Μενού
Αρχική / Εγκυκλοπαίδεια / Παράδοση / Λαική Σοφία (Σελίδα 14)

Λαική Σοφία

Φράσεις με «Λαϊκή Σοφία» που χρησιμοποιούμε – ακούμε – διαβάζουμε συχνά και δεν γνωρίζουμε την πραγματική προέλευση τους ή την ιστορική διαδρομή τους μέχρι σήμερα . Μία σελίδα «μάνα εξ ουρανού» στην περιέργεια και στις εγκυκλοπαιδικές μας γνώσεις .

Άνθρακες ο θησαυρός

– (1η εκδοχή) Τη φράση τη χρησιμοποιούμε, όταν διαψεύδονται οι ελπίδες μας. Η έκφραση προήλθε από μια δοξασία των αρχαίων, σύμφωνα με την οποία καλά δαιμονικά αποκαλύπτουν σε ανθρώπους την ώρα που κοιμούνται, το σημείο που υπάρχει κρυμμένος θησαυρός, που …

Συνέχεια »

Αποδιοπομπαίος τράγος

Η φράση αυτή ξεκινάει από ένα παλιό ιουδαϊκό θρησκευτικό έθιμο, που έχει και αυτό με την σειρά του τις ρίζες του στην αρχαία Αιγυπτιακή λατρεία. Ο Ιουδαίος αρχιερέας δηλαδή μια ορισμένη τελετή, είχε μπροστά του δύο τράγους. Από αυτούς ο …

Συνέχεια »

Από μεθυσμένο και τρελό μαθαίνεις την αλήθεια

Ο Ευστάθιος γράφοντας : «οίνος γάρ φασί και αλήθεια»(740,14)είχε βέβαια υπόψη του και τις αρχαίες παροιμίες : «οίνος και αλήθεια» και «ανδρός δε οίνος έδειξε νόον». Ποιο σύγχρονος ο Μιχαήλ ψελλός γράφει : «απού σαλού και μεθυστού την αλήθεια άκουε». …

Συνέχεια »

Αυτός είναι για τα πανηγύρια

Την εποχή που δεν υπήρχαν ειδικά ιδρύματα για τους ψυχοπαθείς, τους έπαιρναν οι δικοί τους και τους πήγαιναν στις εκκλησίες ή στα μοναστήρια: εκεί αφού τους έδεναν με αλυσίδα σ’ ένα δέντρο ή κούτσουρο, έλεγαν του παπά ή του καλόγερου …

Συνέχεια »

Αυτή είναι ψηλομύτα

– Όταν οι Φράγκοι κατάλαβαν την Ελλάδα, επειδή οπωσδήποτε, έμειναν πολλά χρόνια στον τόπο μας, αναγκάστηκαν να φέρουν τις γυναίκες τους εδώ, γιατί οι πατρίκιες δεν τους συγκινούσαν με την καχεκτική εμφάνισή τους. Οι Φράγκισσες, όπως και οι αρχαίες Ελληνίδες, …

Συνέχεια »

Αυτή έχει τουπέ

Η λέξη είναι γαλλική και θα πει «φούντωμα της κόμης επί της κεφαλής και αυτός που έχει «τουπέ» εγωιστής, κλπ. Η ιστορία της λέξης είναι η εξής: την εποχή του Ερρίκου Δ’, για να γίνει κανείς ευγενής , έπρεπε πρώτα …

Συνέχεια »

Ας πάει και το παλιάμπελο

– Στο έτος 1840-41 στο θέατρο Μπούκουρα. εμφανιζόταν μία περίφημη Ιταλίδα «αοιδός» η Ρίτα Μπάσσο, η οποία, κυριολεκτικά, ξετρέλαινε τους Αθηναίους κι έγινε αιτία πολλών επεισοδίων και στα ανώτατα τότε στρώματα της κοινωνίας ακόμη. Κατά την ώρα, λοιπόν, μιας παράστασης …

Συνέχεια »

