπέρ της Μονής, με την ιδιόχειρη υπογραφή του Ναπολέοντα Βοναπάρτη (1798).

Ακόμα στο Σινά απίστευτος είναι ο πλούτος της Μονής σε χρυσοκέντητα άμφια που προέρχονται από κάθε γωνιά της γης, αλλά και τα αριστουργήματα αργυροχοϊας (όπως ο Ιουστινιάνειος σταυρός, η αργυροεπίχρυση μίτρα που αφιέρωσαν χριστιανοί από τα Ιωάννινα, ο σμαλτωμένος σταυρός λιτανείας και άλλα τελετουργικά αντικείμενα) που είναι πραγματικά ιστορικά τεκμήρια (6ος-18ος αι.).

20 Φωτογραφίες από το Σινά εδώ