Η ανεξερεύνητη Αϊτή

Χρωστάμε πολλά, οι Έλληνες στη δύστυχη αυτή χώρα. Στο πλαίσιο μιας διεθνούς εκστρατείας αναγνώρισης – υποστήριξης της Ελληνικής Επανάστασης της «Επιτροπής του Παρισιού» υπό τον Κοραή, ο πρόεδρος τότε της μικρής νησιωτικής Δημοκρατίας, συγκινητικά αναγνώρισε τη χώρα μας, πρώτος σε όλο τον κόσμο και ευχήθηκε τη νίκη της Επανάστασης. Και ακόμη, έστειλε στην Επιτροπή, στο Παρίσι, τόνους καφέ (πολύτιμο προϊόν στην Ευρώπη τότε), για να πουληθούν και να αγοραστούν όπλα για τον Αγώνα. Αλλά και κάποιους εθελοντές, για να πολεμήσουν δίπλα στους αγωνιστές του 1821. Όλα αυτά από μια φτωχή τότε και τώρα μικρή χώρα.

Η βασανισμένη Αϊτή διατηρεί όλα τα θλιβερά ρεκόρ: της μεγαλύτερης παιδικής θνησιμότητας, του χαμηλότερου προσδόκιμου ζωής, του υψηλότερου ποσοστού ανθρώπων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, του μεγαλύτερου ποσοστού αναλφαβητισμού και ανεργίας, των πιο βάρβαρων δικτατοριών, της πιο διαδεδομένης σύγχρονης παιδικής σκλαβιάς. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι ήταν ο μπροστάρης της ελευθερίας στο δυτικό ημισφαίριο.

Είναι η πιο φτωχή χώρα του Δυτικού ημισφαιρίου, κι όμως υπάρχει πλούτος εδώ, αλλά βρίσκεται στα χέρια 150 επιφανών οικογενειών. Τουρισμός η μια πηγή. Ζάχαρη, καφές και μπάλες του μπάσκετ, τα εξαγώγιμα προϊόντα. Όποιος ντόπιος μπορεί να μεταναστεύσει το κάνει, δουλειές δεν υπάρχουν. Ακόμη και η κάποτε αξιοπρεπής κλωστοϋφαντουργία της χώρας έχει καταρρεύσει. Λεφτά μπορεί να βγάλει πια κανείς μόνο με το λαθρεμπόριο της κοκαΐνης. Σύμφωνα με πληροφορίες η Αϊτή έχει γίνει η σημαντικότερη χώρα τράνζιτ για την άσπρη σκόνη από την Κολομβία.

Η Δημοκρατία της δεν άντεξε πολύ. Ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Αϊτής, μετά από 50 χρόνια, ο Ζαν Μπερτράν Αριστίντ έφερε μαζί του την ελπίδα- και σύντομα τη διάψευσή της. Μέχρι που τον έδιωξαν και την σκυτάλη πήρε ο Ρενέ Πρεβάλ, ο οποίος, καταφέρνει να κυβερνά -τρόπον τινά- αυτή την ακυβέρνητη χώρα μόνο με τη βοήθεια των σχεδόν 10.000 κυανόκρανων του ΟΗΕ που σταθμεύουν από το 2004 στο νησί.

Πατριδογνωσία

Είναι το τρίτο κατά σειρά νησί στο οποίο αποβιβάστηκε ο Χριστόφορος Κολόμβος, τον Δεκέμβριο του 1492, στο πρώτο του ταξίδι μετά το Γκουαχάνι που ονόμασε Σαν Σαλβαδόρ και την Κούβα. Στο δεύτερο ταξίδι του το 1493 ο Κολόμβος οργάνωσε στο νησί μια βάση που για τα επόμενα 25 χρόνια αποτελούσε το ορμητήριο για τις περαιτέρω εξερευνήσεις και την κατάκτηση του Νέου Κόσμου.

