Λαική Σοφία

Λαϊκή ρήση του 20ου αιώνα πού χρησιμοποιήθηκε, όταν καταργήθηκε η αξίας δύο δραχμών διαδρομή από τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Κατά την ένταξη της Ελλάδας στην λατινική νομισματική ένωση ορίστηκε η ισοτιμία της αργυρής δραχμής με το Γαλλικό φράγκο, ένα προς …

Μ’ αυτά τα λόγια αρχίζει ο Ερωτόκριτος, το μεγάλο νεοελληνικό έπος του Βιτσέντζου Κορνάρου . Η φράση χρησιμοποιείται για τις ποικίλες εναλλαγές της τύχης και το ευμετάβολο της ανθρώπινης ζωής.

Η έννοια: Η δύναμη και η επιρροή του καθενός ασκείται στο περιβάλλον του, στον τόπο του. Ταυτόσημη η βυζαντινή παροιμία: «και ο αλέκτωρ εν τη οικεία κοπρία ισχυρός έστι».

Η παροιμία λέγεται για κάποιον που σε προχωρημένη ηλικία αναγκάζεται να αποκτήσει κάποια γνώση ή δεξιότητα ή υποχρεώνεται να αλλάξει τρόπο ζωής και συνήθειες. Παρεμφερής η αρχαία ελληνική παροιμία: «γεράνδρυον μεταφυτεύειν» γεράνδρυον = παμπάλαιον πολυετές δένδρο, γεγηρακώς άνθρωπος μεταφυτεύειν = …

Η έννοια: δεν μπορεί να αποκλειστεί ποτέ η συνάντηση δυο προσώπων – μόνο τα βουνά δεν υπάρχει περίπτωση να συναντηθούν, να σμίξουν. Χρησιμοποιείται, συνήθως, σε περιπτώσεις απρόσμενης συνάντησης μετά από χρόνια.

Ιστορική φράση που χρησιμοποιούσε συχνά ο Έλληνας πολιτικός και πρωθυπουργός επί Όθωνος Ιωάννης Κωλέτης, ο οποίος είχε διατελέσει για χρόνια πρέσβης της Ελλάδας στο Παρίσι. Λέγεται, συνήθως ειρωνικά, για να δικαιολογηθεί συμπεριφορά, περιστατικό ή ενέργεια άτοπη ή ασυνήθιστη, η οποία …

Μεσαιωνική φράση. Λέγεται σε περιπτώσεις αφθονίας αγαθών ή για πλούσια γυναικεία σωματικά χαρίσματα !

Κατά τον αρχαίο ελληνικό μύθο, οι πενήντα κόρες του βασιλιά του Άργους Δαναού, όταν παντρεύτηκαν με τους ισάριθμους γιους του Αιγύπτου – βασιλιά και γενάρχη των Αιγυπτίων – με εντολή του πατέρα τους σκότωσαν – με εξαίρεση μόνο μία ή …

– Η έννοια: όποιος συναναστρέφεται με αγενείς και άξεστους ανθρώπους πρέπει να περιμένει ότι θα ακούσει απ’ αυτούς «χοντράδες», απρεπείς και προσβλητικούς λόγους.–  Αυτός που συχνάζει σε «βρόμικα» ή «ύποπτα» μέρη δεν πρόκειται να βγει αλώβητος. Γενικότερα, όποιος αναλαμβάνει κάποιο …

Λαϊκή παροιμία για το μήνα Μάρτιο. Οι αρνητικοί χαρακτηρισμοί που του αποδίδονται σχετίζονται με τα συνήθη απροσδόκητα και δυνατά κρύα του πρώτου (ημερολογιακά) μήνα της άνοιξης, που, παλιότερα, ανάγκαζαν τους ανθρώπους να κάψουν ακόμα και τα παλούκια, δηλ. τους ξύλινους …

Φράση που απαντά στερεότυπα σε πολλά δημοτικά τραγούδια, στα οποία παρουσιάζονται τα πουλιά προσωποποιημένα να κάθονται και να συνομιλούν μεταξύ τους σχολιάζοντας τα κατορθώματα και τις περιπέτειες των κλεφτών. Χρησιμοποιείται για να χαρακτηρισθεί απάντηση εντελώς άσχετη με το θέμα της …

Στο αρχαίο θέατρο, όταν η πλοκή είχε οδηγηθεί σε αδιέξοδο, παρουσιαζόταν με ειδικό μηχάνημα (γερανό) ένας θεός, ο οποίος με την παρέμβασή του έδινε λύση στο δράμα. Λέγεται μεταφορικά για πρόσωπο ή περιστατικό που επέρχεται απρόσμενα ή κατασκευάζεται και δίνει …

Αυτός που υποχώρησε σε κάτι που έδειξε σύνεση. «Δι τε τόπον τη οργή»: Προς Ρωμαίους επιστολή 12-19.

Πήρε καλή έκβαση η υπόθεση μου, ανάπνευσα, πήρα το καλλίτερο . «Διότι θέλεις προπορευθή προ προσώπου Κυρίου» Λουκ. κεφ. 1, εδαφ. 76.

Λέγεται ειρωνικά για ανθρώπους που προσέχουν πολύ την εμφάνισή τους. Σημαίνει μη με αγγίζεις. (Ιωαν., κ΄, 17. Φράση που είπε ο Κύριος στη Μαρία μετά την Ανάσταση).

Λέγεται για κάτι που χάνεται και σβήνει. Ακούγεται στον όρθρο την Κυριακή του Πάσχα.