Μενού
Αρχική / Εγκυκλοπαίδεια / Παράδοση (Σελίδα 26)

Παράδοση

Κατηγορίες με εγκυκλοπαιδικές καταχωρήσεις σχετικά με την παράδοση και τον πολιτισμό. Πλούσιο υλικό εμπλουτισμένο με ύμνους, τραγούδια, έθιμα, προσευχές, μαντινάδες για να ταξιδέψουμε μέσα από αυτά από το χτες.. στο σήμερα.

Προξενιό στην πρώτη Σερρών

Ο γαμπρός στέλνει τον προξενητή στο σπίτι της κοπέλας που εξέλεξε για σύντροφο της ζωής του . Ακολουθούν συζητήσεις και διαπραγματεύσεις , κανονίζεται το ζήτημα της προίκας και εφ’ όσον τακτοποιηθούν όλες οι συμφωνίες καθορίζεται η ημερομηνία των αρραβώνων. Την …

Συνέχεια »

Προίκα στην Πρώτη Σερρών

Φίλες της νύφης πλένουν , σιδερώνουν , ράβουν και φροντίζουν να παρουσιάσουν όσο γίνεται καλύτερα την προίκα. Τα παπλώματα πρέπει να τα σεντονιάσουν τρεις νεαρές πρωτοστέφαντες . Έπειτα σ’ ένα δωμάτιο εκθέτουν την προίκα και καλούν πολλές γυναίκες συγγενών , …

Συνέχεια »

Άκουσα / Του-Της είπα / Έσυρα… τα εξ αμάξης

Τα εξ αμάξης (υβριστικά λόγια) είναι λόγια τα οποία απευθύνονται με έντονο επιτιμητικό τρόπο προς κάποιον. Του έψαλε (του έσυρε) τα εξ αμάξης: “τον περιέλουσε με βρισιές και αισχρολογίες”. Η φράση προήλθε από τα πειράγματα και τα φαιδρολογήματα, τα οποία …

Συνέχεια »

Τήνελλα καλλίνικε…

Η λέξη “τήνελλα” («τλονγκ» ή «τλανγκ» στα Νεοελληνικά) σχηματίστηκε από τον Αρχίλοχο ως απομίμηση του ήχου που κάνει η χορδή της κιθάρας. Ο Αρχίλοχος χρησιμοποίησε τη λέξη αυτή στην αρχή ενός επινίκιου ύμνου στον Ηρακλή: “Tήνελλα, ω Καλλίνικε, χαίρε…”. Γι’ …

Συνέχεια »

Κατατρεγμένος

Κατατρέχω σημαίνει ‘διάκειμαι εχθρικά απέναντι σε κάποιον, προσπαθώ να του κάνω κακό’. Από το κατατρέχω προέρχεται και ο κατατρεγμός και το κατατρεγμένος με την σημασία του ‘άτυχου’, του ‘κυνηγημένου’

Συνέχεια »

Καρκινικές Επιγραφές

Πρόκειται για φράσεις που διαβάζονται και από τα αριστερά προς τα δεξιά και από τα δεξιά προς τα αριστερά. ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ, ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ ΝΟΜΟΝ, Ο ΚΟΙΝΟΣ, ΕΧΕ ΣΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΟΝ ΑΘΛΗΣΑΣ ΗΔΗ ΠΩΛΩ ΠΗΔΗΣΑΣ ΗΛΘΑ ΝΟΣΩ. ΣΥ ΟΣ Η ΙΑΜΑ, …

Συνέχεια »

Νταλαβέρι ή Νταραβέρι

Η λέξη προέρχεται από το ιταλικό ‘δούναι και λαβείν’, “dare-avere” και αρχικά σήμαινε την εμπορική σχέση και συναλλαγή οποιασδήποτε μορφής. Στη συνέχεια η σημασία της λέξης διευρύνθηκε σημαίνοντας, κατ’ επέκταση, κοινωνική σχέση κι επαφή. Έτσι, το ‘νταραβέρι’ κατέληξε να χρησιμοποιείται …

Συνέχεια »

Χωριό που φαίνεται, κολαούζο δεν θέλει

Η λέξη ‘Κολαούζος’ προέρχεται από την Τουρκική Kilavuz και σημαίνει τον οδηγητή, τον οδηγό. Χωριό λοιπόν που φαίνεται δεν χρειάζεται οδηγό για να σε πάει. Σε κάτι δηλαδή που είναι φανερό και αυταπόδειχτο δεν χρειάζεται κολαούζος

Συνέχεια »

Κουλουβάχατα

  Η μεγάλη αναστάτωση, το μπέρδεμα. Η λέξη ‘κουλουβάχατα’ προέρχεται από την Αραβική έκφραση ‘Kullu Wahad’ η οποία σημαίνει “όλα ένα” .Η λέξη διαδόθηκε από τον τίτλο πολιτικού φυλλαδίου του Θ .Ι. Κολοκοτρώνη, εγγονού του ήρωα της Επανάστασης, “Η κουλουβάχατα …

Συνέχεια »

Χαφιές

Η λέξη χαφιές προέρχεται από την τουρκική ‘hafiye’ και σημαίνει: ‘κατάσκοπος, μυστικός πράκτορας’ και κατ’ επέκταση: ‘σπιούνος-ρουφιάνος’. Η πράξη του χαφιέ και το καθεστώς που δημιουργείται είναι ο επικαλούμενος ‘χαφιεδισμός’

Συνέχεια »

Ρουφιάνος

‘Ρουφιάνος’ είναι ο ‘προαγωγός, μαστρωπός’ και κατά συνεκδοχή ‘το πρόσωπο που διαβάλλει, συκοφαντεί κάποιον’. Η λέξη προέρχεται από την ιταλική ‘ruffiano’

Συνέχεια »

Σπιούνος

Ο «σπιούνος» προέρχεται από το ιταλικό «spione» και σημαίνει «κατάσκοπος, πράκτορας». Στη Ελληνική, ο σπιούνος είναι πρόσωπο που παρακολουθεί τις κινήσεις των άλλων και τις αναφέρει σε όποιον τυχόν ενδιαφέρεται. Συνήθως σε πρόσωπο που ασκεί εξουσία, με υλικό αντάλλαγμα, για …

Συνέχεια »