Το όνομα της χώρας είναι ινδιάνικο και σημαίνει «χώρα των βουνών». Πράγματι το έδαφος της είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος του ορεινό, με ψηλότερη κορυφή το Πικ λα Σελ (2.680 μ.) στα νότια. Οι οροσειρές της χώρας είναι κατά τους γεωλόγους η συνέχεια της Σιέρα Μαέστρα της Κούβας και των Γαλάζιων Ορέων της Τζαμάϊκα, αλλά και οι απολήξεις των ορεινών όγκων της Κεντρικής Αμερικής, που καταβυθίστηκαν κατά την τελευταία γεωλογική περίοδο της ιστορίας της Γης. Έχει κλίμα τροπικό, με υψηλή υγρασία. Μεγαλύτερος ποταμός της Αϊτής είναι ο Αρτιμπονίτ, μήκους 322 χλμ. ο οποίος εκβάλει στον κόλπο Γκονάϊβ. Το καλοκαίρι είναι η περίοδος των βροχών. Μια δεύτερη περίοδος βροχοπτώσεων αρχίζει το φθινόπωρο, όταν φυσούν στο νησί τυφώνες. Το χειμώνα για αρκετό διάστημα σταματούν οι βροχές.

• Το δεύτερο μετά την Κούβα μεγαλύτερο νησί της Καραϊβικής, η Εσπανιόλα, είναι χωρισμένο στη μέση και το μισό συνιστά η Αϊτή που είναι βυθισμένη στην εξαθλίωση, ενώ το άλλο μισό, η Δομινικανή Δημοκρατία, που διατηρεί ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο.
• Η Αϊτή, το δυτικό άκρο της νήσου Ισπανιόλα, καταλαμβάνει έκταση μόλις 27.751 τετραγωνικά χιλιόμετρα και σε αυτά κυριολεκτικά στοιβάζονται 10.033.000 άνθρωποι. Στη δικαιοδοσία της περιλαμβάνει και τα μικρότερα νησιά La Gonâve, La Tortue (Tortuga), Les Cayemites, και Île a Vache, ενώ το ακατοίκητο νησί Ναβάσα διεκδικείται και από τις ΗΠΑ. Περισσότεροι από 1.500.000 άνθρωποι είναι μετανάστες, κατά κύριο λόγο στη Γαλλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες.
• Tο 80% του πληθυσμού διαβιεί κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ το 50% μόλις με 50 σεντς την ημέρα.
• Η ανεργία είναι επισήμως 70%.
• Το 2009 το ΑΕΠ της ανήλθε σε 7,02 δισ. δολάρια, με το κατώτερο ημερομίσθιο να μην υπερβαίνει τα 2 δολάρια. Το 66% του συνόλου των κατοίκων της χώρας ασχολείται με τη γεωργία, αν και η δραστηριότητα αυτή δεν υπερβαίνει το 30% του ΑΕΠ. Υπάρχουν μεγάλες φυτείες ζαχαροκάλαμου, ενώ σε μικρότερες εκτάσεις καλλιεργούνται καφεόδεντρα, κακαόδεντρα, καλαμπόκι, κριθάρι, ρύζι, λαχανικά, που πολλές φορές καταστρέφονται ολοκληρωτικά από τους τυφώνες. Ενώ η χώρα διαθέτει πολλές και διαφορετικές πρώτες ύλες, μόνο ο βωξίτης και το νικέλιο εξάγονται σε ικανοποιητικές ποσότητες. Ο κρατικός προϋπολογισμός συντηρείται κατά 40% περίπου από προγράμματα διεθνούς οικονομικής βοήθειας με βασικούς χρηματοδότες τη Βενεζουέλα και την Κούβα.
• Το χρέος της χώρας, που ξεκίνησε αμέσως μετά την ανεξαρτησία της, παραμένει, αν και μέρος του παραγράφτηκε τον περασμένο Αύγουστο, εφόσον όμως η κυβέρνηση της χώρας προώθησε τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, όπως επέβαλε το ΔΝΤ και η ΠΤ στο πλαίσιο που καθορίστηκε στη G20 μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης. Εντούτοις το χρέος προς τη Διαμερικανική Τράπεζα (που υπολογίζεται σε μισό δισεκατομμύριο δολάρια και δόθηκε ως βοήθεια για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών), σε σύντομο χρονικό διάστημα θα πρέπει να αρχίσει να αποπληρώνεται.
• Το προσδόκιμο ζωής είναι μόλις στα 53 χρόνια, τουλάχιστον το 50% των παιδιών είναι σοβαρά υποσιτισμένα. Κάτω από το 50% του πληθυσμού έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό, ενώ κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας μόλις το 43% του πληθυσμού εμβολιάζεται, καθώς για κάθε 100.000 κατοίκους αναλογούν 25 γιατροί και 11 μέλη του νοσηλευτικού προσωπικού.
• Μόλις το 52,9% του πληθυσμού πάνω από 15 χρονών, γνωρίζει γραφή και ανάγνωση. Υπάρχουν 15.200 ιδρύματα πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, εκ των οποίων το 90% δεν είναι δημόσια αλλά τα διαχειρίζονται κοινότητες, ΜΚΟ και η Εκκλησία.
• Το 2006 μόλις το 2% της συνολικής έκτασης της χώρας καλυπτόταν από δάση. Τα βουνά αποψιλώνονται από τους κατοίκους της υπαίθρου με ταχύτατους ρυθμούς, γιατί η ξυλεία τους χρησιμοποιείται ως καύσιμη ύλη.

