Δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε πως αυτός εδώ είναι ένας μη ιδανικός και δυσάρεστος κόσμος, τυπωμένος έντονα με την σφραγίδα της ανεπάρκειας, της ταλαιπωρίας, του κακού. Όντως, αυτή η αντίληψη είναι κατά κάποιον τρόπο το έναυσμα της πνευματικής παρόρμησης- εκτός για μερικούς στους οποίους η μεγάλη εμπειρία έρχεται αυθόρμητα χωρίς να εξαναγκασθούν σε αυτήν από την δυνατή ή καταθλιπτική, θλιβερή και αποχωρισμένη αίσθηση της Σκιάς που επικρέμαται στην όλη διαβάθμιση αυτής εδώ της ύπαρξης.
Αλλά το ερώτημα παραμένει, εάν αυτός είναι πράγματι ο ουσιαστικός χαρακτήρας της εξωτερίκευσης όπως υποστηρίζεται, ή εφ’ όσον θα υπάρχει υλικός κόσμος θα πρέπει να είναι αυτής της φύσεως, ώστε η επιθυμία της γέννησης, η θέληση της δημιουργίας ή της εκδήλωσης θα πρέπει να θεωρηθεί σαν προπατορικό αμάρτημα και η αποχή από τη γέννηση ή την εξωτερίκευση να θεωρηθεί σαν ο μόνος πιθανός τρόπος σωτηρίας. Γι’ αυτούς που το αντιλαμβάνονται έτσι ή με κάποιο ανάλογο τρόπο -κι αυτοί αποτελούν την πλειοψηφία- υπάρχουν οι γνωστοί τρόποι της διεξόδου: η άνευ περιστροφών (μία κι έξω) πνευματική απελευθέρωση. Αλλά εξ ίσου μπορεί και να μην είναι έτσι, αλλά να μας φαίνεται έτσι εξ αιτίας της αγνοίας μας ή της μεροληπτικής μας γνώσης- η ατέλεια, το κακό, η ταλαιπωρία όλα αυτά μπορεί να μην είναι παρά μια στενάχωρη περίπτωση ή μια αλγεινή δίοδος, όχι όμως και η ίδια η κατάσταση της εξωτερίκευσης και ούτε η ίδια η ουσία της γέννησης στη Φύση. Κι αν ακόμη είναι έτσι, η υψηλή σοφία δεν θα τραπεί σε φυγή αλλά θα προτιμήσει να στραφεί προς την παρόρμηση για μια νίκη εδώ, με σύμμαχο την Θέληση που βρίσκεται πίσω από τον κόσμο, για την ανακάλυψη μιας πνευματικής πύλης που θα οδηγήσει στην τελειότητα και η οποία θα είναι ταυτόχρονα ένα άνοιγμα για την ολοσχερή κάθοδο του θείου Φωτός, Γνώσης, Ισχύος, Ομορφιάς.
Όλες οι πνευματικές εμπειρίες μας βεβαιώνουν πως υπεράνω του πρόσκαιρου υλικού κόσμου στον οποίο ζούμε, με περιορισμένη συνείδηση, της οποίας τα σύνορα ψηλαφίζουμε και μέσα στην οποία παλεύουμε, υπάρχει μια Μονιμότητα της οποίας τα χαρακτηριστικά είναι άπειρον, αυτό-ύπαρξη, ελευθερία, απόλυτο Φως, απόλυτη Ομορφιά. Υπάρχει λοιπόν ένα αγεφύρωτο χάσμα μεταξύ αυτού που υπάρχει Πέραν, και αυτού που είναι εδώ ή αυτά τα δύο είναι δύο αιώνιοι αντίπαλοι, και μόνον αν αφήσουμε αυτή την περιπέτεια στο Χρόνο και με το να πηδήσουμε το χάσμα τότε και μόνο τότε οι άνθρωποι θα φτάσουν στην Αιωνιότητα; Αυτό φαίνεται να πιστεύει μα γραμμή Βουδιστών που την ακολουθούν με το άκαμπτο συμπέρασμά τους καθώς και μια μερίδα Μονιστών αλλά αυτοί δεν είναι τόσο άκαμπτοι και αποδέχονται πως υπάρχει κάποιος σύνδεσμος του υλικού κόσμου με το Θείο, αλλά σε τελική ανάλυση τα αντιπαραθέτουν χαρακτηρίζοντάς τα το ένα ως αλήθεια (ΤΟ ΘΕΙΟ), και το άλλο σαν ψευδαίσθηση (Ο ΥΛΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ).
