Λαική Σοφία

Στις παραδόσεις του λαού μας υπάρχει και το εξής εντυπωσιακό που λέει ότι για κάθε άνθρωπο υπάρχει κάπου ένας λύχνος (λυχνάρι) όπου είναι αναμμένος όσο ζει κάποιος ζωντανός οργανισμός, όταν όμως τελειώσει το λάδι του το οποίο συντηρεί την φωτιά …

Σημαίνει …Αυτός λέει κουταμάρες .Το λάδι χρησιμοποιείτε επίσης για να λειτουργούν σωστά και χωρίς φθορά πολλοί μηχανισμοί, έτσι χάνοντας το πολύτιμο αυτό υγρό που όμως βοηθάει τα μέταλλα να έρχονται σε επαφή χωρίς να φθείρονται, αυτά καταστρέφονται και η συσκευή …

Σημαίνει ..”την γλίτωσε” , κινδύνευε από κάτι (συνήθως από κάποια κατηγορία) και γλίτωσε.Όταν αναμείξουμε λάδι με νερό, συνήθως το λάδι βγαίνει στην επιφάνεια (δεν πάει στον πάτο, δεν αναμιγνύεται, δεν «πνίγεται»). Έτσι αν κάποιος κατηγορείτε για κάτι και γλιτώσει, συχνά …

“Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο “. Την λίμνη των Ιωαννίνων ανέκαθεν τη δούλευαν οι ψαράδες της περιοχής για τα νόστιμα ψάρια της. (Σήμερα τα πιο πολλά χρήματα τους τα δίνουν οι βάτραχοι της λίμνης, γιατί τους εξάγουν στο εξωτερικό). …

Είναι κι αυτό απομεινάρι των «Προλήψεων και των Δεισιδαιμονιών» του λαού μας. Το πρωί της Πρωτοχρονιάς, η νοικοκυρά σηκωνόταν, και σε μερικά μέρη συνεχίζεται το έθιμο, και έπαιρνε από την αυλή μια πέτρα, που την έβαζε στο τζάκι. Μετά πήγαινε …

Επιρρηματική έκφραση, για να χαρακτηρίσουμε ένα γενικό ανακάτωμα. Το φύρδην προέρχεται από το «φύρω» (ανακατώνω, ζυμώνω, συγχέω), το δε μίγδην και μίγδα, επιρ. στη μέση, αναμίξ, ανάκατα.

Σημαίνει …”να φάω καλό φαγητό”.Τα παλαιά χρόνια θεωρούσαν καλό φαγητό το λαδερό φαγητό, μιας και το λαδί συμμετείχε σε όλα σχεδόν τα μαγειρεμένα φαγητά για τα οποία είναι και ξακουστή η μεσογειακή διατροφή. Έτσι όταν κάποιος έτρωγε καλό φαγητό συχνά …

Σημαίνει …”να σε μεταφέρω στον ώμο μου παίζοντας”.Την φράση αυτή χρησιμοποιούμε παίζοντας συνήθως με μικρά παιδιά.Παλιά μεταφέρανε σε ασκούς το λάδι και το ξύδι στην πλάτη τους, τα οποία συγκρατούσαν με τα χέρια στο ύψος του ώμου, από την λαβή …

Το λάδι είναι επίσης βασικό συστατικό της διατροφής όχι μόνο για τους Έλληνες, αλλά και για τους άλλους λαούς της λεκάνης της Μεσογείου. Όλα τα τρόφιμα ακόμα και τα πιο ευτελή λαχανικά, χόρτα άγρια ή τσουκνίδες αποκτούν γευστικότητα και θρεπτική …

Η φράση ανάγεται στον κόλακα της αρχαιότητας Δαμοκλή, που ζούσε στο ανάκτορο του περίφημου τυράννου των Συρακουσών Διονυσίου. Επειδή ο Δαμοκλής θαύμαζε τη ζωή και τον πλούτο του μακαρίζοντας συνεχώς τη ζωή του μονάρχη, εκείνος του παραχώρησε για μια μόνο …

“Αν βρέξη ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα, χαρά σ’εκείνα τα σπαρτά που’ναι στη γη σπαρμένα. “ Παραδίδονται πολλές παραλλαγές της παροιμίας, που οφείλονται στη μεγάλη εξάπλωσή της στον ελληνικό χώρο. Γενικά θεωρούνται ωφέλιμες για τη γεωργία, …

Αυτή η φράση σημαίνει : με ταλαιπώρησαν .Το λάδι βγαίνει από τον καρπό με την έκθλιψη (συμπίεση) του μέχρι το σημείο να σπάσει σε πολλά μικρά κομμάτια .

Σημαίνει ..μην εξωθείς τα πράγματα στα άκρα . Όταν ρίχνουμε λάδι στην φωτιά φουντώνει . Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν το λάδι στο λυχνάρι τους για να φωτίζουν τα σπίτια τους . Έτσι χρησιμοποιούμε την έκφραση αυτή όταν θέλουμε να δείξουμε ότι …

Το λάδι αν πέσει σε κάποιο ρούχο αλλοιώνει αμέσως την εμφάνιση και εισχωρεί άμεσα στις ίνες του ρούχου ενώ αντίστοιχα βγαίνει δύσκολα και συχνά αφήνει μόνιμα σημάδια, έτσι χρησιμοποιεί ο λαός αυτήν την έκφραση για να δείξει ότι μέσα στην …

Τα παλαιά χρόνια στα πιθάρια συχνά βάζανε ξύλινες τάβλες για καπάκι (γενικά ξύλινο σκέπασμα για λόγους ευκολίας ώστε να έχουν γρήγορη πρόσβαση και να μην χάνουν χρόνο στον κάθε ανεφοδιασμό). Όμως τα ποντίκια τρώγανε τις τάβλες αυτές με αποτέλεσμα να …

Λέγετε, όταν εμφανίζονται πολλά κακά, σύμφορες. Η φράση είναι από την Οδύσσεια. Οι σύντροφοι του Οδυσσέα από περιέργεια άνοιξαν ένα ασκί δοσμένο από τον Αίολο στον Οδυσσέα και αμέσως πετάχτηκαν οι άνεμοι και καθώς ήταν απομάκρυναν το καράβι τους από …