Εγκυκλοπαιδικά

Πολιτική κίνηση στη Γαλλία στη τελευταία περίοδο του 19ού αιώνα, με επικεφαλής το στατηγό Γεώργ. Μπουλανζέ, που θεωρήθηυκε επικίνδυνος για τη δημοκρατία. Ο μπουλανζισμός αποτέλεσε την έκφραση της πολιτικής και οικονομικής κρίσης της Γαλλίας την εποχή εκείνη. Ο όρος παρέμεινε στην …

Ο όρος δηλώνει τη θρησκευτική και μεταφυσική εμπειρία που δίνει άμεση παρουσία και κάνει οικεία πραγματικότητα την περιοχή του αόρατου και του ασύλληπτου. Ο θρησκευόμενος προσπαθεί με τις διάφορες μυστικές εμπειρίες να γεφυρώσει το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα σε αυτόν …

Η κατάσταση των οφθαμών, κατά την οποία αυτοί αδυνατούν να διακρίνουν αντικείμενα σε μακρινή απόσταση. Η αδυναμία κάποιου να κατανοήσει τις βαθύτερες αιτίες των γεγονότων και να προβλέψει τα μετέπειτα αποτελέσματα.

Ο όρος προσδιορίζει την ύπαρξη και τη δράση του μουσουλμανικού μοναχικού τάγματος των δερβίσηδων, ατόμων φανατικά αφοσιωμένων στο Ισλάμ, που ζούσαν ομαδικά σε τάγματα, των λεγόμενω “Μπεκτασήδων”. Ο όρος προήλθε από το όνομα του Χατζή – Μπεκτάς Αλή, που ίδρυσε …

Η ηθική φιλοσοφία του Άγγλου νομομαθή και φιλοσόφου Ιερεμίς Μπενθάμ, που συνοψίζεται στο δόγμα “να επιτύχουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη  ευτυχία για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων”. Κατ’ αυτό, ότι συντελεί στην ευτυχία του ατόμου είναι χρήσιμο. Ο Μπενθαμισμός …

Φιλοσοφική θεωρία του Μπερξόν, κατά τον οποίο μόνο με τη διαίσθηση και όχι με τη διάνοια μπορούμε να συλλάβουμε την κίνηση και τη μεταβολή, που είναι η ουσία της ζωής. Ο μπερξονισμός πέρασε δυο στάδια. Αρχικά ακτινοβόλησε στα πρώτα χρόνια …

Θεωρία κατά την οποία δεν μπορούμε να γνωρίσουμε με αντικειμενικότητα το περιεχόμενο κατά την κατάσταση της συνείδησης ενός ατόμου, εφ’ όσοον αυτά δεν πέφτουν στην αντίληψη μας με άμεσο τρόπο, αλλά διαμέσου των περιγραφών και των και των διηγήσεων που …

Πολιτικό ρεύμα, που συνδέεται με το όνομα του Γάλλου σοσιαλιστή κι επαναστάτη Λουδ. Μπλάνκι. Στην πλατιά και καθιερωμένη έννοια του σημαίνει τις απόψεις των οπαδών της σεχταριστικής τακτικής στο επαναστατικό κίνημα.

Συναίσθημα έλλειψης ικανοποίησης, που συνίσταται σε τάση φυγής από την πραγματικότητα με τη φανταστική δημιουργία μιας εξιδανικευμένης προσωπικότητας, όπως ήταν η προσωπικότητα της ηρωίδας του μυθιστορήματος του Φλομπέρ “Μαντάμ Μποβαρύ”.

Με τον όρο αυτό χαρακτηρίζεται κάθε δόγμα, που υποστηρίζει την ύπαρξη μιας μόνο ουσίας και τη μοναδικότητα της πραγματικότητας. Ο Βολφ ορίζει ότι μονιστές λέγονται οι φιλόσοφοι που δέχονται μόνο ένα γένος ουσίας. Με την οντολογική αυτήν έννοια, ο όρος …

Θεωρία, σύμφωνα με την οποία οι διάφορες ανθρώπινες φυλές προέρχονται από τον ίδιο αρχικό πρόγονο και οι διαφορές τους δημιουργήθηκαν από δευτερογενή αιτία. Η αντίθετη θεωρία είναι ο πολυγονισμός, που κατατάσσει τις ανθρώπινες φυλές σε ισάριθμους πιθηκοειδείς τύπους με επιχειρήματα …

Κατάσταση της συνείδησης όταν κατέχεται από μια μοναδική ιδέα. Ο Ριμπό χαρακτήρισε την προσοχή «κατάσταση συγκέντρωσης του πνεύματος σε μια κυριαρχούσα ιδέα». Άλλοι ονομάζουν μονοϊδεϊσμό ορισμένες καταστάσεις ύπνωσης, στις οποίες παρατηρείται μεγάλη στένωση του πεδίου της συνείδησης.

Ο όρος, μεταφορικά, χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά του μονοκόμματου ανθρώπου, του άκαμπτου και μονολιθικού ατόμου, που δε χρησιμοποιεί ελιγμούς και διπλωματία. Η χωρίς παρεκκλίσεις τακτική ενός κοινωνικού συνόλου με αυταρχικές αντιλήψεις.

Γένεση ενός καινούριου είδους σε ορισμένη περιοχή και σε πολύ μικρή έκταση, η οποία είναι η κοιτίδα του. Είναι πιθανό ο μονοτοπισμός να αποτελεί γενικό κανόνα της γένεσης των ειδών.

Χριστολογική αίρεση, που παρουσιάστηκε τον 5ο αιώνα και για αρκετό διάστημα συντάραξε την Εκκλησία. Κεντρική διδασκαλία της αίρεσης είναι ότι στο πρόσωπο του Χριστού, μετά την ενανθρώπιση, δεν υπάρχουν δύο φύσεις, η θεία και η ανθρώπινη. Την πλάνη αυτή πρώτος …

Θεωρία για την εξήγηση των φαινομένων της κληρονομικότητας, που διατυπώθηκε από τον Αμερικανό βιολόγο Μόργκαν, για τη συμπλήρωση της θεωρίας του μεταλλακτισμού.