Μενού
Αρχική / Εγκυκλοπαίδεια / Παράδοση / Λαική Σοφία (Σελίδα 25)

Λαική Σοφία

Φράσεις με «Λαϊκή Σοφία» που χρησιμοποιούμε – ακούμε – διαβάζουμε συχνά και δεν γνωρίζουμε την πραγματική προέλευση τους ή την ιστορική διαδρομή τους μέχρι σήμερα . Μία σελίδα «μάνα εξ ουρανού» στην περιέργεια και στις εγκυκλοπαιδικές μας γνώσεις .

ΑΧΙΛΕΙΟΣ ΠΤΕΡΝΑ

Το αδύνατο σημείο . Η φράση προέρχεται από το μύθο του Αχιλλέα, κατά τον οποίο η μητέρα του Θέτις, όταν τον βάφτισε στο αθάνατο νερό, τον κράτησε από τη φτέρνα με αποτέλεσμα το σημείο εκείνο να μη βραχεί και να …

Συνέχεια »

ΓΕΡΑΝΟΙ ΤΟΥ ΙΒΙΚΟΥ

Γερανοί του Ιβύκου: απροσδόκητη αποκάλυψη του ενόχου. Γύρω στα 550 π. Χ. ληστές επιτέθηκαν και τραυμάτισαν θανάσιμα τον ποιητή Ίβυκο. Τη στιγμή εκείνη πέρασαν από πάνω του ένα κοπάδι γερανοί (πουλιά) και τους παρακάλεσε να εκδικηθούν το θάνατό του. Λίγο …

Συνέχεια »

ΕΠΕΑ ΠΤΕΡΟΕΝΤΑ

Έπεα πτερόεντα : Λόγια του αέρα. Ποιητική Ομηρική έκφραση βασισμένη στην αντίληψη ότι τα λόγια, όταν βγαίνουν από το στόμα μας τα παίρνει ο αέρας και πετούν. Ιλιάδα,Α,201

Συνέχεια »

Η ΧΩΡΑ ΠΟΥ ΑΝΘΕΙ Η ….

“Η χώρα όπου ανθεί η φαιδρά πορτοκαλέα “. Σημαίνει ότι σκωπτικός χαρακτηρισμός της Ελλάδας, ως χώρας από την οποία απουσιάζει η σοβαρότητα στην αντιμετώπιση καταστάσεων και προβλημάτων. Ειρωνική αναφορά σε παλαιότερη στομφώδη (και εξωπραγματική) ωραιοποίηση της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, η φράση …

Συνέχεια »

ΕΝ ΚΡΥΠΤΩ ΚΑΙ ΠΑΡΑΒΥΣΤΩ

Κρυπτός (ρηματικό επίθετο του κρύπτω) είναι ο κεκρυμμένος (και ως ουσιαστικό: τά κρυπτά = τα κρυφά, τα μυστικά), ενώ παράβυστον ονομάζεται το αφανές ή απόκρυφο μέρος, ο παράμερος ή απόμερος τόπος (παράβυστον ονομαζόταν στην αρχαία Αθήνα ένα απόκρυφο και παράμερο …

Συνέχεια »

ΠΕΡΑΣΕ ΖΩΗ ΧΑΡΙΣΑΜΕΝΗ

Όταν λέμε “πέρασε ζωή χαρισάμενη”, εννοούμε ζωή ευτυχισμένη.Η φράση προέρχεται από το αναστάσιμο τροπάριο “και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος” που σημαίνει όμως κάτι εντελώς διαφορετικό. “Χαρισάμενος ζωή”: χάρισε ζωή.

Συνέχεια »

ΑΝΤΙ ΠΙΝΑΚΙΟΥ ΦΑΚΗΣ

Η φράση αυτή σημαίνει “για ένα πιάτο φακή”. Τη λέμε, όταν κάνουμε ανταλλαγή και ζημιωνόμαστε, όταν δηλαδή δίνουμε κάτι που έχει αξία και στη θέση του παίρνουμε κάτι άλλο με ελάχιστη αξία, κάτι ευτελές. Η φράση είναι παρμένη από την …

Συνέχεια »

ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ

Μία άλλη φράση που μας έρχεται από τον αρχαιολληνικό κόσμο, ένα γνωμικό, όπως λέμε που κρύβει γνώση και σοφία .Οι αιώνες που πέρασαν του προσέθεσαν στην αρχή τη λέξη «παν». Έτσι το ακούμε συχνά «Παν μέτρον άριστον». Δεν είναι όμως …

Συνέχεια »

ΜΕΤΡΗΜΕΝΟΙ ΣΤΑ ΔΑΧΤΥΛΑ

Λέγεται για κάτι που είναι πολύ λίγο, ή για να τονίσουμε την υπερβολικά μικρή ποσότητα. Για κάτι που θα μπορούσε να αντιστοιχίσει μετρώντας το με τα δέκα δάχτυλα των χεριών μας. Η φράση χρησιμοποιείται από πολύ παλιά, όταν οι πιο …

Συνέχεια »

ΑΚΡΟΝ ΑΩΤΟΝ

Τη φράση χρησιμοποιούμε, για να χαρακτηρίσουμε το ανυπέρβλητο, το ανώτατο όριο (αρετής ή κακίας), καλοσύνης, ευγένειας, σεμνότητας κτλ. Ο Καλλίμαχος (ποιητής από την Κυρήνη, σύγχρονος του Θεόκριτου) στο β ύμνο του στον Απόλλωνα, αποκαλεί το καθαρό νερό “άκρον άωτον ύδατος”. …

Συνέχεια »

ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΠΥΡΟΣ

Είναι η πρώτη εμπειρία του νεοσύλλεκτου στρατιώτη σε άσκηση με αληθινά πυρά. Εκτός από τη στρατιωτική ορολογία, χρησιμοποείται για να τονίσει την πρώτη εμπειρία, την πρώτη δοκιμασία σε κάτι. Π.χ. η πρώτη μέρα στο σχολείο είναι “το βάπτισμα του πυρός” …

Συνέχεια »

ΑΝΩ ΠΟΤΑΜΩΝ

Αρχικά η φράση αυτή σήμαινε κάτι το υπερβολικά παράδοξο, όσο και το να κυλάνε τα ποτάμια προς το βουνό και όχι από την πηγή του βουνού που είναι ψηλά, σε σχέση με τις λίμνες ή τις θάλασσες που είναι χαμηλότερα, …

Συνέχεια »

Ο ΠΑΣΣΑΛΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΣΣΑΛΟ ΒΓΑΙΝΕΙ

Σημαίνει : η βία αντιμετωπίζεται με τη βία (γενικότερα, το κακό με όμοιο κακό). Εμφανής η ομοιότητα με την αρχαία ελληνική παροιμία «πάσσαλος πασσάλω εκκρούεται» και «άλλω ήλω εκκρούειν τον ήλον» (< ήλος = καρφί).

Συνέχεια »

ΟΨΟΜΕΘΑ ΕΙΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥΣ

Αυτολεξεί σημαίνει θα τα πούμε, θα λογαριαστούμε στους Φιλίππους. Πριν από την καθοριστική για το μέλλον της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας μάχη που έγινε μετά τη δολοφονία του Ιουλίου Καίσαρα κοντά στους Φιλίππους – πόλη της Μακεδονίας στο όρος Παγγαίο – κατά …

Συνέχεια »

ΣΤΙΣ ΚΑΛΕΝΔΕΣ

“Παραπέμπεται στις καλένδες “. Ισοδύναμο του επιρρήματος ουδέποτε (εις ημερομηνίαν ουδέποτε ερχομένην, αφ’ ου δεν υπήρχον καλένδαι παρ’ Έλλησιν), χρησιμοποιείται για κάτι που διαρκώς αναβάλλεται, ώστε να μην πραγματοποιηθεί ποτέ. Με παρόμοια σημασία τά νεότερα: «το μήνα που δεν έχει …

Συνέχεια »

ΟΙ ΚΑΙΡΟΙ ΟΥ ΜΕΝΕΤΟΙ

“Οι ευκαιρίες δεν περιμένουν”. Φράση του Περικλή, του μεγάλου πολιτικού της αρχαίας Αθήνας, όπως την κατέγραψε στην ιστορία του ο μεγάλος θαυμαστής του, ο ιστορικός Θουκυδίδης.

Συνέχεια »