Μενού
Αρχική / Εγκυκλοπαίδεια / Παράδοση / Λαική Σοφία (Σελίδα 8)

Λαική Σοφία

Φράσεις με «Λαϊκή Σοφία» που χρησιμοποιούμε – ακούμε – διαβάζουμε συχνά και δεν γνωρίζουμε την πραγματική προέλευση τους ή την ιστορική διαδρομή τους μέχρι σήμερα . Μία σελίδα «μάνα εξ ουρανού» στην περιέργεια και στις εγκυκλοπαιδικές μας γνώσεις .

Μεταξύ χείλεος και κύλικος

Η φράση σημαίνει, περίπου, πως , έως ότου φέρει κανείς το ποτήρι με κρασί στα χείλια του, πολλά πράγματα μπορούν να συμβούν. Η φράση, όμως, αυτή ειπώθηκε από την αρχή της έτσι, αλλά: «Πολλά πέλει μεταξύ κύλικος και χείλεος άκρο.» …

Συνέχεια »

Με την ψυχή στα δόντια

Αυτή τη φράση την πρωτοβλέπουμε στα Αναργύρια Αποσπάσματα , όπως λέγονται τρία φύλλα, που υποτίθεται πως τα έγραψε ένας καλόγερος της μονής των Αγίων Αναργύρων στην Αθήνα.

Συνέχεια »

Με το δρεπάνι, όχι με το ψαλίδι

Η φράση αυτή λέγεται για κάποιον, που είναι μεγάλος ισχυρογνώμων και το ξεκίνημα της έχει μια όμορφη ιστοριούλα. Κάποτε θέριζε μια αγροτική οικογένεια, Η κόρη τους αντί να θερίζει με το δρεπάνι, θέριζε με το ψαλίδι. Ο πατέρας της, μάταια …

Συνέχεια »

Μεφιστοφέλης

Η προσωποποίηση του διαβόλου, ένα από τα κύρια πρόσωπα της ποιητικής τραγωδίας του Γκαίτε Φάουστ. Το όνομα του Μεφιστοφελή, λέγεται ότι παράγεται η λέξη, από το εβραϊκό μεφίζ (καταστροφέας) και τοφέλ (ψεύτης).

Συνέχεια »

Μέχρις όνυχος

Μέχρις όνυχος και εξονυχίζω, είναι εκφράσεις που αναφέρονται σε λεπτομερή και πλήρη επεξεργασία ή εξέταση. Αυτές οι εκφράσεις προέρχονται από τη συνήθεια που είχαν κατά την αρχαιότητα οι γλύπτες να ελέγχουν το γυάλισμα και γενικά την καλή εκτέλεση των έργων …

Συνέχεια »

Μηδένα προ του τέλους μακάριζε

Δηλαδή, κανένα να μην τον καλοτυχίζεις, πριν δεις το τέλος του. Το είπε κατά την παράδοση ο Σόλωνας στο βασιλιά της Λυδίας, Κροίσο, όταν εκείνος τον ρώτησε δείχνοντας του τους θησαυρούς του, αν ήξερε άλλο άνθρωπο πιο ευτυχισμένο από αυτόν. …

Συνέχεια »

Μεσσαλίνα

Η λέξη χαρακτηρίζει γυναίκα σκληρή, αδίστακτη, φιλήδονη, φιλόδοξη, εγκληματική. Έτσι, ακριβώς ήταν η αυτοκράτειρα Μεσσαλίνα, γυναίκα του Καλιγούλα και μετά του Κλαύδιου.

Συνέχεια »

Με το νι και με το σίγμα

Παλαιότερα, όταν τα παιδιά μάθαιναν υποκοριστικά, ο δάσκαλος τους έλεγε ότι η αρχική τους κατάληξη ήταν σε -ιο και ότι στα μεσαιωνικά χρόνια ήταν σε –ιον και –ιν, για να καταλήξει στο τέλος το απλό –ι . Π.χ. παιδίον, παιδίν, …

Συνέχεια »

Θα τον κάνω εικόνα – κόνισμα

Το οικογενειακό επίθετο Κονοφάγος το συναντάμε τακτικά σήμερα. Και αν θυμηθούμε τις φιλονικίες της εποχής: εικονολάτρες και εικονοφάγοι, το επίθετο – όνομα αυτό φανερώνει τον ασεβή και θεομπαίχτη. Και πώς αλλιώς θα τους θεωρούσαν τους εικονομάχους οι ευσεβείς εικονολάτρες. Γι’ …

Συνέχεια »

Πέτυχε λαβράκι

Έκανε, δηλαδή, δημοσιογραφική επιτυχία. Πέτυχε σπουδαία είδηση. Η φράση προέρχεται από το ψάρι λαβράκι, που είναι ένα από τα πάρα πολύ νόστιμα και όμορφα ψάρια της θάλασσας και δεν είναι εύκολο το πιάσιμό του. Ψαρεύεται με την καθετή πιο εύκολα …

Συνέχεια »

Ο κλέφτης και ο ψεύτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται

Λαϊκή παροιμία, που τον … πρόγονά της βρίσκουμε στο Β΄ Ολυνθιακό (10) του Δημοσθένη «ου γαρ έστιν, ουκ έστιν, ω άνδρες Αθηναίοι, αδικούντα και επιορκούντα και ψευδόμενον δύναμιν βεβαίαν κτήσασθαι, αλλά τα τοιαύτ’ εις μεν άπαξ και βραχύν χρόνον αντέχει…», …

Συνέχεια »

Ρίχνει τη σκούφια του για καβγά

Για νa μπορούν αυτοί που τσακώνονται να κινούνται πιο εύκολα, πετάνε όχι μόνο το σακάκι τους, αλλά και το καπέλο τους, το σκούφο τους ή το φέσι τους, γιατί τους εμποδίζει. Γι’ αυτό, για κάποιον που του αρέσει να τσακώνονται, …

Συνέχεια »

Το ‘χω βάρος στην ψυχή μου

Αυτόν που τον βαραίνει η συνείδησή του, μεταχειρίζεται τη φράση «το ‘χω βάρος στην ψυχή μου». Η φράση ξεκινάει από το εξής έθιμο: Όταν δύο τσακωνόντουσαν, αυτός που προκαλούσε τον καβγά, έπαιρνε μια πέτρα ή ένα βαρύ αντικείμενο και δείχνοντάς …

Συνέχεια »

Μ’ έκανε άνω κάτω

Όταν, για πρώτη φορά, ο Χριστόφορος Κολόμβος προσπάθησε ν’ αποδείξει στην Ακαδημία της Σαλαμάγκας, ότι η γη είναι όμοια με αιωρούμενη σφαίρα, κάποιος σοφός της εποχής εκείνης διάβασε μια περικοπή από ένα χειρόγραφο του επισκόπου Λακταντίου, που πέθανε στα 1430: …

Συνέχεια »