Πληθωρισμός – Δ.Τ.Κ. – Καλάθι της Νοικοκυράς

Ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή – Εθνικός Δείκτης

• Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (Πληθωρισμός)

Ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) καταρτίζεται από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (ΕΣΥΕ) και χρησιμοποιείται για τη μέτρηση των μεταβολών του γενικού επιπέδου των τιμών των αγαθών και υπηρεσιών που συνθέτουν το “καλάθι της νοικοκυράς”. Η τελευταία αναθεώρηση του ΔΤΚ έλαβε χώρα το 2005 βασιζόμενη στην Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών του αντίστοιχου έτους. Ο ΔΤΚ είναι δείκτης σταθερής βάσης και διατίθεται σε μηνιαία βάση από το 1959 με κοινό έτος 2005=100.

Ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (Εν. ΔΤΚ)

• Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΕΣΥΕ)
• Πληθωρισμός (Inflation) 1959-2010 (pdf – google docs)

Ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) καταρτίζεται από την ΕΣΥΕ, παράλληλα με τον ΔΤΚ, στο πλαίσιο του βασικού Κανονισμού του Συμβουλίου ΕΚ 2494/95 και άλλων 11 Κανονισμών που θεσπίζουν συγκεκριμένα μέτρα εφαρμογής για την κατάρτισή του. Ο ΕνΔΤΚ, μαζί με τους αντίστοιχους δείκτες των χωρών-μελών της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ), υπεισέρχεται στον υπολογισμό του Monetary Union Index of Consumer Prices (MUICP) για τη μέτρηση του πληθωρισμού της ζώνης του ευρώ για τους σκοπούς της νομισματικής πολιτικής, όπως ορίζονται από τη Συνθήκη για την ΟΝΕ. Ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή είναι διαθέσιμος από το 1995 με κοινό έτος βάσης 2005=100.

Επεξηγήσεις – Εγκυκλοπαιδικό Περιεχόμενο

Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (consumer price index)

Ο δείκτης τιμών καταναλωτή συμπίπτει με το δείκτη λιανικής πώλησης και προσεγγίζει το δείκτη κόστους ζωής.

Ο τελευταίος αναφέρεται στις τιμές των αγαθών κι υπηρεσιών που αγοράζει ένα δείγμα νοικοκυριών, το οποίο θεωρείται αντιπροσωπευτικό του συνόλου των νοικοκυριών.

Αντίθετα, ο δείκτης χονδρικής πώλησης καλύπτει τις τιμές των προϊόντων που αγοράζονται σε μεγάλες ποσότητες από άλλες επιχειρήσεις ή εμπόρους και δεν περιλαμβάνει τις τιμές των υπηρεσιών, τους φόρους κατανάλωσης και το κέρδος του λιανοπωλητή, όπως συμβαίνει με το δείκτη τιμών καταναλωτή. Γι’ αυτούς τους λόγους ο δείκτης τιμών καταναλωτή είναι ο δείκτης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και χρησιμοποιείται συνήθως από τους εργαζομένους για μισθολογικές αυξήσεις κι από το κράτος για ορισμένες τιμαριθμικές αναπροσαρμογές.

Ο πληθωρισμός, επομένως, προκύπτει από το ποσοστό μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή για μια ορισμένη χρονική περίοδο. Πληθωρισμός είναι η συνεχής αύξηση του γενικού επιπέδου των τιμών μιας οικονομίας μέσα σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Ο πληθωρισμός μπορεί να είναι είτε θετικός, είτε αρνητικός (οπότε μιλάμε για αντιπληθωρισμό)

Ο δείκτης τιμών καταναλωτή προκύπτει από τη στάθμιση των τιμών των διαφόρων προϊόντων και ο συντελεστής στάθμισης είναι ανάλογος με τη σπουδαιότητα κάθε αγαθού στο καλάθι της νοικοκυράς. Έτσι προκύπτει ο σταθμικός μέσος όρος των τιμών όλων των προϊόντων.

Στη ζώνη του ευρώ, ο πληθωρισμός τιμών καταναλωτή μετρείται με βάση τον “Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή”, ο οποίος συχνά αναφέρεται με το ακρωνύμιο “ΕνΔΤΚ”. Ο όρος “εναρμονισμένος” δηλώνει ότι όλες οι χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση ακολουθούν την ίδια μεθοδολογία. Έτσι διασφαλίζεται ότι τα στοιχεία για μία χώρα μπορούν να συγκριθούν με τα στοιχεία άλλης. 

Η Eurostat μετρά κάθε μήνα τον πληθωρισμό τιμών καταναλωτή στη ζώνη του ευρώ. Ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) καλύπτει, κατά μέσο όρο, 700 περίπου αγαθά και υπηρεσίες. Αντανακλά τη μέση δαπάνη των νοικοκυριών στη ζώνη του ευρώ για ένα καλάθι προϊόντων.  

Κινούμενα σχέδια σχετικά με τη σταθερότητα των τιμών

Περισσότερα :

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Το πολύ καλό υλικό που περιέχεται σε αυτή την ενότητα εξηγεί πώς συνδέονται μεταξύ τους τα επιτόκια, ο πληθωρισμός και η βασική αποστολή του Ευρωσυστήματος – η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών.