Παράδοση

Λέγεται για κάτι που είναι πολύ λίγο, ή για να τονίσουμε την υπερβολικά μικρή ποσότητα. Για κάτι που θα μπορούσε να αντιστοιχίσει μετρώντας το με τα δέκα δάχτυλα των χεριών μας. Η φράση χρησιμοποιείται από πολύ παλιά, όταν οι πιο …

Εμείς το λύκο βλέπουμε, πούθε πάν’ τ’ αχνάρια του.

Τη φράση χρησιμοποιούμε, για να χαρακτηρίσουμε το ανυπέρβλητο, το ανώτατο όριο (αρετής ή κακίας), καλοσύνης, ευγένειας, σεμνότητας κτλ. Ο Καλλίμαχος (ποιητής από την Κυρήνη, σύγχρονος του Θεόκριτου) στο β ύμνο του στον Απόλλωνα, αποκαλεί το καθαρό νερό “άκρον άωτον ύδατος”. …

Δε φοβάται το βουνό από τα χιόνια.

Είναι η πρώτη εμπειρία του νεοσύλλεκτου στρατιώτη σε άσκηση με αληθινά πυρά. Εκτός από τη στρατιωτική ορολογία, χρησιμοποείται για να τονίσει την πρώτη εμπειρία, την πρώτη δοκιμασία σε κάτι. Π.χ. η πρώτη μέρα στο σχολείο είναι “το βάπτισμα του πυρός” …

Δε μου κάνει ούτε κρύο ούτε ζέστη.

Αρχικά η φράση αυτή σήμαινε κάτι το υπερβολικά παράδοξο, όσο και το να κυλάνε τα ποτάμια προς το βουνό και όχι από την πηγή του βουνού που είναι ψηλά, σε σχέση με τις λίμνες ή τις θάλασσες που είναι χαμηλότερα, …

Δεν κάνει ούτε στο σακί ούτε στο σακούλι.

Σημαίνει : η βία αντιμετωπίζεται με τη βία (γενικότερα, το κακό με όμοιο κακό). Εμφανής η ομοιότητα με την αρχαία ελληνική παροιμία «πάσσαλος πασσάλω εκκρούεται» και «άλλω ήλω εκκρούειν τον ήλον» (< ήλος = καρφί).

Δεν είμαι φαγάς, είμαι παραπονιάρης.

“Η χώρα όπου ανθεί η φαιδρά πορτοκαλέα “. Σημαίνει ότι σκωπτικός χαρακτηρισμός της Ελλάδας, ως χώρας από την οποία απουσιάζει η σοβαρότητα στην αντιμετώπιση καταστάσεων και προβλημάτων. Ειρωνική αναφορά σε παλαιότερη στομφώδη (και εξωπραγματική) ωραιοποίηση της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, η φράση …

Δώδεκα η αλεπού, δεκατρία τ’ αλεπόπουλο.

Κρυπτός (ρηματικό επίθετο του κρύπτω) είναι ο κεκρυμμένος (και ως ουσιαστικό: τά κρυπτά = τα κρυφά, τα μυστικά), ενώ παράβυστον ονομάζεται το αφανές ή απόκρυφο μέρος, ο παράμερος ή απόμερος τόπος (παράβυστον ονομαζόταν στην αρχαία Αθήνα ένα απόκρυφο και παράμερο …

Έβαλε το κεφάλι του στον ντορβά.

Έβγαλε το φίδι από την τρύπα.

Έβγα έξω και πομπέψου κι έμπα μέσα και πορέψου.