Εγκυκλοπαιδικά

Γνωσιολογική θεωρία του φιλοσόφου Πύρρωνα, η οποία αρνείται κάθε γνώση, γιατί κατ’ αυτόν δεν υπάρχει στην πραγματικότητα ούτε αλήθεια ούτε ψεύδος. Άλλωστε, κατά τη θεωρία αυτήν, όλα τα πράγματα είναι ίσια, όμοια και χωρίς διαφορές και συνεπώς η γνώση μας …

Μέθοδος ανακάλυψης και προσδιορισμού της θέσης αντικειμένων που βρίσκονται στον αέρα, στην ξηρά και στην επιφάνεια της θάλασσας, διαμέσου της κατευθυνόμενης ακτινοβολίας και λήψης ραδιοκυμάτων, συνήθως υπερύψηλης συχνότητας που ανακλώνται από τα αντικείμενα ραδιοεντοπισμού. Οι πρώτοι σταθμοί ραδιοεντοπισμού κατασκευάστηκαν το …

Όρος που στη φιλοσοφία σημαίνει πραγματοκρατία. Ρεύμα αισθητικό στις εικαστικές τέχνες, που επιδιώκει την πιστή αναπαράσταση της πραγματικότητας. Ο μεσαιωνικός ρεαλισμός συνεχίζει τη γραμμή του Πλάτωνα στη φιλοσοφία σχετικά με τη λύση του προβλήματος της σχέσης της έννοιας και του …

Το να ζητά κανείς ανταπόδοση (ρεβάνς) στην ήττα του, η αντεκδίκηση. Πολιτική που αποβλέπει στην προετοιμασία του πολέμου, με πρόσχημα τη ρεβάνς ήττας. Η πολιτική αυτή κυριάρχησε στη Γαλλία, από το 1871 ως το 1914 και υποδαυλιζόταν κυρίως από το …

Διεθνής πολιτικός και στρατιωτικός όρος, που χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό εκείνων που συμπαθούν και υποστηρίζουν τους εχθρούς της εμπόλεμης χώρας. Σκοπός του πεμπτοφαλαγγισμού είναι η διάδοση ψευδών ειδήσεων για τη δημιουργία σύγχυσης και πανικού στον πληθυσμό, η κατασκοπία, το σαμποτάζ …

Το πεντάγωνο είναι η στρατιωτική εξουσία, που διοικεί όλες τις ένοπλες δυνάμεις, έχει όμως και οικονομική εξουσία επί των πολιτών της χώρας μεγαλύτερη από αυτή που έχει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Κατά την άποψη του Αμερικανού γερουσιαστή Ουίλλιαμ Φουλμπράιτ, ο πενταγωνισμός …

Προτεσταντική θρησκευτική κίνηση, που αποβλέπει στην αναζωογόνηση της ευσέβειας και χαρακτηρίζεται από τη σπουδαιότητα που δίδεται στο συναίσθημα στον ηθικό βίο. Το όνομα δόθηκε σε ένα συγκεκριμένο μεταρρυθμιστικό κίνημα, που σημειώθηκε στους κόλπους του γερμανικού λουθηρανισμού κατά το 17ο αιώνα …

Ιδεαλιστική φιλοσοφική τάση που στηρίζεται στην περί κόσμου και περί ζωής θεωρία του Πλάτωνα. Η ιστορία του πλατωνισμού είναι η εξιστόριση κι έκθεση της επιβίωσης της πλατωνικής σκέψης και των πλατωνικών επιδράσεων από τα χρόνια της Ακαδημίας του μεγάλου φιλοσόφου …

Ο όρος προέρχεται από την αγγλική λέξη ουρμπανισμός και υποδηλώνει την επιρροή των αστικών κέντρων στη γύρω ύπαιθρο χώρα. Η επιρροή αυτή αφορά συνήθως στα ήθη κι έθιμα και τα χαρακτηριστικά των αστικών αυτών κέντρων. Ο ορισμός αυτός του πολεομορφισμού …

Γενικός ορισμός των φαινομένων που συνδέονται με την πολλαπλή αύξηση του αριθμού χρωμοσωμάτων στους πυρήνες των κυττάρων των φυσικών και ζωικών οργανισμών. Η σημασία που έχει στη φύση ο πολυπλοειδισμός καθορίζεται από το γεγονός, ότι μετέχει στις διεργασίες που γίνονται …

Εκκλησιαστικό σύστημα που εφάρμοσε ο Καλβίνος και που παραχωρεί τη διοίκηση της Εκκλησίας σε μεικτό σώμα από κληρικούς και λαϊκούς. Πρόκειται για το λεγόμενο πρεσβυτέριον. Ο όρος πρεσβυτεριανισμός χρησιμοποιήθηκε αρχικά προς δήλωση των αγγλόφωνων καλβινιστικών Εκκλησιών και ορισμένων νέων Εκκλησιών, …

Η αισθητική της αγγλικής ζωγραφικής σχολής, που ιδρύθηκε από τους Χοντ, Μιλλέ και Ροσσέτι. Σκοπός της σχολής ήταν να αντιδράσει στην τέχνη που επίσημα αντιπροσώπευε η Ακαδημία και η οποία, για τη νέα σχολή, στερούνταν από πνευματικότητα. Ως πρότυπα τους, …

Άμεση ή έμμεση προσπάθεια προς διείσδυση στη θρησκευτική συνείδηση ετεροδόξων, με σκοπό τη μεταβολή της. Η προσπάθεια αυτή γίνεται με κάθε είδους παροχές ή υποσχέσεις, με ηθική ή υλική βοήθεια, με μέσα απατηλά, με κατάχρηση της εμπιστοσύνης ή και με …

Δόγμα που επικράτησε κυρίως κατά το 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ού, σύμφωνα με το οποίο ο προϊστάμενος ιδρύματος, υπηρεσίας, επιχείρησης κτλ. πρέπει να ασκεί εποπτεία στους υφισταμένους του και να αποφασίζει κατά την κρίση αγαθού ανδρός, ως να …

Παθολογική κατάσταση, που εκδηλώνεται με ποικιλία διαταραχών, σε ορισμένα άτομα υστερικά κυρίως και μονομανιακά. Ο πειθιατισμός και η υστερία απομιμμούνται όλες τις νευροψυχικές ανωμαλίες και διαταραχές και μάλιστα τη νευρασθένεια, όλες τις μορφές των παραλύσεων, σπασμωδιών, όλες τις ψυχώσεις, τα …

Η μεταφυσική δοξασία κατά την οποία η άμεση και απευθείας γνώση του Θεού είναι φυσική στον άνθρωπο. Πρώτος διατύπωσε τη θεωρία αυτήν ο Τζιομπέρτι, που άντλησε τις απόψεις του από το Μαλμπράνς και τους Πλατωνικούς. Στη συνέχεια, ο οντολογισμός διαδόθηκε …