Οι εκδηλώσεις για την γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού (1916 – 1923), έγιναν εδώ στην Αυστραλία, αλλά και διεθνώς, μέσα σε ένα κλίμα πίεσης επί της Τουρκικής Κυβέρνησης να αναγνωρίσει τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν στο πρώτο τέταρτο του 20ού αιώνα.
Το γαλλικό νομοσχέδιο, που επρόκειτο να συζητηθεί στην εθνοσυνέλευση, αλλά αναβλήθηκε για τον Οκτώβριο του 2006, το οποίο προβλέπει πενταετή κάθειρξη και πρόστιμο 45.000 ευρώ για όσους αρνούνται ότι οι Αρμένιοι έπεσαν θύματα γενοκτονίας, υπήρξε αντικείμενο έντονων διαμαρτυριών και διπλωματικών ελιγμών εκ μέρους της Τουρκίας.
Ο σάλος που προκλήθηκε από τη γαλλική πρωτοβουλία καλά-καλά δεν καταλάγιασε, όταν νέα τουρκικά ξεσπάσματα ακολούθησαν την σύντομη ομιλία της κ. Τζένης Μικάκου, υφυπουργού Δικαιοσύνης, στο Κοινοβούλιο Βικτωρίας, στις 4 Μαΐου 2006.
Η ελληνικής καταγωγής πολιτικός αναφέρθηκε στις πράξεις γενοκτονίας με θύματα 1.500.000 Αρμένιους, 750.000 Ασσύριους, και 353.000 Έλληνες του Πόντου, ως μέρος του σχεδίου «Η Τουρκία για τους Τούρκους».
Οι τουρκικές αντιδράσεις είχαν το αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, αφού το θέμα των πρώτων γενοκτονιών του 20ού αιώνα επανήλθε στην επιφάνεια, και συζητήθηκε εκτενέστατα στα ΜΜΕ της Αυστραλίας.
Η Συντονιστική Επιτροπή για το πρόγραμμα Μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, υπό την ηγεσία του Προέδρου της Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Αυστραλίας, κ. Παναγιώτη Ιασωνίδη, με τη βοήθεια της Γραμματέα, κ. Σοφίας Κοτανίδου, πρόσφερε κάθε δυνατή ηθική συμπαράσταση στην κ. Μικάκου, προς την οποία στράφηκαν τα αρνητικά σχόλια των αυστραλιανών μέσων ενημέρωσης.
Και η ευρύτερη ομογένεια στάθηκε στο πλευρό της κ. Μικάκου, η οποία καταχειροκροτήθηκε σε όλες τις δημόσιες εμφανίσεις της.
ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΕΦΑΝΩΝ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΝΗΜΕΙΟ
Για πρώτη φορά φέτος το πρόγραμμα Μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού περιέλαβε στις εκδηλώσεις του και κατάθεση στεφάνων στο Ελληνικό Μνημείο, κοντά στο Αυστραλιανό Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη.
Μετά την κατάθεση στεφάνων από τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στη Μελβούρνη, κ. Ελευθέριο Κουβαριτάκη, τον Ομοσπονδιακό βουλευτή κ. Martin Ferguson, την κ. Τζένη Μικάκου, Υφυπουργό Δικαιοσύνης, Κυβέρνηση Βικτωρίας, από τον Πολιτειακό βουλευτή, κ. Murray Thompson, από τον κ. Παναγιώτη Ιασωνίδη, και από αντιπροσώπους ομογενειακών συλλογικών φορέων. Στην εκδήλωση αυτή παρέστη και η Ms Lilly D’Ambrosio, State Member for Mill Park.
Σύντομα μηνύματα δόθηκαν από τον κ. Ε. Κουβαριτάκη, την κ. Τ. Μικάκου, και τον κ. M. Thompson.
Μεστό, και επί της ουσίας, το μήνυμα του Γενικού Προξένου έχει ως εξής:
«Χαιρετίζουμε με ιδιαίτερη συγκίνηση τη σημερινή εκδήλωση στη μνήμη των Ποντίων αδελφών μας που χάθηκαν στο βωμό της εθνικιστικής μισαλλοδοξίας και βαρβαρότητας.
Η ποντιακή γενοκτονία είναι μια θλιβερή, ματωμένη σελίδα στην παγκόσμια ιστορία. Το Ελληνικό Κράτος, το Ελληνικό Κοινοβούλιο και ο ελληνισμός σ’ όλο τον κόσμο τιμούν τη θυσία των Ποντίων και έχουν καταδικάσει και καταδικάζουν πάντα τις γενοκτονίες, την κάθε προσπάθεια εθνικής κάθαρσης και δημογραφικής αλλοίωσης, όπου και αν συμβαίνει στον κόσμο.
