Λαική Σοφία

Ο λαός που τα βλέπει όλα και τίποτα δεν αφήνει, που να μην το σχολιάσει κι εδώ, παρατήρησε πως ο παπάς, όταν αρχίζει τη λειτουργία με το “Ευλογητός ο Θεός” κάνει το σταυρό του και ύστερα από συνήθεια, βάζει το …

Είναι μια φράση – παροιμία, που θέλει να πει ότι όποιος βιάζεται, βρίσκει μπροστά του πολλά εμπόδια έτσι και όταν κάποιος βιάζεται σε κάτι, πέφτει σε σφάλματα. Παραπλήσιες είναι και οι αρχαίες ρήσεις : “εν γαρ τω τάχει αμαρτία πλείων”. …

Όταν θέλουμε να πούμε πως κάποιος μας λέει ψέματα, του λέμε κούρες ή κόβει κούρες ή λέγει ψευτιές και κούρες. Η φράση αυτή αποβλέπει στους γιατρούς, που τόσα παράπονα είχαν οι αρχαίοι, αλλά και οι μεσαιωνικοί πρόγονοι μας, γιατί από τη …

Οι Βυζαντινοί πίστευαν ότι, ορισμένοι άνθρωποι είχαν το χάρισμα να βλέπουν όχι μόνο με τα μάτια τους, αλλά και με άλλα μέλη του σώματος τους. Στη βυζαντινή ιστορία αναφέρονται πολλά τέτοια άτομα, που έδιναν παραστάσεις μπροστά στους αυτοκράτορες και στους …

Το αλάτι ήταν και είναι από τα απαραίτητα συστατικά τροφής του ανθρώπου και γι αυτό το χρησιμοποιούσαν σε διάφορες επίσημες τελετές και σε ιερές εκδηλώσεις, σαν σύμβολο διάρκειας, ομόνοιας και αφοσίωσης. Στην Αγία Γραφή διαβάζουμε πως οι πιστοί πρέπει, πάντοτε …

Μεταχειριζόμαστε, συνήθως, τη φράση, για να δηλώσουμε ότι δεν έχουμε καμιά ευθύνη για ότι γίνει και έχουμε ακόμα σοβαρές αντιρρήσεις. Φράση που προήλθε από τον Πόντιο Πιλάτο, ο οποίος δεν είχε το σθένος να πει όχι στους αρχιερείς. Επιχείρησε τρεις …

Νισάφι και Ινσάφι. Τούρκικα insaf, που σημαίνει έλεος, από το αραβικό νασφ ή νασφέτ, που σημαίνει δικαιοσύνη. Όταν κάνεις κάτι με ευσυνειδησία, ενεργείς δίκαια. Έχει και τη σημασία του έλεος, από το οποίο και διάφορες φράσεις, κάνε  κάμε νισάφι, που σημαίνει …

Τη φράση αυτή, που θέλει να πει ότι δεν μπορεί μέσα σε ένα ασθενικό σώμα να κατοικεί υγιές και ευγενικό πνεύμα, τη χρωστάμε στο Ρωμαίο σατιρικό ποιητή Ιούλιο Ιουβενάλη, που έζησε στα τέλη του πρώτου αιώνα μετά Χριστό.

Η έφραση νταραβέρι, που σημαίνει συναλλαγή, δοσοληψία, είναι μετάφραση του ιταλικού δούνι – λαβείν. Ώστε, με την έννοια τα πράγματα είναι καλά. Με το πέρασμα του χρόνου, όμως, ο λαός έδωσε στην έκφραση πλατύτερη σημασία. Έτσι, λέγεται το νταραβέρι με …

Το ρητό αυτό που έγινε και παροιμιώδης έκφραση, το διαβάζουμε πάνω από το Αγγλικό παράσημο της περικνημίδας και το οποίο απονέμεται σε μέλη ξένων βασιλικών οίκων και σε ελάχιστους προνομιούχους Άγγλους ευγενείς. Η ιστορία της έκφρασης αυτής και του παράσημου …

Άπαγε με εις τας Λατομίας. Αυτήν την απάντηση έδωσε ο ποιητής Φιλόξενος στο τύραννο των Συρακουσών, Διονύσιο τον πρεσβύτερο. Ο Διονύσιος, που παρίστανε τον ποιητή, είχε ζητήσει κάποτε τη γνώμη του Φιλόξενου και επειδή αυτός του είπε χωρίς να φοβηθεί …

Πολλοί νομίζουν πως η λέξη ξουρίζει, έχει σχέση με το ξυράφι και το ξύρισμα. Άλλο όμως, συμβαίνει. Στην πρώτη της χρησιμοποίηση η φράση ήθελε να πει για το πολύ δυνατό αέρα, ενώ μεταγενέστερα κατέληξε να σημαίνει τον ψυχρό αέρα. Σχετική …

Στη Βυζαντινή εποχή, η ποινή του θανάτου ήταν μάλλον σπάνιο φαινόμενο. Η Σύγκλητος που δίκαζε τον κατηγορούμενο, αν το παράπτωμα του ήταν βαρύ, τον παράδινε στο λαό, να τον κάνει ότι θέλει. Πολλές φορές ο κατηγορούμενος κατόρθωνε να πείσει τους τιμωρούς …

Η παράσταση αυτή που παρουσιάζει το Χάρο σαν ένα γέρο Περατάρη, που διαπορθμεύει τις ψυχές, είναι μεταγενέστερη του Όμηρου και στον σημερινό Ελληνικό λαό, όπως απόδειξε ο Νικόλαος Πολίτης, διασωθήκανε οι ιδέες περί θανάτου και οι μυθολογικές παραστάσεις της μακρινής …

Η παραπάνω φράση θέλει να πει πως πολλοί είναι οι γιορταστές του Βάκχου, που βαστούν τους νάρθηκες λίγοι όμως οι πραγματικοί λατρευτές, οι ένθεοι οι γεμάτοι από το θεό Βάκχο, δηλαδή δεν είναι ένθεοι όσοι γιορτάζουν. Το μεταχειρίστηκε και ο …

Ο Νάρκισσος ήταν γιος του Κηφισού, ήταν κυνηγός και δεν αγαπούσε παρά μόνο τον εαυτό του, από τότε που είδε μια φορά τη μορφή του μέσα στο νερό ενός ρυακιού. Μεταμορφώθηκε στο τέλος από τους θεούς σε λουλούδι. Τη λέξη …