«Κωνσταντινούπολη : Των ασεβών μου φόβων»

Οδοιπορικό στην Πόλη

Ο Γιάννης Ξανθούλης γεννήθηκε το 1947 στην Αλεξανδρούπολη, από γονείς πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης. Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία, το σχέδιο, το θέατρο και την πεζογραφία. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Ζει στην Αθήνα.

Όπως μαρτυρά και ο τίτλος του, το συγκεκριμένο βιβλίο είναι μια αναφορά, μια προσωπική κατάθεση και ματιά της Κωνσταντινούπολης. Ξεκινώντας ο συγγραφέας μάς παραθέτει το ιδιαίτερο δέσιμό του με την Πόλη, το οποίο έχει τις ρίζες στην παιδική του ηλικία. Κατόπιν μας μεταφέρει μερικά χρόνια πριν, σ’ ένα ταξίδι του στην Τουρκία. Εκεί μας αποκαλύπτει τις συναναστροφές με τους ανθρώπους, «φωτογραφίζει» τα κτίρια και τους δρόμους, τις αγορές και τα σοκάκια. Ο αφηγητής και ήρωας της ιστορίας βρίσκεται σε τραπέζια με εξέχουσες προσωπικότητες, σε καφενεία με απλούς ανθρώπους, ζει μερικές μέρες σε μια πόλη που, μολονότι την έχει επισκεφτεί και άλλες φορές, σ’ αυτό το ταξίδι τού αποκαλύπτονται πράγματα και καταστάσεις που δεν είχε γνωρίσει πρωτύτερα.

Προσωπικά, όταν ξεκίνησα να διαβάζω το βιβλίο, είχα αρκετούς ενδοιασμούς. Από τον τίτλο άλλωστε ήταν ξεκάθαρο τι θα ακολουθούσε στις σελίδες του. Όμως λίγο λίγο διαπίστωσα ότι τελικά δεν μπορούσα να το αφήσω από τα χέρια μου. Οι εικόνες που περιγράφονται με εξαιρετική ακρίβεια και είναι σαν να τις βλέπεις μπροστά σου, οι χαρακτήρες των ανθρώπων που σκιαγραφούνται με ιδιαίτερη μαεστρία και ρεαλισμό και τέλος, ένας ήρωας, ένα πρόσωπο καθ’ όλα ανθρώπινο, με δεμένο στα νώτα του το παρελθόν που βιώνει τις προσωπικές του αποκαλύψεις με ρομαντική αφέλεια και συναισθηματισμό, το κάνουν συναρπαστικό.

Το συγγραφικό ύφος του Γιάννη Ξανθούλη είναι γνωστό στο ευρύ κοινό. Με ήπιο τόνο παρουσιάζει ο συγγραφέας την ιστορία του, προσθέτοντας, όπου κρίνει αναγκαίο, πινελιές έντασης και ενδότερων εκρήξεων. Στο κείμενο δεν υπάρχουν λογοτεχνικές υπερβολές, ενώ οι διάλογοι είναι «ντυμένοι» με λιτότητα και ρεαλιστική διάθεση. Η αφήγηση, όπως είναι ευνόητο, γίνεται σε πρώτο πρόσωπο, αφού αποτελεί μια προσωπική μαρτυρία του ίδιου του συγγραφέα.

Το βιβλίο του Γιάννη Ξανθούλη, είναι ένα ιδιαίτερο βιβλίο, που σημειώνει με ιδιαίτερο τρόπο την άφεση του ατόμου στη βίωση του ταξιδιού, αφού το τέλος του δεν έχει ουδεμία σημασία. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό έργο, ακόμα και για εκείνους, όπως ο υπογράφων τη συγκεκριμένη κριτική, που δεν έχουν σχέση ή δε γνωρίζουν την Κωνσταντινούπολη.  

Στέφανος Ξένος