«Πιστωτικός Αποπληθωρισμός». Και τι θα τρώει το παιδί; Πέτρες ;

Εισαγωγή

«Πόσα δις € χάνουμε ; ?? Και τι θα τρώει το παιδί ; πέτρες ; Πάμε Μπούμπη !!» . Κάπως έτσι τέλειωνε το εργαλείο υπολογισμού μας : ««Πιστωτικός Αποπληθωρισμός» – Υπολογισμός» . Πόσο άραγε κινδυνεύει η συνοχή της κοινωνίας μας και η έστω ασθμαίνουσα λειτουργία της παραγωγικής δομής της χώρα ; Έχουμε δει τα χειρότερα ή αυτά είναι ακόμα μπροστά μας ;

Το πρόβλημα του Ελλείματος Δανειοληπτικής Ικανότητας

Η μείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων με την παράλληλη εμφάνιση μορφών αποπληθωρισμού αξίων (asset deflation), δηλαδή μείωση της αξιών ακινήτων (κυρίως), μετοχών, χρεογράφων κλπ καθιστά απαγορευτική την πρόσβαση στο Τραπεζικό σύστημα για πολλά έτη (άνω των 7-10 ετών) στους υφιστάμενους εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες (δηλαδή η δανειοληπτική ικανότητα όσων σήμερα δεν οφείλουν σε Τράπεζες μειώνεται αισθητά) . Με απλά λόγια και να είχαν οι τράπεζες ρευστότητα και να ήθελαν να χορηγήσουν δάνεια, δεν θα υπάρχουν υποψήφιοι δανειολήπτες που να πληρούν τους όρους και τις απαιτήσεις (περιθώρια ασφαλείας – Safety margin) που αυτές πλέον θέτουν.

“…το πραγματικό μας πρόβλημα είναι (θα είναι) ότι η πολυπόθητη ρευστότητα όταν εξασφαλιστεί δεν θα μπορεί να διοχετευθεί σε ικανοποιητικό βαθμό σε Ελληνες Δανειολήπτες …”

Το φαινόμενο αυτό, η καθίζηση της «Δανειοληπτικής Ικανότητας» χιλιάδων Ελλήνων οδηγεί σε «Έλλειμμα» ! γιατί δεν υπάρχει καν «ικανότητα δανειοδότησης» αλλά «Έλλειμμα περιθωρίου ασφαλείας στις ήδη χορηγημένες χρηματοδοτήσεις» και για αυτά που έχουν ήδη δανειστεί και τα πληρώνουν, εάν τα πληρώνουν, με μεγάλες καθυστερήσεις.
Εάν και θα μπορούσε κάλλιστα να ονομαστεί «Δανειοληπτική Ανικανότητα» ή «Πιστωτικός Αποπληθωρισμός»  (πιστωτικός,  ως όρο υπό την έννοια των πιστώσεων – δανείων)  !

Εάν (νομίζουμε) το πρόβλημα μας σήμερα είναι η έλλειψη Ρευστότητας τότε δεν έχουν καταλάβει ορισμένοι ότι το πραγματικό μας πρόβλημα είναι (θα είναι) ότι η πολυπόθητη ρευστότητα, όταν εξασφαλιστεί, δεν θα μπορεί να διοχετευθεί σε ικανοποιητικό βαθμό σε Έλληνες Δανειολήπτες. Η ρευστότητα είναι σαν την limbido (!), καλό είναι να υπάρχει, αλλά πρέπει να μπορείς και να την διοχετεύσεις και κάπου (και μάλιστα με τον σωστό τρόπο)

Η μορφή της παραγωγικής δομής της Οικονομίας μας

Πριν αναφερθούμε σε τι κινδύνους μπορεί να οδηγήσει o «Πιστωτικός Αποπληθωρισμός» θα πρέπει να κατανοήσουμε πως λειτουργεί η Ελληνική Οικονομία,  βασισμένη :

• Σε μία κατανάλωση που προέρχεται από «δανεικά» (κάρτες, καταναλωτικά δάνεια κλπ)
• Βασισμένη σε μία ανάπτυξη επίσης σε «δανεικά» (πχ αγορά ακινήτων – στεγαστικών)
• Σε επιδοτήσεις από την Ε.Ε
• Λοιπά (που δεν αξίζει να αναφερθούμε τώρα)

Οι σημερινές αξίες (ακινήτων κλπ) βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στον τραπεζικό δανεισμό και αυτό το ξέρουν καλά όσοι αγόρασαν σπίτι με στεγαστικά δάνεια την τελευταία 5ετία (σήμερα το σπίτι τους κάνει πολύ λιγότερα από όσα χρωστάνε στην τράπεζα).

Είχαμε δηλαδή ένα μοντέλο οικονομίας, καταναλωτικό και αναπτυξιακό, κυρίως αιμοδοτούμενο με «δανεικά», ίσως και αυτός να ήταν ο λόγος που η Τράπεζα της Ελλάδος δεν είχε προβεί έγκαιρα (ως όφειλε) για να βάλει ένα φρένο στην πιστωτική επέκταση (δανεισμό) για να μην φρενάρει την οικονομία (αφήνοντας την οικονομία – κοινωνία παράλληλα εκτεθειμένη στα σημερινά ιδιαίτερα επικίνδυνα φαινόμενα) .