Ο δρόμος προς τη Δημοκρατία

 Οι Ισπανοί (κυρίως στο ανατολικό άκρο) εξαφάνισαν τους Ινδιάνους Αραουάκους με γενοκτονίες και την επιβολή σκληρών συνθηκών δουλείας (όσοι επέζησαν από τη γενοκτονία πέθαναν από τις αρρώστιες και την πείνα).

Το δυτικό άκρο του νησιού το κατέλαβαν Γάλλοι πειρατές το 1664. Η Ισπανία αυτό το τμήμα το παραχώρησε επίσημα στη Γαλλία, το 1691. Σήμερα αποτελεί το κράτος του Αγίου Δομίνικου. Τελικά οι Ισπανοί το 1795 παραχώρησαν και το υπόλοιπο τμήμα στους Γάλλους. Ολόκληρη η νήσος περιήλθε κάτω από τη Γαλλική κυριαρχία.

Κατά το 18ο αιώνα η Αϊτή γνώρισε κάποια ανάπτυξη που στηριζόταν στις μεγάλες εξαγωγές ζάχαρης, βαμβακιού και άλλων προϊόντων.

Οι Γάλλοι αποικιοκράτες εκμεταλλεύτηκαν άγρια τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας. Αντίθετα η θέση των ντόπιων ήταν ελεεινή. 500.000 δούλοι και μόνο 24.000 ελεύθεροι. Οι περισσότεροι μαύροι ή μιγάδες. Οι σύγχρονοι ιστοριογράφοι περιέγραψαν τις φρικτές σκηνές που διαδραματίστηκαν στην Αφρική, όπου οι ίδιοι οι βασιλιάδες των μαύρων τους συγκέντρωναν και τους παρέδιδαν στους Ισπανούς και στους Πορτογάλους έναντι αμοιβής ή ακριβών δώρων.

Οι απόγονοι αυτών των σκλάβων απελπισμένοι επαναστάτησαν το 1791 κάτω από τον απόηχο της Γαλλικής επανάστασης. Το 1794 οι Ισπανοί προκειμένου να διατηρήσουν την κυριαρχία τους εξέδωσαν το διάταγμα της 4ης Φεβρουαρίου με το οποίο καταργήθηκε η δουλεία.

“Είναι το τρίτο κατά σειρά νησί στο οποίο αποβιβάστηκε ο Χριστόφορος Κολόμβος, τον Δεκέμβριο του 1492, στο πρώτο του ταξίδι μετά το Γκουαχάνι που ονόμασε Σαν Σαλβαδόρ και την Κούβα.“

Όμως οι μαύροι της Αϊτής δε βελτίωσαν ουσιαστικά τη θέση τους. Το 1801 ο δούλος Τουσέν Λουβέρ ανακηρύχτηκε γενικός κυβερνήτης, αλλά δεν έκανε το τελικό βήμα για την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας.

Τον ίδιο χρόνο ο Ναπολέων έστειλε εκστρατευτικό σώμα για να αποκαταστήσει το παλαιό καθεστώς. «Οι μαύροι σκλάβοι της Αϊτής κατατρόπωσαν το στρατό του Ναπολέοντα Βοναπάρτη και το 1804 υψώθηκε πάνω στα ερείπια η σημαία των ελεύθερων. Δεκαοχτώ στρατηγοί του Ναπολέοντα είχαν θαφτεί στο εξεγερμένο νησί» αναφέρει ο Εντουάρδο Γκαλεάνο σημειώνοντας ότι το αντίτιμο για την «χαμένη αξιοπρέπεια της Γαλλίας» που είχε αρχικά οριστεί σε 150 εκατομμύρια γαλλικά φράγκα, κατόπιν μειώθηκε σε 60 εκατομμύρια, σημερινά 21,7 δισεκατομμύρια δολάρια δηλαδή 44 φορές τον προϋπολογισμό της χώρας.

