asxetos.gr 15 χρόνια χρηστικό περιεχόμενο
Ο Αθανάσιος Κατσώχης, εξέδωσε το νέο του βιβλίο ΟΠΑΔΟΙ ΕΝ ΧΟΡΩ: προσέγγιση στα συνθήματα των Ελλήνων οπαδών.Πρόκειται για την πρώτη στην ελληνική βιβιβλιογραφία πραγμάτευση της (γηπεδικής) συνθηματολογίας των Ελλήνων οπαδών. Ο κ.Κατσώχης μας έστειλε ορισμένα αποσπάσματα, αφιερωμένα ειδικά στους επισκέπτες του asxetos.gr
Συνθήματα με αναφορά σε συλλόγους
-Εκεί [ ] εκεί [ ] στη Β’ Εθνική (το σύνθημα κοινό εναντίον πολλών συλλόγων. Παλιότερα συνεχίζονταν με την επωδό “μαζί με τον Ατρόμητο και την Προοδευτική”)
-Εκεί [ ] εκεί [ ] στη Β’ Εθνική [ ] μαζί με τα σκουλήκια [ ] η πόλη καθαρή (νεώτερη εκδοχή, που τραγουδιέται από τους οπαδούς του ΠΑΟΚ, οι οποίοι εύχονται την πτώση στη Β’ Εθνική κατηγορία -την καλούμενη πλέον ως Football League- των άλλων ομάδων της πόλης τους, του Ηρακλή και του Άρη)
-Αντίο [ ] αντίο [ ] εκεί στην Α2 (το αντίστοιχο σύνθημα στο μπάσκετ, όπου η Α2 είναι η δεύτερη εθνική κατηγορία)
-Θρύλε [ ] γερά [ ] με τσάμπουκά (σύνθημα των οπαδών του Ολυμπιακού αλλά και οπαδών άλλων συλλόγων, με αλλαγή του αρχικού ονόματος ή του παρωνυμίου της ομάδας, αναλόγως)
-Φέρτε μου να πιω [ ] να ξημερωθώ [ ] πω πω πω πω πω. ΑΕΚάρα σ’αγαπώ ή
πω πω πω πω πω. τι τσιμπούκι ήταν αυτό
-ΑΕΚ πριγκηπέσσα [ ] ΑΕΚ πριγκηπέσσα [ ] άνοιξε τα πόδια σου .να μπει ο ΠΑΟΚ μέσα
Συνθήματα με αναφορά σε οπαδούς
Μερικά παραδείγματα
-ΠΑΟ [ ] θρησκεία [ ] θύρα 13 (το πέταλο των φανατικών οπαδών του Παναθηναικού βρίσκεται στη θύρα 13 του εκάστοτε γηπέδου στο οποίο αγωνίζεται εντός έδρας η Αθηναική ομάδα)
-Κιτρίνισεέ [ ] κιτρίνισεέ [ ] ολόκληρηή η Ελλά-α-αδάα [ ] ήρθε ο καιρός……. να αλλάξετέ [ ] ομά.ααδα (σύνθημα των Αρειανών στον ρυθμό και τη μελωδία του ‘ο πιο καλός ο μαθητής’ του Γ. Ζαμπέτα. Επίσης τραγουδιέται και από τους φίλους του Ολυμπιακού, με παράφραση του ‘κιτρίνισε’ ως ‘κοκκίνισε’, για προφανείς λόγους)
-Σ’ όποιο γήπεδο κι αν πάμε τα σπάμε [ ] δεν έχουμε όσιό και ί-έ-ρό [ ] ….έχουμε όμως μια μεγάλη ομάδα [ ] (όνομα ή παρωνύμιο ομάδας) σ’ αγαπώ (κλασικό παλιό σύνθημα, στον ρυθμό του πασίγνωστου κομματιού της δεκαετίας του ’60 Jeronimo Yanka των Forminx)
-Εδώ και τόσες [ ] χιλιάδες χρόνια [ ] μεσ’ την Αθήνα στέλναμε βαγόνια [ ] με ΠΑΟΚτσήδες [ ] τρελοκομεία [ ] και Αθηναίους στα νοσοκομεία [ ] Μεγάλε ΠΑΟΚ [ ] η δύναμή σου [ ] είμαστε εμείς οι χιλιάδες οπαδοί σου [ ] …
-Δικέφαλέε [ ] σε άγαπώω [ ] όπου κι αν παίζεις παντού σ ακολουθώω [ ] ΑΕΚ ολέ [ ] ΟΡΙΤΖΙΝΑΛ [ ] ΑΕΚ ολέ ΟΡΙΤΖΙΝΑΛ [ ] Δικέφαλέε [ ] σε αγαπώω [ ] χάνεις κερδίζεις ΑΕΚ ολέ ΟΡΙΤΖΙΝΑΛ ΑΕΚ ολέ ΟΡΙΤΖΙΝΑΛ (σύνθημα των ORIGINAL, του πιο φανατικού και οργανωμένου συνδέσμου οπαδών της ΑΕΚ)
Θετική αναφορά
“Η δυναμική όμως της βωμολοχίας απέναντι στη μητέρα έχει εξασθενήσει με την πάροδο του χρόνου.”