Οριοθέτηση του κινδύνου

Ο Κίνδυνος, αγαπητοί φίλοι αναγνώστες, είναι να οδηγηθούμε σε μία οικονομία, «τοις μετρητοίς», καθίζησης αξιών (ακινήτων – μετοχών κλπ), πτώση/καταστροφή τραπεζικών πιστώσεων (δανείων, ενεχύρων κλπ), ύφεση, ανεργία κ.λ.π. Όλα αυτά, σε μία τρομακτική αυτοτροφοδοτούμενη αλυσιδωτή αντίδραση θα συμπαρασύρουν τα πάντα και πιθανόν να οδηγήσουν σε κατάρρευση του Τραπεζικού συστήματος και της οικονομίας. Θα θέσουν δε σε κίνδυνο ακόμα και την εύρυθμη λειτουργία του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους όπως το γνωρίζουμε από το 1974 και έκτοτε. (εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, έγκυρα και αποτελεσματικά – και προσέχω πολύ τις λέξεις που χρησιμοποιώ) .

Πάμε να τα δούμε όλα σε μία λογική σειρά που παράγει παράλογα αποτελέσματα.

Βασικές αρχές Λειτουργίας του Τραπεζικού Συστήματος

Η κάθε Τράπεζα για να χορηγήσει ένα δάνειο εξετάζει κυρίως :

• Την σχέση των ετήσιων διαθέσιμων εισοδημάτων με την ετήσια δανειακή επιβάρυνση.
  Αυτή η μαθηματική σχέση πριν την κρίση ήταν περίπου 35-40% το ανώτατο (δηλαδή για 100 € εισόδημα οι τράπεζες έδιναν δάνεια που οι ετήσιες δόσεις ήταν περίπου 35-40 € το πολύ – συνολικά για κάθε δανειοδοτούμενο-οικογένεια – επιχείρηση).
• Για τις περιπτώσεις των ενυπόθηκων δανείων (στεγαστικά κλπ) την εμπορική ή μεταπωλητική αξία του ακινήτου που θα προσημειωθεί σε σχέση με το ποσό του δανείου .
  Αυτή η μαθηματική σχέση πριν την κρίση και λόγω τραπεζικού ανταγωνισμού, είχε πέσει στο 100-110% από 150% που ήταν πριν 5-7 έτη (δηλαδή για 100 € δάνειο οι τράπεζες έδιναν ενυπόθηκα δάνεια που αφενός τηρούταν η σχέση εισοδήματος / δόσεων αλλά και το ακίνητο που θα προσημειωνόταν θα έπρεπε να έχει μία αξία τουλάχιστον 110 € ).
• Αλλους παραμέτρους μη σημαντικούς για το άρθρο μας (έχω γράψει άλλα άρθρα σχετικά για τους παράγοντες αυτούς)

Το όφελος των δανειοδοτήσεων στην Οικονομία

Ενα λάθος που συχνά κάνουν αρκετοί, είναι ότι, έχουν στάση «αρνητική» στον Δανεισμό ως οικονομική συναλλαγή και πρακτική . Οι δανειοδοτήσεις, φίλοι μου, είναι εργαλείο οικονομικής ανάπτυξης, παραγωγής κερδών και ευημερίας όταν χρησιμοποιούνται με ορθό τρόπο και η οικονομική λογική. Το ίδιο ισχύει και για το Δημόσιο Χρέος (όπου αποτελεί και εργαλείο για δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ των γενεών !! ) .

Το δε όφελος των δανειοδοτήσεων στην Οικονομία το αναδείξαμε ήδη στην προηγούμενη ενότητα μας «Η μορφή της παραγωγικής δομής της Οικονομίας μας». Ηταν και είναι ο αιμοδότης της εύρυθμης λειτουργίας της οικονομίας και της κοινωνίας. Οι στρεβλώσεις που παρουσιάζονται δεν άρουν την πραγματικότητα.

Κρίση και μεταβολές στις αρχές λειτουργίας του Τραπεζικού συστήματος

Η κρίση, εκτός από τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει στο Τραπεζικό σύστημα, το οδήγησε σε μία λογική αντίδραση. Να κάνει πιο αυστηρά τα κριτήτια χορήγησης δανείων. Έτσι τα κριτήρια που ήδη έχουμε αναφέρει μεταβάλλονται προς το αυστηρότερο :

• Η σχέση διαθέσιμου εισοδήματος με ετήσιες δόσεις γίνεται πιο αυστηρή. Από 35 – 40% μπορεί να πέσει στο 25-30%
• Η σχέση αξία ακινήτου με ύψος δανείου επίσης γίνεται πιο αυστηρή για τα ενυπόθηκα δάνεια . Από 100-110% μπορεί να ανέλθει (επιστρέψει) στο 140-160% και δεν θα εκπλαγώ εάν σε ορισμένες περιπτώσεις φτάσει και στο 180-200% (ειδικές επαγγελματικές στέγες με περιορισμένες δυνατότητες μεταπώλησης από την Τράπεζα εάν αναγκαστεί σε πλειστηριασμό)

Η Εικόνα της πιστωτικής επέκτασης (δανείων) σήμερα

Για να μετρήσουμε (εκτιμήσουμε) τον κίνδυνο που ελλοχεύει ας δούμε ποια είναι η εικόνα των σημερινών δανειακών υπολοίπων (τι χρωστάμε οι Ελληνες – Αύγουστος 2011 – Πηγή Τράπεζα της Ελλάδος) :

