Χριστούγεννα – Πρωτοχρονιά

Σε άλλα μέρη της Ελλάδας πιστεύουν ότι την ώρα που γεννιέται ο Χριστός ένα φως φωτίζει τις γυναίκες που μένουν άγρυπνες  και περιμένουν να δουν το φως του μικρού Χριστού Την ίδια στιγμή ανθίζει βασιλικός . Είναι η ώρα που …

Στην Αιτωλία τα Χριστούγεννα , ο παπάς γυρίζει τα σπίτια με τη σειρά και σηκώνει το ύψωμα , δηλαδή ενώ διαβάζει τις ευχές πλησιάζουν όλα τα μέλη της οικογένειας και πιάνουν το χριστόψωμο με το δεξί χέρι . Το υψώνουν …

Το Χριστόψωμο είναι ένα έθιμο της Κρήτης . Το φτιάχνουν οι γυναίκες με ιδιαίτερη φροντίδα και υπομονή . Το ζύμωμα είναι μια ιεροτελεστία . Χρησιμοποιούν ακριβά υλικά , ψιλοκοσκινισμένο αλεύρι , ροδόνερο , μέλι , σουσάμι , κανέλα και γαρίφαλα …

Στα Δωδεκάνησα το χριστόψωμο το στολίζουν με ένα σταυρό . Ανήμερα των Χριστουγέννων όταν το κόβουν , δεν ξεχνούν τους ξενιτεμένους τους και τους φτωχούς . Χαρακτηριστικά λένε : « Του ψωμοζήση  δώσ’ ψωμί , για τι είναι ο ίδιος …

Στη Σπάρτη δυο τρεις μέρες πριν τα Χριστούγεννα ζυμώνουν σε κάθε σπιτικό 10 – 15 καρβέλια ψωμί . Το πρώτο είναι το Χριστόψωμο που του δίνουν το σχήμα του σταυρού . Αυτό θα κόψουν στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι . Τα άλλα …

Οι Σαρακατσάνοι φτιάχνουν δυο χριστόψωμα . Το πρώτο είναι για τον Άη , «για να  τους φυλάει και να τους βλογάει » . Πάνω του σχηματίζουν ένα σταυρό-φεγγάρι  με πέντε λουλούδια τις καδέλες ή τις μισές κούπες . Το άλλο …

Στην Κεφαλονιά την παραμονή των Χριστουγέννων μαζεύονται οι οικογένειες στο σπίτι του παππού . Στο πάτωμα τοποθετούν τρία δαυλιά κι απάνω τους βάζουν την κουλούρα . Όλα τα μέλη της οικογένειας κάνουν ένα κύκλο γύρω από τη κουλούρα , ακουμπώντας …

Στη Ρούμελη το πρωί των Χριστουγέννων καλούν τον παπά να περάσειαπό το σπίτι για να ευλογήσει ένα μεγάλο πιάτο με άβραστο σιτάρι και το Χριστόψωμο . Έπειτα παίρνει το χριστόψωμο , το βάζει στο κεφάλι του και το σπάζει στα …

Την παραμονή των Χριστουγέννων “παντρεύουν”, σε πολλά μέρη της Ελλάδας, τη φωτιά. Παίρνουν ξύλο με θηλυκό όνομα π.χ. κερασιά και ένα με αρσενικό όνομα, ας πούμε πλάτανος και ο νοικοκύρης λέγει: “Παντρεύω σε φωτιά για το καλό της νοικοκυράς” .

Από τα Χριστούγεννα ως τα Φώτα έβαζαν άλλοτε στο τζάκι δώδεκα αδράχτια για να τα βλέπουν οι καλικάντζαροι να μη κατεβαίνουν από την καπνοδόχο. Οι πιστοί στις παραδόσεις από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι τα Θεοφάνεια που φεύγουν οι καλικάντζαροι, …

Σε πολλά μέρη της Ελλάδας ξημερώματα της παραμονής των Χριστουγέννων πηγαίνουν κεράσματα στη βρύση , δηλαδή εξιλαστικές προσφορές προς το πνεύμα ( στοιχειό ) που θεωρείται ότι κατοικεί στο νερό . Στην Κεντρική Ελλάδα το «τάισμα της βρύσης » γινόταν …

– Το νερό που έπαιρναν από τη βρύση που φίλευαν  , λέγεται αμίλητο (άκραντο ), γιατί το μεταφέρουν οι κοπέλες στο σπίτι χωρίς να μιλούν . Στο αμίλητο νερό αποδίδονταν μαγικές ιδιότητες . Το χρησιμοποιούν για να φτιάξουν προζύμι για …

– Το πρωί της Πρωτοχρονιάς , η οικογένεια πηγαίνει στην εκκλησία , ντυμένοι όλοι με τα καλά τους ρούχα για να παρακολουθήσουν τη λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και να υποδεχτούν το νέο χρόνο , καλό κι ευλογημένο . Ο νοικοκύρης …

Στην Ισπανία , στη Βαρκελώνη,  τον Μεσαίωνα είχαν ένα ωραίο χριστουγεννιάτικο έθιμο: την τελετή του παγωνιού. Τη μέρα των Χριστουγέννων ο βασιλιάς έπαιρνε μέσα σε μια χρυσή πιατέλα ένα ψητό παγώνι, που θεωρείται ένα από τα πιο σπάνια φαγητά, και …

Νάμουν του σταύλου έν’ άχυρο, ένα φτωχό κομάτιτην ώρα π’ άνοιγ’ ο Χριστός στον ήλιο του το μάτι.Να ιδώ την πρώτη του ματιά και το χαμόγελό του,το στέμμα των ακτίνων του γύρω στο μέτωπό του.Να λάμψω από τη λάμψι του …

Στη Σαρδηνία πιστεύουν ότι όποιος γεννηθεί τη νύχτα των Χριστουγέννων και μάλιστα τα μεσάνυχτα, φέρνει την ευλογία του Θεού όχι μόνο στους δικούς του αλλά και στους γείτονες των εφτά σπιτιών που βρίσκονται πιο κοντά στο δικό του.