Εγκυκλοπαίδεια

Το έθιμο δεν είναι άλλο από ένα καρναβάλι που όμως έχει τις ρίζες του πολύ βαθιά στα Ελληνορωμαϊκά χρόνια και κατόρθωσε παρά τις αντιξοότητες να επιβιώσει στο Βυζάντιο και στην Οθωμανική περίοδο.Το αρχικό όνομα του εθίμου ήταν «τσαρανιασμένοι ραγκουτσάρηδες» που …

Έθιμο που συναντάται όχι μόνο στην Αρκαδία αλλά και σε όλη την Ελλάδα. Η γιαγιά μας, μας ζωγράφιζε σε χαρτί την Κυρά Σαρακοστή που είχε τα βλέφαρά της χαμηλωμένα, το στόμα της υπομονετικά κλειστό και τα χέρια της άνετα σταυρωμένα …

Στην πόλη γιορτάζονται οι «Τζαμάλες» δηλαδή ανάβονται μεγάλες φωτιές. Oι μεταμφιεσμένοι χορεύουν γύρω τους, σε διπλές και τριπλές σειρές. Οι εκδηλώσεις του Καρναβαλιού κορυφώνονται στην κεντρική πλατεία των Ιωαννίνων, όπου στήνεται και το περίφημο γαϊτανάκι.

Η Αποκριά=από+κρέας σημαίνει αποχή από το κρέας. Διαρκεί 3 εβδομάδες. Η 1η εβδομάδα παλαιότερα αναγγελλόταν με τυμπανοκρουσίες και πυροβολισμούς (στην Πάτρα, υπάρχει ο “ντελάλης” που αναγγέλλει την έλευση της Αποκριάς). Η 2η εβδομάδα, η “Κρεατινή” – τρώμε μόνο κρέας (βέβαια, …

 Ένα από αυτά τα έθιμα που έκανα τον Τύρναβο ξακουστό είναι το έθιμο του «Μπουρανί» την ημέρα της Καθαρής Δευτέρας. Η χρησιμοποίηση σεξουαλικών και ερωτικών συμβόλων συνδυάζεται απόλυτα με τις παραδοσιακές λαϊκές εκδηλώσεις των Τυρναβιτών.«Το μπουρανί» είναι στην κυριολεξία ένα …

Την Κυριακή των Απόκρεω το γλέντι έφτανε στο κατακόρυφο. Το απόγευμα γινόταν το έθιμο της φεργάδας ή τράντας, που τα τελευταία χρόνια ξαναζωντανεύει στη Σκόπελο. Η φεργάδα ήταν ένα καράβι μεγάλων διαστάσεων κατασκευασμένο από ξύλα και καλάμια. Είχε κατάρτια, αμπάρι, …

Οι θρύλοι για τα “στοιχειά”, είχαν μεγάλη διάδοση στην περιοχή. Λέγεται πως τα “στοιχειά” αποτελούν ψυχές σκοτωμένων ανθρώπων ή ζώων που τριγυρίζουν στην περιοχή. Το σπουδαιότερο στοιχειό, που είναι συνδεδεμένο με την παράδοση είναι το στοιχειό της “Χάρμαινας”. Αυτό αγαπούσε …

Την Κυριακή της Τυρινής (την Μεγάλη Αποκριά) λίγο πριν ανάψει ο φανός, συνηθιζόταν και συνηθίζεται οι πιο νέοι σε ηλικία να επισκέπτονται τους μεγαλύτερους συγγενείς τους. Τους φιλούσαν το χέρι (με το αζημίωτο φυσικά, πάντα οι μεγαλύτεροι “κερνούσαν” τους νεότερους …

Ένας γάμος βρίσκεται στο επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων της Αποκριάς, στη Θήβα. Δεν πρόκειται για έναν «γάμο για τα καρναβάλια», αλλά για αναπαράσταση ενός εθίμου που φθάνει στις ημέρες μας περίπου από το 1830, μετά την απελευθέρωση των ορεινών περιοχών. …

Τα πασχαλινά αυγά κουβαλούν μια χαρακτηριστική και παράξενη πορεία μέσα στους αιώνες. Οι αρχαίοι Έλληνες, οι Πέρσες και οι Κινέζοι έδίναν τα αυγά σαν δώρα, στις ανοιξιάτικες γιορτές τους πολύ πριν τις προ-Χριστιανικές ανοιξιάτικες γιορτές. Εμφανίζονται δε παράλληλα στην ειδωλολατρική …

Την Καθαρή Δευτέρα αναβιώνει στο χωριό Εμμανουήλ Παππάς το κούσασι, έθιμο σύμφωνα με το οποίο οι γονείς ανακοινώνουν το μελλοντικό ταίρι των παιδιών τους. Οι κάτοικοι μαζεύονται στην πλατεία του χωριού, ανάβουν φωτιά, γύρω από την οποία γίνεται το λεγόμενο …

Στο τέλος των εργασιών του καπνού στο Νέο Σούλι, προσφέρεται ο παραδοσιακός κιρτσμάς, τοπική παραλλαγή του χαλβά.

Την τελευταία Κυριακή των Απόκρεω, η ομάδα πολιτών “Φίλοι του Καρναβαλιού της Λειβαδιάς” οργανώνει κάθε χρόνο το “Γαϊτανάκι” με την υποστήριξη του Δήμου Λειβαδιάς. Πρόκειται για παράδοση που τηρούνταν μέχρι και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Λειβαδιά και που …

Καθαρή Δευτέρα: Το πρωί γίνεται η αναπαράσταση στην θέση “Κρεμάλα” της εκτέλεσης μίας γερόντισσας της Μεσσήνης, της γριάς Συκούς, που κατά την παράδοση, αλλά και ιστορικά τεκμηριωμένα, κρεμάστηκε στην συγκεκριμένη τοποθεσία της πόλης με εντολή του Ιμπραήμ Πασά, επειδή είχε …

Εθιμο των Αποκριών, η Δερβένα τηρείται στο χωριό Μυρρίνη, όπου οι κάτοικοι από τις γύρω περιοχές συναθροίζονται στην πλατεία του χωριού και ανάβουν φωτιές για να ξορκίσουν το κακό. Με το άναμμα της φωτιάς και το κάψιμο των ξύλων θεωρείται …

Με την αρχή του Τριωδίου και κάθε Σαββατοκύριακο των ημερών της Αποκριάς, το έθιμο του νησιού θέλει το “γέρο” και την “κορέλα” να βγαίνουν στους δρόμους και να δίνουν μία ξεχωριστή εικόνα των ημερών. Ο “γέρος” φοράει μία χοντρή μαύρη …