• 254 δις € – Χρωστάμε συνολικά όλοι μας (και της Μιχαλούς)
• 138 δις € – Οι επιχειρήσεις όλων των μορφών (από τα 254 δις €)
• 116 δις € – Οι ιδιώτες – νοικοκυριά (από τα 254 δις €)
  • Εκ των οποίων Στεγαστικά είναι τα 80 δις €

Ως προς την διάρκεια αυτών των δανείων :

• 100 δις € < 5 ετών (διάρκεια εξόφλησης μικρότερη των 5 ετών)
• 154 δις € >5 ετών (διάρκεια εξόφλησης μεγαλύτερη των 5 ετών)

Εκτίμηση υπολοίπου ενυπόθηκων δανείων

Η Τράπεζες της Ελλάδος δεν δημοσιεύει στοιχεία για το ύψος των ενυπόθηκων δανείων. Κάνω την εκτίμηση ότι αυτό το ποσό των ενυπόθηκων δανείων είναι σήμερα 110 δις € (από τα 254 δις συνολικά). Επεξήγηση εκτίμησης μου (απόλυτα ρεαλιστικής)  :

• Αφού είναι 90 δις € μόνο τα στεγαστικά (το 99% είναι με υποθήκη)
• Τα 154 δις € (από τα 254) έχουν διάρκεια άνω των 5 ετών (που για να τα χορηγήσουν οι τράπεζες απαιτούν κατά βάση υποθήκη – προσημείωση)
• Οι τράπεζες εδώ και 1-3 χρόνια αναχρηματοδοτούν δάνεια καταναλωτικά, κάρτες, μεταφορά υπολοίπου κλπ, με σκοπό να μειωθούν οι δόσεις και η αναχρηματοδότηση γίνεται πολλές φορές με προσημείωση.

Αυτοί
οι τρεις λόγοι μου δίνουν το δικαίωμα να εκτιμώ ότι το υπόλοιπο των ενυπόθηκων δανείων είναι τουλάχιστον 110 δις €, τα οποία χρησιμοποίησα ως βάση για ανάλυση στο σχετικό εργαλείο υπολογισμού μας (κάποια παλαιότερα δημοσιεύματα που βρήκα στο διαδίκτυο μιλούσαν για 90 δις, προφανώς λανθασμένα αφού μόνο τόσα είναι τα στεγαστικά μας σήμερα (8/2011)) .

Περισσότερη πληροφόρηση και ανάλυση εάν θέλετε :

• Για την ανάλυση των ποσών : Τράπεζα Ελλάδος. Στατιστικό Δελτίο Οικονομικής Συγκυρίας – Αύγουστος 2011 – Ενότητες από 14 έως 20 σελίδες 105 – 113 (pdf)
• Για την ταξινόμηση σε 5 έτη : Σελίδα ΤτΕ . Ανάλυση Χρηματοδότησης κατοίκων εσωτερικού πλην ΝΧΙ από τα εγχώρια ΝΧΙ (εκτός της Τράπεζας της Ελλάδος) (excel)

Υπολογισμός και Εκτίμηση «Πιστωτικού Αποπληθωρισμού»

Με το μοναδικό διαδικτυακό μας εργαλείο έκανα τους υπολογισμούς μου (μπορείτε και εσείς να κάνετε τους δικούς σας) και σας παραθέτω τα σημαντικότερα ποσά στον κάτωθι πίνακα που θα βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση του άρθρου :

Σημείωση : Η επιμέρους ερμηνεία των ποσών ακολουθεί. Μικρές μεταβολές των ποσών δεν αλλάζουν συλλήβδην την εξαγωγή συμπερασμάτων. 

Συνέπειες από την μείωση των Διαθέσιμων Εισοδημάτων

Αυτή την στιγμή έχουμε στην Ελλάδα μία μείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων περίπου 25-30%. Αναφέρομαι σε «διαθέσιμο» και όχι στο «ονομαστικό» εισόδημα, γιατί μην ξεχνάτε ότι έχουμε και τους φόρους (και δεν είναι και λίγοι), το «διαθέσιμο» εισόδημα ψωνίζει και δανείζεται, άρα ορθό είναι να χρησιμοποιήσουμε στην ανάλυση μας το «διαθέσιμο» = αυτό που μπαίνει στην τσέπη των νοικοκυριών. (Εάν έχετε την άποψη ή γνώση ότι το ποσοστό είναι 15-20% λίγα πράγματα αλλάζουν στην ανάλυση μου και αναπροσαρμόστε ανάλογα τον βαθμό κινδύνου και τις συνέπειες).

Πρακτικά και τραπεζικά αυτό σημαίνει ότι το υπόλοιπο των σημερινών ενυπόθηκων δανείων μας (110 δις) :

• Δεν δικαιολογείται με βάση τα σημερινά μειωμένα εισοδήματα λόγω της κρίσης κατά το ποσό = έλλειμμα των 8 δις ευρώ.
• Επιπρόσθετα, δεν δικαιολογείται με βάση τα νέα αυστηρότερα τραπεζικά κριτήρια κατά το ποσό = έλλειμμα των 9 δις ευρώ.
• Συμπέρασμα : Εάν πηγαίναμε σήμερα όλοι μαζί στις Τράπεζες να δανειστούμε με υποθήκη 110 δις € θα μας έλεγαν ότι το εισόδημα μας δεν φτάνει κατά >17 δις ευρώ περίπου.