Το αντίτιμο δεν ήταν μόνο για τις οικονομικές απώλειες, καθότι τις παραμονές της γαλλικής επανάστασης η Αϊτή παρήγαγε το 60% της παγκόσμιας παραγωγής καφέ και τροφοδοτούσε το 40% της ζάχαρης της Γαλλίας και της Βρετανίας. Οι Γάλλοι νικήθηκαν. Με την ανακωχή της 19ης Νοεμβρίου οι Γάλλοι αποχώρησαν. Την 1η Ιανουαρίου του 1804 ολόκληρο το νησί ανακηρύχτηκε ανεξάρτητο με την ινδιάνικη ονομασία Αϊτή. Η πρώτη μαύρη δημοκρατία ήταν γεγονός.

Το μακρύ χέρι των ΗΠΑ

 Στρατηγικής σημασίας θέση έχει η Αϊτή. Είναι το μέσον της διαδρομής των πλοίων από τη Νέα Υόρκη ως τη διώρυγα του Παναμά (πέρασμα Γουΐντγουορντ – υπήνεμο) και απέχει μόλις 90 ναυτικά μίλια από την Κούβα και 180 χλμ. από την Τζαμάϊκα. Οι ΗΠΑ και ο Πρόεδρος Γουίντροου Γουίλσον, αποστέλλοντας 330 πεζοναύτες, το 1915 καταλαμβάνει το Πορτ-ο-Πρενς και η αμερικανική κατοχή διαρκεί για 19 χρόνια. Ακολούθησαν σειρά πραξικοπημάτων μέχρι το 1957.

Την περίοδο από το 1957 ως το 1971 οι Αϊτινοί ζούσαν υπό τη βαριά σκιά του «Πάπα Ντοκ» Ντιβαλιέ, ενός βάρβαρου δικτάτορα ο οποίος απολάμβανε της στήριξης των ΗΠΑ. Μετά το θάνατό του, ο γιος του Ντιβαλιέ, ο Ζαν Κλοντ «Μπέιμπι Ντοκ» έγινε ισόβιος πρόεδρος στην ηλικία των 19 ετών και κυβέρνησε την Αϊτή ώσπου τελικά ανατράπηκε το 1986. Ήταν στις δεκαετίες του 1970 και του 1980 που ο Μπέιμπι Ντοκ, η κυβέρνηση και οι επιχειρηματίες των Ηνωμένων Πολιτειών συνεργάστηκαν για να μεταμορφώσουν την Αϊτή στην «Ταϊβάν της Καραϊβικής». Αυτή η μικρή, φτωχή χώρα, που βρισκόταν, πολύ βολικά, κοντά στις Ηνωμένες Πολιτείες δέχτηκε εντολές να εγκαταλείψει το αγροτικό της παρελθόν και να αναπτύξει ένα ρωμαλέο, προσανατολισμένο στις επενδύσεις βιομηχανικό τομέα.

Μετά την ανατροπή του Μπέϊμπυ Ντοκ ακολούθησε πολιτική αναταραχή. Το 1991 για «κακή τους τύχη» οι Αϊτινοί εξέλεξαν τον «πάστορα» Ζαν Μπερτράντ Αριστίντ, ο οποίος μετά από λίγο ανατράπηκε από πραξικόπημα. Αποκαταστάθηκε με μία «χολιγουντιανού τύπου» επέμβαση της κυβέρνησης Κλίντον, υπό τον όρο όμως ότι «θα είναι υποτακτικός σε όλες τις διαταγές των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων». Ο Αριστίντ δεν είχε δικαίωμα να θέσει ξανά υποψηφιότητα. Εντούτοις εκλέχτηκε εκ νέου το 2000. Οι ΗΠΑ αμέσως επέβαλλαν κυρώσεις «επειδή θεώρησαν ότι εκλέχθηκε με νοθεία», κυρώσεις που ήραν αμέσως μετά την ανατροπή του και την εκδίωξή του με το «μεταμοντέρνο πραξικόπημα» της 29ης Φλεβάρη 2004, πραξικόπημα από κοινού με τον Καναδά και τη Γαλλία, αφήνοντας τους «κυανόκρανους» να ολοκληρώσουν το έργο της καταστολής και της καταστροφής.