Αλλά υπάρχει επίσης και εκείνη η άλλη και αναμφισβήτητη εμπειρία που λέει πως το Θείο είναι εδώ, μέσα στο κάθε τι, καθώς επάνω και κάτω, επίσης και πίσω από το κάθε τι, κι ακόμη λένε πως το παν είναι Εκείνο, και είναι ακριβώς Εκείνο στο οποίο επιστρέφουμε μετά από κάθε μας εμφάνιση, στην δική του Πραγματικότητα. Είναι ένα αξιοσημείωτο και διαφωτιστικό γεγονός πως ο Γνώστης του Βράχμα αν και κινείται και δρα σε αυτό τον κόσμο, υποφέροντας όλα τα χτυπήματα, μπορεί να ζήσει σε κάποια απόλυτη Ειρήνη, Φως και Ομορφιά του Θείου. Υπάρχει λοιπόν εδώ κάτι διαφορετικό από μια οξεία αντιπαλότητα- υπάρχει ένα μυστήριο, ένα πρόβλημα που για τη λύση του θα σκεφτόταν κάποιος πως πρέπει να αποδεχθεί μια λύση λιγότερο απεγνωσμένη. Αυτή η πνευματική πιθανότητα δείχνει και πέραν της πιθανότητας ενώ φέρνει μια ακτίνα ελπίδας μέσα στο σκοτάδι της ύπαρξής μας που «έπεσε».
Κι ευθύς ένα ερώτημα εγείρεται- είναι αυτός εδώ ο κόσμος μια απαράλλαχτη σειρά των ιδίων φαινομένων, εσαεί, ή υπάρχει μέσα του μια εξελικτική παρόρμηση, ένα εξελικτικό γεγονός, μια σκάλα ανόδου προς κάπου, από ένα αρχέτυπο φανερό Υποσυνείδητο, προς σε μια όλο και μεγαλύτερη ανάπτυξη, που αναδύεται σε ύψιστα ύψη και που δεν είναι ακόμη προσιτά σε μας;
Εάν είναι έτσι, ποια είναι η έννοια, το θεμελιώδες στοιχείο, το λογικό θέμα αυτής της προόδου; Το παν δείχνει προς μια τέτοια πρόοδο ως γεγονός, μια πρόοδο προς την πνευματική, και όχι απλά την υλική εξέλιξη. Κι εδώ επίσης υπάρχει μια σειρά πνευματικών εμπειριών που ανακαλύπτουμε πως το Ασυνείδητο από όπου το παν αρχίζει, είναι φανερό μόνο και μόνο επειδή μέσα του είναι μπλεγμένη η Συνείδηση με τις ατέλειωτες πιθανότητες, μια συνείδηση που δεν είναι περιορισμένη αλλά συμπαντική και άπειρη, μια κρυμμένη και αυτοφυλακισμένη θειότητα εγκλωβισμένη στην Ύλη αλλά κρατάει την κάθε δυνατότητα στα μυστικά της βάθη. Από αυτό το φανερό Ασυνείδητο η κάθε δυνατότητα αποκαλύπτεται με τη σειρά της: πρώτα η οργανωμένη Ύλη που καλύπτει το ενδο-κατοικήσιμο Πνεύμα, μετά η Ζωή που εμφανίζεται στο φυτό και που συνδέεται στο ζώο με έναν αναπτυγμένο Νου, κατόπιν ο