Καλαμάρι (καλαμάρια)

–  Το καλαμάρι ανήκει στην τάξη των δεκάποδων και στην οικογένεια των myopsidae, στην οποία ανήκουν και τα θράψαλα. Από τα δέκα πλοκάμια του, δύο είναι μακρύτερα και χρησιμεύουν στη σύλληψη της τροφής του. Το αυθεντικό καλαμάρι του είδους ξεχωρίζει από τα τριγωνικά πτερύγια της ουράς του, τα οποία έχουν μήκος μεγαλύτερο από το μισό του σώματός του. Με τη βοήθειά τους, το καλαμάρι κολυμπά αργά, ενώ αναπτύσσει ταχύτητα εκτοξεύοντας νερό από το σίφωνα της μανδυακής του κοιλότητας. – Τα καλαμάρια διαθέτουν κι αυτά την ικανότητα να αλλάζουν εντυπωσιακά χρωματισμούς μέσω των χρωματοφόρων που έχουν στο δέρμα τους, τόσο για να δηλώσουν στάση (επίθεση, διάθεση για αναπαραγωγή κ.ά.), όσο και για να καμουφλαριστούν από τους εχθρούς τους. Συνήθως συναντώνται σε μεγάλους πληθυσμούς σε βάθη που φτάνουν έως τα 250 μέτρα και αλιεύονται με τράτες και γρι-γρι, από τον Οκτώβριο μέχρι και τον Ιανουάριο.
– Στην κουζίνα, τα τρυφερότατα καλαμάρια είναι ίσως το πιο εύκολο θαλασσινό για να μαγειρέψει κανείς, με μία και μόνο προϋπόθεση: να μην τα μαγειρέψει πολύ και τα κάνει τόσο «λαστιχωτά» που να είναι αδύνατο να φαγωθούν. Θα έχει τύχει να δοκιμάσετε γεμιστά καλαμαράκια που ξεχάστηκαν στο φούρνο περισσότερο από όσο έπρεπε κι έχασαν όχι μόνο την τρυφερή υφή τους, αλλά και το άρωμα και τη γλυκιά τους γεύση.
– Τα μικρά καλαμαράκια, ιδίως τα μωρά, είναι νοστιμότατα τηγανητά, μόλις περασμένα από το αλεύρι και τηγανισμένα σε βαθιά φριτούρα. Αν τα καλαμάρια είναι πιο μεγάλα, καλό είναι να τους αφαιρέσουμε προηγουμένως την πέτσα.
–  Πάντως από το καλαμάρι, δεν χρειάζεται συνήθως να αφαιρέσουμε τίποτα άλλο εκτός από την «πένα», όπως ονομάζεται το διαφανές κόκκαλό τους. Τα «καλαμαρέτι» των Ιταλών ή τα «τσιπιρόνες» των Ισπανών είναι μικρά καλαμαράκια που συνήθως μαγειρεύονται με το μελάνι τους, άλλοτε γεμιστά με ρύζι και με ή χωρίς σταφίδες, άλλοτε με λαχανικά (πιπεριές διαφόρων χρωμάτων, ελιές και κάππαρη), ακόμα και με ζαμπόν ωρίμανσης (τα διάφορα χαμόν), στην Ισπανία. Ψιλοκομμένα, τα καλαμάρια γίνονται ριζότο, συμμετέχουν όμως και σε σούπες ή σαλάτες ψαρικών, ή μαγειρεύονται γιαχνί με ντομάτα στην κατσαρόλα