Δηλαδή, η αγορά δανείων έχει ένα συνολικό «έλλειμμα εισοδήματος» προς κάλυψη των ήδη χορηγημένων δανείων περίπου 17 δις ευρώ μόνο για τα ενυπόθηκα δάνεια (εάν αναλογιστούμε την σύνθεση των υπόλοιπων μορφών δανειοδότησης – μη ενυπόθηκες – τις σφραγισμένες επιταγές ενεχύρου, την απαξίωση μετοχών σε ενέχυρο κλπ το ποσό μπορεί να λάβει ιλιγγιώδεις διαστάσεις άνω των 100 δις ευρώ !!!).

” Η λύση είναι στον τίτλο των Τραπεζών, τον οποίο τόσα χρόνια τον είχαμε αποδημήσει. Τραπεζικά Ι-Δ-Ρ-Υ-Μ-Α-Τ-Α. “

Το γεγονός δηλαδή, ότι μειώθηκε το «διαθέσιμο εισόδημα» μας, θα έχει διπλή αρνητική συνέπεια – επίδραση, σε οποιαδήποτε μελλοντική μας δανειοδότηση από τις Τράπεζες. Για κάθε εξέταση μελλοντικού δανεισμού θα πρέπει να έχουμε καλύψει το «έλλειμμα εισοδήματος» των 17 δις ευρώ από τα ήδη υπάρχοντα δάνεια μας αλλά και τις νέες πιο αυστηρές εισοδηματικές απαιτήσεις των τραπεζών.

Βέβαια, θα μου πείτε ή ήδη σκεφτήκατε, εδώ δεν μπορούμε να πληρώσουμε τα σημερινά δάνεια το άγχος μας είναι τα μελλοντικά δάνεια ; Μην το βλέπετε ατομικά, δείτε το στο σύνολο της οικονομίας και ως μία διαδικασία που πρέπει να ανακυκλώνεται ομαλά γιατί αποτελεί τον αιμοδότη της παραγωγικής – οικονομικής δομής της χώρας (εάν επιμένετε στο ατομικό σκεπτικό, ξαναδιαβάστε τα προηγούμενα ή μην διαβάσετε άσκοπα τα παρακάτω) .

Οι συνέπειες από την μείωση της Αξίας των Ακινήτων (Αποπληθωρισμός)

Αυτή την στιγμή έχουμε στην Ελλάδα μία μείωση της αξίας των ακινήτων κατά 20%. Αναφέρομαι σε «εμπορική» ή σε «μεταπωλητική» (πιθανή τιμή σε περίπτωση μεταπώλησης από την Τράπεζα) αξία, μικρή διαφορά μεταξύ τους με μικρότερη συνήθως την «μεταπωλητική» (αλλά δεν μας αφορά η διαφορά αυτή τώρα) .

Πρακτικά και τραπεζικά αυτό σημαίνει ότι το υπόλοιπο των σημερινών ενυπόθηκων δανείων μας (110 δις) :

• Δεν δικαιολογείται με βάσει τις σημερινές (λόγω της κρίσης) μειωμένες τιμές των προσημειωμένων μας ακινήτων κατά το ποσό = έλλειμμα των 24 δις ευρώ.
• Επιπρόσθετα, δεν δικαιολογείται με βάσει τα νέα αυστηρότερα τραπεζικά κριτήρια (που ζητούν μεγαλύτερες αξίες ακινήτων) κατά το ποσό = έλλειμμα των 44 δις ευρώ, επίσης
• Συμπέρασμα : Εάν πηγαίναμε σήμερα όλοι μαζί στις Τράπεζες να δανειστούμε με υποθήκη110 δις € θα μας έλεγαν ότι η αξία των ακινήτων μας δεν φτάνει κατά >68 δις ευρώ. Αλλά ένα νεράκι θα μας έβαζαν να το πιούμε. 

Το γεγονός δηλαδή, ότι μειώθηκε η «εμπορική αξία» των ακινήτων μας, θα έχει διπλή αρνητική συνέπεια – επίδραση, σε οποιαδήποτε μελλοντική μας (προσπάθεια) δανειοδότηση από τις Τράπεζες. Για κάθε εξέταση μελλοντικού ενυπόθηκου δανεισμού θα πρέπει να έχουμε καλύψει το «έλλειμμα αξίας ακινήτων» από τα ήδη υπάρχοντα ενυπόθηκα δάνεια μας, αλλά και τις νέες πιο αυστηρές απαιτήσεις των τραπεζών.

Οι συνέπειες και οι κίνδυνοι από την παράλληλη μείωση Εισοδημάτων και Αξίας Ακινήτων

Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα.
Ηρθε η ώρα να δούμε τις συνέπειες και τους κινδύνους όταν μία οικονομία έχει την ατυχία (οικονομική κατάρα) να συμβαίνουν παράλληλα – ταυτόχρονα και μείωση διαθέσιμων εισοδημάτων και μείωση αξιών (αποπληθωρισμός) (κυρίως ακινήτων), δηλαδή αρχίζει να παρουσιάζει «Έλλειμα Δανειοληπτικής Ικανότητας»  ή αλλιώς «Πιστωτικό Αποπληθωρισμό» (ή όπως καλύτερα  επιστημονικά ή όχι θέλετε να το αποκαλέσετε)  :