Άλλαξε τροπάρι

Δηλαδή, βαρέθηκε να ακούει τα ίδια και τα ίδια και του λέει να αλλάξει τροπάρι. Το τροπάρι είναι ένας σύντομος εκκλησιαστικός ύμνος (που στερεότυπα επαναλαμβάνεται). Τα τροπάρια τα ψέλνουν σε οκτώ ήχους σύμφωνα με την βυζαντινή μουσική. Δηλαδή, κατά οχτώ …

Συνέχεια »

Άνθρωπος αγράμματος τούβλο απελέκητο

Είναι μια έκφραση που τη μεταχειριζόντουσαν πολύ οι πρόγονοί μας και την έλεγαν για τους αγράμματους. Το τούβλο το απελέκητο είναι «άνευ αξίας», έτσι και ο άνθρωπος ο αγράμματος δεν έχει καμιά αξία. Τη συναντούσαν δε πάνω από τις έδρες …

Συνέχεια »

Άνοιξε η γη και τον κατάπιε

Η φράση αυτή έχει την αρχή της στη Μυθολογία των αρχαίων Ελλήνων. Σύμφωνα με τον μύθο, ο Αμφιάραος από τον Περικλύμενο και κινδυνεύοντας, από στιγμή σε στιγμή, να χτυπηθεί από το ακόντιο του διώχτη του, σώθηκε μόνο από τη γρήγορη …

Συνέχεια »

Αμπρακατάμπρα

Ο περίφημος πάλι γιατρός Μαρκέλλης , συμβούλευε σοβαρότατα εκείνους που υπόφεραν από τα μάτια τους , να γράφουν πάνω σε μια μαύρη πλάκα με κιμωλία λέξεις σαν αυτές : «αραμαράμα», «ξεναξενόξης» κλπ. Ωστόσο, μια από τις ακατανόητες αυτές λέξεις , …

Συνέχεια »

Αναγκαίον κακόν

Τη φράση αυτή τη βρίσκουμε για πρώτη φορά σ’ένα στίχο του Μένανδρου (342-291 π.Χ.), που μιλάει για το γάμο. Ο ποιητής γράφει «…εάν τις την αλήθειαν σκοπή, κακόν μεν εστίν, αλλ’αναγκαίον κακόν». Δηλαδή: Εάν θέλουμε να το εξετάσουμε στο φως …

Συνέχεια »

Άλλου παπά ευαγγέλιο

– Αυτή τη φράση την παίρνουμε από μια Κεφαλλονίτικη ιστορία. Κάποιος παπάς σε ένα χωριουδάκι της Κεφαλλονιάς, αγράμματος, πήγε να λειτουργήσει σ’ένα άλλο χωριό, γιατί ο παπάς του χωριού είχε αρρωστήσει για πολύ καιρό. Ο παπάς όμως, στο δικό του …

Συνέχεια »

Μοιάζω για αμερικανάκι; Για αμερικανάκι με πέρασες;

Δεν είμαι αφελής, δεν μπορείς να με ξεγελάσεις. Η φράση, που έχει ήδη παλιώσει κάπως, γεννήθηκε κατά τη δεκαετία του 1950, όταν το λιμάνι του Πειραιά πλημμύριζε από Αμερικανούς ναύτες που έπεφταν εύκολα θύματα των αετονύχηδων της πιάτσας.

Συνέχεια »

Λέω τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη

Λέω τα πράγματα με τ’ όνομά τους, μιλάω ξεκάθαρα και ειλικρινά, χωρίς υπεκφυγές ή προσπάθεια ωραιοποίησης. Η παρουσία της φράσης στην Αττική κωμωδία (δυο φορές στον Αριστοφάνη: σκαιός δε τις καγροικός ειμί την σκάφην σκάφην λέγων/ άγροικός ειμί την σκάφην …

Συνέχεια »

Αλαμπουρνέζικα

Ακαταλαβίστικα, σε ακατάληπτη γλώσσα. Αβέβαιη η εξήγηση – ετυμολογία της. Ίσως πρόκειται για δυο λέξεις (αλά Μπουρνέζικα) – όπως λέμε αλά Γαλλικά – δηλ. στη διάλεκτο της φυλής Μπουρνού, που ζει σε μια περιοχή του Σουδάν, η οποία για τους …

Συνέχεια »