Το ενεργό ηφαίστειο…

«Deyè mòn, gen mòn», λέει η λαϊκή σοφία στην Αϊτή – πίσω από τα βουνά είναι κι άλλα βουνά, πίσω από το ένα πρόβλημα καραδοκεί το επόμενο. Το μόνο που έχει λυπηθεί μέχρι τώρα την Αϊτή είναι το μοναδικό ηφαίστειο του νησιού, που αν και ενεργό δεν έχει εκραγεί τους τελευταίους αιώνες…

Τουρισμός

 Η κατευθείαν απόσταση από την Αθήνα είναι 9.270 χλμ. Μια χώρα μαγευτική. Ονομαζόταν παλιότερα το «Παρίσι των Αντιλών». Το Πόρτ-o-Πρενς (λιμάνι του Πρίγκιπα), είναι το κεντρικό λιμάνι (θεμελιώθηκε το 1749) και η πρωτεύουσα της Αϊτής. Αξίζει να δείτε το Κρατικό Πανεπιστήμιο (1920), το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Κέντρο Τεχνών, την Εθνική Βιβλιοθήκη, τη βασιλική της Νοτρ Νταμ (κατασκευασμένη με ροζ και κίτρινη πέτρα) και την παλαιά γαλλική αποβάθρα του 1780. Στην Καπ Αϊτιέν αξιοθέατα είναι το οχυρό των πάλαι ποτέ αποικιοκρατών Γάλλων, του 17ου αιώνα. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης τα ερείπια του ανακτόρου της Παυλίνας Μποργκέζε. Εντυπωσιακά είναι και τα ανάκτορα Σαν Σουσί, του Βασιλέα Ανρί Κριστόφ (1810-13), τα οποία καταστράφηκαν από σεισμό κατά μεγάλο μέρος, τα 1842 και έχουν ανακηρυχθεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ το 1982. Ωραία κτήρια υπάρχουν και στην πόλη Ζακμέλ, όπως και στη Ραμιέρ. Το Εθνικό Ιστορικό πάρκο στην Καπ Αϊτιέν έχει έμβλημα την καλοδιατηρημένη της ακρόπολη.

 Το Ολόφσον είναι το πιο διάσημο ξενοδοχείο της Αϊτής, στο οποίο αναφέρθηκε ο Graham Greene στη νουβέλά του «The comedians Hotel Trianon». Έχει καταπληκτική βεράντα γι αυτό έχει τόσους διάσημους πελάτες, όπως ο Μικ Τζάκερ και ο Μπάρλον Μπράντο. Μέχρι που έχουν δώσει τα ονόματά τους σε δωμάτια.

Το 95% του πληθυσμού είναι γνήσιοι Αφρικανοί. Οι υπόλοιποι είναι Άραβες και «μελάντο», απόγονοι Γάλλων αφεντάδων και Αφρικανών σκλάβων. Κι εδώ υπάρχουν τα λεωφορεία «τακ τακ», που λέγονται έτσι γιατί κάνουν θόρυβο. Αν θέλεις να πας κάπου δύσκολο να υπολογίσεις το χρόνο επειδή δεν ξέρεις τι θα γίνει στη διαδρομή. Υπάρχουν μποτιλιαρίσματα, τα φανάρια πολλές φορές δεν λειτουργούν.

Μετά το Πορτ Ω Πρενς πήγα στο Ζακμέλ στο νότο κι από κει στο Καπ Αϊτιέν με μια στάση στο Σουβενάνς. Το Ζακμέλ είναι η πόλη των καλλιτεχνών και των ποιητών. Είναι διάσημη για τα γλυπτά που γίνονται από χαρτοπολτό. Το πιο διάσημο άθλημα εδώ δεν είναι το ποδόσφαιρο, αλλά οι κοκορομαχίες. Η προετοιμασία κάθε κόκορα χρειάζεται οκτώ μήνες. Ακονίζουν τα νύχια τους, βάζουν χυμό λεμονιού πάνω τους για να σκληραγωγηθούν και τους ρίχνουν στην αρένα για να παλέψουν. Οι κοκορομαχίες είναι συνηθισμένες στα νησιά της Καραϊβικής. Έχουν μεγάλο κοινό και κερδίζονται πολλά χρήματα από τα στοιχήματα. Συνήθως οι κόκορες παλεύουν μέχρι θανάτου.