• Το τραπεζικό σύστημα πλέον δεν μπορεί να χορηγεί πιστώσεις – δάνεια έτσι ώστε να λειτουργεί η οικονομία. (συνέπεια του «Ελλείμματος Δανειοληπτικής Ικανότητας»)
• Με αργούς ρυθμούς οδηγούμεθα σε μια οικονομία όπου οι περισσότερες συναλλαγές θα γίνονται τοις μετρητοίς (cashed based economy)(ήδη συμβαίνει σε μεγάλο ποσοστό)
• Ενα μεγάλο ποσοστό αυτών που χρωστούν θα πρέπει να ξεχρεώσουν για να μπορούν να ξαναδανειστούν.
• Είδαμε ότι η Οικονομία μας λειτουργούσε με δανεικά, αρά εάν συμπεριλάβουμε στην έννοια «χρήμα» και τις δανειακές πιστώσεις, έχουμε μία καθίζηση της ποσότητας χρήματος (με την ευρύτερη έννοια) που πέφτει στην αγορά σε τεράστιες ποσότητες (νομισματικό αποπληθωρισμό – monetary deflation) αφού οι τράπεζες δεν θα δίνουν τα δάνεια που έδιναν.
• Εάν στο προηγούμενο προσθέσουμε και τις Επιταγές, που αποτελούσε «χρήμα – αγοραστική δύναμη» (το ξέρουν καλά οι επιχειρήσεις αυτό –και δεν χρησιμοποίησα καν στην ποσοτική ανάλυση μου) ,αναλογιστείτε το μέγεθος της μείωσης της ποσότητας «χρήματος» που πέφτει στην αγορά και την πραγματική οικονομία.
  Για να καταλάβουμε τι σημαίνει η προσθήκη και μόνο των επιταγών στην ανάλυση μας : Καθημερινή 22/2/2009 :
  Αφανής» δανεισμός 300 δισ. ευρώ Ωρολογιακή βόμβα, οι μεταχρονολογημένες επιταγές που καλύπτουν προσωρινά το έλλειμμα ρευστότητας
• Μείωση της ποσότητας «χρήματος» που πέφτει στην αγορά θα μειώσει την ζήτηση, άρα και άλλη μείωση στις τιμές των ακινήτων, ακόμα μεγαλύτερο έλλειμμα δανειοληπτικής ικανότητας, και δώστου ξανά από την αρχή νέα μείωση αξίας ακινήτων άρα μεγαλύτερη ένταση στον «Πιστωτικό Αποπληθωρισμό» κ.ο.κ κυκλικά και αυτοκαταστροφικά (έχει αποδειχθεί ότι οι τιμές των ακινήτων εξαρτούνται από την στεγαστική πίστη)
• Μείωση της της ποσότητας «χρήματος» που πέφτει στην αγορά θα μειώσει και την ζήτηση σε αγαθά και υπηρεσίες, άρα μείωση κερδών επιχειρήσεων (εισόδημα για μετόχους τους και ιδιοκτήτες) που από την πλευράς τους θα απολύσουν περισσότερο κόσμο, άρα αύξηση της ανεργίας, άρα και άλλη μείωση διαθέσιμων εισοδημάτων και δώστου ξανά κυκλικά πάλι.
• Μείωση κερδών, αύξηση ανεργίας, μείωση εισοδημάτων, μείωση αξίας ακινήτων σημαίνει ακόμα λιγότερους φόρους και έσοδα για το κράτος και αύξηση δαπανών για επιδόματα ανεργίας κλπ. Δηλαδή τάση για μεγαλύτερα ελλείμματα και χρέος για ένα κράτος στα πρόθυρα της επίσημης πτώχευσης. (Σημ. κάπου εδώ ξαναπιάνω το τσιγάρο)

Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ανωτέρω οδηγούν στα εξής συμπεράσματα :

• Ο «Πιστωτικός Αποπληθωρισμός» (καταστροφή των πιστώσεων) αυτοτροφοδοτείται από τις σάρκες της οικονομίας (μείωση μισθών, αξιών, κερδών, απασχόλησης, φόρων, ποσότητα χρήματος υπό την ευρύτερη έννοια κλπ)
• Τα φαινόμενα αυτά οδηγούν την οικονομία στα σκαλοπάτια μίας κυκλικής σκάλας προς το υπόγειο της πλήρους κατάρρευσης.
• Το τραπεζικό σύστημα αφού λύσει (εάν λύσει) τα προβλήματα του με το κούρεμα, αφού βρει την πολυπόθητη ρευστότητα, τότε θα έρθει αντιμέτωπο με τον «Πιστωτικό Αποπληθωρισμό» και τις συνέπειες του και θα καταλάβει τι πάει να πει π-ρ-ό-β-λ-η-μ-α .
• Το αποτέλεσμα επίσης θα είναι η υπερτίμηση του χρηματικού κεφαλαίου, όποιος έχει «χρήμα-ρευστό» θα μπορεί να αγοράσει αξίες σε χαμηλές – εξευτελιστικές τιμές (εντείνοντας έτσι τα φαινόμενα άνισης κατανομής του πλούτου, κοινωνικής αδικίας κλπ) .
  Όπως πολύ σωστά μου είπε ένας φίλος με αριστερή ιδεολογία,  «η κρίση δεν μπορεί να είναι για καπιταλιστικού τύπου ευκαιρίες» !! . Είχε απόλυτο δίκιο, η κρίση για τους κατέχοντες ρευστότητα – καταθέσεις κλπ είναι σαν την μερέντα σε ζεστό ψωμί μετά από καπιταλιστικό ξενύχτι !. Αυτή η κρίση (του απάντησα) πρέπει να είναι η ευκαιρία να χτίσουμε μία κοινωνία καλύτερη, πιο δίκαιη με μεγαλύτερο βαθμό αλληλεγγύης. 
• Πτώση όλων των συντελεστών της παραγωγής (Έδαφος (ή Γη ή Φύση), κεφάλαιο, εργασία)
• Τότε, οι πολιτικοί θα αρχίσουν να ψάχνουν λύσεις και τα ΜΜΕ να κάνουν αναλύσεις.
• Η κοινωνία και η Ελληνική Οικογένεια θα ζήσουν πολύ πιο δυσάρεστες καταστάσεις από τις σημερινές.
• Κατασχέσεις, πλειστηριασμοί, προσβολές, οικογενειακές διαμάχες, αυτοκτονίες, ανεργία, ανέχεια. Θα γίνουμε Αμερική στην θέση της Αμερικής.
• …. κάπου εκεί θα γίνει η ΕΚΡΗΞΗ, γιατί φίλοι αναγνώστες, ο Ανθρωπος (πόσο μάλιστα ο Έλληνας) μπορεί να ζήσει σε ένα καθεστώς περιορισμένης πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες.

