Νεώτερη φιλοσοφική κίνηση, που έχει επηρεαστεί από τις φιλοσοφικές δοξασίες του Καντ. Η κίνηση αυτή εμφανίστηκε στη Γερμανία το 1860 και κυριάρχησε στους πνευματικούς κύκλους της Γερμανίας, αλλά και στους θιασώτες της καντιανής φιλοσοφίας άλλων χωρών ως τον Α Παγκόσμιο …
Συνέχεια »Νεοκλασικισμός
Η καλλιτεχνική και φιλολογική τάση, που εμπνέεται από την κλασική αρχαιότητα. Περιπτώσεις νεοκλασικισμού εμφανίστηκαν πολλές φορές στην ιστορία, αλλά πιο δημιουργική είναι η ιταλική Αναγέννηση. Κύριο χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής νεοκλασικιστικής δημιουργίας ήταν η χρησιμοποίηση κιόνων και επιστυλίων. Από την εποχή …
Συνέχεια »Νεολαμαρκισμός
Εξελικτική θεωρία, που δέχεται την κληρονομικότητα των επίκτητων χαρακτήρων, ως αποτέλεσμα της λογικής προσαρμογής των οργανισμών στις εξωτερικές συνθήκες. Ο νεολαμαρκισμός εμφανίστηκε στο τέλος το 19ου αιώνα, όταν άρχισαν να εκδηλώνονται αμφιβολίες για τη φυσική επιλογή. Αρχηγός της σχολής των …
Συνέχεια »Νεολογισμός
Όρος με τον οποίο υποδηλώνεται η χρήση μιας λέξης, που πρόσφατα εισήλθε σε μια γλώσσα και δημιουργήθηκε είτε από παραγωγή είτε από σύνθεση ή δανεισμό είτε από ελεύθερη κρίση. Ονομασία νέας και ασυνήθιστης λέξης από τους ψυχοπαθείς. Ο νεολογισμός παρατηρείτε στις …
Συνέχεια »Νεομαλθουσιανισμός
Οικονομική και κοινωνική θεωρία, ουσιαστικά παραλλαγή του μαλθουσιανισμού. Υποστηρίζει, όπως και ο μαλθουσιανισμός, την πολιτική περιορισμού των γεννήσεων. Διατυπώθηκε γύρω στα 1820 από τον Φράνσις Πλέυς στην Αγγλία και αναπτύχτηκε, κυρίως στον 20ό αιώνα. Για μια περίοδο, μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, …
Συνέχεια »Ναρθηκισμός
Η περίδεση με νάρθηκα μέλους του σώματος, που έχει υποστεί κάταγμα, με σκοπό τη συγκράτηση του σε ακινησία, αλλιώς ναρθήκισμα.
Συνέχεια »Ναρκισσισμός
Η υπερβολική αυταρέσκεια, ο αυτοθαυμασμός, ο αυτοερωτισμός από το μυθολογικό Νάρκισσο. Ψυχοπαθολογικό σύνδρομο, που χαρακτηρίζεται από υπερβολικό και αδικαιολόγητο αυτοθαυμασμό και που δεν επηρεάζεται από καμιά καλώς εννοούμενη κριτική.
Συνέχεια »Ναροντνικισμός
Ιδεολογία και κίνημα διανοουμένων στο αστικοδημοκρατικό στάδιο της απελευθερωτικής πάλης στη Ρωσία (1861-1895), που εξέφραζε τα συμφέροντα των αγροτών και τασσόταν ενάντια στη δουκοπαροικία και την ανάπτυξη του καπιταλισμού στη Ρωσία και υπέρ της ανατροπής της απολυταρχίας με τη αγροτική …
Συνέχεια »Νατουραλισμός
Θεωρία, σύμφωνα μετ ην οποία όλα, ακόμη και η κοινωνική εξέλιξη, μπορούν να ερμηνευτούν από την εξωτερική φύση, δηλαδή με τους νόμους της φύσης, σε συσχετισμό με το γεωγραφικό περιβάλλον. Στον τομέα της τέχνης, ο νατουραλισμός είναι καλλιτεχνικό κίνημα, που …
Συνέχεια »Νεοανθρωπισμός
Κίνηση που εμφανίστηκε στη Γερμανία κατά τον 18ο αιώνα και η οποία ως βάση του ανθρωπισμού θέτει τη δημιουργική αφομοίωση και ανάπτυξη του πνεύματος της κλασικής αρχαιότητας και όχι τη μηχανική απομίμηση και αποστήθιση των κλασικών συγγραμμάτων. Η κλασική γερμανική λογοτεχνία …
Συνέχεια »Νεοβιταλισμός
Βιολογική θεωρία που εμφανίστηκε στο τέλος του 19ου αιώνα και που αποτελεί νέα μορφή του βιταλισμού. Οι νεοβιταλιστές ερμηνεύουν τα φαινόμενα της ζωής με την επίδραση ιδιαίτερων παραγόντων, που διαφέρουν από τους φυσικοχημικούς παράγοντες, που ρυθμίζουν τα συνηθισμένα υλικά φαινόμενα. …
Συνέχεια »Νεοεγελιανισμός
Αναβίωση του εγελιανισμού, που σημειώθηκε, κυρίως στη Γερμανία, μετά το τέλος του Β Παγκόσμιου πολέμου. Το 1928, μετά από συνέδριο στην Ολλανδία, ιδρύθηκε διεθνής εταιρία για την καλλιέργεια των εγελιανών σπουδών. Κοινή αντίληψη που συμμερίζονται ο νεοεγελιανοί είναι, ότι το …
Συνέχεια »Νεοεμποροκρατισμός
Οικονομική τάση κρατικής περιφρούρησης της οικονομίας μιας χώρας γενικά, με την αύξηση των εξαγωγών και τη μείωση των εισαγωγών. Η τάση αυτή εμφανίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, στην περίοδο που ολοκληρώνεται η κεφαλαιοκρατική εξέλιξη. Στη βάση της οικονομικής αυτής …
Συνέχεια »Νεοθωμισμός
Το σύγχρονο στάδιο της εξέλιξης του θωμισμού, που είναι η πιο διαδεδομένη σήμερα φιλοσοφική θεωρία στον καθολικισμό. Πηγή του είναι η διδασκαλία του Θωμά του Ακινάτη, που ο πάπας Λέων 13ος ανακήρυξε το 1879 ως μοναδικό αληθινό φιλόσοφο. Ο νεοθωμισμός …
Συνέχεια »Νανισμός
Για τα φυτά : Το αισθητά χαμηλό ανάστημα ζωικού και φυτικού οργανισμού. Ο νανισμός στα ζώα και στο άνθρωπο οφείλεται στη διαταραχή της λειτουργίας των ενδοκρινών αδένων. Στα φυτά, ο νανισμός δεν αποτελεί, όπως φαίνεται ασθένεια αλλά ωφέλιμη αντίδραση στην …
Συνέχεια »Μπεκτασισμός
Ο όρος προσδιορίζει την ύπαρξη και τη δράση του μουσουλμανικού μοναχικού τάγματος των δερβίσηδων, ατόμων φανατικά αφοσιωμένων στο Ισλάμ, που ζούσαν ομαδικά σε τάγματα, των λεγόμενω “Μπεκτασήδων”. Ο όρος προήλθε από το όνομα του Χατζή – Μπεκτάς Αλή, που ίδρυσε …
Συνέχεια »