Λαική Σοφία

Στο Βυζάντιο όταν ένας νέος ήθελε να παντρευτεί , έστελνε στους γονείς της νέας ” προξενητή ” για να του τη δώσουν . Συνήθως τη νέα αυτή – αν ήταν αυστηρών αρχών – δεν την είχε δει ποτέ στο πρόσωπο …

Συνηθίζουμε τακτικά να παρεμβάλουμε στην κουβέντα μας τη φράση : ” κόντεψα να ….”, όταν θέλουμε να πούμε πως λίγο έλειψε να πάθουμε ή να κάνουμε κάτι. Είναι το ίδιο με το αρχαϊκό ” μικρούν δειν ” , “ολίγου δειν …

Είναι μια έκφραση , που ξεκινάει από τη θορυβώδικη και επεισοδιακή ζωή ενός ήρωα της παλιάς Αθήνας , του πρίγκηπα Μουρούζη . Εχουν μείνει στην ιστορία τα γλέντια που έκανε ο Μουρούζης , στο τότε κοσμικό κέντρο της οδού Αθηνάς …

Σε συνεχόμενες και μεγάλες αμαρτίες ( συμφορές ) χρησιμοποιούν την έκφραση αυτή . Και τούτο , γιατί τα δεινά και οι συμφορές που τράβηξε η οικογένεια των Κολοκοτρωναίων από τους Τούρκους ήταν πολλές , που ο λαός μόνο με αυτή …

Μεταχειριζόμαστε τη φράση , όταν θέλουμε να πούμε για κάτι θαυματουργό , για κάτι που έφερε αναγγέννηση , αναζωογόνηση , αναμόρφωση , εξαγνισμό , απαλλαγή από τις αμαρτίες κλπ. ενός ανθρώπου , που βαφτίστηκε στην κολυμπήθρα του Σιλωάμ . Η …

Επειδή, την παλιά εποχή , η αξία των κολοκυθιών ήταν μικρή και η θρεπτική τους αξία ασήμαντη , γι΄αυτό , όταν θέλουμε να μιλήσουμε για κάτι ανούσιο και ασήμαντο , το παρομοιάζουμε με τα κολοκύθια .

Τη φράση αυτή , “αυτός ξέρει λίγα κολλυβογράμματα ” , τη μεταχειριζόμαστε για κάποιον που ξέρει πολύ λίγα γράμματα . Πολλοί δίνουν την εξήγηση ότι , κολλυβογράμμματα είναι τα λίγα και ατελή γράμματα , τόσα όσα χρειάζονται στον παπά , …

Κολλητσάδα και κολιτσίδα είναι η κοινή ονομασία διαφόρων φυτών , που οι βλαστοί ή τα σπέρματά τους έχουν την ιδιότητα να κολλάνε στα ρούχα των διαβατών κλπ.

Σύμφωνα με τον θρύλο και τις ελληνικές παραδόσεις , θα διώξουμε τον Τούρκο στην “Κόκκινη Μηλιά ” , όταν σηκωθεί από τον τάφο του ο μαρμαρωμένος βασιλιάς , Κωνσταντίνος Παλαιολόγος και θα μπει στην Κωνσταντινούπολη . Η Κόκκινη Μηλιά ταυτίζεται …

Την εποχή που οι περούκες έπιαξαν σημαντικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων ( Αγγλία , Γαλλία ) , τα μαλλιά , οι τρίχες , άρχισαν να σπανίζουν , παρόλο που οι κομμωτές τα αγόραζαν σε υψηλές τιμές . Την εποχή …

Στα 1890 στην Νέα Υόρκη στην εφημερίδα “Ο κόσμος της Νέας Υόρκης ” , δημοσιεύονταν μία σειρά χιουμοριστικών σχεδίων , που παρίσταναν τις πονηριές και τα κατορθώματα ενός παιδιού της αμερικάνικης πρωτεύουσας . Ο μικρός ήταν ένας μάγκας , με …

Η λέγη κοκορέτσι προέρχεται από το Ρωμανικό “αδράχτι ” , που λέγεται “κουκουρέτσου”. Το “κουκουρέτσου ” το παρέλεβαν οι Σλάβοι και το μετέτρεψαν σε κουκουρούζα” και που έτσι ονόμασαν το αραποσίτι , ( τη ρόκα , το καλαμπόκι ). Ετσι …

“Οι μεγάλοι άνθρωποι κάνουν μεγάλα λάθη. “ Λόγια του Μακρυγιάννη για τον Καποδίστρια, ύστερα από τη δολοφονία του.

Με τα λόγια αυτά αρχίζει ο Ερωτόκριτος, το μεγάλο νεοελληνικό έπος από το 17ο αι. Λέγεται συχνά για το άστατο της τύχης, όμοιας με ρόδα που γυρίζει.

“Το αν εσπάρθη πολλές φορές αλλά δεν εφύτρωσε.” Λόγια που είπε σε κάποια περίσταση ο Κολοκοτρώνης. Ξαναλέγονται με το ίδιο νόημα, για κάτι υποθετικό ή και απίθανο να γίνει, που μερικοί όμως το φαντάζονται βέβαιο .

“Οι βιολιτζήδες άλλαξαν, ο χαβάς μένει ο ίδιος.” Είναι η απάντηση που έδωσε ο Κολοκοτρώνης στον Όθωνα, όταν αυτός του ζήτησε τη γνώμη του για το νέο Υπουργείο που είχε σχηματιστεί. Λέγεται για αλλαγή φαινομενική, εξωτερική, όπως η γνωστή παροιμία …