Παράδοση

Έγινε φασαρία, σκοτωμός, χαλασιά. (Θρηνώ και οδύρομαι: νεκρώσιμος ακολουθία).

Πάλεψε δυνατά θεριά για να βγάλω πέραΣαν τον αετό απού πετά με κόντρα τον αέρα

Τα έθιμα του τόπου αναβιώνουν με μεγάλο ζήλο οι Σμιξιώτες, αρχής γενομένης του Αγίου Πνεύματος. Τότε οι γυναίκες του χωριού μοιράζουν πίτες, γλυκά και επταζιμίτικο ψωμί (με μυρωδικά) στην εκκλησία του Αγ. Νικολάου και του Αγ. Αθανασίου

Λέμε για κάποιον που δίνει συμβουλές στους άλλους και για τον εαυτό του τις ξεχνά. «Ο σου διδάσκων έτερα σε αυτόν ου διδάσκεις» Ευαγγελικό

Στο Άγιο Πνεύμα στις Σέρρες, το σημαντικότερο πανηγύρι γίνεται στη γιορτή του Αγίου Πνεύματος. Το πρωί, μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας, οι νέοι και οι νέες κατεβαίνουν λίγο πιο κάτω από το μοναστήρι, σ’ ένα ανοικτό μέρος και χορεύουν …

– Οι ξυλοσχίστες, που επονομάζονταν “μπισκιτζήδες”, εργάζονταν στα δάση και υλοτομούσαν την απαραίτητη ξυλεία για τις οικοδομές, τη ναυπηγική, αλλά και για τις κατασκευές των επιπλοποιών και των μαραγκών.

– Οι μαραγκοί ήταν οι τεχνίτες που κατασκεύαζαν ξύλινα έπιπλα, αλλά και σκάλες, κουφώματα, ταβάνια, πατώματα, πόρτες και γενικότερα όλο τον ξύλινο εξοπλισμό των κατοικιών. Είχαν δικά τους εργαστήρια όπου κατασκεύαζαν τα έπιπλα, ωστόσο οι ίδιοι συμμετείχαν και στις οικοδομές, …

– Μανάβης: Από τους πιο συμπαθητικούς μικροπωλητές που υπάρχουν μέχρι σήμερα. πλανόδιος ή μη. Το χειμώνα, τότε που δεν υπήρχαν θερμοκήπια και ψυγεία, λίγα τα φρούτα και τα ζαρζαβατικά. Όμως όταν άνθιζαν οι μπαξέδες με το έμπα της άνοιξης, γέμιζαν …

– Αγωγιάτης ο επαγγελματίας που κάνει μεταφορές με φορτηγό ζώο .– Οι αγωγιάτες, που επονομάζονταν και “κιρατζήδες”, μετέφεραν τα εμπορεύματα ή διακινούσαν τους ταξιδιώτες με άλογα και συχνότερα με μουλάρια. Λόγω των μεγάλων αποστάσεων μεταξύ των οικισμών, η μετακίνηση των …

– Μπακάλης: Πνιγμένος στα ράφια με τις κονσέρβες, τις ζάχαρες τα ζυμαρικά και όλα τα απαραίτητα για το μαγείρεμα της νοικοκυράς. Τα περισσότερα χύμα και αγορασμένα βερεσέ. Χωρίς ψυγείο, πουλούσε όλα τα βασικά είδη και τρόφιμα χύμα. Συνήθως, το μπακάλικο …

-Αλμπάνης (από το τουρκικού nalbant, αλμπάνης = πεταλωτής)– Παλιά υπήρχαν πολλοί πεταλωτές μια και ήταν απαραίτητοι αφού κάθε σπίτι στο χωριό είχε και ένα ζώο για τις δουλειές του, γαϊδούρι ή μουλάρι. Ο πεταλωτής έβαζε στα ζώα τα πέταλα που …

– Μπασματζής (Υφασματοπώλης): Σε λίγα κεφαλοχώρια , υπήρχαν τα καταστήματα υφασμάτων, που συνήθως ήταν και ραφτάδικα. Εμπορικά που πουλούσαν όλα τα είδη που είχαν ζήτηση εδώ, όπως μεταξωτά, βαμβακερά, βελούδινα, χασέδες, ποπλίνες, αλατζάδες, τσίτια κλπ.

Βαρελάς: Ήταν τεχνίτης, ειδικός στην κατασκευή βαρελόσχημων και σκαφοειδών σκευών, που τα κατασκεύαζαν από ξύλο καστανιάς ή δρυός. Το ξύλο περνούσε από ειδική επεξεργασία και μετά το έκοβαν σε λεπτές σανίδες, που βρέχανε για να παίρνουν εύκολα την κατάλληλη κλίση. …

– Μυλωνάς : Η καλλιέργεια σιτηρών ήταν πολύ διαδεδομένη μέχρι το 17ο αιώνα, ενώ στη συνέχεια περιορίστηκε σημαντικά. Οι άνθρωποι τότε φρόντιζαν δυο φορές το χρόνο, (φθινόπωρο – άνοιξη), για την παρασκευή του σταρένιου ή καλαμποκίσιου αλευριού. Μετέφεραν τα τσουβάλια …

– Οι γανωτζήδες ήταν συνήθως πλανόδιοι τεχνίτες που αναλάμβαναν το γαλβανισμό και το στίλβωμα των χάλκινων οικιακών σκευών, όπως τα ταψιά, τα καζάνια, τα κουτάλια,τα πηρούνια κλπ. Το «γάνωμα» έπρεπε να γίνεται συχνά για λόγους υγείας, κυρίως σε στα σκεύη …

– (Ν)τελάλης: Η λέξη είναι μάλλον τούρκικη και σημαίνει “αυτός που ανακοινώνει τα μαντάτα”, ο δημόσιος κήρυκας. Οι ντελάληδες διαλαλούσαν στους κατοίκους των κωμοπόλεων και των χωριών τα νέα που έφταναν με τον τηλέγραφο ή τα εμπορεύματα που έφερναν στις …