Οι παιδότοποι είναι μαγνήτες για τα παιδιά. Τους δίνουν μια πιθανότητα να τρέξουν, να φωνάξουν να αλληλεπιδράσουν με άλλα άτομα της ηλικία τους, να ερευνήσουν και να επεκτείνουν τις δυνατότητες των αναπτυσσόμενων οργανισμών τους ενώ παράλληλα θα διασκεδάζουν. Οι ενήλικες επίσης, εκτιμούν την ευκαιρία να επισκεφτούν με ομοϊδεάτες και ομοιοπαθείς φιλικά ζευγάρια τους παιδότοπους όπου μπορούν να σχολιάσουν και να συζητήσουν ανενόχλητοι ενώ τα παιδιά τους παίζουν σε έναν ασφαλή και περιορισμένο χώρο.
Δυστυχώς, πολλοί παιδότοποι δεν είναι τόσο ασφαλείς όσο θα έπρεπε να είναι. Κάθε έτος, περίπου 250.000 παιδιά στην Ευρώπη κάτω από την ηλικία 15 απαιτούν τη νοσοκομειακή περίθαλψη για τους τραυματισμούς τους σε παιδότοπους & παιδικές χαρές, με άσχημα σπασμένα κόκαλα, αμυχές, μώλωπες ακόμα και τραυματισμούς στο κεφάλι, σύμφωνα με τις στατιστικές που μαζεύονται μέσω του εθνικού ηλεκτρονικού συστήματος επιτήρησης τραυματισμών.
Η Ελληνική Καταναλωτική Οργάνωση συμμετέχει σε μια εκστρατεία όπου προσπαθεί να ενθαρρύνει το καλύτερο σχεδιασμό παιδικών χαρών και παιδότοπων και την ασφαλέστερη χρήση του εξοπλισμού αυτών των χώρων από τα παιδιά. Σε μελλοντικό δελτίο τύπου η Ε.ΚΑΤ.Ο. θα περιγράφει τις προβληματικές περιοχές και θα προτείνει τις βελτιώσεις που θα μπορούσαν να καταστήσουν τη διασκέδαση στις παιδικές χαρές και τους παιδότοπους λιγότερο πιθανή να οδηγήσει στον πόνο ή σε μόνιμο τραυματισμό.
Πηγές προβλήματος
Τέσσερις παράγοντες συμβάλλουν στα προβλήματα των παιδότοπων:
- οι επιφάνειες κάτω από τον εξοπλισμό,
- το σχέδιο και η ρύθμιση του εξοπλισμού,
- πόσο καλά ο εξοπλισμός είναι εγκατεστημένος και διατηρημένος και,
- πώς τα παιδιά χρησιμοποιούν τον εξοπλισμό.
Ενώ τα μικρά παιδιά δεν πρέπει ποτέ να μένουν χωρίς επίβλεψη όταν παίζουν, εάν οι παιδότοποι σχεδιάζονται καλύτερα μπορούν να καταστήσουν την εργασία του επιβλέποντα ενηλίκου ευκολότερη.
Μια ματιά στο πού και πότε τα παιδιά τραυματίζονται στους παιδότοπους μπορεί να φωτίσει τις ανάγκες των παιδότοπων και να προσφέρει σημαντική βοήθεια στην βελτίωση αυτών των χώρων.
Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Καταναλωτική Οργάνωση – Ε.ΚΑΤ.Ο.,σε συνεργασία με τις αντίστοιχες Ευρωπαϊκές Οργανώσεις έδειξε ότι το-2001 μέχρι το τέλος του 2002, περισσότερα από 31.000 παιδιά κάτω από την ηλικία 5 εισήχθησαν για νοσοκομειακή περίθαλψη τα οποία τραυματίστηκαν από τις κούνιες, σχεδόν 25.000 τα οποία τραυματίστηκαν στις τσουλήθρες και σχεδόν 13.500 τα οποία τραυματίστηκαν στα σύρματα ή στα κιγκλιδώματα. Για πολύ καιρό τα παιδιά 5 έως 15, που εισήχθησαν για νοσοκομειακή περίθαλψη λόγω τραυματισμού στις κούνιες ή στους φραγμούς και τα κιγκλιδώματα υπερέβησαν τα 60.000, και στις τσουλήθρες υπερέβησαν τα 26,000.
Η επιτροπή που συντονίζει την έρευνα έχει διαπιστώσει ότι σε σχεδόν 60% των περιπτώσεων τα παιδιά τραυματίστηκαν πέφτοντας στο δάπεδο των παιδότοπων, 14% των τραυματισμών προκλήθηκαν από τις πτώσεις που οδήγησαν σε χτύπημα πάνω στον εξοπλισμό ή σε παιχνίδι 18,5% προκλήθηκαν από σύγκρουση εν κινήσει με τον στάσιμο εξοπλισμό και σχεδόν 7% προέκυψε από την επαφή με τα αιχμηρά σημεία ή άκρες, τα σημεία δεσίματος ή τις προεξοχές στον εξοπλισμό.
