Ο γυρισμός

“Συλλογική μνήμη και προσωπική ιστορία”

Ο Μπέρνχαρντ Σλινκ γεννήθηκε το 1944 στο Μπίλεφελντ της Γερμανίας και μεγάλωσε στη Χαϊδελβέργη και στο Μάνχαϊμ. Είναι καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και Φιλοσοφίας του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Χούμπολντ του Βερολίνου και δικαστής. Έγινε παγκόσμια γνωστός με το μυθιστόρημα “Der Vorleser” που στα ελληνικά κυκλοφόρησε με τίτλο «Διαβάζοντας στη Χάνα» από τις εκδόσεις «Κριτική» το 1998.

Ο Πέτερ Ντεμπάουερ είναι ένας νέος άνδρας που εγκατέλειψε μια πανεπιστημιακή σταδιοδρομία στα Νομικά και, έπειτα από διάλειμμα ενός χρόνου στην Αμερική, επέστρεψε στη Γερμανία για να εργαστεί ως επιμελητής σε εκδοτικό οίκο. Ο πατέρας του –που πέθανε πολύ νέος- ήταν Ελβετός και η μητέρα του, που δούλευε σκληρά για να τον μεγαλώσει μόνη της, τον έστελνε τα καλοκαίρια στον παππού και τη γιαγιά στην Ελβετία. Εκεί, κάποια στιγμή, έπεσε στα χέρια του το τυπογραφικό δοκίμιο ενός μυθιστορήματος από εκείνα που διόρθωναν οι γονείς του πατέρα του στον ελεύθερο χρόνο τους. Πρόκειται για την ιστορία ενός Γερμανού στρατιώτη που, έπειτα από πολλούς κινδύνους, επιστρέφει από το ρωσικό μέτωπο στην πατρίδα για να βρει τη γυναίκα του με έναν άλλον άνδρα. Ενήλικος, πλέον, ο Πέτερ θα θελήσει να μάθει το τέλος του βιβλίου που δεν διάβασε ποτέ και να αναζητήσει το συγγραφέα του. Ανασυνθέτει, έτσι, χωρίς καλά-καλά να το συνειδητοποιεί, την ιστορία του πατέρα που δεν γνώρισε, ενώ παράλληλα ζει τις μεγάλες στιγμές της μεταπολεμικής ιστορίας της Γερμανίας και τις αλλαγές που φέρνει η κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου και η επανένωση με την Ανατολική Γερμανία.

 Η νοσταλγία και η επιστροφή στην πατρίδα είναι το κύριο θέμα του βιβλίου, το οποίο στήνεται στον καμβά της «Οδύσσειας». Όμως ο Σλινκ υπεισέρχεται και σε άλλα θέματα τα οποία εξετάζει με την αναλυτική σκέψη του νομικού, όπως το δίκαιο και η απονομή της δικαιοσύνης και η σχέση του καλού με το κακό και, πιο συγκεκριμένα, το κατά πόσον το «κακό» μπορεί να οδηγήσει τελικά στο «καλό». Οι απαντήσεις που δίνει στα ερωτήματα αυτά διαπλέκονται με την καθημερινότητα του ήρωα-αφηγητή δημιουργώντας ένα πολύ ενδιαφέρον και πυκνό μυθιστόρημα.

Βασιλική Χρίστη