ίδιος ο Νους αναπτύχθηκε και οργανώθηκε στον Άνθρωπο. Αυτή η εξέλιξη, η πνευματική πρόοδος, σταματά απότομα εδώ στο ατελές νοητικό ον που ονομάζεται Άνθρωπος; Ή μήπως το μυστικό απλά βρίσκεται σε μια σειρά μετεμψυχώσεων των οποίων ο μόνος σκοπός ή θέμα είναι να αγωνιστούμε μέχρι το σημείο εκείνο που θα νιώσουμε την ματαιότητά μας, ν΄ αρνηθούμε την ύπαρξή μας και να κάνουμε ένα σάλτο και να βρεθούμε στην αρχέτυπη αγέννητη Ύπαρξη ή Ανυπαρξία;
Υπάρχει τουλάχιστον η πιθανότητα, έχουμε ως ένα σημείο τη βεβαιότητα πως υπάρχει μια πολύ μεγαλύτερη συνείδηση από αυτό που ονομάζουμε Νου, και πως με το να ανέβουμε πιο ψηλά στη σκάλα, μπορούμε να βρούμε ένα σημείο όπου η επιρροή της υλικής Α-συνειδησίας, της ζωτικής και της νοητικής Άγνοιας, σταματάει. Ένα στοιχείο της συνείδησης γίνεται ικανό να εξωτερικευτεί και το οποίο έχει την ικανότητα να ελευθερώνει όχι μερικώς, όχι ατελώς αλλά ριζικώς και ολοσχερώς αυτό το φυλακισμένο θείο. Σε αυτό το όραμα, το κάθε στάδιο της εξέλιξης φαίνεται να οφείλεται στην κάθοδο μιας υψηλότερης συνειδησιακής Ενέργειας, που ανυψώνει το γήινο επίπεδο, και δημιουργεί ένα νέο υπόβαθρο, όμως η υψηλότατη συνειδησιακή Ενέργεια δεν έχει ακόμη κατέβει.
Εξ αιτίας αυτών των καθόδων, (της υψηλής συνείδησης μέσα στην ύλη) το αίνιγμα της γήινης ύπαρξης θα βρει τη λύση του και όχι μόνο η ψυχή αλλά και η ίδια η Φύση θα βρει την απελευθέρωσή της. Αυτή είναι η αλήθεια που έχουν δει κατά διαστήματα, στην ακεραιότητα των ορίων της, μια σειρά προφητών, τους οποίους η Τάντρα θα τους αποκαλούσε ηρώο-αναζητητές και αναζητητές του θείου και που ίσως το σημείο της ετοιμότητας για την ολοσχερή αποκάλυψη και εμπειρία να είναι πολύ κοντά. Και τότε όσο και να ταλαιπωρηθήκαμε ό,τι και να τραβήξαμε σε αυτό τον κόσμο αφού θα υπάρχει αυτό το υψηλό αποτέλεσμα που μας περιμένει, τότε όλα αυτά τα βάσανα δεν θα λογαριαστούν ως μεγάλο τίμημα γι’ αυτούς τους δυνατούς και τους ριψοκίνδυνους για την δόξα που έρχεται. Εν πάση περιπτώσει, η σκιά ανασηκώνεται, υπάρχει ένα Θείο Φως που πλησιάζει προς τον κόσμο και δεν είναι μια απόμακρη χωρίς επικοινωνία Λάμψη.
