Εγκυκλοπαίδεια

Το άδικο εγεννήθηκε πριχού να γεννηθούμε Κι όπου κι αν πάμε, σύντεκνε, ομπρός μας θα το βρούμε.

Βεγγέρα , βεγγερίζω, είναι η συνάντηση γυναικών και παιδιών, οι άντρες ίσως αντί αυτού να πηγαίνουν στο καφενείο της γειτονιάς σε πεζούλες στο δρόμο έξω από τα σπίτια, κατά τη δύση του ήλιου, μετά τον απογευματινό ύπνο και μέχρι να …

Ονομάζονταν έτσι σκόπελοι στην είσοδο της Μαύρης Θάλασσας, που αδιάκοπα συγκρούονταν κατά την αρχαία μυθολογία και εμπόδιζαν έτσι τους θαλασσινούς να περάσουν τα στενά του Βοσπόρου. Πρώτοι κατόρθωσαν να την περάσουν χωρίς να πάθουν τίποτε οι Αργοναύτες με την Αργώ …

Ο βασιλιάς είχε ζητήσει και είχε πάρει από το θεό Διόνυσο το χάρισμα να μετατρέπει σε χρυσάφι ότι θ’ άγγιζε. Έτσι όμως, μ’ όλα τα πλούτη που μπορούσε να έχει, ήταν καταδικασμένος να πεθάνει από ασιτία. Ο θεό όμως τον …

Δηλ. εκείνος που έκανε την πληγή, ο ίδιος θα τη γιατρέψει.– Όταν ο βασιλιάς Τήλεφος πληγώθηκε από τη λόγχη του Αχιλλέα και δεν έβρισκε γιατρειά, το μαντείο που ρώτησε έδωσε την απάντηση αυτή, και τότε ο Αχιλλέας τον γιάτρεψε με …

Ήταν πυθαγόρειοι φιλόσοφοι και οι δύο, που ζούσαν στις Συρακούσες της Σικελίας (4ος αι. π.Χ.), ενωμένοι με φιλία παροιμιακή. Όταν ο Φιντίας, καταδικασμένος σε θάνατο, ζήτησε από τον τύραννο Διονύσιο μια προθεσμία για να τελειώσει μερικές του υποθέσεις, προσφέρθηκε ο …

Δηλ. δεν κλέβω τη νίκη. Με τα αξιόπρεπα αυτά και περήφανα λόγια αρνήθηκε ο Μεγάλος Αλέξανδρος να ακολουθήσει τη συμβουλή των στρατηγών του πριν από τη μάχη στα Γαυγάμηλα (331π.Χ.) να ριχτεί δηλ. στους πολυάριθμους εχθρούς αιφνιδιαστικά τη νύχτα (Πλούταρχος, …

Έτσι ονόμασε ο Αγαμέμνονας το μάντη Κάλχα, όταν αυτός, ρωτημένος από τον Αχιλλέα τι έφταιγε για την πανούκλα που θέριζε τους Έλληνες ύστερα από εννιά χρόνων πόλεμο στην Τροία, απάντησε πως φταίει ο Αγαμέμνονας, γιατί πρόσβαλε τον ιερέα του Απόλλωνα …

Η σπαρτιατική αγωγή συνήθιζε τους νέους να είναι λιγόλογοι, και αυτό ήταν το σπαρτιατικό ιδανικό, όπως φαίνεται και από τη γνωστή αγγελία που έστειλε στη Σπάρτη ο επιστολέας του Μινδάρου.

Δηλ. βάρος της γης. Έτσι ονομάζει στην Ιλιάδα (Σ 104) ο Αχιλλέας τον εαυτό του, αφού έχασε εμπρός στην Τροία τον αγαπημένο του φίλο Πάτροκλο. Λέει στη Θέτιδα: «Τι αξίζει πια η ζωή για μένα; Κάθομαι άνεργος κοντά στα καράβια, …

Δηλ. γερνώ μαθαίνοντας πάντα πολλά. Το είπε ο Σόλωνας. Δείχνει τη δίψα και την ακούραστη αγάπη για μάθηση, ως μέσα στα γερατειά του.

Μιλώντας ο Θουκυδίδης για την Ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου λέει στο τέλος του προλόγου του (1.22) πως το έργο του αυτό έχει συνταχτεί για να είναι κειμήλιο αιώνιο μάλλον παρά ανάγνωσμα για ν’ ακούεται προσωρινά.– Λέγεται συχνά η φράση για …

Δηλ. κανένα να μην τον καλοτυχίζεις, πριν δεις το τέλος του. Το είπε κατά την παράδοση ο Σόλωνας στο βασιλιά της Λυδίας Κροίσο, όταν εκείνος τον ρώτησε, δείχνοντας του τους θησαυρούς του, αν ήξερε άλλον άνθρωπο πιο ευτυχισμένο από αυτόν …

Δηλ. φόβος από τον αντίπαλο. Σε μια από τις δημηγορίες του Θουκυδίδη (3.11) τονίζεται η γνώμη πως το «αντίπαλον δέος», ο φόβος από τον ισόπαλο ανταγωνιστή, έχει τη δύναμη να συγκρατήσει από την αυθαιρεσία και το πιο αυταρχικό κράτος, και …

Ο Δαμοκλής σύχναζε στην αυλή του Διονύσιου του πρεσβύτερου, τύραννου των Συρακουσών (400 π.Χ.), και θαύμαζε τη δύναμη και τον πλούτο του. Για να του δείξει ο Διονύσιος πόσο όλα αυτά είναι περαστικά και πόσο εύκολα αλλάζει η τύχη τον …

Οι δίδυμοι αδερφοί Κάστορας και Πολυδεύκης. Λέγεται για δίδυμους ή για φίλους στενούς και αχώριστους.