ΛΥΣΕΙΣ – ΗΜΙΜΕΤΡΑ & ΕΛΠΙΔΕΣ

Ενστάσεις

• Ένσταση : Μα υπάρχουν όσοι σήμερα δεν χρωστάνε και αυτοί θα μπορούν να δανειστούν.
  Απάντηση : Εδώ δεν δανείστηκαν όταν γινόταν πιστωτικό πάρτι θα δανειστούν μετά ; Οι περισσότεροι θα βάλουν τα παιδιά τους να οριστούν να μην δανειστούν ποτέ (φόβος) . Αλλά και όσοι (όντως) δανειστούν γιατί θα βρουν ευκαιρίες κλπ τα ποσά που θα δανειστούν μπροστά στο σημερινό υπόλοιπο των ενυπόθηκων δανείων (110 δις)
  θα είναι σταγόνες !
• Ένσταση : Μα τα ενυπόθηκα δάνεια πληρώνονται σταδιακά με δόσεις, άρα μειώνεται το Έλλεμιμα Δανειοληπτικής Ικανότητας και κάποιοι θα ξεμπλοκάρουν από τις τράπεζες και η αγορά θα λειτουργήσει.
  Απάντηση : Ναι σε 8-10 χρόνια !. Τα ενυπόθηκα δάνεια, εξοφλούνται σταδιακά και σε βάθος χρόνου και εάν έχετε προσέξει καλά την ανάλυση των δόσεων ενός τέτοιου δανείου στο βάθος του χρόνου θα καταλάβει τι εννοώ. Το υπόλοιπο κεφαλαίου που χρωστάμε μειώνεται αργά – σταδιακά – βασανιστικά .
  Αλλά και εδώ σας έχω μαθηματική απάντηση : Εργαλείο μας : Ανάλυση αποπληρωμής δόσεων δανείου (110 δάνειο, σε 15 έτη, 5% επιτόκιο, το 5 έτος θα έχει πέσει στο 75% περίπου, το 9ο έτος στο μισό – 50%) .
  Δηλαδή το 5ο έτος θα χρωστάμε ακόμα το 70-75% του δανείου μας και δεν θα έχουμε καν καλύψει το Έλλειμα Δανειοληπτικής Ικανότητας, άρα νέα δάνεια δεν θα μπορούν να μας χορηγηθούν (σε υφιστάμενους πελάτες μιλάω). Δύο Ολυμπιάδες εμπλοκή θα τις έχουμε .

Λύσεις (κακές, μισές, καλές, έξυπνες, αποτελεσματικές κ.α)