Είναι αλήθεια πως το πρόβλημα παραμένει ακόμη, γιατί όλα αυτά να είναι απαραίτητα- όλες αυτές οι ακατέργαστες αρχές, αυτή η μακρινή και θυελλώδης δίοδος- γιατί θα έπρεπε να απαιτηθεί το κοπιώδες και ανιαρό τίμημα, γιατί το κακό και η ταλαιπωρία να ήταν ολότελα εκεί. Για το «πώς» της πτώσης μέσα στην Άγνοια σε αντίθεση με το γιατί, για την πραγματική αιτία, υπάρχει μια ουσιαστική συμφωνία σε όλες τις πνευματικές εμπειρίες: Είναι η διαίρεση, ο χωρισμός, το στοιχείο της απομόνωσης από την Μονιμότητα και από το Ένα που το κατόρθωσε. Είναι επειδή το «εγώ» εγκαταστάθηκε στον κόσμο δίνοντας έμφαση στις δικές του επιθυμίες και αυτοβεβαιώσεις σε προτίμηση της ένωσής του με το Θείο και την μοναδικότητά του, με το παν, είναι επειδή αντί η μία υπέρτατη Ενέργεια, Σοφία, Φως να προσδιορίζει την αρμονία όλων των ενεργειών, η κάθε Ιδέα, Ενέργεια, Σχήμα πραγμάτων ήταν ελεύθερες να επεξεργαστούν από μόνες τους και όσο τους ήταν δυνατόν, μέσα στη μάζα των άπειρων πιθανοτήτων με την ανεξάρτητη θέλησή τους που τελικά, αναπόφευκτα ήρθαν σε σύγκρουση με τις άλλες Ενέργειες. Διαίρεση, εγώ, η ατελής συνείδηση και το ψαχούλεμα στα τυφλά, και ο αγώνας, μιας χωριστής αυτοβεβαίωσης είναι η αποτελεσματική αιτία της ταλαιπωρίας και άγνοιας αυτού του κόσμου.
Ευθύς μόλις οι συνειδήσεις χωρίστηκαν από την Μία συνείδηση, έπεσαν αναπόφευκτα στην Άγνοια και το τελευταίο αποτέλεσμα της Άγνοιας ήταν η Α-συνειδησία. Από ένα σκοτεινό αχανές Ασυνείδητο, υψώνεται αυτός εδώ ο υλικός κόσμος και μέσα από αυτό μια ψυχή η οποία δια μέσω της εξέλιξης αγωνίζεται για συνείδηση, μια ψυχή που ελκύεται από το κρυμμένο Φως, ανεβαίνοντας, αλλά ακόμη στα τυφλά, προς τη χαμένη Θειότητα από όπου και κατάγεται.
Αλλά πάλι γιατί να έχουν συμβεί όλα αυτά; Ένας κοινός τρόπος να θέσουμε το ερώτημα και να το απαντήσουμε θα έπρεπε να αποκλεισθεί αρχικά- ο ανθρώπινος τρόπος και η ηθική του απέχθεια, οι κατακρίσεις του, και η συναισθηματική του κατακραυγή. Επειδή δεν υπάρχει, όπως μερικές θρησκείες υποθέτουν, μια υπερκόσμια αυθαίρετη προσωπική Θεότητα, που η ίδια της είναι ολότελα αμέτοχη με την πτώση, και η οποία έχει επιβάλλει το κακό και την ταλαιπωρία στα δημιουργήματα που από ιδιοτροπία έφτιαξε με μια προσταγή της!
Το Θείο που ξέρουμε, είναι ένα Άπειρο Ον, που στην άπειρη εξωτερίκευση, αυτά τα πράγματα έγιναν είναι το ίδιο το Θείο που βρίσκεται εδώ, πίσω μας, που διεισδύει στον υλικό κόσμο, που υποστηρίζει το κόσμο με την μοναδικότητά του, είναι το Θείο που είναι μέσα μας το οποίο υποβαστάζει από μόνο του το βάρος της πτώσης και της σκοτεινής συνέπειάς της. Εάν Εκείνο στέκεται επάνω αιωνίως στο τέλειό του Φως, Μακαριότητα και Ειρήνη, είναι επίσης και εδώ. Το Φως του, η Μακαριότητά του και η Ειρήνη του είναι κρυφά εδώ και υποβαστάζουν το παν. Μέσα μας υπάρχει ένα πνεύμα, μια κεντρική παρουσία, σαφώς ανώτερη από το σύνολο των επιφανειακών προσωπικοτήτων μας, το οποίο, όπως και το ίδιο το υπέρτατο θείο, δεν συντρίβεται από τα κακά που υπομένει. Εάν ανακαλύψουμε αυτό το Θείο μέσα μας, εάν γνωρίσουμε τους εαυτούς μας ως αυτό το πνεύμα που είναι της ίδιας ουσίας και ύπαρξης με το Θείο, τότε αυτή η ανακάλυψη θα γίνει η πύλη της σωτηρίας, και με αυτό θα μπορούμε να βρισκόμαστε στο κέντρο της κάθε δυσαρμονίας αυτού του κόσμου, φωτισμένοι, μακάριοι και ελεύθεροι.