-Αφοσίωση και πίστη: τα σχετικά συνθήματα εξαίρουν την αφοσίωση και την πίστη των οπαδών στην ομάδα τους, δηλώνοντας ότι οι ίδιοι συνδέονται με αυτήν με δεσμούς ζωής. Δεσμούς, δηλαδή, ανεξάρτητους από την αγωνιστική υπόσταση και εκάστοτε θέση της ομάδας, αλλά και από άλλους παράγοντες όπως είναι π.χ. οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν κάθε φορά στους χώρους διεξαγωγής των αγώνων, ανάγοντας έτσι τον σύλλογο σε ‘ιδέα’, για την οποία –κατά σχετικά συνθήματα- ο πιστός οπαδός εγκαταλείπει την ασφάλεια του σπιτιού του, αλλά και αγαπημένα του πρόσωπα (βλ. και παρακάτω, στερεότυπα της οπαδικής συνθηματολογίας).
Υβριστικός λόγος
Ο υβριστικός λόγος που βάλλει απέναντι στη μητέρα έχει ως πρωταρχικό στόχο να πλήξει το ηθικό του αντιπάλου. Η δυναμική όμως της βωμολοχίας απέναντι στη μητέρα έχει εξασθενήσει με την πάροδο του χρόνου.
Ένα ακόμη στερεότυπο της οπαδικής υβριστικής συνθηματολογίας συνιστά η απαξίωση των ομοφυλόφιλων, που καταγράφεται σε συνθήματα όπου ο αντίπαλος οπαδός συνήθως, και σπανιότερα παίκτης, φέρεται μεταφορικά να συνουσιάζεται με ομόφυλους του, ετεροφυλόφιλους όμως –τους ημέτερους, ισχυρούς, και επιβήτορες οπαδούς (εν είδει οπαδικής εκδίκησης), αλλά και σε μαζικές αποδοκιμασίες προς αντιπάλους, με τη χρήση λέξεων όπως ‘αδελφές’, πουσ….άκια.’ κτλ.
Παράρτημα
Μελωδίες και ρυθμοί ως βάση των οπαδικών συνθημάτων
…Είμαστε δυο, είμαστε τρεις του Μίκη Θεοδωράκη
…Τα καβουράκια του Βασίλη Τσιτσάνη
…Ντιρλαντά του Διονύση Σαββόπουλου
…Σαν τον Καραγκιόζη του Διονύση Σαββόπουλου
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Συγγραφέας Αθανάσιος Κατσώχης. Βιβλίο ΟΠΑΔΟΙ ΕΝ ΧΟΡΩ: προσέγγιση στα συνθήματα των Ελλήνων οπαδών. Εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, σελ. 90. Πρόκειται για την πρώτη στην ελληνική βιβιβλιογραφία πραγμάτευση της (γηπεδικής) συνθηματολογίας των Ελλήνων οπαδών.
Εν είδει εισαγωγής, γίνεται μια σύντομη αναφορά σε εξωγλωσσικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη λεκτική συμπεριφορά των οπαδών, κυρίως υπό το πρίσμα της ένταξής των τελευταίων σε ένα πλήθος ανθρώπων που ενεργεί μαζικά και συντονισμένα.
Στο πρώτο μέρος του δοκιμίου, παρουσιάζεται μια πληθώρα συνθημάτων που ακούγονται από οπαδούς στα γήπεδα, αλλά και έξω απ’ αυτά. Τα παρατιθένα συνθήματα κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το κεντρικό αντικείμενο αναφοράς τους (π.χ. συνθήματα για παίκτες, για ομάδες, για διοικήσεις ομάδων, για γεωγραφικούς χώρους, για την Αστυνομία, για προπονητές ομάδων κτλ.). Στόχος δεν είναι φυσικά η εξαντλητική καταγραφή των ελληνικών οπαδικών συνθημάτων. Μετά από την παράθεση συνθημάτων για κάθε κατηγορία, ακολουθεί σύντομη ανάλυση και συστηματοποίησή τους.
Στο δεύτερο μέρος του δοκιμίου, αρχικά προτείνονται επιμέρους πραγματώσεις συνθημάτων ως ειδική εκδοχή της ‘μαγικής’ χρήσης της γλώσσας, αυτής δηλ. που σε οριακές και φορτισμένες συγκινησιακά στιγμές (π.χ. κατά την επίτευξη ενός γκολ ή σε μια κρίσιμη φάση του αγώνα) αποδομεί κάποτε την αναλυτική προτασιακή γλώσσα σε ελάχιστα συστατικά που παύουν να φέρουν σημασία (π.χ. σε συλλαβές ή φωνήματα) εξωθώντας την στα δομικά όριά της.
Έπειτα, παρουσιάζονται εν συντομία διάφορα στερεότυπα των γηπεδικών συνθημάτων, όπως είναι π.χ. οι ύβρεις που συνήθως ενέχονται στα σχετικά εκφωνήματα, σεξιστικά στερεότυπα, σεξουαλικές αναφορές κ.τ.λ.
Τέλος, σε παράρτημα, παρατίθενται οι μελωδίες και οι ρυθμοί ( από το ελληνικό ή ξένο μουσικό ρεπερτόριο) στους οποίους δομούνται συνήθως –και διαχρονικά- τα συνθήματα των Ελλήνων οπαδών