Είναι αίτημα της εποχής μας να αναγνωρισθούν και να καταδικαστούν τα λάθη του παρελθόντος που οδήγησαν στο μίσος και την καταστροφή. Δεν ξεχνούμε ούτε ξαναγράφουμε την ιστορία, θυμόμαστε γιατί δε θέλουμε οδυνηρές επαναλήψεις. Είμαστε οι ηθικοί νικητές και στηρίζουμε όλες τις συνειδητοποιημένες φωνές και τους γενναίους ανθρώπους που τολμούν να κοιτούν την ιστορία κατάματα και να λένε την απλή αλήθεια.
Αιωνία η μνήμη των νεκρών του Ποντιακού Ελληνισμού».
Στο δικό της μήνυμα, η κ. Μικάκου ομολόγησε πως συγκινήθηκε βαθύτατα από την αμέριστη και ποικιλότροπη συμπαράσταση μεγάλου αριθμού ατόμων και οργανισμών, από διάφορες πολιτισμικές, θρησκευτικές και εθνοτικές προελεύσεις.
«Είμαστε τυχεροί», τόνισε η κ. Μικάκου, «να ζούμε στην πολυπολιτισμική Αυστραλία, η οποία σέβεται τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και την πολιτιστική ταυτότητα των πολιτών της».
Η κ. Μικάκου δεν παρέλειψε να τονίσει ότι κανείς δεν θεωρεί τους Τούρκους των ημερών μας υπεύθυνους για πράξεις γενοκτονίας που διαπράχθηκαν στο παρελθόν. Όμως το επίσημο κράτος οφείλει να αναγνωρίσει τα λάθη του παρελθόντος, γιατί, όπως είπε: «Η μνήμη των θυμάτων δεν πρέπει να ξεχνιέται. Η ιστορία δεν ξαναγράφεται, ούτε και αγνοείται, σύμφωνα με τα εμπορικά, στρατιωτικά ή πολιτικά συμφέροντα μιας χώρας».
Το κύριο μήνυμα της κ. Μικάκου ήταν ότι τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας πρέπει να καταγγέλλονται, οπουδήποτε και από οποιουσδήποτε διαπράττονται. Επί του θέματος αυτού έδειξε την ευαισθησία της για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και διατράνωσε την πεποίθησή της ότι μόνο με την αναγνώριση από τη διεθνή κοινότητα, και την έκφραση συγγνώμης από τις χώρες που τα παραβιάζουν, η ανθρωπότητα θα ατενίσει ένα πιο αισιόδοξο και ειρηνικό μέλλον.
Στο δικό του μήνυμα, ο κ. M. Thompson, MP, κατ’ αρχήν αναφέρθηκε στο δημοκρατικό πολίτευμα της Αυστραλίας, που παρέχει τη δυνατότητα για την ελεύθερη έκφραση του λόγου και την ελεύθερη λατρεία.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Thompson τόνισε πως «Βρισκόμαστε σε αυτόν τον χώρο για να αναγνωρίσουμε τα ιστορικά γεγονότα και να θυμηθούμε την τραγωδία που υπέστησαν μέλη της Ποντιακής, Ασσυριακής και Αρμενικής πατριάς. Πατριές που είχαν αποδεκατιστεί, και ζωές που είχαν χαθεί. Βρισκόμαστε εδώ για να θυμηθούμε το παρελθόν, τις ψυχές που χάθηκαν και όλοι μαζί να ατενίσουμε το μέλλον».
Στη συνέχεια μέλη της ομογένειας και παροικιακοί παράγοντες μετέβηκαν στο Γενικό Τουρκικό Προξενείο, προ του οποίου ο κ. Π. Ιασωνίδης εξήγησε στην αγγλική γλώσσα τον λόγο της διαμαρτυρίας, και η κ. Ρ. Σιάχου διάβασε στην ελληνική γλώσσα το σχετικό Ψήφισμα Διαμαρτυρίας.
ΔΙΕΘΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
Μια άλλη καινοτομία του φετινού προγράμματος ήταν η Ημερίδα με θέμα τη γενοκτονία, ιδωμένη από διάφορες προοπτικές, και με διεθνικές προεκτάσεις, καθώς και τα τραγικά γεγονότα, που επηρέασαν, και συνεχίζουν να επηρεάζουν, κομμάτια του ελληνικού έθνους στις ιστορικές τους κοιτίδες.
Η Ημερίδα έλαβε χώρα το Σάββατο, 20/05/05, στην Λέσχη της Ποντιακής Κοινότητας Μελβούρνης και Βικτωρίας.
Οι χαρισματικές αδερφές Βαρβάρα και Μαίρη Χαϊτίδου άνοιξαν το πρόγραμμα με ελληνικά τραγούδια, με την Βαρβάρα στο αρμόνιο και την Μαίρη βιολί και τραγούδι.