Αλλά όμως ποιος είναι ο σκοπός και η πηγή της δυσαρμονίας γιατί επήλθε αυτή η διαίρεση, το εγώ, αυτός ο κόσμος της οδυνηρής εξέλιξης; Γιατί θα πρέπει το κακό, η οδύνη να εισέλθουν στο θείο Καλό, στη Μακαριότητα, στην Ειρήνη; Είναι δύσκολο ν’ απαντήσουμε στο επίπεδο της ανθρώπινης νοημοσύνης, διότι η συνείδηση στην οποία ανήκει η πηγή αυτού του φαινομένου και η οποία φαίνεται να είναι αυτόματα δικαιολογημένη, μια υπερδιανοητική γνώση, είναι μια συμπαντική και όχι μια ατομική ανθρώπινη νοημοσύνη, αυτή βλέπει σε πλατύτερους χώρους, έχει μια άλλη όραση και γνώση, άλλους όρους συνείδησης από την ανθρώπινη λογική και αίσθημα. Στον ανθρώπινο νου θα μπορούσε κάποιος να απαντήσει πως, ενώ το ίδιο το Άπειρο μοιάζει να είναι ελεύθερο απ’ όλες αυτές τις συγχύσεις, εν τούτοις μόλις ξεκίνησε η εξωτερίκευση, ξεκίνησε επίσης και η άπειρη πιθανότητα, και μεταξύ των άπειρων πιθανοτήτων που είναι και η λειτουργία της συμπαντικής εξωτερίκευσης να βρει τη λύση, η αρνητικότητα, η προφανής αποτελεσματική αρνητικότητα- με όλα της τα επακόλουθα- η αρνητικότητα λοιπόν της Ισχύος, του Φωτός, της Ειρήνης, της Γαλήνης, ήταν προφανώς μία από τις πιθανότητες. Κι αν ακόμη ρωτήσουμε γιατί το πιθανό να γίνει αποδεκτό, η απάντηση πλησιέστερα στην Κοσμική Αλήθεια που το ανθρώπινο μυαλό μπορεί να συλλάβει είναι πως στις σχέσεις ή στην μετάβαση του Θείου του Ενός, στο Θείο των Πολλών, αυτή η απαίσια πιθανότητα έγινε σε ένα ορισμένο σημείο, αναπόφευκτο.
Διότι, φαίνεται, πως για την Ψυχή που κατεβαίνει στην εξελικτική της εξωτερίκευση, αποκτά μια ακαταμάχητη έλξη που δημιουργεί το αναπόφευκτο- μια έλξη, η οποία με τους ανθρώπινους όρους στο γήινο επίπεδο, θα μπορούσε να μεταφραστεί σαν το κάλεσμα του αγνώστου, σαν τη χαρά του κινδύνου και της δυσκολίας και της περιπέτειας, σαν τη θέληση να δοκιμάσει το αδύνατον, να βρει τη λύση στο άλυτο, τη θέληση να δημιουργήσει το νέο και το αδημιούργητο, με μόνα υλικά τον εαυτό της και τη ζωή της, η γοητεία των αντιφάσεων και των δύσκολων δυσαρμονιών- αυτά τα πράγματα μεταφρασμένα σε μια άλλη υπερφυσική, υπερανθρώπινη συνείδηση υψηλότερη και πλατύτερη του νοητικού, ήταν η πρόκληση που οδήγησε στην πτώση.
