Παράνομο εμπόριο άγριων ζώων

Ένα μεγάλο μέρος αυτού του παράνομου εμπορίου προέρχεται από τις λιγότερο αναπτυγμένες οικονομικά περιοχές του κόσμου όπως η Λατινική Αμερική, Ασία, η Αφρική και η Ανατολική Ευρώπη. Τα ζώα μεταφέρονται στις πλουσιότερες περιοχές, όπως οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Βόρεια Αμερική. Συχνά οι εμπλεκόμενοι σε αυτό το εμπόριο συμμετέχουν και σε άλλες παράνομες δραστηριότητες όπως το εμπόριο άλλων ζωικών προϊόντων (Π.χ. δέρματα και ελεφαντόδοντο), πολύτιμων λίθων, ναρκωτικών  και όπλων.

Ως αποτέλεσμα του παράνομου εμπορίου πολλά από τα είδη που διακινούνται, απειλούνται με εξαφάνιση. Στη Βραζιλία μόνο, περίπου 38 εκατομμύρια άγρια ζώα συλλαμβάνονται κάθε χρόνο, και σύμφωνα με στοιχεία του National Network to Fight Wild Animal Trafficking (Εθνικό δίκτυο – Βραζιλίας- για την καταπολέμηση του εμπορίου ?γριων Ζώων), τα περισσότερα από τα οποία προέρχονται από περιοχές του προστατευμένου τροπικού δάσους. Η διαδικασία της σύλληψης γίνεται κυρίως με παγίδευση. Στην περίπτωση των άγριων πουλιών,  τα ζώα πιάνονται συνήθως  με χρήση διχτύων που μπορεί να τραυματίσουν  ή να σπάσουν τα φτερά τους. Συχνά τα δίχτυα δεν ελέγχονται τακτικά, με αποτέλεσμα πολλά πουλιά να βρίσκουν μαρτυρικό θάνατο από αφυδάτωση.
Η διακίνηση των αιχμάλωτων ζώων είναι και αυτή μια βάρβαρη διαδικασία καθώς τα ζώα τοποθετούνται σε πολύ μικρούς χώρους με κακό αερισμό. Σύμφωνα με την οργάνωση Animal Aid, μέχρι και το 50% του ζωικού φορτίου υπολογίζεται ότι πεθαίνει κατά τη διάρκεια της  μεταφοράς του στις πλουσιότερες χώρες.

Το παράνομο εμπόριο πρωτευόντων, όπως οι χιμπατζήδες, είναι διαδεδομένο σε τουριστικές περιοχές. Πρόκειται κυρίως για νεαρά άτομα τα οποία έχουν μείνει ορφανά όταν οι γονείς τους σκοτώθηκαν για να πουληθεί το κρέας τους. Χρησιμοποιούνται για την ψυχαγωγία τουριστών. Για να είναι οι χιμπατζήδες ήρεμοι τους ναρκώνουν διαρκώς ώστε να βρίσκονται σε μια ημιαναίσθητη κατάσταση. Όταν αρχίζουν να ενηλικιώνονται γίνονται επιθετικότεροι, οπότε ή αλυσοδένονται ή σκοτώνονται.

Για την κατάσταση του παράνομου εμπορίου ζώων στην Ελλάδα δεν υπάρχουν  αρκετά στοιχεία αλλά η προσπάθεια από το ελληνικό Υπουργείο Γεωργίας να χορηγήσει άδειες σε ιδιωτική επιχείρηση στην οποία επιτρέπει τη συλλογή και εμπορία διαφόρων σπάνιων και απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών, παραβιάζοντας διεθνείς και εθνικούς νόμους, μας κάνει σκεπτικούς για το κατά πόσο θέλουν να ελέγξουν αυτή την παράνομη δραστηριότητα. Τέτοιου είδους αποφάσεις δεν είναι μόνο επικίνδυνες για κάποια είδη ζώων, αλλά θολώνουν ακόμη περισσότερο τα νερά για το τι είναι νόμιμο και τι παράνομο στο εμπόριο ζώων και δίνει στους εμπόρους άγριων ζώων κάλυψη νομιμότητας. Εάν οι κυβερνήσεις μπορούν κατά τρόπο οφθαλμοφανή να περιφρονήσουν  το διεθνές δίκαιο, τι υπάρχει να σταματήσει τις παράνομες εμπορικές συναλλαγές; Αξίζει να σημειώσουμε ότι η Ελλάδα αποτελεί κομβικό σημείο για το παράνομο εμπόριο ζωικών προϊόντων όπως τα κοχύλια και το ελεφαντόδοντο.
Αν και το εμπόριο άγριων ζώων είναι το τρίτο πιο προσοδοφόρο παράνομο εμπόριο στο κόσμο, στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. έχουν υπάρξει δυσανάλογα λίγες καταδικαστικές αποφάσεις για τέτοιας μορφής αδικήματα. Στη Μεγάλη Βρετανία για παράδειγμα, έχουν υπάρξει μόνο 18 καταδίκες στην τελευταία δεκαετία για παράνομη διακίνηση άγριων ζώων.

Από τα τεράστια χρηματικά ποσά που αποδίδει η εμπορία της άγριας πανίδας, ένα πολύ μικρό ποσοστό φτάνει στους ανθρώπους  που συλλαμβάνουν τα ζώα. Δεδομένου όμως ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτού του εμπορίου ξεκινάει από χώρες του «τρίτου κόσμου», όπου η πλειονότητα του πληθυσμού ζει σε μεγάλη φτώχια, ακόμη και ένα μικρό χρηματικό ποσό είναι αρκετό να δελεάσει τους κατοίκους των περιοχών αυτών, να εγκαταλείψουν τους παραδοσιακούς τρόπους ζωής και να πωλήσουν παράνομα τον φυσικό πλούτο της χώρας τους.

Για να σταματήσει αυτή η καταλήστευση της φύσης, είναι αναγκαίο να σταματήσουν οι παράνομες εμπορικές συναλλαγές. Εάν οι «πλούσιες» χώρες σταματήσουν να αγοράζουν, δεν θα υπάρχει πλέον αγορά για άγρια ζώα και κατά συνέπεια λόγος για τη σύλληψη τους. Προκειμένου να καταπολεμηθεί το πρόβλημα, διάφορα βασικά ζητήματα πρέπει να αντιμετωπισθούν:
–  Οι κυβερνήσεις πρέπει να είναι ξεκάθαρες ως προς το εμπόριο άγριων ζώων και να θέσουν σε ισχύ τους κατάλληλους νόμους για να αποτρέψουν την παράνομη αγορά και πώληση άγριων ζώων.
– Οι πιθανοί αγοραστές πρέπει να ενημερωθούν σωστά για το ποια ζώα προστατεύονται, και για το ότι είναι απάνθρωπο να κρατάει κάποιος άγρια ζώα ως κατοικίδια.
– Τέλος, στις χώρες από τις οποίες προέρχονται τα ζώα, πρέπει να δοθούν βιώσιμες  εναλλακτικές  λύσεις στους ανθρώπους που τα συλλαμβάνουν.

Χωρίς  τη λήψη μέτρων, πολλά είδη ζώων είναι πιθανό να πάψουν να υπάρχουν σε άγρια κατάσταση, τα βασανιστήρια σε ζώα θα συνεχιστούν όπως επίσης και η εκμετάλλευση των οικονομικά ασθενέστερων ανθρώπων

από Philip Martin