Μερσέντες Χιλ

Η ζωή δεν είναι κινηματογραφική ταινία

Η Χρυσηίδα Δημουλίδου δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις στο αναγνωστικό κοινό: έχει εκδώσει έως τώρα δεκαεννέα βιβλία (εκ των οποίων τέσσερα παραμύθια για παιδιά) και όλα έχουν γίνει best sellers, αν και οι βιβλιοκριτικοί τα αγνοούν επιδεικτικά. Η προσωπική μου στάση απέναντι στα ”ευπώλητα”, είναι η εξής: για μένα, είτε είναι του λογοτεχνικού μου γούστου είτε όχι, τα βιβλία είναι βιβλία και δεν ακολουθώ ελιτίστικες απόψεις και συμπεριφορές ως προς τις κριτικές μου παρουσιάσεις – αρκεί μόνο να μου κινήσουν το ενδιαφέρον ώστε να τα διαβάσω και στη συνέχεια να έχω κάτι να πω. Κι αυτό ακριβώς συνέβη με τη ”Μερσέντες Χιλ”…

Στις ΗΠΑ του 1930, μια άσημη και φτωχή κοπέλα κατορθώνει, με εφόδιο την εκπληκτική ομορφιά της, να γίνει η διασημότερη ηθοποιός της αμερικανικής κινηματογραφικής βιομηχανίας, που κάνει τότε τα πρώτα της βήματα. Η σταρ Μερσέντες Χιλ τα έχει όλα (εκτός από τον άντρα που αγαπάει) και για κάποια χρόνια είναι η βασίλισσα του Χόλιγουντ. Όταν όμως η ομορφιά της θα αρχίσει να θαμπώνει, αδυνατώντας να αντιμετωπίσει ψυχολογικά τη φθορά του χρόνου, θα οργανώσει την ”εξαφάνισή” της και θα βρει καταφύγιο σε ένα αρχοντικό της Ύδρας, ώστε κανείς να μην τη δει να γερνάει. Δεκαετίες αργότερα, γερασμένη και ξεχασμένη, θα δεχτεί την επίσκεψη μιας παράξενης γυναίκας που της υπόσχεται μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή. Η Μερσέντες θα ακολουθήσει τις υποδείξεις της αλλά θα ανακαλύψει ότι η ζωή δεν είναι κινηματογραφική ταινία, στην οποία μπορείς να κάνεις rewind…

Ομολογώ ότι αυτό είναι το πρώτο βιβλίο της Χρυσηίδος Δημουλίδου το οποίο διαβάζω και προσπάθησα κατά την ανάγνωσή του να διώξω από το μυαλό μου όλα τα σχόλια που κατά καιρούς έχω ακούσει – διότι γνωρίζω πολύ καλά ότι το να είσαι γυναίκα συγγραφέας και μάλιστα με μεγάλες πωλήσεις είναι για κάποιους ”θανάσιμο αμάρτημα” (και δυστυχώς αυτό δεν είναι φεμινιστικό κήρυγμα, αλλά πραγματικότητα). Χωρίς φόβο λοιπόν και χωρίς πάθος, διάβασα ένα ”χορταστικό” αισθηματικό μυθιστόρημα που μου κράτησε καλή συντροφιά, χωρίς να με κουράσει και χωρίς να το βαρεθώ, παρά τις πολλές σελίδες του. Στημένο κινηματογραφικά ως κλασικό ασπρόμαυρο δράμα -τόσο ως προς τη ροή, όσο και ως προς την υπερβολή των ηρώων του και των καταστάσεων που ζουν-, το κείμενο αποδίδει με πειστικότητα τη ”χρυσή εποχή” του Χόλιγουντ και των αστέρων του (πολλοί από τους οποίους περνούν από τις σελίδες του). Στα υπέρ προσμετρώνται το συγγραφικό εύρημα της χρονικής αντιστροφής που λειτουργεί επιτυχώς καθώς και ο χειρισμός από τη συγγραφέα της μεταφυσικής διάστασης της πλοκής: εστιάζοντας κυρίως στις έννοιες του χρόνου και της συμπαντικής νομοτέλειας, χρησιμοποιείται χωρίς υπερβολή, ως ”παράθυρο” σε μια διαφορετική, διευρυμένη θεώρηση της ζωής.

Πρέπει ωστόσο να ειπωθεί ότι το κείμενο της κας Δημουλίδου μειονεκτεί όσον αφορά στον τρόπο γραφής και κυρίως στη χρήση της γλώσσας, με κλισέ εκφράσεις και εξαντλητικές, βαρυφορτωμένες περιγραφές που μπλοκάρουν την εξέλιξη της αφήγησης. Επίσης, η δράση των χαρακτήρων πνίγεται σε έναν ωκεανό συναισθηματισμού (ενώ είναι προφανές σε κάποιες σκηνές ότι η συγγραφέας έχει την ικανότητα να αποδίδει με δύναμη το καθαρό συναίσθημα, χωρίς μελό υπερβολές). Το γιατί επιλέγει αυτή την οδό, δεν είναι δική μου αρμοδιότητα να το απαντήσω. Αν όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος, τότε οι πωλήσεις των βιβλίων της και οι φανατικοί αναγνώστες της δικαιώνουν την επιλογή της. Κατά την προσωπική μου εκτίμηση, πάντως, αυτή η επιλογή την εγκλωβίζει στην επανάληψη και την εμποδίζει να εξελιχθεί συγγραφικά ως προς τον τρόπο γραφής της. Όπως και να έχει, πέρασα καλά διαβάζοντας το βιβλίο της και δεν μετανιώνω που το επέλεξα…

Αγγέλα Γαβρίλη