• Συνδυασμός των ανωτέρω δύο ενστάσεων (νέοι δανειοδοτούμενοι και σταδιακή αποπληρωμή των παλαιότερων δανείων) θα βοηθήσει αλλά δεν θα κάνει την διαφορά.
• Ρευστότητα Τραπεζών. Τα είπαμε, να βρεθεί επειγόντως για να μπορεί τουλάχιστον να πέσει στην αγορά στα όποια περιθώρια υπάρχουν (υφιστάμενοι δανειολήπτες και μελλοντικοί νέοι). Αλλά δεν αποτελεί οριστική λύση. 
• Αναχρηματοδότηση υφιστάμενων δανείων. Αρκετά καλή λύση, το κάνουν εδώ και 1-3 χρόνια οι τράπεζες, αλλά όπως είδαμε και στην ενότητα των “Ενστάσεων” δεν θα βοηθήσει παρά μόνο κατά ένα 10-30% (πόσο να ελαφρύνει ένα δάνειο που από τα 15 έτη αναχρηματοδοτείται στα 25 έτη 😉 .
• Ξένοι επενδυτές. Ωπα !! (καλώς τα παιδιά) …. οι ξένοι δεν έχουν τα δικά μας προβλήματα (δανειακών αποκλεισμών, αξίας ακινήτων, εγγυήσεων κλπ) . Μία πάρα πολύ καλή λύση για να φρενάρει το όχημα της οικονομίας στην πιστωτική κατηφόρα που έχει πάρει. Εχει όμως ένα μεγάλο κακό. Προϋποθέτει παραχωρήσεις, ευέλικτο περιβάλλον επενδύσεων κλπ. Κάποιοι (πχ η Αριστερά του Στάλιν) το ονομάζει παραχώρηση κυριαρχίας, προδοσία, ξεπούλημα κλπ.
  Ας σοβαρευτούμε σαν χώρα, τι θέλουμε ; που θα βάλουμε τον πήχυ της εργατο-καπηλείας;  Όσοι είναι αρνητικοί, να είναι έτοιμοι να αναλάβουν και τις ευθύνες για τις αρνητικές συνέπειες ενός άσχημου αύριου. Οχι τσάμπα μάγκες και δηλώσεις χωρίς να καταλαβαίνουμε τις συνέπειες . Προσωπικά πιστεύω ότι για το καλό της οικονομίας και της κοινωνίας πρέπει να είμαστε δεκτικοί στους ξένους επενδυτές βάζοντας όμως όρια εθνικά και κοινωνικά με λογική και περίσκεψη. Ούτε άσπρο, ούτε μαύρο.
• Επιστροφή στην δραχμή. Καλύτερα να βάλουμε την γιαγιά μας να κάνει μπάντζι-τζάμπινγκ από τον πύργο του Άιφελ και μάλιστα ανασφάλιστη. 
• Αυθαίρετα. Ασχετο έ ; Ναι είναι, αλλά ο Παπακωνσταντίνου, άθελα του (!!) τι έκανε ; Νομιμοποίησε 30.000 ακίνητα, άρα έριξε στην Πιστωτική αγορά, ακίνητα που μπορούν πλέον να προσημειωθούν ένεκα δανειοδοτήσεων (αρκεί να υπάρχουν βέβαια ανάλογα εισοδήματα) . Κάντε την πράξη : 30.000 * 150.000 = 4.500.000.000 (4,5 δις €). Τι να κάνουν όμως τα 4,5 νέα δις μπροστά στα 60-70 που χάθηκαν ως διασφαλιστική αξία ;
• Φόροι στα Ακίνητα. Παρά το γεγονός ότι οι φόροι στα ακίνητα είναι ένας κοινωνικά δίκαιος προοδευτικός φόρος (είτε μας βολεύει είτε όχι αυτή είναι η φορολογική αλήθεια και σας παρακαλώ να διαβάσετε το σχετικό άρθρο μου πριν νευριάσετε, στον asxeto γράφω με την λογική & την καρδιά και όχι με την τσέπη), όταν στο σύνολο τους (και έτσι συμβαίνει σήμερα), οδηγούν σε μείωση της ζήτησης άρα και των τιμών τους, άρα σε μεγαλύτερο Έλλειμμα Δανειοληπτικής Ικανότητας με ότι αυτό συνεπάγεται, τότε το ορθό είναι να καταβληθεί προσπάθεια μείωσης των επιβαρύνσεων στα ακίνητα (για να επιβραδυνθεί η μείωση των τιμών) στον βαθμό που επιτρέπουν τα δημόσια οικονομικά της χώρας. Και πόσο το επιτρέπουν ; Καλή λύση, όχι επαρκής βέβαια, με επικίνδυνο δημοσιονομικό ρίσκο εδώ που είμαστε.
  Γενικά πρέπει να βρεθούν τρόποι συγκράτησης των τιμών των ακινήτων και αναθέρμανσης της αγοράς τους (στην νέα στήλη που ετοιμάζουμε θα κάνουμε ειδική αναφορά & πρόταση)
• Τσάμπα Χρήμα = Επιδοτήσεις . Βάλσαμο, ρευστότητα στην αγορά, μη δανειακή, αύξηση ζήτησης, επενδύσεις, απασχόληση. Δεν πω πολλά, όσοι κρατούντες εμπλέκονται σε αυτή την διαδικασία απορρόφησης κονδυλίων και αφήνουν κονδύλια ευρωπαϊκά ανεκμετάλλευτα, εγκληματούν εις βάρος της οικονομίας και της κοινωνίας.

Και συνεχίζουμε με πιο σκληρές και κοινωνικά δίκαιες λύσεις.

«Κανένα Σπίτι χαμένο – κανένα ευρώ χαρισμένο»

Η μερική δικαίωση της Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ κλπ, το σωστό να λέγεται) .

• Άμεση (μερική ή όχι) εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, με στόχο μια νέα χρηματοπιστωτική πολιτική με αποκλειστικά αναπτυξιακούς, παραγωγικούς, κοινωνικούς και οικολογικούς προσανατολισμούς.  Η λύση είναι στον τίτλο των Τραπεζών, τον οποίο τόσα χρόνια τον είχαμε αποδημήσει. Τραπεζικά Ι-Δ-Ρ-Υ-Μ-Α-Τ-Α. Καιρός να θυμηθούμε και να δικαιολογήσουν τον πλήρη τίτλο τους . 
• Αμεση ευνοϊκή ρύθμιση και του υπέρογκου ιδιωτικού χρέους, πρώτα απ’ όλα για τις πιο ευάλωτες και ασθενέστερες κοινωνικές κατηγορίες: τους άνεργους, τους χαμηλόμισθους, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, τους πολύ μικρούς επαγγελματίες και μικρούς αγρότες (οι άλλοι επιτέλους ας πληρώσουν τους φόρους που τους αναλογούν )
• Μερική σεισάχθεια. Eίναι επιτακτική ανάγκη να απαλλαγούν μερικώς και με κανόνες τα ελληνικά νοικοκυριά από τον δυσανάλογο με τα εισοδήματα τους δανεισμό τους (μην το μπερδέψουν ορισμένοι με ότι χαρίζονται δάνεια σε αφερέγγυους γιατί θα ζει σε άλλη χώρα με αλλοιωμένη κοινωνική συνείδηση).
• «Κανένα Σπίτι χαμένο – κανένα ευρώ χαρισμένο» . Εγώ εάν ήμουν Υπουργός (λέμε τώρα) μία καλή (στα γρήγορα..)  λύση που σκέφτηκα (επαναστατική βέβαια) από την αναίμακτη Τραπεζική μου εμπειρία (ο θεός με λυπήθηκε) θα ήταν η θέσπιση του εξής :
  
