Τι σημαίνει “ρηματική διακοίνωση” ;

Η ερώτηση τέθηκε ως «τι σημαίνει ρηματική διακήρυξη», ωστόσο δεν έχω βρει σε κανένα λεξικό αυτό το ονοματικό σύνολο.Εν πάσει περιπτώσει, ρηματική διακοίνωση σημαίνει ανεπίσημο διπλωματικό έγγραφο (ή καλύτερα σημείωμα), χωρίς υπογραφή, διατυπωμένο σε τρίτο πρόσωπο (σε αντιδιαστολή με την υπογεγραμμένη διακοίνωση που είναι διατυπωμένη σε πρώτο πρόσωπο).

Η λέξη ρηματικός στην περίπτωση αυτή δεν παραπέμπει στο ρήμα, το γνωστό μέρος του λόγου, αλλά στο θέμα -ρη- του ρήματος λέγω της αρχαίας (αλλά και της νέας) ελληνικής. Το θέμα αυτό το βρίσκουμε και στις λέξεις π.χ. ρήση, ρήτορας, ρήτρα, ρητός. Συνεπώς, δηλώνει τη διακοίνωση, τη διπλωματική νότα που μπορεί μεν να μην είναι ακριβώς ‘προφορική’, αλλά δεν είναι τόσο επίσημη όσο ένα ενυπόγραφο και τυπικό επίσημο κείμενο. Στα αγγλικά η ρηματική διακοίνωση λέγεται verbal note.

Ακόμα και αν υπάρχει η φράση ρηματική διακήρυξη, σε κάποιο εξειδικευμένο λεξιλόγιο, θα σημαίνει κάτι αντίστοιχο, καθώς η διαφοροποίηση θα γίνει πλέον στη δεύτερη λέξη. Μπορεί να σημαίνει δηλαδή μια διακήρυξη διατυπωμένη προφορικά ή άτυπα, στο περιθώριο άλλων συνομιλιών, η οποία δεν είναι και τόσο δεσμευτική. Επομένως η λέξη ρηματικός στα συγκεκριμένα συμφραζόμενα δηλώνει το αντίθετο του γραπτός. Ας μην ξεχνάμε και τη λατινική ρήση, περισσότερο γνωστή για το πρώτο μέρος της: ‘Scripta manent sed verba volant’ (τα γραπτά μένουν ενώ τα λόγια πετούν).

(Θέλω να ευχαριστήσω τους αναγνώστες της στήλης για την ανταπόκριση που της έχουν δείξει και να διαβεβαιώσω πως όλα τα e-mail διαβάζονται και τα ερωτήματα λαμβάνουν απάντηση – έστω και με κάποια καθυστέρηση λόγω βεβαρημένου προγράμματος)