Για την αρχέτυπη ύπαρξη του φωτός στο χείλος της καθόδου, το μόνο άγνωστο ήταν τα βάθη της αβύσσου, οι πιθανότητες του Θείου στην Άγνοια και στο Ασυνείδητο. Από την άλλη πλευρά της Θείας Μοναδικότητας υπάρχει ένα ευρύ συγκαταθετικό εύσπλαχνο, βοηθητικό, μια υπεργνώση -έτσι πρέπει να είναι αυτό το πράγμα-, που αφού εμφανίσθηκε θα πρέπει να επεξεργαστεί, πως η εξωτερίκευσή του, με βέβαιη αίσθηση, είναι κομμάτι μιας απέραντης άπειρης σοφίας, και πως εάν η καταπόντιση μέσα στη Νύχτα ήταν αναπόφευκτη, η ανάδυση σε μια νέα ανήκουστη, άνευ προηγουμένου Ημέρα, ήταν επίσης μια βεβαιότητα και πως μόνο έτσι θα μπορούσε μια συγκεκριμένη εξωτερίκευση της Υπέρτατης Αλήθειας να ήταν αποτελεσματική- με το να επεξεργαστεί με τα πρωτοφανή του αντίθετα π.χ την έναρξη της εξέλιξης, για την μεταμορφωμένη ανάδυση.
Σ’ αυτήν την συναίνεση περιπτύχθηκε επίσης και η θέληση της μεγάλης θυσίας, η κάθοδος του ίδιου του Θείου μέσα στο Υποσυνείδητο για να επωμισθεί το βάρος της Άγνοιας και των συνεπειών της, να επέμβει ως Αβατάρας (Αβατάρας= η ενσάρκωση του θείου) περπατώντας μεταξύ του διπλού σημείου του Σταυρού και της Νίκης προς την εκπλήρωση της σωτηρίας. Άλλη μία εικόνα για την απόδοση της άφατης Αλήθειας; Αλλά χωρίς εικόνες πώς να παρουσιάσεις στην ανθρώπινη νοημοσύνη ένα μυστήριο που είναι πολύ πέρα της κατανόησής της; Μόνο αν κάποιος δρασκελίσει το φράγμα της περιορισμένης νοημοσύνης και πάρει μέρος στην κοσμική εμπειρία και γνώση που βλέπει τα πράγματα με την ταυτότητά τους, τότε μόνο οι υπέρτατες πραγματικότητες που βρίσκονται πέραν αυτών των εικόνων- λαμβάνουν τη θεϊκή τους μορφή και γίνονται απλές, φυσικές, που συνεπάγονται την ουσία των πραγμάτων. Μόνο αν μπούμε μέσα σε μια πλατύτερη συνείδηση θα συλλάβουμε το αναπόφευκτο της αυτό-δημιουργίας και του σκοπού της συνείδησης.
Όντως, αυτή είναι η αλήθεια της εξωτερίκευσης έτσι όπως παρουσιάζεται στην συνείδηση, όταν στέκεται στην οριακή γραμμή μεταξύ Αιωνιότητας και της καθόδου της μέσα στο Χρόνο όπου η σχέση μεταξύ του Ενός και των Πολλών στην εξέλιξη, είναι αυτοδιάθετη, μια ζώνη όπου το παν που πρόκειται να υπάρξει υπονοείται αλλά δεν έχει δραστηριοποιηθεί. Αλλά η απελευθερωμένη συνείδηση μπορεί να υψωθεί ακόμη υψηλότερα εκεί όπου το πρόβλημα δεν υπάρχει, και από εκεί να δει με το φως μιας υπέρτατης ταυτότητας, εκεί όπου όλα είναι προαποφασισμένα στην αυτόματη αυτό-ύπαρξη της αλήθειας των πραγμάτων, και αυτό-δικαιολογημένα σε μια απόλυτη συνείδηση και σοφία και απόλυτη Ευδαιμονία που βρίσκεται πίσω από την κάθε δημιουργία και την μη-δημιουργία, εκεί όπου βλέπεις τη βεβαίωση και την αρνητικότητα με τα μάτια της άφατης Πραγματικότητας, μια Πραγματικότητα που τα ελευθερώνει και τα συμβιβάζει. Αλλά αυτή η γνώση δεν μπορεί να εκφραστεί στον ανθρώπινο νου, η φωτεινή της γλώσσα δεν μπορεί να αποκωδικοποιηθεί, το ίδιο το φως είναι πολύ λαμπερό για μια συνείδηση που έχει συνηθίσει στην ένταση και την ασάφεια του συμπαντικού αινίγματος, περιπλεγμένη τόσο πολύ μέσα σε αυτό το αίνιγμα που δεν μπορεί να ακολουθήσει τη νύξη (ένδειξη) ή να συλλάβει το μυστικό του. Εν πάση περιπτώσει, μόνο όταν υψωθούμε στο πνεύμα πέραν της ζώνης του σκότους και του αγώνα τότε θα μπούμε στο νόημά του, και θα υπάρξει απελευθέρωση της ψυχής από το αίνιγμά της. Να υψωθούμε σε αυτό το ύψος της απελευθέρωσης είναι ο αληθινός τρόπος διεξόδου και το μόνο μέσον της αναμφισβήτητης αλήθειας.