Ένα τοπικό Φεστιβάλ που συγκεντρώνει πολύ κόσμο είναι το Ράρα που γίνεται κάθε Πάσχα. Είναι μια τοπική γιορτή που όλοι γυρίζουν τις εξοχές ακολουθώντας τη μπάντα. Είναι γνωστό ως «Καρναβάλι των Χωρικών» . Γίνεται κάθε Σαββατοκύριακο της Σαρακοστής σε όλη τη χώρα. Οι ορχήστρες του Ράρα έχουν μέχρι και 1000 μέλη και όλοι τραγουδούν, χορεύουν και παίζουν αυτοσχέδια όργανα. Τη Μεγάλη Παρασκευή γυρίζουν στα χωράφια, στο δρόμο τους παίρνουν κι άλλους και τελικά συγκεντρώνονται στο κέντρο της πόλης. Αρχικά υπήρχε μόνο μια ορχήστρα Ράρα, τώρα είναι περίπου σαράντα. Οι εορτασμοί του Ράρα αρχίζουν στις αρχές Ιανουαρίου και τελειώνουν πριν τη Σαρακοστή.

Υπάρχουν εκκλησίες πολλών δογμάτων, επισήμως επικρατεί η ανεξιθρησκία, ενώ Καθολικοί είναι μόνο αυτοί που ανήκουν στην ελίτ κι αυτοί όχι όλοι. Οι εκκλησίες στολίζονται με πολύχρωμες και πρωτότυπες αγιογραφίες.

Στο χωριό των Βουντού

 Αξίζει να πάτε στο Σουβενάνς. Αν είστε τυχεροί μπορεί να βρεθείτε σε τελετή βουντού. Το Σουβενάνς είναι ο πιο ιερός χώρος Βουντού στην Αϊτή κι εδώ οι τελετές γίνονται πιο αυθεντικές από οπουδήποτε. Οι ντόπιοι λένε πως «το 80% των ανθρώπων είναι Καθολικοί, αλλά το 100% είναι Βουντού». Ίσως γιατί το Βουντού είναι ένα μίγμα Καθολικισμού και θρησκειών και πεποιθήσεων από τη Δυτική Αφρική. Παράδειγμα: Ο Άγιος Ιωσήφ στους Βουντού αντιπροσωπεύεται από τον Λόκο, ο Άγιος Πατρίκιος από τον Νταμπάλα και ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής παρομοιάζεται με τον Τσιόνγκο, το πνεύμα της τύχης.

Στο Σουβενάνς ο ναός Βουντού ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της σκλαβιάς. Οι ιερείς καθοδηγούν τους μύστες στην επαφή τους με τα πνεύματα μέσα από τελετές με ταμπούρλα σε διάφορα χρώματα που ως γονιμοποιά όργανα υπνωτίζουν, ψαλμούς και χορό. Μετά την τελετή θυσιάζονται ζώα (ταύροι, πρόβατα, γουρούνια, κοτόπουλα) και οι πιστοί λούζονται με το αίμα τους. Σ’ ένα ξεχωριστό βωμό, αφιερωμένο στην Ερζουλιέ τη θεά του έρωτα (δίπλα στον κεντρικό άμβωνα εκεί που κατεβαίνει το πνεύμα για να πάρει μέρος στην τελετή), κάτω από τοιχογραφίες αγίων βρίσκουμε προσφορές στα πνεύματα: Μπουκάλια ρούμι, cinzano, μπράντι, βερμούτ, κρέμα κακάο ακόμα και κόκα κόλα. Οι παραδοσιακές τελετές έξι ολόκληρα μερόνυχτα και στα γλέντια που γίνονται συγκεντρώνονται οι καλύτεροι μουσικοί βουντού της χώρας, που αναλαμβάνουν με τη μουσική τους να φέρουν τους πιστούς σε άμεση επικοινωνία με τα πνεύματα. Όταν έρθουν σε επικοινωνία καταπίνουν σπασμένα γυαλιά και ακουμπάνε στο γυμνό σώμα τους αναμμένους δαυλούς.