Τα ακόλουθα άτομα έκαναν εισηγήσεις: Ο κ. Γ. Αβραμίδης, δημοσιογράφος, καλεσμένος από την Ομοσπονδία ως ο κύριος ομιλητής για το θέμα της Γενοκτονίας, ο κ. V. Karakashiam εκ μέρους των Αρμενίων, ο κ. Mr J. Haddad εκ μέρους των Ασσυρίων, ο κ. Κ. Καλυμνιός, ο κ. Π. Γκογκίδης, ο κ. Κ. Προκοπίου, ο Δρ Σ. Σάββας, και ο Σ. Σταυρίδης.
Παρούσα στην Ημερίδα ήταν και η κ. Τζένη Μικάκου, η οποία έδωσε και χαιρετισμό, αποσπώντας τα ενθουσιώδη χειροκροτήματα των παρευρισκομένων.
Η λογοτέχνιδα Ντίνα Αμανατίδου απήγγειλε δύο ποιήματά της, το ένα για τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, και ένα αφιερωμένο στην γενναία πράξη της κ. Μικάκου, η οποία έκδηλα συγκινημένη, συγχάρηκε και ευχαρίστησε την κ. Αμανατίδου.
Ο χώρος δεν επιτρέπει να αναφερθώ σε συγκεκριμένες εισηγήσεις από τους διάφορους ομιλητές. Εξαίρεση θα κάνω στην περίπτωση του κ. Γαβριήλ Αβραμίδη, ο οποίος ήρθε από τη Θεσσαλονίκη για να συμμετάσχει στις εκδηλώσεις για τη Γενοκτονία.
Δίνω απόσπασμα από την εισήγησή του:
«Γνωρίζουμε πολύ καλά πως και το Νεοτουρκικό Κίνημα του 1908, που εκφράστηκε με την κίνησή του, μέχρι την ήττα του το 1918, που ηττήθηκαν οι δυνάμεις σύμμαχες με την Γερμανία από τις δημοκρατικές δυνάμεις, και το Κεμαλικό Κίνημα, είναι ρατσιστικές ιδεολογίες που σημαίνουν την εξόντωση των χριστιανικών λαών της Μικράς Ασίας, γι’ αυτό πρέπει πλέον σε μια αγκαλιά να περιλάβουμε όλα αυτά τα ζητήματα της γενοκτονίας των Αρμενίων, των Ασσυρίων, των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας, συνολικά του Ελληνισμού, γιατί το σχέδιο και η απόφαση του 1911 των Νεοτούρκων στη Θεσσαλονίκη, ήταν η εξόντωση όλων των χριστιανικών λαών, και η τουρκοποίηση των άλλων μη χριστιανικών, μουσουλμανικών λαών.
{…} Το λιγότερο που περιμένουμε από την Τουρκία είναι να αποκηρύξει αυτά τα εγκλήματα, και να αποκηρύξει την ρατσιστική ιδεολογία την οποία έχει. Είναι από τα κράτη στον κόσμο τα οποία συνεχίζουν να έχουν ρατσιστική ιδεολογία…».
Η Ημερίδα, την οποία συντόνισε η κ. Σαφία Κοτανίδου, έκλεισε με τον Πρόεδρο της Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Αυστραλίας, κ. Π. Ιασωνίδη, ο οποίος ευχαρίστησε όλους τους εισηγητές και συντελεστές της Ημερίδας, καθώς και τους ευαισθητοποιημένους ομογενείς που την παρακολούθησαν.
Ο κ. Ιασωνίδης έκανε τις ακόλουθες προτάσεις για τις επόμενες δραστηριότητες της Ομοσπονδίας:
1) Υποστήριξη στην κ. Τζένη Μικάκου.
2) Διασύνδεση με την πατριά των Αρμενίων.
3) Διοργάνωση Διεθνούς Συνεδρίου, με συμμετοχή Ελλήνων, Αρμενίων, Ασσυρίων και Τούρκων.
Η ομιλία της κ. Τζένης Μικάκου, Υφυπουργού Δικαιοσύνης στην Πολιτειακή Κυβέρνηση Βικτωρίας, στο Κοινοβούλιο της Πολιτείας, με τα σχόλια που προκάλεσε στα αυστραλιανά ΜΜΕ, και τις αντιδράσεις από τις τουρκικές αρχές και την τουρκική πατριά της Αυστραλίας, έφερε για πρώτη φορά στο αυστραλιανό προσκήνιο το θέμα των τριών πρώτων γενοκτονιών του 20ού αιώνα.
Από την ομογένεια της Αυστραλίας θα εξαρτηθεί η αξιοποίηση της δημοσιότητας που δόθηκε στο θέμα αυτό, και η πορεία που θα ακολουθήσει στο εγγύς μέλλον.
Του Κυριάκου Αμανατίδη