Αλλά η απελευθέρωση και η υπεροχή δεν επιβάλλουν απαραίτητα την εξαφάνιση, ή μιαν απόλυτη αποχή από την ενσάρκωση, μπορεί κάλλιστα να προετοιμάσει μια απελευθέρωση σε δράση της υψηλότατης Γνώσης και σε μια σφοδρότητα Ισχύος που θα μεταμορφώσει τον κόσμο και θα εκπληρώσει την εξελικτική παρόρμηση. Είναι μια άνοδος από την οποία δεν θα υπάρχει πια πτώση, αλλά μια φτερωτή ενέργεια και Γαλήνη, ή αυτοσυντηρούμενη, κάθοδος φωτός.
Εξαρτάται από το συμφυές στην ενέργεια του όντος που ενσαρκώνεται σαν κατάλληλο, αλλά το τι θα είναι αυτή η εκδήλωση, ποίοι οι όροι της, ποία η ισορροπία των ενεργειών, ποια η διευθέτηση των στοιχείων, εξαρτάται από την συνείδηση που δρα πάνω στην δημιουργική δύναμη και στην δύναμη της συνείδησης την οποία το Ον απελευθερώνει από τον εαυτό του για τον σκοπό του σε αυτήν την εξωτερίκευση. Είναι στη φύση του Όντος να είναι ικανό να ταξινομεί και να ποικίλλει τις δυνάμεις της συνείδησης και να τις προσδιορίζει ανάλογα με τον βαθμό και την ποικιλία του κόσμου στον οποίο ανήκει ή από τον βαθμό και την έκταση της αυτοαποκάλυψής του. Η εκδηλωμένη δημιουργία είναι περιορισμένη από την ενέργεια στην οποία ανήκει, βλέπει, και ζει σύμφωνα με αυτήν την ενέργεια και μπορεί να δει περισσότερο ή να ζει πιο δυναμικά, να αλλάζει το κόσμο του, μόνον όταν ανοιχθεί ή κινηθεί ή κατεβάσει μια μεγαλύτερη δύναμη συνειδήσεως από αυτή που ήταν πιο πάνω από αυτήν.
Αυτό ακριβώς συμβαίνει στην εξέλιξη της συνείδησης του δικού μας κόσμου: ένας κόσμος άψυχης ύλης που παράγει κάτω από την πίεση αυτής ανάγκης, μια δύναμη ζωής, μια δύναμη μυαλού που φέρνει νέα σχήματα δημιουργίας και επί πλέον να εξακολουθεί να αγωνίζεται για να παράγει και να κατεβάζει μέσα σε αυτά τα δημιουργήματα κάποια υπέρ-διανοητική δύναμη. Περαιτέρω είναι μια επιχείρηση δημιουργικής δύναμης η οποία κινείται μεταξύ δύο πόλων συνείδησης. Στον ένα πόλο υπάρχει μια απόκρυφη συνείδηση εσωτερικά και άνωθεν που εμπεριέχει μέσα της όλες τις δυνατότητες- εκεί αιωνίως εξωτερικεύεται, εδώ να περιμένει να ελευθερωθεί- του φωτός, ειρήνης, δύναμης, και μακαριότητας. Στον άλλο πόλο υπάρχει μια άλλη εξωτερική, επιφανειακή συνείδηση, που βρίσκεται κάτω, που αρχίζει από το προφανές αντίθετο της α-συνειδητότητας, αδράνεια, τυφλή πίεση, δυνατότητα ταλαιπωρίας και μεγαλώνει λαμβάνοντας μέσα του υψηλές και υψηλότερες δυνάμεις που το αναγκάζουν πάντοτε να επαναδημιουργεί με διαφορετικούς όρους, και η κάθε νέα δημιουργία αυτού του είδους να φέρνει στην επιφάνεια κάτι τι από την εσωτερική δυνατότητα, έχοντας όλο και μεγαλύτερη πιθανότητα να φέρει κάτω την Τελειότητα που περιμένει Επάνω.
