Η Γυναίκα με τα άσπρα

“Εγκλήματα στη βικτωριανή κοινωνία”

Η συγκινησιακή λογοτεχνία, που συνδύαζε τη φρίκη και τα μυστήρια της Μεσαιωνικής λογοτεχνίας με τον ψυχολογικό ρεαλισμό του βικτωριανού μυθιστορήματος, είχε ευρεία απήχηση στην αγγλική κοινωνία του 19ου αιώνα. Ο Wilkie Collins ήταν ένας από τους καλύτερους εκπροσώπους του είδους και η Γυναίκα με τα άσπρα αποτελεί το πιο επιτυχημένο του έργο. Το μυθιστόρημα δημοσιεύτηκε σε συνέχειες σε εβδομαδιαίο περιοδικό και είχε τέτοια επιτυχία που ο κόσμος συνέρρεε έξω από τα γραφεία του περιοδικού για να προμηθευτεί τις συνέχειες.

Ο νεαρός Γουόλτερ Χάρτραϊτ βρίσκει δουλειά ως δάσκαλος ζωγραφικής δυο δεσποινίδων σε μια επαρχιακή πόλη. Το βράδυ πριν από την αναχώρησή του από το Λονδίνο, καθώς περπατάει, συναντά μια γυναίκα ντυμένη στα άσπρα που του ζητάει να της δείξει το δρόμο προς το Λονδίνο. Αργότερα, μαθαίνει ότι η κοπέλα μόλις είχε δραπετεύσει από το ψυχιατρείο. Ο Γουόλτερ αναχωρεί για την εξοχή και τη νέα του δουλειά. Οι μαθήτριές του είναι δυο αξιαγάπητες κοπέλες, η Μαριάν και η Λώρα. Η πρώτη θα γίνει η καλύτερή του φίλη και την δεύτερη θα την ερωτευτεί. Όμως, η Λώρα είναι αρραβωνιασμένη με έναν βαρονέτο κι έτσι το αίσθημα των δυο νέων είναι καταδικασμένο. Ξαφνικά η Λώρα δέχεται ένα προειδοποιητικό γράμμα να μην παντρευτεί τον βαρονέτο.

Αποστολέας είναι η γυναίκα με τα άσπρα, η Ανν, που έχει μια τρομακτική ομοιότητα με την Λώρα. Ακολουθεί αναστάτωση, αλλά τα σχέδια του γάμου δεν αλλάζουν. Ο Γουόλτερ αναχωρεί για το εξωτερικό για να ξεχάσει και η Λώρα παντρεύεται για να ανακαλύψει ότι άντρας της δεν ήταν τίποτα απ’ όσα έδειχνε, αλλά ήθελε μόνο τα λεφτά της. Η Μαριάν στέκεται συμπαραστάτης της, αλλά κι ο βαρονέτος έχει έναν ισχυρό σύμμαχο, τον κόμη Φόσκο. Η Ανν ξαναεμφανίζεται και βοηθάει άθελά της στα σχέδια των δυο αδίστακτων αντρών που οδηγούν στο θάνατο της Λώρας. Ή μήπως δεν πέθανε η Λώρα; Ο Γουόλτερ επιστρέφει και μαζί με την Μαριάν αγωνίζονται να αποδείξουν τι έγινε και να αποκαταστήσουν την αλήθεια.

Ο Collins, στο ογκώδες αυτό μυθιστόρημα, προβαίνει σε μια καινοτομία για την εποχή του. Ενώ ακολουθεί την τεχνική της γραμμικής αφήγησης, καταργεί τον αφηγητή και βάζει τους πρωταγωνιστές να καταγράφουν την ιστορία τους σα να πρόκειται για καταθέσεις σε δίκη. Αυτή η επιλογή δίνει μια αμεσότητα στο κείμενο που απορροφά την προσοχή του αναγνώστη. Τα μυστηριώδη γεγονότα διαδέχονται το ένα το άλλο, ενώ η ψυχολογία και οι πράξεις των πρωταγωνιστών περιγράφονται αναλυτικά. Το έντονο σασπένς και η παραστατικότητα των περιγραφών καθιστούν αυτό το μυθιστόρημα ένα απολαυστικό ανάγνωσμα.

Πολύ καλή η μετάφραση του Ε. Μπαρτζινόπουλου που αντιμετώπισε επιτυχώς δυο προβλήματα: το μεγάλο όγκο του βιβλίου και τη βικτωριανή γλώσσα.

Αφροδίτη Δημοπούλου