  Εθνικοποιώ ορισμένες  τράπεζες, διαγραφή χρεών έως το 100% για ευπαθείς ομάδες, διαγραφή χρέους στους υπόλοιπους 10-20% (με κάποιες εξαιρέσεις 0% σε ορισμένους), και θα έδινα το δικαίωμα σε όσους το επιθυμούν να κρατήσουν την επικαρπία του ακινήτου τους (άρα το δικαίωμα στην νομή = διαμονή, εισόδημα κλπ) και την ψιλή κυριότητα θα την μεταβίβαζαν στο Κράτος με αντάλλαγμα …
  Το υπόλοιπο του δανείου τους θα το επαναχρηματοδοτούσε η Κρατική Τράπεζα (που θα συσταθεί ειδικά για αυτό τον σκοπό πχ μετάλλαξη του Ταχ. Ταμιευτηρίου) με δάνειο ΑΤΟΚΟ διάρκειας ακόμα και έως 100 χρόνια (100.000 ευρώ δόση 1.000 ευρώ τον χρόνο, δηλαδή 80-100 ευρώ τον μήνα).
  Ετσι… κανένα σπίτι χαμένο, καμία αξιοπρέπεια χαμένη, κανένα ευρώ χαμένο. Ασε που σαν Κράτος μπορείς να δανειστείς από το εξωτερικό με ενέχυρο τις μετοχές αυτής της Τράπεζας. Ποιος δανειολήπτης δεν θα προτιμούσε μία τέτοια λύση, αφού και το σπίτι του δεν χάνει, και εξακολουθεί να το απολαμβάνει, και έχει κάτι να αφήσει στα παιδιά του (80 ευρώ δόση καλύτερα παρά τις φωτογραφίες ενός σπιτιού με αναμνήσεις) και το κυριότερο ; Ελευθερώνεις τεράστιες ποσότητες διαθέσιμου εισοδήματος να πέσουν στην αγορά που θα λύσουν άπαξ δια παντός το πρόβλημα  !!!
• Ριζοσπαστικό πρόγραμμα μιας μεγάλης δίκαιης αναδιανομής πλούτου , με κεντρική επιδίωξη την ανακούφιση των οικονομικά ασθενέστερων και τη διαμόρφωση ενός εκτεταμένου σχεδίου σύγχρονων παραγωγικών επενδύσεων.
• Τα έκτακτα αυτά μέτρα θα είναι μόνο η αφετηρία ανακοπής του κρισιακού και υφεσιακού κατήφορου της χώρας και η απαρχή για την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος προοδευτικών μετασχηματισμών σε σύγκρουση με τον νεοφιλελευθερισμό, και τον ίδιο τον καπιταλισμό όπως τον έχουμε γνωρίσει έως σήμερα. Ένα προγράμματος αναπτυξιακής ανασυγκρότησης, προοπτικής και αναγέννησης της χώρας.

Επίλογος

• Να πληρώσουν επιτέλους όσοι έχουν και όχι όσοι δηλώνουν ότι έχουν. Αυτο -εξαιρέσεις κλάδων και τάξεων με συνθήματα και επιχειρήματα του 80-90 δεν πρέπει να γίνονται αποδεκτά στην κοινή προσπάθεια για την σωτηρία της χώρας. 
• Θα ήθελα να σας γράψω και άλλες λύσεις, μέτρα, για την φοροδιαφυγή, για την εκκίνηση της οικονομίας, δεν αφορά όμως το άρθρο μας (θα κάνουμε για αυτό τον σκοπό ξεχωριστή στήλη έκπληξη) 
• Το μοντέλο λειτουργίας ενός Τραπεζικού Συστήματος στην βάση του άκρατου Καπιταλισμού και της ανεξέλεγκτης παραγωγής Κέρδους δεν μπορεί να σώσει (πλέον) την Ελλάδα και κινδυνεύει να πάει την χώρα πίσω 50 χρόνια.
• Είναι η ώρα για λύσεις ΑΡΙΣΤΕΡΟ-στροφες όχι τόσο στην πολιτική αλλά κυρίως στην λογική και στην ευαισθησία…!!
• Ήρθε η ώρα να αναδείξουμε τα ακροδεξιά και ακροαριστερά στοιχεία του Έλληνα ταυτόχρονα. Αγάπη για την πατρίδα και το Έθνος, κοινωνική ευαισθησία, αλληλεγγύη, ισονομία, δημοκρατία, ελπίδα και αγάπη.

Πηγές