Επειδή οι πτώσεις είναι ο πιο κοινός τύπος ατυχήματος στους παιδότοπους , πρέπει να υπάρξει ιδιαίτερη προσοχή στην παρεμπόδιση των πτώσεων και την ελάττωση της δριμύτητάς τους,. Τα παιδιά πέφτουν επειδή γλιστρούν, χάνουν το πιάσιμό τους ή χάνουν την ισορροπία τους παίζοντας στους φραγμούς, τις κούνιες, τις τσουλήθρες, το γύρω – γύρω – όλοι και τα παιχνίδια αναρρίχησης. Συχνά τραυματίζονται όχι μόνο από την πτώση αλλά με χτύπημα στον εξοπλισμό καθώς πέφτουν.
Ένα καλύτερο σχέδιο
Τα περισσότερα από τα ατυχήματα περιλαμβάνουν τις παλιούς παιδότοπους με τις ελλιπείς προδιαγραφές προστασίας των παιδιών, τις εκτεθειμένες επιφάνειες, τις αιχμηρές εσοχές και τα κιγκλιδώματα. Οι πιο σύγχρονοι και σύμφωνα με τις προδιαγραφές παιδότοποι, με τα στρώματα στο πάτωμα του χώρου και άλλες μαλακές επιφάνειες, μαλακά καθίσματα ταλάντευσης και άλλες προβλεπόμενες προϋποθέσεις για την ασφάλεια των παιδιών ωστόσο, μπορούν επίσης να γίνουν εστίες κινδύνου για τα παιδιά.
Επιφάνεια. Για τα παιδιά, τουλάχιστον, η πτώση είναι ένα έμφυτο κομμάτι του παιχνιδιού. Όσο σκληρότερη είναι όμως η επιφάνεια στην οποία προσγειώνεται ένα παιδί, τόσο πιθανότερος είναι ένας άσχημος τραυματισμός. Οι επιφάνειες πρέπει να είναι μαλακές, η ακαδημία ορθοπεδικής συστήνει τα λαστιχένια χαλιά ή τα φουσκωμένα στρώματα. Ειδικά στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν παιχνίδια αναρρίχησης τα λαστιχένια χαλιά και τα φουσκωμένα στρώματα κρίνονται απαραίτητα. Στους παιδότοπους που διατηρούν και ανοιχτούς χώρους διασκέδασης των παιδιών οι επιφάνειες από χώμα ή χλόη πρέπει να αποφεύγονται γιατί με το πέρας του χρόνου και την έντονη χρήση από τα παιδιά μπορεί η επιφάνεια της χλόης να χάσει την απορροφητικότητα σε κραδασμούς.
Εξοπλισμός. Όλος ο εξοπλισμός πρέπει να δεθεί σταθερά με τα τοιχώματα και την κάτω επιφάνεια για να αποτραπεί η οποιαδήποτε ταλάντευση τους ή πτώση. Οι κούνιες πρέπει να αποτελούνται από ελαφριά, μαλακά και απορροφητικά υλικά έτσι ώστε το παιδί σε περίπτωση σύγκρουσης να μην τραυματιστεί ενώ θα πρέπει η τοποθέτηση τους να είναι τέτοια ώστε μόνο ένα παιδί την φορά να χωράει να καθίσει σ’ αυτές. Τα καθίσματα με ενσωματωμένο τραπεζάκι πρέπει να χρησιμοποιούνται για τα μικρά παιδιά. Οι μηχανισμοί στην κορυφή της κούνιας πρέπει να είναι χωρισμένοι κατά διάστημα ελαφρώς ευρύτερο από αυτό του καθίσματος για να μειώσουν την πλάγια κίνηση.
Οι τσουλήθρες δεν πρέπει να έχουν περισσότερο από μια κλίση 30° και η πλατφόρμα πρέπει να είναι τόσο ευρεία όπως στην κορυφή της και τουλάχιστον 22 πόντους βαθιά. Όλες οι ανυψωμένες πλατφόρμες πρέπει να έχουν τα προστατευτικά κιγκλιδώματα, 20 με 30 εκ. ψηλότερα για τα νήπια και 30 με 48 για τα μεγαλύτερα παιδιά.
Τα διαστήματα μεταξύ των βημάτων και των βαθμίδων πρέπει να είναι τέτοιο ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να σφηνώσει το κεφάλι κανενός παιδιού ενδιάμεσα σ’ αυτά. Συγκεκριμένα το διάστημα πρέπει να είναι μεγαλύτερο από 9 εκ. για τα νήπια και 12 εκ. για τα μεγαλύτερα παιδιά. Τα κιγκλιδώματα πρέπει να έχουν τις διαμέτρους από 1 μέχρι 1 και 2/3.
Σχέδιο. Οι καλύτεροι παιδότοποι παρέχουν χωριστούς χώρους απασχόλησης για τα νήπια και χωριστό χώρο για τα μεγαλύτερα παιδιά. Οι ορατότητα θα πρέπει να είναι επαρκής και να δίνει την δυνατότητα της διαρκούς επίβλεψης ενώ να δίνεται παράλληλα επαρκής χώρος κίνησης για τα μικρά παιδια.