 Η πιο εντυπωσιακή από τις τελετές είναι της τελευταίας νύχτας που λέγεται Ασότο και χαρακτηρίζεται από τον εκκωφαντικό ήχο των τυμπάνων και το ρυθμικό ποδοβολητό των μυστών στο λασπωμένο έδαφος. Το θέαμα είναι μοναδικό με τις πολύχρωμες κελεμπίες των χορευτών που δημιουργούν κινούμενα μοτίβα. Μια γυναίκα με πορτοκαλί φόρεμα ανοίγει τα χέρια και αρχίζει να γυρίζει γύρω – γύρω σχηματίζοντας κύκλο. Στη μέση του δυο άντρες έρχονται αντιμέτωποι. Ο χορός τους μοιάζει με μάχη καθώς περιεργάζονται ο ένας τον άλλο με παγωμένο βλέμμα γεμάτο αυτοσυγκέντρωση και αναπηδούν στο ρυθμό του ταμπούρλου.

Αξιοθέατα – Ψώνια

 Στα βόρεια της Αϊτής, λίγο έξω από το Καπ Αϊτιέν βρίσκεται ένα από τα πιο εκπληκτικά μνημεία της χώρας. Στην ακρόπολη σε ύψος 2,5 χλμ. στο βουνό υπάρχει ένα φρούριο που χτίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα από τον βασιλιά Χένσρι Κριστόφ, ένα μαύρο αυτοκράτορα, που ξεκίνησε την καριέρα του ως υπηρέτης. Χρειάστηκαν 20.000 άτομα και 14 χρόνια για να χτιστεί. 10.000 άτομα πέθαναν από εξάντληση. Λίγο πριν ολοκληρωθεί οι εργάτες ξεσηκώθηκαν και ο βασιλιάς αυτοκτόνησε με μια ασημένια σφαίρα. Για τον βασιλιά Χένρι Κριστόφ λέγεται πως ήταν λίγο τρελός. Όταν είχε σημαντικούς επισκέπτες ήθελε να κάνει επίδειξη. Παρέτασσε στρατιώτες του στο βουνό και τους έβαζε να πηδήξουν από ψηλά για να δείξει πόσο γενναίοι ήταν.

Φημισμένες είναι στο νησί οι τρεις λίμνες Bassins Bleu με εκπληκτικά μπλε νερά και θεαματικούς καταρράκτες. Σύμφωνα με το θρύλο στις τρεις ορεινές σπηλιές του Jacmel ζουν Νύμφες, οι οποίες κάθονται σε ένα βράχο και εξαφανίζονται όταν ακούσουν ανθρώπινα βήματα.

Ψώνια: Θα βρείτε εξαιρετικούς πίνακες ζωγραφικής (με ναίφ τεχνοτροπικά στοιχεία και ζωηρά χρώματα), μάσκες ξύλινα χειροτεχνήματα, χρυσοποίκιλτες σημαίες, ψάθινα καπέλα, cd με salsa, reggae και λάτιν.

Επίσημη γλώσσα είναι η γαλλική, την οποία όμως μιλά μόνο η ελίτ της αϊτινής κοινωνίας. Η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού χρησιμοποιεί μια διάλεκτο κρεολέζικη. Επίσημο νόμισμα είναι το gourde.

Η Αϊτή διατηρεί προξενείο στην Αθήνα, που βρίσκεται στην Βασ. Σοφίας 26-28, στο Μαρούσι (τηλέφωνα 210 8052453 και 210 61 23014). Για να πάτε στην Αϊτή το διαβατήριό σας πρέπει να ισχύει τουλάχιστον για τους επόμενους έξι μήνες. Θα σας δοθεί μια βίζα διάρκειας 90 ημερών (που εκδίδεται επιτόπου) και μια κίτρινη κάρτα εισόδου που πρέπει να επιστρέψετε κατά την αναχώρησή σας από την Αϊτή.

Η καλύτερη περίοδος για να την επισκεφθείς είναι από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο που πέφτουν οι λιγότερες βροχές.Η Αϊτή σε κατακτά αμέσως και τη συνιστώ γιατί είναι μια περιοχή σχεδόν ανεξερεύνητη που περιμένει να την ανακαλύψεις.