Εφ’ όσον η επιφανειακή προσωπικότητα που ονομάζουμε εαυτό μας είναι επικεντρωμένη στις υποδεέστερες δυνάμεις της συνείδησης, το αίνιγμα της ύπαρξής της, του σκοπού της, της ανάγκης της θα είναι γι’ αυτήν ένα άλυτο αίνιγμα, εάν κάτι από την αλήθεια μεταφερθεί κάπως σε αυτόν τον επιφανειακό νοητικό άνθρωπο, δεν θα το συλλάβει παρά μόνο ατελώς, και ίσως το παραφράσει και το καταχραστεί και το ζήσει κακώς. Το αληθινό μπαστούνι του, για την πορεία του, είναι φτιαγμένο περισσότερο από τη φωτιά της πίστης παρά από το εξακριβωμένο και αναμφίβολο φως της γνώσης.
Μόνο με την ανύψωση προς μια υψηλότερη συνείδηση πέραν της νοητικής γραμμής, και επομένως υπερδιανοητικής τώρα γι’ αυτόν, μόνο τότε θα μπορέσει να αναδυθεί από την ανικανότητά του και την άγνοιά του. Η ολοσχερής απελευθέρωση και ο διαφωτισμός θα έρθουν όταν θα δρασκελίσει την γραμμή και μπει μέσα στο φως μιας νέας υπερσυνειδησιακής υπάρξεως. Αυτή είναι η υπεροχή η οποία ήταν το αντικείμενο της προσδοκίας των μυστικιστών και των πνευματικών αναζητητών. Αλλά αυτό από μόνο του δεν θα άλλαζε τίποτε στην εδώ δημιουργία, η υπεκφυγή της απελευθερωμένης ψυχής από τον κόσμο δεν θα κάνει σε αυτόν τον κόσμο καμία διαφορά. Αλλά αυτό το δρασκέλισμα της γραμμής εάν μετατραπεί όχι σε ανοδικό αλλά σε καθοδικό σκοπό τότε θα σήμαινε την μεταμόρφωση της γραμμής από το τι είναι τώρα ένα καπάκι, ένα εμπόδιο-, σε μια δίοδο για τις υψηλές δυνάμεις της συνείδησης της Ύπαρξης που τώρα βρίσκεται επάνω. Θα σήμαινε μια νέα δημιουργία πάνω στη γη, μια μεταφορά των ανώτερων δυνάμεων που θα αντέστρεφαν τις εδώ συνθήκες τόσο όσο να παράγουν μια δημιουργία υψωμένη μέσα στην πλημμυρίδα του πνευματικού και υπερδιανοητικού φωτός στη θέση ενός αναδυόμενου στο μισοφωτισμένο νου, από ένα σκότος μιας υλικής ασυνειδητότητας.
Μόνο με μια τέτοια πλημμύρα του πραγματικού πνεύματος η ενσαρκωμένη ύπαρξη θα μπορούσε να γνωρίσει με την έννοια του παντός που θα καταπιανόταν, την σημασία και την πρόσκαιρη ανάγκη της καθόδου της μέσα στο σκότος και τις συνθήκες του, και ταυτόχρονα να τα διαλύσει (σκότος και συνθήκες) δια μέσου μιας φωτισμένης μετατροπής εδώ του αποκαλυμμένου και όχι πια καλυμμένου και μεταμφιεσμένου ή προφανώς παραμορφωμένου Θείου.