Θα πρέπει να υπάρχει αρκετός χώρος για τα παιδιά για να παίρνουν και να αφήνουν τα παιχνίδια χωρίς να υπάρχει κίνδυνος σύγκρουσης με άλλα παιδιά. Ο παιδότοπος πρέπει να χωρίζεται με κικλιδώματα από τον χώρο των ενηλίκων, των χώρο του αναψυκτηρίου, και φυσικά σε περίπτωση που είναι σε ανοιχτό χώρο από τον δρόμο και την κίνηση.
Συντήρηση. Στην περίπτωση οποιασδήποτε βλάβης του εξοπλισμού, ο παιδότοπος υποχρεούται την άμεση επισκευή και αντικατάσταση του. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό, πρέπει να αφαιρεθεί αυτό το τμήμα του εξοπλισμού έως ότου ολοκληρωθεί η συντήρηση του.
Δεν πρέπει να υπάρχουν χαλαρές, χαλασμένες ή ελλιπή θεμέλια του εξοπλισμού, βίδες χαλαρά ή ελλιπή παξιμάδια, μπουλόνια, προστατευτικά καλύμματα, σπασμένα ή ραγισμένα σκαλοπάτια, ή βαθμίδες, παραμορφωμένα μέρη του εξοπλισμού, κομμένα ή εκτεθειμένα καλώδια ή διακόπτες, και γενικότερα μηχανισμοί στους οποίους θα μπορούσαν τα παιδιά να τρυπήσουν ή να σπάσουν κάποιο δάκτυλο, χέρι ή πόδι, να γδάρουν ή να σκίσουν μέρος του σώματος τους και γενικότερα να τραυματιστούν με οποιοδήποτε τρόπο.
Επίσης, οποιοδήποτε κομμάτι του εξοπλισμού χρειάζεται συντήρηση θα πρέπει αυτή να γίνεται εγκαίρως και ανελλιπώς. Αυτές είναι προτάσεις που δίνονται από την Ελληνική Καταναλωτική Οργάνωση – Ε.ΚΑΤ.Ο. και όχι κανονισμοί αναφορικά με την λειτουργία των παιδότοπων και συνεπώς βασιζόμαστε στους ιδιοκτήτες των παιδότοπων και την καταναλωτική συνείδηση των γονέων να μειωθούν τα ατυχήματα στους χώρους των παιδότοπων και να βελτιωθούν αυτοί οι χώροι.
Κίνδυνοι χρωμάτων μολύβδου. Η δοκιμή από το CPSC και τα διάφορα κράτη και τις τοπικές αρμοδιότητες έχει δείξει ότι πολλα σχολεία, πάρκα, κοινοτικές παιδικές χαρές αλλά και παιδότοποι έχουν τον μεταλλικό και τον ξύλινο εξοπλισμό που παρουσιάζει έναν πιθανό κίνδυνο χρωμάτων μολύβδου πρώτιστα για τα παιδιά μικρότερα των έξι ετών. Τα παιδιά σ’ αυτή την ηλικία διατρέχουν τον κίνδυνο δεδομένου ότι πιάνουν με τα χέρια τους τον εξοπλισμό παίζοντας, και έπειτα μεταφέρουν είτε τον εξοπλισμό είτε μόνο τα χέρια τους, στα στόματά τους.
Ανακυκλωμένο λαστιχένιο προστατευτικό για την μείωση των ατυχημάτων στους παιδότοπους
Στο Μπρούκλιν των Ηνωμένων Πολιτειών βρέθηκε τρόπος να εκμεταλλεύονται τα ανακυκλωμένα λάστιχα για την προστασία των παιδιών στους χώρους των παιδότοπων. Η εταιρία GroundScape στο Οχάιο είναι μια εταιρεία που κατασκευάζει τις επιφάνειες ασφάλειας παιδικών χαρών από τεμαχισμένες, ανακυκλωμένες ρόδες.
Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων δύο δεκαετιών, οι στατιστικές των νοσοκομείων έχουν παρουσιάσει δραματική αύξηση στους τραυματισμούς που σχετίζονται με παιδότοπους και παιδικές χαρές. Υπολογίζεται ότι κάθε έτος περισσότερα από 200.000 παιδιά τραυματίζονται στους παιδότοπους (76% στους εξωτερικούς παιδότοπους και 23% στον εξοπλισμό των εσωτερικών παιδότοπων).
Επειδή τα ατυχήματα στους παιδότοπους είναι μια συνήθης αιτία τραυματισμού των παιδιών και 81% όλων των τραυματισμών προκαλούνται από τις πτώσεις, πολλές κοινότητες έχουν επικεντρωθεί στην οικοδόμηση των παιδικών χαρών με τα μαλακά επίγεια καλύμματα.
ΜΗ ΞΕΧΑΣΤΕ ΟΤΙ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΟΥΔΕΜΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ ΤΟΥΣ και ΟΙ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΚΑΙ Η ΑΔΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΥΛΙΚΕΙΟΥ !!!!!!!!!!